Ράνια Μουσσάλεμ, Μαρί-Νοέλ Αμπί Γιαγκί και Σύνθια Αούν, μέλη του ATTAC-Λίβανος

- Πείτε μου λίγα πράγματα για το ATTAC στο Λίβανο.

Ράνια: Είμαστε μια νέα οργάνωση. Πριν από τον πόλεμο είχαμε δύο ανοιχτές καμπάνιες. Η πρώτη ήταν ενάντια στην ένταξη του Λιβάνου στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) που έχει προγραμματιστεί για το 2007 και η δεύτερη ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις.

Είναι καμπάνιες που τις είχαμε ξεκινήσει εδώ και τρία χρόνια, αλλά είχαν αποκτήσει μεγάλη ώθηση τον τελευταίο χρόνο. Ημασταν στο σημείο που είχαμε συμφωνήσει με άλλες κοινωνικές οργανώσεις για μια μεγάλη κοινή εκστρατεία για το τι επιπτώσεις θα έχει η ένταξη του Λιβάνου στον ΠΟΕ, όμως τότε ξεκίνησε ο πόλεμος.

Εχουμε σχέσεις με το διεθνές κίνημα. Εγώ συμμετείχα και στην Αθήνα τον Μάη, στο 4ο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ. Η διαδήλωση ήταν από τις πιο μεγάλες και ωραίες διαδηλώσεις που έχω συμμετάσχει.

Μαρί-Νοέλ: θέλουμε να έχουμε σχέσεις με τα κινήματα της Δύσης αλλά ξέρουμε ότι η κατάσταση στον αραβικό κόσμο είναι αρκετά διαφορετική. Εδώ η παγκοσμιοποίηση δεν είναι απλά μια οικονομική διαδικασία, είναι και πολιτισμικό φαινόμενο αλλά πάνω απ' όλα είναι στρατιωτική. Ο πόλεμος που βιώσαμε το καλοκαίρι ήταν μια επίπτωση της παγκοσμιοποίησης. Με λίγα λόγια, εμείς εδώ έχουμε περισσότερους λόγους να παλεύουμε κατά της παγκοσμιοποίησης.

Και ο Λίβανος και το Ισραήλ έχουν Μακντόναλντς, αλλά αυτό δε σταμάτησε το Ισραήλ από το να μας βομβαρδίζει. Γιατί η αλήθεια είναι ότι και η οικονομική και η στρατιωτική παγκοσμιοποίηση σημαίνουν το ίδιο πράγμα: πως το μεγάλο ψάρι θέλει να φάει το μικρό.

Ο πόλεμος ήταν παιδί της παγκοσμιοποίησης. Ο πόλεμος του καλοκαιριού ήταν ένα αμερικάνικο σχέδιο, στο οποίο βοήθησε το Ισράηλ. Είναι το σχέδιο για μια «νέα Μέση Ανατολή». Οι Αμερικάνοι θέλουν να βάλουν πιο γερά πόδι στη Μέση Ανατολή γι' αυτό κάνουν πόλεμο. Η θεωρία των «δύο Μακντόναλντς» είναι για πέταμα.

Σύνθια: Ηθελα να συμπληρώσω σ' αυτά που είπε η Μαρί-Νοέλ ότι το κίνημα μας στον αραβικό κόσμο δεν είναι απλά εξαγωγή των κινημάτων της Δύσης. Εμείς στο ATTAC-Λίβανος είμαστε σε επαφή με κινήματα για την εναλλακτική παγκοσμιοποίηση στην Αίγυπτο και τη Συρία. Στον αραβικό κόσμο τα κινήματα αναγκαστικά έχουν διπλό ρόλο, την πάλη για εναλλακτική παγκοσμιοποίηση αλλά ταυτόχρονα την πάλη ενάντια στα καθεστώτα.

Μία από τις προσπάθιες που κάνουμε ως ATTAC-Λίβανος είναι να αναπτύξουμε δίκτυα ανάμεσα στις οργανώσεις εναλλακτικής παγκοσμιοποίησης του αραβικού κόσμου για να ανταλλάσουμε πληροφορίες και να συντονιζόμαστε.

- Η παγκοσμιοποίηση χτυπάει τους φτωχότερους. Ισχύει το ίδιο και για τον πόλεμο;

Ράνια: Αυτή η αλήθεια φάνηκε στη Βηρυτό. Οι φτωχότεροι ήταν αυτοί που χτυπήθηκαν πιο άσχημα. Οι πλούσιοι που είχαν λεφτά μπορούσαν να φύγουν από τη χώρα και να πάνε στο εξωτερικό. Ακόμη κι αν δεν έφευγαν, μπορούσαν να αλλάξουν σπίτι και να πάνε σε μια ασφαλή περιοχή. Οι φτωχοί δεν είχαν πού να πάνε. Οταν τα σπίτια τους καταστρέφονταν ή κινδύνευαν, κοιμούνταν στους δρόμους.

Μαρί-Νοέλ: Ο πόλεμος ήταν απόδειξη μιας πιο συγκεκριμένης αλήθειας. Εδειξε πόσο ρατσιστικό είναι το ισραηλινό κράτος. Ξεκίνησε με την καταστροφή του 1948 στην Παλαιστίνη και ο βομβαρδισμός του Λιβάνου ήταν μια συνέχεια.

Σύνθια: Είναι το μόνο κράτος στον κόσμο που το καθεστώς του πολίτη εξαρτάται από τη θρησκεία του. Η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ είναι η αιτία της αποσταθεροποίησης όλης της περιοχής.

Το βάρος το σήκωσαν οι κοινωνικές οργανώσεις. Φτιάχτηκαν δίκτυα που ανέλαβαν να κάνουν αυτά που το κράτος δεν μπορούσε ή δεν ήθελε να κάνει.

Μαρί-Νοέλ: Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τα κοινωνικά δίκτυα φάνηκαν πιο ικανά να κινητοποιήσουν ανθρώπους για να αντιμετωπιστεί η καταστροφή.

Ράνια: Τώρα έχουμε μπροστά μας να παρακολουθήσουμε ποιοι θα είναι αυτοί που όχι μόνο δε βοήθησαν αλλά θα προσπαθήσουν ξανά να κερδίσουν από την καταστροφή. Ποιες θα είναι οι λιβανέζικες ή οι πολυεθνικές εταιρίες που θα αναλάβουν την ανοικοδόμηση και θα θελήσουν να βγάλουν κέρδη. Ηδη η οικογένεια Χαρίρι έχει μπει στην πρώτη γραμμή.

- Κάποιοι ακτιβιστές λένε πως ο πόλεμος και η Αντίσταση έγιναν αφορμή για να ξεπεραστούν τα φράγματα ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες του Λιβάνου.

Σύνθια: Αυτό είναι αλήθεια, έγινε μέσα από τα δίκτυα αλληλεγγύης. Ομως είμαστε πολύ μακριά από το να λυθούν αυτά τα ζητήματα. Από τη στιγμή που γεννιέσαι στο Λίβανο, καθορίζεσαι από τη θρησκευτική καταγωγή. Πηγαίνεις σε ξεχωριστό σχολείο αν είσαι μουσουλμάνος και αν είσαι χριστιανός. Υπάρχει ένα ολόκληρο πολιτκό σύστημα που σε κάνει να μην μπορείς να ξεχάσεις τη θρησκεία. Ενα σύνολο από πολιτικά συμφέροντα είναι στηριγμένα πάνω σ' αυτούς τους διαχωρισμούς. Οι προσπάθειες που κάνουν οργανώσεις όπως η δική μας σπάνε αυτά τα φράγματα, αλλά παραμένουμε μειοψηφία.

Γιάρουμπ, Σύρος ακτιβιστής που βοήθησε στην αποστολή στο Λιβανο

Για τον κόσμο στη Συρία ήταν σαν ο πόλεμος να γινόταν ενάντια τους. Αναπτύχθηκε ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης. Η Συρία και ο Λίβανος είναι πολύ κοντά, είμαστε οικογένεια. Εγώ σπούδασα στο Πανεπιστήμιο της Βηρυτού και έχω πολλούς φίλους στην πόλη. Στη Συρία υπήρξε τεράστιο κύμα αλληλεγγύης για την υποδοχή των προσφύγων. Ολα τα σχολεία έγιναν κέντρα για τους πρόσφυγες και ο κόσμος είτε έγινε εθελοντής, είτε άνοιξε το σπίτι του για πρόσφυγες. Ηταν ο απλός κόσμος που το έκανε αυτό και κάποιες Μη κυβερνητικές Οργανώσεις.

Υπήρχαν άνθρωποι που πήγαν στα σύνορα με το Λίβανο, έγραφαν τα ονόματα τους σε ένα χαρτόνι και έλεγαν «Εχω ένα άδειο σπίτι στην τάδε διεύθυνση και είσαι καλοδεχούμενος». Επαιρναν στο σπίτι τους ανθρώπους που πρώτη φορά έβλεπαν στη ζωή τους.

Ολοι είναι πολύ περήφανοι για ό,τι κατάφερε η Αντίσταση. Πρόκειται για γεγονός με σημασία όχι μόνο για το Λίβανο αλλά για όλο τον αραβικό κόσμο. Γιατί έχουμε την κατοχή του Ιράκ και την κατοχή της Παλαιστίνης. Εχουμε να αντιμετωπίσουμε αυτή τη συμμαχία Σιωνιστών και ΗΠΑ που πιέζει για καινούργιες κατοχές, για περισσότερη καταστροφή.

Ο πόλεμος είχε ανάμεσα στους βασικούς του στόχους να τσακίσει τη θέληση του κόσμου να αντιστέκεται. Και δεν τα κατάφερε. Είναι σημαντικό όχι μόνο για τις αραβικές χώρες αλλά για όλον τον κόσμο, για όποιον θέλει να αντιπαρατεθεί στην αμερικάνικη επιθετικότητα, είτε ζει στη Λατινική Αμερική, στην Ευρώπη, στην Αφρική ή οπουδήποτε. Το γεγονός ότι το Ισραήλ ηττήθηκε έχει μεγάλη σημασία για όλους.

Μάχα Τζαντίντ, μέλος του Μπ αντίλ (Εναλλακτική), στη Δαμασκό

- Τι είναι το αλ-Μπαντίλ και πως έδρασε στην διάρκεια του πολέμου;

Είμαστε μια μικρή ομάδα του κινήματος ενάντια στην παγκοσμιοποίηση. Προσπαθούμε να κάνουμε πράγματα στη Συρία, εκδίδοντας ένα ενημερωτικό δελτίο και ενημερώνοντας μέσα από την ιστοσελίδα μας. Το κίνημα μας υπάρχει εδώ και δύομιοι χρόνια. Δραστηριοποιηθήκαμε σε όλες τις διαδηλώσεις στη Δαμασκό ενάντια στον πόλεμο στο Ιράκ και για συμπαράσταση στην Παλαιστίνη, σε κάθε επίθεση του Ισραήλ.

Είμαστε κομμάτι του αντιπολεμικού κινήματος. Πριν από δύο χρόνια συμμετείχαμε στο διεθνές Συνέδριο στη Βηρυτό ενώ έχουμε συμμετάσχει και στο αντιμπεριαλιστικό συνέδριο του Καΐρου.

Ολος ο κόσμος στη Συρία υποστηρίζει τη λιβανέζικη αντίσταση. Και ο τρόπος που βρήκαν οι περισσότεροι για να το δείξουν είναι με την υποστήριξη τους στους πρόσφυγες που ήρθαν στη Συρία.

Ο κόσμος έκανε ό,τι μπορούσε να κάνει και έγιναν εκπληκτικά πράγματα. Ο Ερυθρός Σταυρός υπολόγισε ότι το 65% των προσφύγων που κατέφυγαν στη Συρία έμειναν σε σπίτια πολιτών και μόνο το 35% έμεινε σε σχολεία ή σε κέντρα προσφύγων.

Συνολικά τουλάχιστον 250 χιλιάδες Λιβανέζοι ήρθαν στη Συρία. Οι Σύροι άνοιξαν τα σπίτια τους ελεύθερα και πρόσφεραν φιλοξενία. Πολλά ταξί έβαζαν πινακίδες που έγραφαν «δωρεάν για Λιβανέζους». Το ίδιο έκαναν και κάποια εστιατόρια.

Το καθεστώς έκοβε κάποιες ώρες το ηλεκτρικό ρεύμα στη Συρία για να δώσει ρεύμα στο Λίβανο. Οταν κοβόταν το ρεύμα στη Δαμασκό, ο κόσμος πανηγύριζε γιατί ήξερε πως ήταν για αλληλεγγύη στην Αντίσταση.

Οι Λιβανέζοι υποστηρίζουν την Αντίσταση. Μιλώντας με τους πρόσφυγες καταλάβαμε τι πραγματικά είναι η Αντίσταση. Δεν είναι μόνο όπλα. Είναι μια παιδεία που έχει περάσει σε όλο τον κόσμο. Ακόμη και τα μικρά παιδιά έλεγαν πως ξέρουν πως το Ισραήλ κάνει αυτή την επίθεση με εντολή των Αμερικάνων.

Ο κόσμος είχε πολλές ανάγκες. Οι πιο πολλοί είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους άρον άρον επειδή άκουσαν τις επιθέσεις των αεροπλάνων και των ελικόπτερων. Με τα εξελιγμένα όπλα που χρησιμοποιούν οι Ισραηλινοί δεν ακούς τίποτα μέχρι που ξαφνικά βλέπεις τις βόμβες να σου κατεδαφίζουν το σπίτι ή το σπίτι του γείτονα σου. Κάποιες φορές έφυγαν μόνο με τα ρούχα που φορούσαν αφήνοντας τα πάντα πίσω. Κάποιες φορές δεν είχαν προλάβει να φορέσουν τα παπούτσια τους. Αρα χρειάζονταν τα πάντα, από εσώρουχα μέχρι οδοντόβουρτσες και βέβαια χρήματα.

Οι πιο πολλοί πρόσφυγες ήταν γυναίκες και παιδιά. Λίγοι ήταν οι άντρες γιατί οι άντρες έμειναν στα σπίτια τους για να μην αδειάσουν τα χωριά. Κάποιοι έμειναν γιατί ήταν μαχητές της Χεζμπολάχ.

Οι πιο πολλοί πρόσφυγες ήταν Σιίτες, ένα μικρό ποσοστό ήταν Χριστιανοί και ένα επίσης μικρό ποσοστό Σουνίτες. Στη Δαμασκό η πλειονότητα είναι Σουνίτες.

Από το BBC προσπαθούσαν να μας πείσουν ότι υπάρχουν προβλήματα και βαθύς διχασμός ανάμεσα στους Σιίτες και τους Σουνίτες. Αλλά στη Συρία και οι Σουνίτες υποστηρίζουν τη λιβανέζικη Αντίσταση.

Οι δυτικές κυβερνήσεις επιμένουν να μας παρουσιάζουν συνέχεια με βάση τη θρησκευτική καταγωγή, Σουνίτες, Σιίτες κλπ. Αυτό δεν είναι άσχετο με το σχέδιο τους για τη «Νέα Μέση Ανατολή», θέλουν να διχάσουν την περιοχή με βάση τις θρησκείες. Η περιοχή μας κάποτε μοιράστηκε με τη συμφωνία Σάικς-Πικό, όταν οι Αγγλοι και Γάλλοι διπλωμάτες πήραν τις πένες τους και ζωγράφισαν τα σύνορα στο χάρτη.

Ομως οι συγγενικές σχέσεις μεταξύ Λιβάνου και Συρίας είναι πολύ ισχυρές και ξεπερνάνε τα σύνορα. Εγώ έχω πολλούς συγγενείς που ζουν στο Λίβανο.

Οι επόμενοι χάρτες που σχεδιάζουν είναι με βάση την θρησκευτική καταγωγή όπως αυτό που κάνουν στο Ιράκ τώρα.

- Οι απειλές κατά της Συρίας συνεχίζονται;

Οι Σύροι φοβούνται και αυτοί για επίθεση από το Ισραήλ. Ο συριακός στρατός είναι πολύ αδύναμος μπροστά στο στρατό του Ισραήλ. Και πάντα τη σύγκριση δεν αρκεί να την κάνεις με το στρατό του Ισραήλ, αλλά με ολόκληρο το στρατό του NATO που εξοπλίζει το Ισραήλ.

Η διαφορά Συρίας και Λιβάνου είναι ότι στο Λίβανο υπάρχει η Αντίσταση, μια πραγματική λαϊκή Αντίσταση.

Φυσικά είμαστε ενάντια στις απειλές κατά της Συρίας. Αλλά ξέρουμε ότι για μας θα είναι πιο δύσκολα τα πράγματα.

Το καθεστώς προσπάθησε να κάνει κάποια πράγματα. Ο Ερυθρός Σταυρός και η Ερυθρά Ημισέληνος έκαναν καλή δουλειά στα σύνορα. Υποδέχτηκαν τους πρόσφυγες, είχαν στήσει ιατρικό κέντρο και μετέφεραν τον κόσμο με λεωφορεία στη Δαμασκό όπου έβρισκε σπίτια.

Ομως το καθεστώς ακόμη και αν θέλει να βοηθήσει, αυτό το κάνει στηριζόμενο μόνο στον εαυτό του, στα μέλη του κόμματος Μπάαθ. Από τη φύση του, το συριακό καθεστώς είναι ενάντια σε κάθε αυτόνομη δράση των πολιτών.

Δεν είχαμε καμιά σχέση με το καθεστώς. Δεν είμαστε νόμιμη οργάνωση. Αλλά στη διάρκεια της κρίσης το καθεστώς χρειαζόταν κάθε βοήθεια από τους πάντες. Πέρασαν δέκα μέρες αφότου οργανώσεις σαν τη δική μας είχαμε ξεκινήσει να οργανώνουμε για τους πρόσφυγες και δόθηκε εντολή στα μέλη του Μπάαθ να μας αφήσουν ελεύθερους να δράσουμε.

Παλιότερα, με τις κρίσεις του Παλαιστινιακού δεν μπορούσαμε να κάνουμε πρακτικά τίποτα. Γίνονταν μόνο οι επίσημες διαδηλώσεις. Τώρα το καθεστώς δεν προλάβαινε και να σκεφτεί τι γινόταν.

- Πώς βλέπεις την κατάσταση στο Λίβανο μετά την ήττα του Ισραήλ;

Τώρα θα είναι πολύ καλύτερα. Κανείς δεν θα τολμήσει να ξαναπεί τη Χεζμπολάχ πολιτοφυλακή. Η Χεζμπολάχ είναι η Αντίσταση. Κατάφερε να νικήσει όχι μόνο το Ισράηλ αλλά και τις ΗΠΑ που μέχρι και τον ΟΗΕ έβαλαν να δώσει παράταση στην επίθεση του Ισραήλ.

Τώρα βέβαια θα ψάξουν άλλους τρόπους για να αφοπλίσουν τη Χεζμπολάχ. Δεν πιστεύω ότι η πολυεθνική δύναμη του ΟΗΕ θα τα καταφέρει. Αλλά και αν το προσπαθήσει, θα πρέπει να θυμηθεί ότι οι Αμερικάνοι το 1983 έφυγαν όταν ανατινάχτηκαν 220 πεζοναύτες τους.