Οι αντιρατσιστικές κινητοποιήσεις κυριαρχούν στην προεκλογική περίοδο.
Ο Σωτήρης Κοντογιάννης παρουσιάζει το τοπίο στην τελική ευθεία προς τις αμερικάνικες εκλογές
Οι ΗΠΑ μπαίνουν στην τελική ευθεία των προεδρικών εκλογών με την οικονομία βυθισμένη στη χειρότερη ύφεση από τη δεκαετία του 1930, τους θανάτους από την πανδημία καθημερινά σε τριψήφια νούμερα και την παγκόσμια ηγεμονία τους συντριπτικά τραυματισμένη. Και ο ορίζοντας παραμένει για την άρχουσα τάξη σκοτεινός –όποιος και αν κερδίσει τελικά τις εκλογές του Νοεμβρίου.
Τα προγνωστικά στα μέσα του Αυγούστου δίνουν ένα “σημαντικό” προβάδισμα στον Τζο Μπάιντεν, τον υποψήφιο του Δημοκρατικού Κόμματος. Αλλά τίποτα δεν είναι ακόμα προδιαγεγραμμένο: το 2016 όλες σχεδόν οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν μια σίγουρη νίκη της Χίλαρι Κλίντον –που είχε ένα “σταθερό” προβάδισμα όλους τους προηγούμενους μήνες απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ, τον υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Η Κλίντον διατήρησε αυτό το προβάδισμα και την ημέρα των εκλογών –συγκέντρωσε σε πανεθνική κλίμακα περίπου 3 εκατομμύρια περισσότερες ψήφους και δυο ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τον Τραμπ. Αλλά έχασε, χάρη στο εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ, την προεδρία.1
Μίστερ Συμβιβασμός
Ο Μπάιντεν είναι η επιτομή του γραφειοκράτη: έξι θητείες στη γερουσία, δύο θητείες στην αντιπροεδρία, συμμετοχή σε αμέτρητες επιτροπές και παραεπιπτροπές. Αν υπάρχει μια λέξη που μπορεί να τον χαρακτηρίσει, αυτή είναι η λέξη “συμβιβασμός”. Το μεγάλο του “ατού”, σύμφωνα με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, είναι οι καλές του σχέσεις με όλο το κοινοβουλευτικό φάσμα και η ικανότητά του να αξιοποιεί αυτές τις σχέσεις για να “γίνει η δουλειά”.
Ανάμεσα στους ομιλητές και τις ομιλήτριες που πήραν τον λόγο στο συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος –που επικύρωσε και τυπικά την υποψηφιότητά του– ήταν ο Κόλιν Πάουελ, ο Τσακ Χάγκελ και η Σίντι Μακκέιν. Ο Πάουελ ήταν υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους (του νεότερου). Ο Χάγκελ, ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής και πρώην υπουργός Άμυνας. Ο Τζον Μακκέιν, που πέθανε πριν από δυο χρόνια, ήταν ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στις εκλογές του 2008, τις εκλογές που έφεραν τελικά τον Ομπάμα και τον Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο. Στο Συνέδριο η Σίντι, η χήρα του, μίλησε για τη βαθιά φιλία και αλληλοεκτίμηση που συνέδεε σε όλη τους τη ζωή τους δυο πολιτικούς.
Ένα από τα βίντεο που προβλήθηκαν στο συνέδριο προέβαλλε τη φιλία του Μπάιντεν με έναν άλλο διάσημο ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή, τον Ντικ Λούγκαρ –που πέθανε πέρσι σε ηλικία 87 ετών. “Δυο πεθαμένοι ρεπουμπλικάνοι είχαν περισσότερο χρόνο στο συνέδριο από την πιο διάσημη νέα προσωπικότητα του Δημοκρατικού Κόμματος” έγραφε πικρόχολα το περιοδικό Politico συγκρίνοντας την προβολή των ρεπουμπλικάνων “φίλων” του υποψηφίου προέδρου με τα μόλις 60 δευτερόλεπτα που δόθηκαν στην Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζ για να μιλήσει.2
Στο “βιογραφικό” του Μπάιντεν δεν υπάρχει το παραμικρό ίχνος ριζοσπαστισμού. Ο Μπάιντεν ήταν ο εμπνευστής του Νόμου “για τον έλεγχο του βίαιου εγκλήματος και την επιβολή του νόμου”, ενός νόμου που αύξησε ραγδαία τον αριθμό των αστυνομικών στους δρόμους και γέμισε μέσα στα επόμενα χρόνια με χιλιάδες “Γιάννηδες-Αγιάννηδες” –ακόμα και ανήλικους– τις αμερικανικές φυλακές. Και παρόλο που στο πρόγραμμά του δηλώνει τώρα αντίθετος με το τείχος του Τραμπ στα σύνορα με το Μεξικό, συνεχίζει να τάσσεται υπέρ της αυστηροποίησης των ελέγχων στα σύνορα. Η απάντησή του στις καταγγελίες της Τάρα Ρίντε (και άλλων πρώην συνεργάτιδων του) για σεξουαλική παρενόχληση ήταν ένα προκλητικό “δεν μετανιώνω για τίποτα από ότι έχω κάνει”.3
Μίσος για τον Τραμπ
Ο Μπάιντεν χρωστάει το προβάδισμά του σε έναν και μοναδικό παράγοντα: στην απέχθεια, το μίσος και την οργή που αισθάνεται η πλειοψηφία του κόσμου απέναντι στον Τραμπ. Η πιο πρόσφατη –και ταυτόχρονα πιο μαζική– έκφραση αυτής της οργής ήταν οι κινητοποιήσεις Black Lives Matter που πυροδοτήθηκαν από τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόυντ από την αστυνομία της Μινεάπολης στις 15 Μάη. Το φύλλο της 3ης Ιούλη της εφημερίδας New York Times υποστήριξε ότι ήταν “ίσως το μεγαλύτερο κίνημα στην ιστορία των ΗΠΑ”.4 Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις που επικαλείται το άρθρο, 15 ως 26 εκατομμύρια Αμερικανοί είχαν πάρει μέρος σε μια τουλάχιστον κινητοποίηση μέχρι τα μέσα του Ιούνη (που έγιναν οι έρευνες). “Από την 26η Μάη που ξέσπασαν οι πρώτες διαδηλώσεις στη Μινεάπολη έχουν καταγραφεί ... πάνω από 4,700 διαδηλώσεις, κατά μέσο όρο 140 κάθε ημέρα”.
Στο κίνημα “για τα πολιτικά δικαιώματα των έγχρωμων ανθρώπων” των δεκαετιών το 1950 και 1960, το κίνημα που κατάργησε τον θεσμικό ρατσισμό στις ΗΠΑ, η συμμετοχή των Λευκών περιοριζόταν σε μερικές χιλιάδες προοδευτικούς συνοδοιπόρους. Ακόμα και στην πρώτη φάση του κινήματος Black Lives Matter, ο κύριος όγκος των διαδηλωτών ήταν Αφροαμερικανοί. Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά: “Πάνω από το 40% των περιφερειών των ΗΠΑ –τουλάχιστον 1360– είχαν μια (τουλάχιστον) διαδήλωση. Σε αντίθεση με τις παλαιότερες Black Lives Matter διαδηλώσεις το 95% σχεδόν των περιφερειών που διαδήλωσαν έχουν λευκή πλειοψηφία. Τα τρία τέταρτα είναι σε ποσοστό πάνω από 75% λευκές”.
Όλες οι απόπειρες που έκαναν ο Τραμπ, οι οπαδοί του και η αστυνομία να υπονομεύσουν, να διασπάσουν, να συκοφαντήσουν ή να τρομοκρατήσουν το κίνημα απέτυχαν παταγωδώς. Όπως έγραφε ο Γιώργος Πίττας στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού αυτού,
“Το κίνημα δεν πτοήθηκε από τις πάνω από 12.000 συλλήψεις, ούτε από τις σφαίρες, ούτε από τα δακρυγόνα, ούτε από τους νεκρούς, ούτε από την απαγόρευση κυκλοφορίας ούτε από τα φασισταριά και την ΚΚΚ που προσπάθησαν ανεπιτυχώς να τρομοκρατήσουν τους διαδηλωτές με δολοφονικές επιθέσεις...”5
Το κίνημα Black Lives Matter δεν ήταν, όμως, η πρώτη αντιπαράθεση της κυβέρνησης του Τραμπ με το “πεζοδρόμιο”. Και αν και απομένουν μόνο μερικοί μήνες μέχρι τις εκλογές μπορούμε με μεγάλη πιθανότητα να προβλέψουμε ότι δεν θα είναι και η τελευταία.
Οι κινητοποιήσεις ενάντια στον Τραμπ άρχισαν με “το καλημέρα σας”: στις 21 Ιανουαρίου 2017, την επομένη της ορκωμοσίας εκατομμύρια γυναίκες (και όχι μόνο γυναίκες) πλημμύρισαν τους δρόμους σε εκατοντάδες πόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο ενάντια στον απροκάλυπτο μισογυνισμό και τις χυδαίες σεξιστικές παρατηρήσεις του νέου προέδρου. Στην Ουάσιγκτον μόνο οι διαδηλώτριες και οι διαδηλωτές πλησίασαν (με μετριοπαθείς υπολογισμούς) το μισό εκατομμύριο. Ήταν, στην μέχρι τότε ιστορία των ΗΠΑ, η μεγαλύτερη ημερήσια κινητοποίηση, σύμφωνα με τη Βρετανική εφημερίδα Independent.6 Η αστυνομία δεν τόλμησε εκείνη την ημέρα να κάνει ούτε μια σύλληψη. Ακολούθησαν οι μαζικές αντιδράσεις ενάντια στις απαγορεύσεις εισόδου ταξιδιωτών από “ακραίες” Μουσουλμανικές Χώρες που κατάληξε στην απομάκρυνση του Μάικλ Φλυν, του απόστρατου στρατηγού που ο Τραμπ είχε διορίσει στη θέση του “Συμβούλου Ασφαλείας” του Λευκού Οίκου.7 Στη συνέχεια πήραν τη σκυτάλη οι εκπαιδευτικοί, οι σκουπιδιάρηδες, οι αεροσυνοδοί, οι εργάτες μετάλλου.8
Αποτυχία
Ο σεξισμός, η ακροδεξιά φρασεολογία, η αστυνομική ασυδοσία και οι επιθέσεις σε οτιδήποτε ακούγεται ή έμοιαζε “προοδευτικό” ήταν η μια μόνο πηγή της μόνιμης αυτής αντιπαράθεσης του Λευκού Οίκου με το κίνημα. Η δεύτερη ήταν οι απανωτές αποτυχίες της προεδρίας του Τραμπ –σε όλα τα μέτωπα, αλλά πρώτα και κύρια στο μέτωπο της οικονομίας.
Το 2016 ο Τραμπ κέρδισε τις ψήφους της “ζώνης της σκουριάς” –του κέντρου της παλιάς βαριάς βιομηχανίας των ΗΠΑ– μοιράζοντας υποσχέσεις ότι, μέσα από τους εμπορικούς πολέμους και τον προστατευτισμό θα έφερνε πίσω “από την Κίνα” τις χαμένες θέσεις εργασίας. Το Ντιτρόιτ, το Φλιντ, το Κλίβελαντ θα ανακτούσαν την παλιά τους αίγλη. Η αμερικανική οικονομία θα αναπτυσσόταν με ρυθμούς 4%, 5%, ίσως ακόμα και 6% αν γινόταν πρόεδρος... Φυσικά όλα αυτά αποδείχτηκαν ένα ψέμα, πολύ πριν χτυπήσει ο κορονοϊός την παγκόσμια οικονομία.
Η αμερικανική οικονομία κατάφερε μόνο μια χρονιά να ξεπεράσει το μέσο ρυθμό ανάπτυξης που της κληροδότησε η προεδρία του Ομπάμα –το 2018 και αυτό μόνο χάρη στις μεγάλες φοροαπαλλαγές προς τους πλούσιους. Η ανεργία είναι αλήθεια έπεσε στα τέλη του 2019 στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων χρόνων –στο 3,5%9– και ο μέσος μισθός ανέβηκε ελαφρώς γρηγορότερα από ότι στην περίοδο του Ομπάμα. Αλλά ταυτόχρονα μεγάλωσε και η ανισότητα –με δραματικό τρόπο. Ο δείκτης Gini που μετράει την ανισότητα έσπασε όλα τα ρεκόρ το 2018.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία ο αριθμός των ανασφάλιστων Αμερικανών αυξήθηκε από τα 25,6 στα 27,5 εκατομμύρια –και αυτό μέσα στην “καλύτερη” χρονιά του Τραμπ στην εξουσία. Όσο για τη “ζώνη της Σκουριάς” η κατάρρευση συνεχίστηκε χωρίς τίποτα να αλλάξει. Εκατομμύρια Αμερικανοί κινδυνεύουν –κυριολεκτικά– από την πείνα. Το 2019 πάνω από 38 εκατομμύρια Αμερικανοί (πολλοί από αυτούς εργαζόμενοι) ζήτησαν τη βοήθεια του προγράμματος SNAP (δηλαδή κουπόνια σίτισης) για να επιβιώσουν ή να ταΐσουν τα παιδιά τους.10
Όπως έχουμε πει πολλές φορές από τις στήλες αυτού του περιοδικού, τα σημάδια της ύφεσης που χτύπησε την παγκόσμια οικονομία είχαν εμφανιστεί στον ορίζοντα πολύ πριν μετατραπεί η εμφάνιση του Covid-19 σε πανδημία. Στην Ευρώπη οι ρυθμοί ανάπτυξης των μεγάλων οικονομιών (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία) ήταν μηδενικοί ή αρνητικοί ήδη από το τελευταίο τρίμηνο το 2019. Η Κίνα βρίσκεται εδώ και πολύ καιρό σε καθοδική πορεία. Στις ίδιες τις ΗΠΑ η Κεντρική Τράπεζα, αναγνωρίζοντας τις απειλές που αντιμετώπιζε η οικονομία μείωσε την περασμένη χρονιά, για πρώτη φορά μετά το 2008, τα επιτόκια της τρεις φορές (Ιούλιος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος).
Η πανδημία μετέτρεψε την επερχόμενη ύφεση σε καταστροφή. Στις 26 Μάρτη, η Γερουσία ενέκρινε ομόφωνα ένα πακέτο αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών του Covid-19 ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που προέβλεπε, ανάμεσα στα άλλα, την άμεση στήριξη των πολιτών με την αποστολή μιας επιταγής 1.200 δολαρίων σε κάθε ενήλικα.11 Περιττό να το πει κανείς, η μερίδα του λέοντος από το πακέτο αυτό (850 δις) ήταν δάνεια και επιδοτήσεις προς τις επιχειρήσεις. Ήταν το μεγαλύτερο πακέτο στήριξης στην ιστορία.
Ο Τραμπ υπέγραψε το πακέτο στις 27 Μάρτη. Αλλά δεν κατάφερε να προφυλάξει ούτε τα νοικοκυριά, ούτε την οικονομία από τον γκρεμό. Στο πρώτο τρίμηνο του 2020 η αμερικανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 5% (σε ετήσια βάση). Στο δεύτερο τρίμηνο κατά 32,9%12 –η χειρότερη επίδοση από τότε που τηρούνται στοιχεία. Παρά τις άμεσες επιδοτήσεις (τις επιταγές των 1200 δολαρίων) η κατανάλωση έκανε ακόμα μεγαλύτερη βουτιά, 34,6%, κάτω. Η ανεργία εκτινάχτηκε κυριολεκτικά στα ουράνια: στα τέλη Μαΐου οι εργαζόμενοι που είχαν υποβάλλει αίτηση για επίδομα ανεργίας ξεπέρασαν τα 40 εκατομμύρια –ένα νούμερο που μόνο με τη δεκαετία του 1930 μπορεί να συγκριθεί.
Μέσα στους επόμενους μήνες η αμερικανική οικονομία άρχισε, με την σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων, να ανακάμπτει. Αλλά η ανάκαμψη αυτή είναι και αργή και αβέβαιη. Στις 18 Ιουλίου 31,3 εκατομμύρια Αμερικανοί συνέχιζαν να ζουν από το επίδομα ανεργίας.
Ακροδεξιά
Ο Τραμπ διατηρούσε πάντα στενούς δεσμούς με την αμερικανική ακροδεξιά. Μόλις εγκαταστάθηκε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο του 2017 προσέλαβε στη θέση του “ειδικού συμβούλου για θέματα στρατηγικής” τον Στηβ Μπάνον, τον εκδότη του ναζιστικού περιοδικού Breitbart. Ο Μπάνον ήταν ο εμπνευστής του ρατσιστικού σχεδίου απαγόρευσης εισόδου στους ταξιδιώτες από τις “ακραίες” μουσουλμανικές χώρες. Μετά την απομάκρυνση του από τον Λευκό Οίκο έστησε μια καμπάνια συγκέντρωσης χρημάτων για την ενίσχυση της οικοδόμηση του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό. Όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια τα χρήματα πήγαιναν στους προσωπικούς του λογαριασμούς –αλλά αυτό είναι ένα συνηθισμένο γνώρισμα όλης της ακροδεξιάς ανά την υφήλιο.13 Ο Τραμπ συγκρούστηκε με τον Μπάνον από το 2017 κιόλας –όχι όμως και με τους ομοϊδεάτες και τους οπαδούς του.
Τώρα, αντιμέτωπο με την οργή του κινήματος και τις αποτυχίες της πολιτικής του, το επιτελείο του στρέφεται ακόμα πιο προκλητικά προς το ακροδεξιό ακροατήριο. Ανάμεσα σε αυτούς που έχουν κληθεί να μιλήσουν στο συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος είναι και ο Μαρκ και η Πατρίσια Μακκλόσκι –το πλούσιο ζευγάρι που απείλησε με ένα περίστροφο και ένα πολυβόλο τους διαδηλωτές του Black Lives Matter τον Ιούνη στο Σεντ Λούις –και η Άμπι Τζόνσον, η διαβόητη “ακτιβίστρια” του κινήματος ενάντια στις εκτρώσεις.14
Στις 19 Αυγούστου το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα ενέκρινε την υποψηφιότητα της Λόρα Λούμερ για το 21ο διαμέρισμα της Φλόριντα. Ο ίδιος ο Τραμπ σε μια ανάρτησή του στο Tweeter έδωσε προσωπικά συγχαρητήρια στην Λούμερ: “Μπράβο Λόρα, έχεις πολλές πιθανότητες ενάντια στον αχυράνθρωπο της Πελόζι”.15 Η ίδια η Λούμερ είναι αποκλεισμένη από τα Social Media για συστηματική παραβίαση των κανόνων για την καλλιέργεια μίσους. Χαρακτηρίζει τη μουσουλμανική θρησκεία “καρκίνωμα της ανθρωπότητας”, αποκαλεί τους μουσουλμάνους “άγριους” και ζητάει την αποπομπή τους από όλες τις δημόσιες θέσεις.
Το μικρότερο κακό;
Στο συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος ο Μπέρνι Σάντερς, ο ηγέτης της “αριστερής πτέρυγας” του Δημοκρατικού Κόμματος και διεκδικητής μέχρι πριν από μερικούς μήνες του χρίσματος του “υποψηφίου προέδρου” κάλεσε με δραματικά λόγια, σε συστράτευση ενάντια στην επανεκλογή του Τραμπ:
“Διακυβεύεται το μέλλον της οικονομίας μας. Διακυβεύεται το μέλλον του πλανήτη μας. Πρέπει να ενωθούμε όλοι, να οδηγήσουμε τον Ντόναλντ Τραμπ στην ήττα και να εκλέξουμε τον Τζο Μπάιντεν και την Καμάλα Χάρις πρόεδρο και αντιπρόεδρό μας. Φίλοι, το κόστος μιας αποτυχίας ξεπερνάει τη φαντασία μας”.16
Ο Σάντερς δεν περίμενε το συνέδριο για να δηλώσει την υποστήριξή του απέναντι στον Μπάιντεν. Το έκανε από τα μέσα του Απρίλη, κιόλας, όταν αποσύρθηκε από την διεκδίκηση του χρίσματος. Όπως γράφει η Κλερ Λέμλιχ στο περιοδικό International Socialism, “η επίσημη υποστήριξη της υποψηφιότητας ενός θεσμικού Δημοκρατικού ... προκάλεσε απογοήτευση στους οπαδούς του. Αλλά δεν ήταν έκπληξη. Ο Σάντερς είχε απορρίψει την ιδέα να διεκδικήσει την προεδρία σαν ανεξάρτητος εδώ και πολύ καιρό. Αυτές οι ενέργειες επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι ο Σάντερς είναι ενσωματωμένος στο Δημοκρατικό Κόμμα και συνεχίζει να επιλέγει μια θέση στο τραπέζι από την οικοδόμηση μιας ανεξάρτητης πολιτικής δύναμης, εκλογικής ή μη...”17
Ο Μπάιντεν είναι σίγουρα το “μικρότερο κακό”. Αλλά το μικρότερο κακό είναι, παρόλα αυτά κακό. Και παρόλο που ο Μπάιντεν έχει υποσχεθεί να αντιστρέψει πολλές από τις επιλογές του Τραμπ –για το περιβάλλον, τις διεθνείς σχέσεις, τους εμπορικούς πολέμους –είναι αφέλεια να πιστεύει κανείς ότι η πολιτική του ήταν αποτέλεσμα της ασυναρτησίας του, του αλλοπρόσαλλου χαρακτήρα του κλπ. Τα ζικ-ζακ της αμερικανικής πολιτικής είναι πρώτα και κύρια τα αποτελέσματα των αδιεξόδων που αντιμετωπίζει ο αμερικάνικος καπιταλισμός εδώ και πολλά χρόνια. Με άλλα λόγια η “τομή” θα είναι πολύ μικρή, αν εκλεγεί τελικά ο Μπάιντεν στην εξουσία.
Το Δημοκρατικό Κόμμα δεν έχει καμιά σχέση με την αριστερά –ούτε καν με αυτή τη διεφθαρμένη αριστερά που αντιπροσωπεύει η Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία.. Είναι ένα αστικό κόμμα, όπως ακριβώς και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, που έχει τις ρίζες του στους γαιοκτήμονες του Νότου. Μέχρι τη δεκαετία του 1930 και τον Ρούζβελτ θεωρείτο το πιο δεξιό από τα δυο.18
Ούτε με τη δημοκρατία έχει καμιά σχέση. “Το Δημοκρατικό Κόμμα δεν λειτουργεί καν σαν κόμμα”, γράφει η Lemlich. “Δεν είναι μια οργάνωση μελών. Κάποιος γίνεται “δημοκρατικός” όταν δηλώνεται σαν τέτοιος για να πάρει μέρος στις προκριματικές εκλογές για την ανάδειξη του υποψηφίου προέδρου. Υπάρχει μια κομματική πλατφόρμα αλλά δεν υπάρχει κανένας μηχανισμός που να υποχρεώνει ή να ελέγχει αν οι καμπάνιες των κάθε λογής υποψηφίων του είναι συνεπείς με τις αρχές του... Δεν υπάρχει καμιά εκλεγμένη ή υπόλογη ηγεσία πέρα από τους ίδιους τους προεδρικούς υποψηφίους και κάποιους κοινοβουλευτικούς επισήμους...”19
Αριστερά
Στο συνέδριο η Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτέζ (AOC) αρνήθηκε να στηρίξει τον Μπάιντεν. “Υποστηρίζω τον Μπέρνι Σάντερς” είπε στα πέντε τελευταία από τα 60 δευτερόλεπτα που της έδωσε το προεδρείο για να μιλήσει.20
Η Κορτέζ είναι το νεότερο και πιο διάσημο μέλος της αμερικανικής Βουλής. Μαζί με τρεις ακόμα έγχρωμες γυναίκες (Ιλχάν Ομάρ, Αγιάνα Πρίσλεϊ, Ρασίντα Τλάιμπ) αποτελούν αυτό που ο Τραμπ και ο δεξιός τύπος αποκαλούν “το απόσπασμα” –την αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος. Η Κορτέζ και η Τλάιμπ είναι ταυτόχρονα μέλη της αριστερής οργάνωσης “Δημοκρατικοί Σοσιαλιστές της Αμερικής” (Democratic Socialists of America - DSA).
Η DSA ήταν ένα από τα πιο δραστήρια τμήματα της καμπάνιας του Σάντερς για το χρίσμα των Δημοκρατικών. Οι νίκες της Κορτέζ και της Τλάιμπ και η καμπάνια εκλογής του Σάντερς της χάρισαν τεράστια δημοσιότητα. Σήμερα έχει σχεδόν 60.000 μέλη και 200 τοπικές οργανώσεις21 –ένα εντυπωσιακό επίτευγμα αν αναλογιστεί κανείς ότι είναι μια οργάνωση που αναφέρεται στον Μαρξισμό και στις, κατατρεγμένες και συκοφαντημένες, παραδόσεις της αριστεράς των ΗΠΑ.
Η DSA, όμως, έχει σαν βασική στρατηγική τον μετασχηματισμό του Δημοκρατικού Κόμματος. Η μόνη σχέση που έχει με ένα μεγάλο κομμάτι των μελών της είναι ότι εισπράττει τις μηνιαίες συνδρομές τους.
“Τους τελευταίους 12 μήνες”, γράφει η Lemlich, “σοσιαλιστές, από διάφορες οργανώσεις της Διεθνούς Σοσιαλιστικής Τάσης22 σε άλλες χώρες, πρώην μέλη της Διεθνιστικής Σοσιαλιστικής Οργάνωσης (ISO)23 και ανεξάρτητοι σοσιαλιστές ιδρύσαμε ένα νέο επαναστατικό σοσιαλιστικό δίκτυο με όνομα Marx21. Η οργάνωση είναι πολύ μικρή αλλά έχει πυρήνες στη Νότια Καλιφόρνια και τη Νέα Υόρκη και μέλη σε διάφορες άλλες περιοχές... Αναφερόμαστε στην παράδοση του σοσιαλισμού από τα κάτω και στην πολιτική της οικοδόμησης μη σεχταριστικών ενιαίων μετώπων ενάντια στην καταπίεση και την εκμετάλλευση. Πιστεύουμε ότι η δημιουργία μιας τέτοιας οργάνωσης μπορεί να κρατήσει τους ακτιβιστές μακρυά από την επιρροή του Δημοκρατικού Κόμματος και να αρχίσει να θέτει σοβαρές αντιστάσεις στο δικομματικό σύστημα πάνω στο οποίο στηρίζεται το καπιταλιστικό κράτος. Μια τέτοια οργάνωση λείπει εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ...”24
Σημειώσεις
1. Η εκλογή του προέδρου είναι έμμεση στις ΗΠΑ. Ο πρόεδρος εκλέγεται από το “Εκλεκτορικό Κολέγιο”. Το “κολέγιο” έχει 538 μέλη που εκλέγονται από τους ψηφοφόρους την ημέρα των προεδρικών εκλογών. Ο αριθμός των εκλεκτόρων που αναλογεί σε κάθε πολιτεία εξαρτάται από τον πληθυσμό της. Η Καλιφόρνια (39,5 εκατομμύρια κάτοικοι) εκλέγει 55 εκλέκτορες. Το Μισούρι (6 εκατομμύρια κάτοικοι) 10. Το σύστημα είναι (με δυο ασήμαντες εξαιρέσεις) πλειοψηφικό. Ο Τραμπ πχ πέρασε κατά μία μονάδα την Κλίντον στις εκλογές του 2016 στη Φλόριντα αλλά πήρε και τους 29 εκλέκτορες της. Η Κλίντον, αντίστοιχα, κέρδισε με τον ίδιο τρόπο και τις 55 έδρες της Καλιφόρνιας -αλλά με πολύ μεγαλύτερη διαφορά. Ο Τραμπ ήταν ο πέμπτος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ που κέρδισε την πλειοψηφία των εκλεκτόρων παρόλο που είχε έρθει δεύτερος στις εκλογές. Ο προηγούμενος ήταν ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος που νίκησε τον Αλ Γκορ στις εκλογές του 2000 με μισό εκατομμύριο λιγότερες ψήφους.
2. Convention takes a turn towards old white senators”, Ryan Lizza, 19.08.2020, Politico, https://www.politico.com/news/2020/08/19/joe-biden-dnc-moderates-398385
3. Joe Biden’s Coronation will not bring real change, Sophie Squire, Socialist Worker 16.08.2020
4. Black Lives Matter May Be The Largest Movement in US History, New York Times, https://www.nytimes.com/interactive/2020/07/03/us/george-floyd-protests-crowd-size.html
5. Γιώργος Πίττας, Ενάντια στον ρατσισμό του Τραμπ και το Σύστημα, Σοσιαλισμός από τα Κάτω 141, Ιούλης-Αύγουστος 2020, https://www.socialismfrombelow.gr/article.php?id=1247
6. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εφημερίδας διαδήλωσαν εκείνη την ημέρα από 3,3 έως 4,2 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ. Με άλλα λόγια τουλάχιστον ένας στους 100 κατοίκους της χωρας είχε κατέβει στους δρόμους. https://www.independent.co.uk/news/world/americas/womens-march-anti-donald-trump-womens-rights-largest-protest-demonstration-us-history-political-a7541081.html
7. Πάνος Γκαργκάνας, Η προεδρία Τραμπ, συνώνυμο της αποσταθεροποίησης; Σοσιαλισμός από τα κάτω Μάρτης/Απρίλης 2017, https://www.socialismfrombelow.gr/article.php?id=949
8. A record number of US workers went on strike in 2018, Vox 13.2.2019, https://www.vox.com/policy-and-politics/2019/2/13/18223211/worker-teacher-strikes-2018-record . Οι εργάτες στην Αμερική, γράφει το άρθρο, έχουν από το 1980 να αισθάνονται τόσο “μπουχτισμένοι” με τους εργοδότες τους.
9. Στις ΗΠΑ θεωρείται κάποιος άνεργος μόνο εάν έχει αποδεδειγμένα αναζητήσει εργασία τις τελευταίες 4 εβδομάδες. Τα εκατομμύρια των απογοητευμένων εργατών που έχουν σταματήσει πάνω από ένα μήνα να ψάχνουν θεωρούνται τεμπέληδες, όχι άνεργοι. Ένα μεγάλο κομμάτι της ανεργίας παραμένει κρυφό στις ΗΠΑ.
10. Τον Δεκέμβρη του 2019 ο Τραμπ προσπάθησε να επιβάλλει αυστηρότερες προϋποθέσεις και να εξαιρέσει εκατοντάδες χιλιάδες φτωχούς από το πρόγραμμα. https://time.com/5744647/trump-food-stamps-rule/
11. CNN, Senate approves historic $2tr stimulus deal, 26.03.2020, https://edition.cnn.com/2020/03/25/politics/stimulus-senate-action-coronavirus/index.html. Το πακέτο προέβλεπε ακόμα 500 δολάρια για κάθε ανήλικο παιδί και κάποιους εισοδηματικούς περιορισμούς.
12. Bureau of Economic Analysis, https://www.bea.gov/news/2020/gross-domestic-product-2nd-quarter-2020-advance-estimate-and-annual-update#:~:text=Real%20gross%20domestic%20product%20(GDP,the%20Bureau%20of%20Economic%20Analysis.
13. Ο Μπάνον συνελήφθη στις 20 Αυγούστου του 2020 για απάτη. https://www.washingtonpost.com/national-security/stephen-bannon-arrested-charged/2020/08/20/6d46847c-e2ea-11ea-b69b-64f7b0477ed4_story.html
14. CNN, https://edition.cnn.com/2020/08/17/politics/patricia-mark-mccloskey-rnc-st-louis-couple-guns-protesters/index.html
15. Η Νάνσι Πελόζι είναι στέλεχος του Δημοκρατικού Κόμματος και Πρόεδρος της Βουλής των αντιπροσώπων των ΗΠΑ. Η Λούμερ δεν έχει καμιά πιθανότητα να εκλεγεί, το 21ο διαμέρισμα της Φλόριντα είναι ένα από τα κάστρα των Δημοκρατικών.
16. Ryan Lizza, 19.08.2020, Politico
17. Clare Lemlich, Bernie Sanders, the Democratic Socialists of America and the new US left, ISJ 167. Η Lemhlich είναι ιδρυτικό μέλος της αμερικανικής επαναστατικής οργάνωσης Marx21.
18. Το συνέδριο του 1924, για παράδειγμα, δεν ενέκρινε το ψήφισμα καταδίκης της Κου Κλουξ Κλαν που είχαν καταθέσει πολλοί σύνεδροι, σε αντίθεση με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα που την είχε καταδικάσει μερικούς μήνες νωρίτερα.
19. Lemlich, στο ίδιο
20. Παρόλο που είχε στην ουσία αποσυρθεί, ο Σάντερς ήταν τυπικά μέχρι και το συνέδριο υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών.
21. Lemlich, στο ίδιο
22. Ομάδα οργανώσεων και κομμάτων της επαναστατικής, αντικαπιταλστικής αριστεράς στην οποία συμμετέχει και το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα
23. Επαναστατική Οργάνωση των ΗΠΑ που αυτοδιαλύθηκε την περασμένη χρονιά. H ISO ήταν μέχρι το 2000 μέλος της Διεθνούς Σοσιαλιστικής Τάσης αλλά ήρθε σε ρήξη μαζί της γύρω από τη σημασία του κινήματος του Σιατλ, της Γένοβα κλπ.
24. Lemlich, στο ίδιο