Ο Τσίπρας ανοίγει τον δρόμο.
Η Ν.Δ. κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 39,85% (2.251.261 ψήφοι) και 158 έδρες, ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε 31,53% (1.781.006 ψήφοι) και 86 έδρες. Στις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015, η Ν.Δ. είχε πάρει ποσοστό 28,09% και 1.526.400 ψήφους, δηλαδή ανέβασε το ποσοστό της περίπου 12 μονάδες και πήρε 730 χιλιάδες περισσότερο. Ο ΣΥΡΙΖΑ μείωσε το ποσοστό του κατά 4 μονάδες καθώς είχε πάρει 35,5% και 1.926.526 ψήφους.
Το ΚΙΝΑΛ 8,10% από 6,29%, ΚΚΕ 5,30% από 5,55%. Ο Βαρουφάκης 3,44% και 194.256 ψήφους. Βελόπουλος 3,70% και 208.788 ψήφους. Η Χρυσή Αυγή έμεινε απ’ έξω, πήρε 2,93% και 165.703 ψήφους, ενώ το 2015 (Σεπτέμβρης) είχε 6,99% και 379.722 ψήφους.
Από τα κόμματα της προηγούμενης Βουλής (επτακομματική) δεν εκλέχθηκαν τρία. Ένωση Κεντρώων, Ποτάμι (δεν κατέβηκε), ΑΝΕΛ-Καμμένος (δεν κατέβηκε). Το Ποτάμι είχε πάρει 4,09% και 222.349 ψήφους, ΑΝΕΛ 3,69% και 200.532 ψήφους και η Ένωση Κεντρώων 3,44% και 186.644 ψήφους το 2015, ενώ τώρα 1,45% και 70.157 ψήφους.
Η σύγκριση των αποτελεσμάτων με το 2015 είναι απαραίτητη επειδή δίνει εικόνα για τις μετακινήσεις προς τη Ν.Δ. και για τις μετακινήσεις αυτών που έφυγαν από το ΣΥΡΙΖΑ.
Παρόλο που μια τέτοια εικόνα έχει τον κίνδυνο να περιέχει πολλά λάθη, χρειάζεται να πάρουμε το ρίσκο για να απαντήσουμε στο ερώτημα: Γιατί οι μετακινήσεις και πώς διαμορφώνεται η κατάσταση τώρα.
Το πιο «γενικευμένο» επιχείρημα που το βράδυ των αποτελεσμάτων, αλλά και όλο το προηγούμενο χρόνο, ακουγόταν πολύ συχνά είναι η συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας. Λες και η κοινωνία είναι ένα ενιαίο σύνολο, δεν χωρίζεται σε τάξεις και σε πολιτικές τοποθετήσεις και παρατάξεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε απώλειες 200 χιλιάδες ψήφους και το ΜΕΡΑ έφτασε να εκλεγεί παίρνοντας ένα μεγάλο κομμάτι απ’ αυτές τις ψήφους. Οι ψήφοι που έφυγαν από τον ΣΥΡΙΖΑ προς τη Ν.Δ. –ακόμα και προς το ΚΙΝΑΛ- είναι αριθμός που δεν καθορίζει την τελική εικόνα. Οι κραυγές για συντηρητικοποίηση είναι περισσότερο φασαρία και λιγότερο αποτέλεσμα.
Τότε τι πραγματικά έγινε; Από πού και πώς κατάφερε η Ν.Δ. να γίνει το κέντρο και να ξανασυγκροτηθεί; Εδώ έρχονται οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ και της πολιτικής του. Έφτασε με τις επιλογές της τετραετίας –οικονομικές, πολιτικές, ιδεολογικές- να ξανανομιμοποιήσει τα κόμματα της κυρίαρχης τάξης, κύρια τη ΝΔ και λιγότερο το ΠΑΣΟΚ, που μέσα στην περίοδο των μνημονίων και της κρίσης είχαν καταρρεύσει. Η δημιουργία των ΑΝΕΛ, του Ποταμιού, της Ένωσης Κεντρώων ήταν αποτέλεσμα της κρίσης της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Τώρα ο Τσίπρας τους έδωσε τη δυνατότητα να ξανασυσπειρώσουν κομμάτια τους καθώς υιοθέτησε τη δική τους ατζέντα, τα Μνημόνια, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τα κλειστά σύνορα για τους πρόσφυγες, ακόμα και τη φιλία με τον Τραμπ.
Νέος δικομματισμός;
Το δεύτερο επιχείρημα που ακούστηκε μετά τα αποτελέσματα (κύρια από τους εκλογολόγους αλλά όχι μόνο) είναι η σταθεροποίηση του συστήματος με έναν νέο δικομματισμό που φτάνει το 70%. Αυτά είναι αλχημείες. Η σταθερότητα δεν είναι θέμα αριθμών, ιδιαίτερα σε μια περίοδο αστάθειας όπως η σημερινή. Το εξώφυλλο αυτού του τεύχους του ΣΑΚ δείχνει παραστατικά αυτή την εικόνα. Επιφανειακά “πανίσχυροι” ηγέτες κατρακυλάνε μπροστά στην οργή του κόσμου μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Η Ελλάδα δεν είναι κάποιο “μικρό γαλατικό χωριό” μέσα σε συνθήκες πολιτικής και οικονομικής κρίσης διεθνώς.
Ο Μητσοτάκης μοιάζει να έχει περισσότερο συναίσθηση των κινδύνων από τους εκλογολόγους-αναλυτές. Το βράδυ των εκλογών συνιστούσε στα στελέχη του να αποφύγουν τους πανηγυρισμούς και την αλαζονεία, συμβούλευε να εμφανίζονται σεμνοί και ενωτικοί. Τώρα που τέλειωσαν οι εκλογές, το παραμύθι ότι έρχεται επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης έχει κοντά ποδάρια.
Η οικονομική κρίση δεν έχει ξεπεραστεί. Την ημέρα των εκλογών στην Ελλάδα, η μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα –η Ντόιτσε Μπανκ- ανακοίνωνε μεταβίβαση “κόκκινων δανείων” ύψους 75 δις ευρώ σε μια νέα “κακή τράπεζα” και απολύσεις είκοσι χιλιάδων υπαλλήλων. Αν η Ντόιτσε φτερνίζεται, τα ελληνικά κόκκινα δάνεια, το “μαξιλαράκι” τους και τα “υπερπλεονάσματα” απειλούνται με πνευμονία.
Εργατική ατζέντα
Ο ΣΥΡΙΖΑ κράτησε ένα μεγάλο ποσοστό του κόσμου της αριστεράς, αλλά δεν το ελέγχει και γι’ αυτό βιάζεται να δημιουργήσει –όπως δήλωσε ο Τσίπρας το βράδυ των εκλογών– μια οργανωμένη πολιτική κίνηση. Ο κόσμος το 2015 μας δάνεισε τη στήριξή του, είπε, τώρα πρέπει να την κάνουμε δική μας. Κούνια που τον κούναγε.
Ο κόσμος είναι ένα οργισμένο ποτάμι, που έδωσε μάχες όλα τα προηγούμενα χρόνια και ενάντια στην κυβέρνηση Τσίπρα, στάθηκε μπροστά στην κάλπη και την τελευταία στιγμή έδωσε το φιλί της ζωής στον ΣΥΡΙΖΑ για να αποφύγει μια σαρωτική ήττα. Αλλά δεν πρόκειται να περιμένει για πολύ.
Το εργατικό κίνημα έχει το δικό του πρόγραμμα. Είναι οι διεκδικήσεις που ξετυλίχτηκαν για προσλήψεις, μονιμοποιήσεις και όχι απολύσεις σε όλο το δημόσιο, από τους συμβασιούχους των νοσοκομείων και των δήμων μέχρι τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς και τους “ΟΑΕΔ” παντού.
Είναι η μάχη ενάντια στα κλεισίματα και τις απολύσεις από τα εργοστάσια μέχρι τις τράπεζες, είναι η μάχη ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις των ΔΕΚΟ που μπαίνουν σε νέα φάση με τις απειλές για χρεοκοπία της ΔΕΗ. Είναι οι απεργίες για Συλλογικές Συμβάσεις με αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις.
Είναι οι διεκδικήσεις των συνδικάτων με πρωταγωνίστριες τις ίδιες τις γυναίκες ενάντια στον σεξισμό και τις διακρίσεις. Να αναλάβει το κράτος παιδικούς σταθμούς και κοινωνικές υπηρεσίες αντί να διαλύει ΚΑΠΗ και κάθε κοινωνική πρόνοια ρίχνοντας τα βάρη του σπιτιού στις γυναίκες.
Ένα τεράστιο αγωνιστικό πρόγραμμα για να γονατίσουμε και τη νέα κυβέρνηση αμέσως. Δεν περιμένουμε, θα τους διώξουμε. Πετάξαμε τη Χρυσή Αυγή από τη Βουλή, εμπρός να τους βάλουμε στη φυλακή και να πετάξουμε και τους Βελόπουλους. Να βάλουμε τέλος στα στρατόπεδα του αίσχους για τους πρόσφυγες, να επιβάλουμε ανοιχτά σύνορα και πόλεις.
Αριστερά ενωτική και ανατρεπτική
Αυτές οι μάχες είναι πολύ σκληρές και θα τις δώσουμε μαζί με όλον τον κόσμο της Αριστεράς. Ο σεχταρισμός δεν έχει θέση σε αυτή την εξόρμηση. Η ηγεσία του ΚΚΕ πρέπει να πήρε το μήνυμα ότι οι χωριστές συγκεντρώσεις δεν χτίζουν δύναμη ούτε για το κίνημα ούτε για το κόμμα. Ο κόσμος της Αριστεράς μπορεί να χρησιμοποιεί την ψήφο του διαφορετικά ανάλογα με την κάλπη, αλλά στο δρόμο και στην απεργία πρέπει να είναι ενωμένος σαν γροθιά. Μπορεί στην Πάτρα να βγάζει σαρωτικά δήμαρχο τον Πελετίδη και στις βουλευτικές εκλογές να βγάζει πρώτο κόμμα τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι του γυρίζεις την πλάτη μέχρι “να μάθει να ψηφίζει σωστά”.
Αυτά ισχύουν και για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ που πλήρωσε στις κάλπες τις διασπαστικές κινήσεις από δικές της συνιστώσες που έλκονται από τον σεχταρισμό. Η ανατρεπτική Αριστερά έχει διπλή υποχρέωση να είναι ενωτική, γιατί είναι η δύναμη που βάζει μέσα στον κοινό αγώνα την αντικαπιταλιστική εναλλακτική. Μαζί στους αγώνες, για να φτάσουμε μέχρι την ανατροπή.