Ο Μητσοτάκης και υπουργοί του στοχοποιούν συστηματικά τους πρόσφυγες.
Η Αφροδίτη Φράγκου προβάλλει τις αντιστάσεις.
Μετανάστες, πρόσφυγες και ντόπιοι δίνουν τη μάχη ενάντια στην ρατσιστική πολιτική της κυβέρνησης που συνοψίζεται στο “να τους κάνουμε τη ζωή κόλαση”. Πρόκειται για μια αδιέξοδη πολιτική της οποίας τις αντιφάσεις μπορεί και βγάζει στη φόρα το κίνημα πετυχαίνοντας νίκες. Πατώντας πάνω σε αυτή την εμπειρία, το αντιρατσιστικό κίνημα μπορεί να βγάλει πολύτιμα συμπεράσματα για τη γενίκευση αυτής της μάχης και να κερδίσει τα αιτήματά του: άσυλο και στέγη για όλους και όλες, σύνορα ανοιχτά, νομιμοποιήσεις των μεταναστών.
Μέσα στο δίμηνο της καραντίνας για τον κορονοϊό οι πρόσφυγες που ζουν στα στρατόπεδα και άλλες ακατάλληλες δομές υπέφεραν την πιο ακραία εκδοχή της απάνθρωπης και επικίνδυνης αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης που επιφύλασσε η Νέα Δημοκρατία στην εργατική τάξη. Παρόλα αυτά, επειδή το αντιρατσιστικό κίνημα αλλά και οι ίδιοι οι πρόσφυγες δεν σταμάτησαν να παλεύουν, η Νέα Δημοκρατία αναγκάστηκε, ακόμη και εν μέσω μιας φοβερής κλιμάκωσης των αντιπροσφυγικών πολιτικών, σε δυο υποχωρήσεις: να ανοίξει τη δυνατότητα υποβολής αίτησης ασύλου για τους πρόσφυγες που έφτασαν στην Ελλάδα μετά την 1η Μάρτη και να δώσει τη δυνατότητα μετακίνησης στην ενδοχώρα σε περίπου 3000 πρόσφυγες.
Σήμερα, μετά την παραχώρηση ασύλου σε 11.000 πρόσφυγες, η κυβέρνηση προσπαθεί να πάρει τη ρεβάνς στερώντας τους κάθε δυνατότητα να ζήσουν αξιοπρεπώς: πετάει έξω από τις δομές όσους έχουν πάρει άσυλο, σταματώντας ταυτόχρονα και το επίδομα που έπαιρναν μέσω cash card. Όλα αυτά ενώ προηγουμένως έχει φροντίσει να τους φέρει σε ένα αδιανόητο σημείο εξαθλίωσης, καθώς, κλεισμένοι/ες τους τελευταίους δύο μήνες μέσα στα καμπ χωρίς καμία δυνατότητα να κυκλοφορήσουν, δεν μπορούσαν να ψάξουν για σπίτι ή δουλειά.
Αυτή όμως η επίθεση δεν βγάζει για την κυβέρνηση το αποτέλεσμα που προσδοκούσε. Οι πρόσφυγες δεν έχουν παραλύσει από απογοήτευση ή φόβο, αντίθετα έχουν οργιστεί και είναι πιο αποφασισμένοι να δώσουν αυτή τη μάχη. Το ίδιο και οι αγωνιστές-τριες του κινήματος, που η κυβέρνηση νόμιζε ότι μπορεί να γυρίσει στα σπίτια τους με μερικές διμοιρίες ΜΑΤ.
Το πρόσφατο παράδειγμα της πλατείας Βικτωρίας είναι ενδεικτικό. Εκατό πρόσφυγες που έχουν πάρει άσυλο βρέθηκαν στα παγκάκια της Βικτώριας μην έχοντας πού να μείνουν. Η πολιτική της κυβέρνησης να τους αφήσει στο δρόμο αντιμετωπίστηκε από το αντιρατσιστικό κίνημα. Τόσο με την άμεση ανταπόκριση του κινήματος αλληλεγγύης που θύμισε τις μέρες του 2015 όσο και με την πολιτική παρέμβαση στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας στις 15 Ιούνη, το κίνημα πέτυχε να αναγκάσει τον Δήμο Αθήνας να ζητήσει από το κράτος «έκτακτη οικονομική επιχορήγηση για την άμεση στέγαση προσφύγων, με την δυνατότητα αξιοποίησης κλειστών ξενοδοχείων και δημόσιων κτιρίων ικανών να παρέχουν στέγαση σε ευάλωτες ομάδες». Μόνο ένας νεοναζί ψήφισε κατά, ενώ οι σύμβουλοι του Μπακογιάννη ψήφισαν λευκό. Ο Μανσούρ, άστεγος Αφγανός πρόσφυγας, μιλούσε στη συνεδρίαση στα φαρσί, την ίδια ώρα που πρόσφυγες από τον Ελαιώνα που απειλούνται με έξωση και πρόσφυγες από την πλατεία Βικτωρίας έκαναν διαδήλωση απ’ έξω. Οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στον Ελαιώνα, ενώ ο Μηταράκης έτρεξε στη Βικτώρια να υποσχεθεί και σε άλλους θέσεις στο πρόγραμμα στέγασης “Ήλιος”.
Στον Ελαιώνα, που βρέθηκε πρώτος στο μάτι του κυκλώνα των εξώσεων, πρόσφυγες οργανώνονται από μέσα και κάνουν πολιτικά προχωρήματα. Η άμεση αντίδραση των προσφύγων στην πρόκληση της κυβέρνησης είχε τις ρίζες της σε μια καμπάνια που είχε ξεδιπλωθεί τους δυο μήνες που προηγήθηκαν. Η ΚΕΕΡΦΑ, με τη στήριξη ντόπιων εργαζόμενων, μεταναστών, προσφύγων, συνδικαλιστών, φοιτητών, αγωνιστών από τις γειτονιές άνοιξε μέσα στην πανδημία την καμπάνια για στέγαση των προσφύγων σε σπίτια και ξενοδοχεία. Στο πλαίσιο της καμπάνιας διοργανώθηκε επιτυχημένα ένας πλατύς κύκλος συζητήσεων σε πολλές γειτονιές, μαζεύτηκαν μαζικά υπογραφές, πήραν θέση δημοτικά σχήματα και εργατικά σωματεία, έγιναν επισκέψεις στα στρατόπεδα παρά τους περιορισμούς στη μετακίνηση.
Επόμενο βήμα αυτής της καμπάνιας ήταν η συνέντευξη τύπου έξω από το στρατόπεδο του Ελαιώνα στις 26/5 ενάντια στις εξώσεις. Εκεί παρουσιάστηκαν και οι εκατοντάδες υπογραφές προσφύγων που ζουν στο στρατόπεδο, οι οποίοι δήλωναν: “δεν φεύγουμε, αν δεν βρεθούν σπίτια για να ζήσουμε”. Σε πολλά σημεία της Ελλάδας, αντιπροσωπείες της ΚΕΕΡΦΑ έκαναν κινητοποιήσεις ενημέρωσης-συμπαράστασης έξω από τα στρατόπεδα στις 31/5, μεταφέροντας αυτή την εικόνα και ανοίγοντας τη συζήτηση για το πώς μπορεί να οργανωθεί αυτή η μάχη μέσα και έξω από τα καμπ. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, όταν οι πρόσφυγες ειδοποιήθηκαν από τις αρχές ότι πρέπει να φύγουν από τα καταλύματά τους, η αντίδρασή τους, είτε οργανωμένα είτε αυθόρμητα, ήταν “δεν φεύγουμε, ας μας βγάλουν με τη βία”.
Μέλη του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος, πρόσφυγες από το Καμερούν που ζουν στον Ελαιώνα, συμμετέχουν στα βδομαδιάτικα μαρξιστικά φόρουμ φέρνοντας και τη δική τους εμπειρία, ενώ μεταφέρουν αυτή τη συζήτηση και μέσα στο καμπ. Παράλληλα, παίζουν ρόλο στο ότι η Καμερουνέζικη Κοινότητα είναι παρούσα σε όλες τις μάχες που δίνει η εργατική τάξη: στα πανεκπαιδευτικά συλλαλητήρια, στην απεργία της 16/6 για την Υγεία, στις κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών, στη συνάντηση των διαδηλώσεων Black Lives Matter με τις διαδηλώσεις ενάντια στον αντιπεριβαλλοντικό νόμο Χατζηδάκη.
“Στην Ελλάδα, διαδήλωσα για πρώτη φορά την Πρωτομαγιά στην Αθήνα και ήταν μια πολύ καλή εμπειρία. Είδα ότι δεν υποστηρίζει όλος ο κόσμος την πολιτική της κυβέρνησης και υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν τα δικαιώματα των μεταναστών και των προσφύγων”, είχε πει σε συνέντευξή του στις 20/5 ο Αντρέ, πρόσφυγας από το Καμερούν, που είχε συμμετάσχει στην εξέγερση του 2008 στη χώρα του.
Παράδοση
Η συμμετοχή των κοινοτήτων μεταναστών στις εργατικές μάχες είναι μια μακριά παράδοση. Στις σημερινές συνθήκες, με τον συνδυασμό των επιθέσεων της ΝΔ για να πληρώσουν οι ντόπιοι και μετανάστες εργάτες/τριες τα σπασμένα αλλά και τον παγκόσμιο ξεσηκωμό ενάντια στον ρατσισμό μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στις ΗΠΑ, αυτή η παράδοση αναβαθμίζεται.
Στη σύσκεψη που κάλεσε η ΚΕΕΡΦΑ στις 11/6 για τη διοργάνωση του αντιρατσιστικού διημέρου “Black Lives Matter – Refugee Lives Matter” το παρών έδωσαν οι Αφρικανικές κοινότητες της Αθήνας, το Δίκτυο των Αφρικανικών Οργανώσεων, η Κοινότητα Καμερουνέζων Ελλάδος, η Κοινότητα Γουϊνέας, οι Κοινότητες Σενεγάλης, Γκάνας, Ακτής Ελεφαντοστού, η Πακιστανική Κοινότητα Ελλάδος “η Ενότητα” και η Κοινότητα Μπαγκλαντές καθώς και Ρομά ρακοσυλλέκτες της Αθήνας. Τη συμμετοχή της δήλωσε και η κίνηση ASANTE, των μεταναστών δεύτερης γενιάς.
Οι εκπρόσωποι των κοινοτήτων που πήραν τον λόγο έδωσαν τη διάσταση γιατί πρέπει και μπορούν να παλέψουν μαζί όλοι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Άνθρωποι που ζουν στην Ελλάδα δεκαετίες, αντιμετωπίζουν ξανά τον κίνδυνο να βρεθούν, ή έχουν βρεθεί ήδη, χωρίς χαρτιά. Αδυνατούν να συμπληρώσουν ένσημα, χτυπημένοι από την ανεργία που αυξήθηκε ραγδαία λόγω της πανδημίας, χάνουν τη δυνατότητα να κυκλοφορήσουν, πέφτουν στα νύχια της αστυνομίας και των επιχειρήσεων σκούπα. Γεμίζουν τα κρατητήρια και τα κέντρα κράτησης με αθώους ανθρώπους θύματα αυτής της πολιτικής.
“Έχουμε πάει στη Μανωλάδα, στο Μαραθώνα, στη Θήβα, στο Άργος και σε άλλες περιοχές που δουλεύουν πολλοί εργάτες μαζί σε χωράφια, Πακιστανοί, Ινδοί, Μπαγκλαντεσιανοί για να δούμε την κατάσταση... Πηγαίνουμε αντιπροσωπείες με την ΚΕΕΡΦΑ, με δημοτικούς συμβούλους και δικηγόρους στα αστυνομικά τμήματα [μετά από καταγγελίες κρατούμενων]... Θα οργανώσουμε και θα συμμετέχουμε στην κινητοποίηση της Πρωτομαγιάς. Η Εργατική Πρωτομαγιά είναι για κάθε εργάτη και καλούμε κάθε κοινότητα να είναι μαζί μας γιατί αν δεν δράσουμε, χάνουμε εμείς”, έλεγε σε συνέντευξή του στα τέλη Απρίλη ο Τζαβέντ Ασλάμ για τη δράση της Πακιστανικής Κοινότητας μέσα στις εβδομάδες της απαγόρευσης κυκλοφορίας. Τώρα, σε μια ακόμη προσπάθεια της κυβέρνησης να σπείρει τον τρόμο σε όσους/ες αγωνίζονται, ο Τζ. Ασλάμ βρέθηκε χωρίς χαρτιά και παλεύει, με τη στήριξη σωματείων, συνδικάτων και οργανώσεων της Αριστεράς, για να πάρει και ο ίδιος άσυλο.
Στη σύσκεψη της 11/6 συμμετείχαν επίσης εργαζόμενοι/ες από Νοσοκομεία, από τις ΜΚΟ και αλλού, που έχουν δώσει μακροχρόνιες μάχες ενάντια στον ρατσισμό, ενώ το τελευταίο διάστημα σε ολοένα και περισσότερους εργατικούς χώρους ανοίγουν τα ζητήματα του ρατσισμού με τους εργαζόμενους/ες και τα σωματεία τους να παίρνουν θέση υπέρ των δικαιωμάτων των προσφύγων και των μεταναστών.
Συμμετείχαν επίσης επιτροπές προσφύγων από τα καμπ Ελαιώνα, Σχιστού, Ριτσώνας, Μαλακάσας, Κορίνθου, και μέσω διαδικτυακής σύνδεσης από τα καμπ Διαβατών, Κατσικά και άλλες δομές. Άρχισαν να οργανώνουν τη συμμετοχή των καμπ στη διαδήλωση της 26/6 με τους τρόπους που αναδεικνύονται από τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε στρατοπέδου: είτε με πολύγλωσσες συντονιστικές ομάδες, είτε με τη βοήθεια προσφύγων που ζουν σε σπίτια και εργαζόμενων στις δομές και τις υπηρεσίες, με ανακοινώσεις την ώρα της προσευχής, με μαζέματα μέσα ή έξω από το καμπ κλπ.
Η πολιτική συζήτηση μέσα στα καμπ είναι απαιτητική, όπως και σε κάθε άλλο χώρο, και η μαζική συμμετοχή εξαρτάται από την αυτοπεποίθηση και την προοπτική. Ο πληθυσμός στα καμπ είναι συχνά κυλιόμενος, καθώς άλλοι φεύγουν –με άσυλο ή χωρίς– να αναζητήσουν αλλού μια καλύτερη ζωή, άλλοι υφίστανται εκδικητικές μετακινήσεις, άλλοι μπλέκουν στα γρανάζια της ρατσιστικής γραφειοκρατίας και αναγκάζονται να μετακινηθούν. Αυτό που μένει είναι οι νίκες που μπορεί και πετυχαίνει το κίνημα και η συλλογική μνήμη από το πώς κερδήθηκαν.
Οι αγώνες μετράνε
Πολλοί από τους “καινούριους” πρόσφυγες της ενδοχώρας έχουν περάσει τους τελευταίους μήνες στη Μόρια, όπου έζησαν τόσο τη φρίκη της πιο ακραίας εκδοχής της πολιτικής της ΝΔ, όσο και το γεγονός ότι οι αγώνες φέρνουν αποτέλεσμα. Στις 14 Μάρτη (ενώ ήδη είχαν ληφθεί τα πρώτα μέτρα καραντίνας και οι πιέσεις της κυβέρνησης για να σταματήσει ό,τι προγραμματισμένη κινητοποίηση υπήρχε δυνάμωναν) πάνω από 800 άτομα, ανάμεσά τους υγειονομικοί, διαδήλωσαν στη Λέσβο απαιτώντας να εκκενωθεί η Μόρια και να προστατευθούν οι πρόσφυγες από τον κορονοϊό. Μερικές εβδομάδες νωρίτερα οι πρόσφυγες διαδήλωναν ενάντια στην εφαρμογή του νέου νόμου για το άσυλο, ενώ στο ενδιάμεσο οι μόνιμοι κάτοικοι της Λέσβου έδιωχναν κακήν κακώς τα ΜΑΤ που είχαν κάνει απόβαση στο νησί για να επιβάλουν την εγκατάσταση κλειστών στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Ήταν αυτά τα γεγονότα, σε συνδυασμό με τις συνεχείς κινητοποιήσεις της ΚΕΕΡΦΑ στα στρατόπεδα και τους αυθόρμητους ξεσηκωμούς σε μια σειρά άλλα καμπ, από τη ΒΙΑΛ μέχρι τη Μαλακάσα, που ανάγκασαν τη ΝΔ σε υποχωρήσεις. Και αυτή την εμπειρία την έχουν τόσο οι πρόσφυγες που βρέθηκαν πίσω από κάγκελα και τώρα μπορούν και κυκλοφορούν ξανά αλλά θέλουν να μην είναι άνθρωποι β’ κατηγορίας, όσο και οι πρόσφυγες που έφυγαν από την κόλαση της Μόριας αλλά δεν είναι διατεθειμένοι να ανεχτούν τις συνθήκες στα στρατόπεδα στα οποία βρήκαν προσωρινά κατάλυμα.
Έτσι φτάνουμε σε μια μεγάλη αντιρατσιστική καμπάνια Refugees Lives Matter, με αποκορύφωμα το διήμερο 26-27, με διαδήλωση στο Σύνταγμα την πρώτη μέρα, και συζήτηση και συναυλία στο Ρουφ τη δεύτερη. Το διήμερο αυτό είναι ένα σαφές μήνυμα ότι οι επιθέσεις αυτές δεν θα περάσουν. Στηρίζεται και οργανώνεται από κοινότητες μεταναστών, πρόσφυγες από τα στρατόπεδα, εργατικούς χώρους και τη νεολαία, τέσσερα συγκοινωνούνται δοχεία που η μαχητικότητα του ενός διοχετεύεται στις δράσεις του άλλου.
Το απότομο βάθεμα της κρίσης έχει επιταχύνει αυτή τη διαδικασία. Η διεθνής εξέγερση ενάντια στον ρατσισμό δίνει τη δυνατότητα στην επαναστατική αριστερά να κερδίσει χιλιάδες από αυτούς τους ανθρώπους στην προοπτική ότι παλεύοντας αυτή την αδιέξοδη και δολοφονική πολιτική της Ευρώπης Φρούριο μπορούμε να ανατρέψουμε το σύστημα που παράγει φτώχεια, πόλεμο, προσφυγιά, σεξισμό και ρατσισμό.