Παλαιστίνιοι διαδηλωτές στην Ιερουσαλήμ
Οι Παλαιστίνιοι βγήκαν ξανά μαζικά στους δρόμους πυροδοτώντας τη μεγαλύτερη κρίση στο Ισραήλ.
Ο Δημήτρης Δασκαλάκης εξηγεί τη χρεοκοπία της «λύσης των 2 κρατών» και προβάλλει το κίνημα συμπαράστασης.
Αν ο Νετανιάχου είχε ως στόχο, όπως υποστήριζαν κάποιοι σχολιαστές, να δημιουργήσει μια κατάσταση που θα τον έβγαζε ισχυρότερο μέσα από τη δημιουργία κλίματος έντασης γύρω από την επιτάχυνση των εξώσεων στη συνοικία του Σέιχ Τζαράχ, τότε είναι βέβαιο πως απέτυχε παταγωδώς. Η εντυπωσιακή αντίσταση των Παλαιστινίων οδήγησε το Ισραήλ σε ήττα, πέταξε τον Νετανιάχου από τον πρωθυπουργικό θώκο ύστερα από 12 συνεχόμενα χρόνια και έχει οδηγήσει το κράτος-απαρτχάιντ του Ισραήλ σε μια γενικότερη πολιτική κρίση ενώ έδωσε αέρα στα πανιά μιας νέας γενιάς αγωνιστών της παλαιστινιακής αντίστασης.1
Η σύγκρουση Παλαιστινίων και κράτους του Ισραήλ που ξέσπασε στις αρχές Μάη με αφορμή την έξωση έξι οικογενειών Παλαιστινίων και στη συνέχεια την έφοδο της ισραηλινής αστυνομίας στο τέμενος Αλ-Ακσά χαρακτηρίστηκε διεθνώς ως αναπάντεχη. Αυτή η διαπίστωση απέχει όμως πολύ από την πραγματικότητα. Οι εξώσεις των συνολικά δεκατριών οικογενειών που σκόπευαν να κάνουν οι ισραηλινές αρχές δεν ήταν ούτε κάποιος άσσος που έκρυβε στο μανίκι του ο Νετανιάχου, ούτε κάποια ξαφνική δικαστική απόφαση. Η Ανατολική Ιερουσαλήμ και η γειτονιά του Σέιχ Τζαράχ, που κατοικείται κυρίως από οικογένειες Παλαιστινίων, απογόνους προσφύγων της Νάκμπα (1948) από την δυτική πλευρά της πόλης, αποτελεί διαρκώς εστία έντασης. Από τον πόλεμο των 6 ημερών το 1967, οπότε και η Ανατολική Ιερουσαλήμ βρέθηκε υπό ισραηλινή κατοχή, ο εποικισμός της συνοικίας, και όχι μόνο, προχωρά πολύ αργά αλλά επίμονα. Η πρώτη αίτηση για εξώσεις έγινε το μακρινό 1972 και έκτοτε οι (δικαστικές) διαμάχες είναι διαρκείς.
Αυτό που όμως αποθράσυνε τα τελευταία χρόνια τους φιλόδοξους εποίκους και τις ΜΚΟ που τους στηρίζουν ήταν η ανοιχτά επιθετική πολιτική της κυβέρνησης Νετανιάχου που έχαιρε της απόλυτης στήριξης του Τραμπ. Η διακυβέρνηση Τραμπ έφερε ένα ποιοτικό άλμα στην πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο Ισραήλ. Αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσά του, καθώς και την κυριαρχία του στα υψώματα του Γκολάν2 ενώ το 2020 ενέκρινε ένα συνολικό πακέτο οικονομικής-στρατιωτικής στήριξης ύψους 146 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το μεγαλύτερο για οποιαδήποτε χώρα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ανάγκη των ΗΠΑ να αποσυρθούν στρατιωτικά από τη Μέση Ανατολή, χωρίς όμως να χάσουν τον έλεγχο, σήμαινε μια συνολική ενίσχυση του κράτους του Ισραήλ με την στήριξη πλέον και των αντιδραστικών καθεστώτων της ευρύτερης περιοχής.
Οι λεγόμενες συμφωνίες του Αβραάμ που πέτυχαν οι ΗΠΑ αρχικά μεταξύ Ισραήλ από τη μία και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Μπαχρέιν από την άλλη και στη συνέχεια με Σουδάν και Μαρόκο, έσπασαν την παράδοση των αραβικών κρατών με την αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ και αποτέλεσαν μια αναστροφή της παραδοσιακής τακτικής ΗΠΑ και Ισραήλ. Αντί να προσπαθήσουν να γονατίσουν την παλαιστινιακή αντίσταση ώστε να εξαναγκάσουν τα αραβικά κράτη να αναγνωρίσουν το Ισραήλ και να αποκηρύξουν τους Παλαιστίνιους όπως έκαναν για δεκαετίες, προχώρησαν πρώτα σε συμφωνίες με τα καθεστώτα αυτά, ώστε να καταδικάσουν στη συνέχεια την Παλαιστινιακή αντίσταση στην απομόνωση3 και την αποδοχή της ήττας.
Τα αντιδραστικά καθεστώτα από την πλευρά τους είχαν κάθε λόγο να προχωρήσουν σε αυτήν την κίνηση. Από το κίνημα του Χιράκ στην Αλγερία που έριξε τον Μπουτεφλίκα μέχρι την επανάσταση του Σουδάν που ανέτρεψε τον Μπασίρ και τις πιο πρόσφατες διαδηλώσεις στον Λίβανο και το Ιράκ, η παλαιστινιακή αντίσταση αποτέλεσε παντού σημαντική πηγή έμπνευσης και δύναμης. Η εμπειρία των από πάνω τούς έχει δείξει ότι όσο καίει το φυτίλι της παλαιστινιακής αντίστασης, ο φόβος νέων κατά τόπους εκρήξεων από τα κάτω αλλά και μιας νέας γενικευμένης αραβικής άνοιξης διατηρείται πιο ζωντανός.
Αυτό ίσχυε στην πρώτη Ιντιφάντα, το 1987, στη δεύτερη το 2000, αλλά και στις επαναστάσεις της Αραβικής Άνοιξης στις αρχές της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα.
Το 1987 η ιντιφάντα των Παλαιστινίων είχε εμπνεύσει μαζικές διαδηλώσεις υποστήριξης στην Αίγυπτο, που απλώθηκαν γρήγορα μέχρι το βιομηχανικό κέντρο της Ελ Μαχάλα ελ Κούμπρα και σύντομα διεκδίκησαν ακόμα και την πτώση του Μουμπάρακ. To κίνημα αλληλεγγύης εξαπλώθηκε στην Τουρκία, το Σουδάν, το Κουβέιτ, την Αλγερία, την Τυνησία, το Μαρόκο και τη Συρία. Η σταθερότητα στη Μέση Ανατολή είχε κλονιστεί σε τέτοιο βαθμό που, υπό την πίεση των συμμάχων τους στον Κόλπο, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν συζητήσεις με το Ισραήλ και την PLO του Αραφάτ για μια νέα συμφωνία για τα Κατεχόμενα Εδάφη που λίγα χρόνια αργότερα -και εξαιτίας του συμβιβαστικού ρόλου που έπαιξε η PLO- κατέληξαν στις συμφωνίες του Όσλο.4
Τα χρόνια που ακολούθησαν το Όσλο έφεραν όχι μόνο τη διάψευση των όποιων ελπίδων για ένα παλαιστινιακό κράτος αλλά και τον πιο σκληρό νεοφιλελευθερισμό. Εκατοντάδες χιλιάδες οδηγήθηκαν στη φτώχεια την ίδια στιγμή που μέσα από τις γραμμές τις Φατάχ αναδυόταν μια νέα τάξη Παλαιστίνιων διαμεσολαβητών και γραφειοκρατών που πλούτιζε χάρη στη συνεργασία της με το κράτος του Ισραήλ.5 Κόντρα σε αυτή την ελίτ ξέσπασε η δεύτερη Ιντιφάντα που ανέδειξε τη Χαμάς σε ρόλο πρωταγωνιστή.
Έτσι, όταν το 2010 ξεκινούσε η Αραβική Άνοιξη, οι Παλαιστίνιοι βρίσκονταν και πάλι στην πρώτη γραμμή. Στην Αίγυπτο, δεκάδες διαδηλώσεις απαιτούσαν από την κυβέρνηση του Ανώτατου Συμβουλίου των Ενόπλων Δυνάμεων που είχε διαδεχθεί τον Μουμπάρακ να αναλάβει δράση για την Παλαιστίνη ακυρώνοντας τις συνθήκες και τις εμπορικές συμφωνίες της Αιγύπτου με το Ισραήλ και ζητώντας το άνοιγμα των συνόρων με τη Γάζα. Τον Σεπτέμβριο του 2011 χιλιάδες εισέβαλαν στην ισραηλινή πρεσβεία στο Κάιρο και το Ισραήλ αναγκάστηκε σε εκκένωση.
Αυτό το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη έχει βαθιές ταξικές ρίζες σε όλες τις αραβικές χώρες. Οι περισσότεροι από τους συνολικά πέντε εκατομμύρια Παλαιστίνιους πρόσφυγες, ζουν και δουλεύουν σε αυτές. Οι Παλαιστίνιοι αποτελούσαν πάντα αναπόσπαστο κομμάτι των αγώνων της εργατικής τάξης των χωρών της Μέσης Ανατολής.
Με τον ίδιο τρόπο, διαψεύδοντας της Κασσάνδρες που την ήθελαν και τώρα καταδικασμένη στην απομόνωση, η παλαιστινιακή αντίσταση έκανε και πάλι την εμφάνιση της τον περασμένο Μάη και μάλιστα αυτή τη φορά ενωμένη πέρα και παρά τα πολιτικά, γεωγραφικά, οικονομικά και στρατιωτικά εμπόδια. Γεωγραφικά, ήταν η πρώτη φορά μετά την γενική απεργία και την εξέγερση του 1936-39 που ξεσηκώθηκαν μαζί οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα, τη Δ. Όχθη και στις μικτές πόλεις του Ισραήλ.
Σημείο καμπής αυτής της έκρηξης της αντίστασης αποτέλεσε η γενική απεργία που ένωσε και πάλι όλη την Παλαιστίνη στις 18 Μάη. Ακόμα και οι αραβικές γειτονιές των μικτών πόλεων είχαν νεκρώσει, τα καταστήματα ήταν όλα κλειστά και οι Παλαιστίνιοι βρίσκονταν στους δρόμους μόνο για να διαδηλώσουν. Σε πολλές πόλεις της Δυτικής Όχθης και του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, ακτιβιστές μπλόκαραν τους κεντρικούς δρόμους με κάδους απορριμμάτων και λάστιχα αυτοκινήτων σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τους απεργοσπάστες αλλά και τους ισραηλινούς από το να φτάσουν στη δουλειά τους. Η απεργία οδήγησε σε διακοπές στις δημόσιες συγκοινωνίες. Η ένωση εταιρειών συντήρησης υπολόγισε ότι απέργησαν περίπου 30.000 εργαζόμενοι του κλάδου.
Τις ίδιες αυτές 11 μέρες οι αγωνιστές της Χαμάς και άλλων οργανώσεων εκτόξευσαν σύμφωνα με τον εκπρόσωπο των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, περίπου 4.350 βλήματα. Από αυτά, 3.400, έπεσαν στο έδαφος του Ισραήλ, ενώ 680 στη Λωρίδα της Γάζας και 280 στη Μεσόγειο.6 Παρά την προφανή κατωτερότητα του πολεμικού τους εξοπλισμού, πρόκειται για έναν άθλο αν πάρει κανείς υπόψη του τον ασφυκτικό αποκλεισμό κάτω από τον οποίο βρίσκεται η Γάζα.
Μετά από αυτό το στραπάτσο του κράτους του Ισραήλ και την αλλαγή στην κυβέρνηση, ο διεθνής Τύπος άρχισε να μιλάει για «μεγάλη αλλαγή» που φέρνει στη Μέση Ανατολή η αποχώρηση Νετανιάχου, μετά και τον ερχομό του Μπάιντεν στην προεδρία των ΗΠΑ.
Όμως, η βασική πρεμούρα του συνασπισμού κομμάτων -το όνομά του είναι «Αλλαγή»- που πήρε τη σκυτάλη από τον Νετανιάχου, δεν ήταν να τον διώξουν επειδή ήταν «διεφθαρμένος και αυταρχικός» αλλά επειδή πλέον αποτελούσε τροχοπέδη στην σταθερότητα που χρειάζεται τόσο το Ισραήλ όσο και οι σύμμαχοί του για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την κοινή πρόκληση που αποτελούν το Ιράν αλλά και οι συνεχόμενες εξεγέρσεις στην περιοχή.
Αυτό που ενώνει τον «κεντρώο» και «κοσμικό» Γιαΐρ Λαπίντ και τον ακροδεξιό Ναφτάλι Μπένετ και που μπορεί να φέρνει και να κρατάει μαζί τους το Εργατικό Κόμμα, το Μέρετζ και ακόμα και την Ενωμένη Αραβική Λίστα (ΕΑΛ) δεν είναι η διάθεση για ειρήνη. Είναι ο Σιωνισμός -ή στην περίπτωση της τελευταίας, η υποταγή σε αυτόν- η πίστη στην ανάγκη της συνέχισης του αποικιοκρατικού πλάνου που ξεκίνησε με τη υπογραφή της συνθήκης του Μπαλφούρ και θεμελιώθηκε με την εθνοκάθαρση της Νάκμπα το 1948. Οι διαφωνίες μεταξύ τους, και με τον Νετανιάχου, αφορούν στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί αυτό και όχι στον ίδιο τον στόχο.
Ο Ναφτάλι Μπένετ, είναι πρώην συνεργάτης του Νετανιάχου. Το 1996 συμμετείχε στη σφαγή εκατό αμάχων Αράβων στο Νότιο Λίβανο ως αξιωματικός και είναι γνωστός για τη δήλωσή του «έχω σκοτώσει πολλούς Άραβες». Όσο για τον Γιαΐρ Λαπίντ, στις εκλογές του 2015 είχε δηλώσει πως «Δεν θέλω μια νέα Μέση Ανατολή, θέλω να ξεφορτωθώ τους Άραβες από τη Δυτική Όχθη και να βάλω ένα μεγάλο φράχτη ανάμεσά μας».
Οι μέρες που ακολούθησαν την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνείας για το τι πολιτική θα ασκήσει. Στις 17 Ιουνίου ο ισραηλινός στρατός πυροβόλησε και σκότωσε έναν 16χρονο Παλαιστίνιο, ενώ 49 άλλοι τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων ενάντια στη συνέχιση της παράνομης επέκτασης του εβραϊκού οικισμού της Μπέιτα στη Δ. Όχθη. Δύο μέρες πιο πριν, στις 15 Ιούνη, η ισραηλινή αστυνομία, υπό τις οδηγίες του νέου υπουργού Εσωτερικής Ασφάλειας Ομέρ Μπαρ-Λεβ, είχε επιτρέψει την «Πορεία της Σημαίας» ακροδεξιών ισραηλινών προς την Πύλη της Δαμασκού στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Την επόμενη, αεροπλάνα του ισραηλινού στρατού βομβάρδιζαν και πάλι τη Γάζα ως απάντηση στα εκρηκτικά μπαλόνια ήλιου που είχε απελευθερώσει η Χαμάς μετά την «Πορεία της Σημαίας».
Το κράτος που κάποτε ήθελε να αυτοπροβάλλεται ως όαση δημοκρατίας ζέχνει ρατσισμό και θεωρίες φυλετικής ανωτερότητας. Δεν πρόκειται για κάποια συγκυριακή εξέλιξη αλλά για ανάδειξη ενός δομικού χαρακτηριστικού του κράτους του Ισραήλ:7 είναι η ίδια η φύση του αποικιοκρατικού κράτους και της δυνατότητας κυριαρχίας του μόνο δια μέσω των εποικισμών, των εκκαθαρίσεων και των εκτοπισμών, που, αντιμέτωπο με μια παλαιστινιακή αντίσταση που επί 73 χρόνια εμποδίζει την ολοκλήρωση του, δεν έχει άλλη εναλλακτική από το να σκληρύνει πολιτικά στο σύνολο του, στην προσπάθειά του να τα καταφέρει.
Διαίρει και βασίλευε-υλικές συνθήκες
Αναπόσπαστο μέρος της επιθετικής ταχτικής όλων των έως τώρα ισραηλινών κυβερνήσεων αποτελεί το διαίρει και βασίλευε. Πουθενά αλλού στον κόσμο δεν αποτυπώνεται αυτό τόσο ξεκάθαρα πάνω στον πολιτικό χάρτη. Από τη μία η Γάζα, από την άλλη η διαμελισμένη σε θύλακες Δυτική Όχθη και στη μέση ο όλο και συρρικνούμενος -αναλογικά- πληθυσμός των Παλαιστινίων των μικτών πόλεων του Ισραήλ.
Στη μεν Λωρίδα της Γάζας οι κάτοικοι ζουν σε συνθήκες συνωστισμού ανάμεσα σε συντρίμμια και Εκρηκτικά Κατάλοιπα Πολέμου, με 16 ώρες παροχής ρεύματος τη μέρα, με τις μοναδικές τους διεξόδους προς την Αίγυπτο και το Ισραήλ, σε Ράφα και Ερέζ αντίστοιχα, να είναι κλειστές για 240 μέρες το χρόνο (2020). Οι σκουπιδότοποι βρίσκονται μέσα στις κατοικημένες περιοχές ελλείψει χώρου, η πρόσβαση στην αλιεία περιορίζεται ανάλογα με τις ορέξεις του ισραηλινού λιμενικού μέχρι και στα έξι ναυτικά μίλια στερώντας τους από μια βασική πηγή διατροφής, ενώ η ανεργία ξεπερνά το 45%. Το 56% ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και το 90% των οικογενειών είναι σημαντικά χρεωμένα, την ίδια στιγμή που η δυνατότητα του συστήματος Υγείας να παρέχει περίθαλψη έχει μειωθεί κατά 66% τα τελευταία 15 χρόνια.
Από την άλλη πλευρά του Ιορδάνη, στη Δυτική Όχθη, η ζωή πίσω από το τείχος δυσκολεύει μέρα με τη μέρα. Ο συνεχιζόμενος κατακερματισμός της γης σε παλαιστινιακές νησίδες περικυκλωμένες από φράχτες, σημεία ελέγχων και φυλάκια -όπου οι Παλαιστίνιοι περιμένουν καθημερινά για ώρες ώστε να πάνε στη δουλειά τους ή να επισκεφτούν το διπλανό χωριό- και ισραηλινούς εποικισμούς που απλώνονται συνεχώς με τη βία, είναι το πιο μεγάλο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.8 Δεν είναι όμως το μόνο. Τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν οι εμβολιασμένοι ισραηλινοί ξεπερνούσαν το 50%, το αντίστοιχο ποσοστό για τους Παλαιστίνιους ήταν 0,8%.9
Οι δε λεγόμενοι Παλαιστίνιοι του '48, κάτοικοι των μικτών πόλεων εντός των ορίων του κράτους του Ισραήλ όπως ιδρύθηκε με την εθνοκάθαρση του 1948 είναι, και με τον νόμο, πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Όταν ψηφίστηκε ο νόμος περί «εβραϊκού έθνους-κράτους», ο βουλευτής του Λικούντ, Άβι Ντίχτερ, δήλωνε πως «Σήμερα αυτό το σημαντικό νομοσχέδιο γίνεται νόμος για να αποτρέψουμε ακόμη και την παραμικρή σκέψη, πόσο μάλλον προσπάθεια, να μετατραπεί το Ισραήλ σε μια χώρα για όλους τους πολίτες του». Ο νόμος αυτός (2018) ορίζει πως «το Ισραήλ είναι η ιστορική πατρίδα του Εβραϊκού λαού και αυτός έχει το αποκλειστικό δικαίωμα στην εθνική αυτοδιάθεση σε αυτό». Ο ίδιος νόμος υποβαθμίζει τα αραβικά από δεύτερη επίσημη γλώσσα σε γλώσσα με ειδικό στάτους παρόλο που χρησιμοποιούνται ως πρώτη γλώσσα από το 20% του πληθυσμού και κατοχυρώνει πως «το κράτος θεωρεί την ανάπτυξη των εβραϊκών εποικισμών εθνική αξία και θα ενεργεί για να ενθαρρύνει και να προωθήσει την δημιουργία τους» −χωρίς να ξεκαθαρίζει καν το πού!
Αποτελεί το αποκορύφωμα της συστηματικής ρατσιστικής νομοθετικής πολιτικής που ακολουθεί το αποικιοκρατικό καθεστώς του Ισραήλ από την ίδρυση του. Η αραβική ΜΚΟ Adalah, καταμετρά 67 νόμους ψηφισμένους από το 1948 μέχρι το 2020, που καλύπτουν όλο το φάσμα της καθημερινής ζωής και οι οποίοι νομιμοποιούν τις διακρίσεις.
Χέρι-χέρι με τις υπάρχουσες νομικές προβλέψεις του κράτους πάνε κι αυτές του παρακράτους. Στις αραβικές γειτονιές λειτουργούν άτυπα μονάδες της μυστικής αστυνομίας «μόνο για Άραβες» εδώ και δεκαετίες αλλά τον περασμένο Απρίλη έγινε προσπάθεια να νομιμοποιηθούν ακόμα και αυτές.10
Η πιο επιθετική πολιτική όμως είναι αυτή των εξώσεων. H «σιωπηρή Νάκμπα» όπως την αποκαλούν δεν λαμβάνει χώρα μόνο στη Δ. Όχθη αλλά και στις λεγόμενες μικτές πόλεις του Ισραήλ. Από τη γειτονιά του Αλ-Ατζάμι στην Τζάφα μέχρι την Άκρα, την Χάιφα και τη Λοντ οι εξώσεις γίνονται άλλοτε με την υποστήριξη του διαμορφωμένου νομικού πλαισίου κι άλλοτε παραβιάζοντας ανοιχτά ακόμα και αυτό.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν την διαπίστωση πως ο διαχρονικός συστημικός ρατσισμός, οι διακρίσεις, η αδικία και η καταπίεση εις βάρος των Παλαιστινίων δεν έχουν να κάνουν με την πολιτική απόχρωση της εκάστοτε ισραηλινής κυβέρνησης ή κάποιες επιμέρους αδικίες αλλά με τον σκληρό πυρήνα της ίδιας της φύσης του κράτους-απαρτχάιντ. Όπως αναφέρει ο ισραηλινής καταγωγής ιστορικός Ιλάν Παπέ, είναι πολύ λεπτές «οι διαφορές μεταξύ όλων των σιωνιστικών πολιτικών ρευμάτων του Ισραήλ όταν πρόκειται για τα νόμιμα δικαιώματα των Παλαιστινίων».11
Αυτό είναι που καθορίζει και τον κοινό διαχρονικό προσανατολισμό της ταχτικής της διάσπασης των Παλαιστινίων και στο πολιτικό πεδίο. Από την υπογραφή της συνθήκης του Όσλο (1993) και ακόμα περισσότερο μετά και την ανάδειξη της Χαμάς σε πρώτη δύναμη στις εκλογές του 2006 και τη διακοπή κάθε οικονομικής βοήθειας προς αυτήν, το Ισραήλ, οι ΗΠΑ και η ΕΕ, έχουν επενδύσει στην διαφθορά της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ) και της Φατάχ, με απευθείας χρηματοδοτήσεις και μυστικές συμφωνίες. Πρόκειται για τεράστια χρηματικά ποσά που τα διαχειρίζονται και τα καταχρώνται οι ισχυροί της ΠΑ ώστε να μπορούν να διατηρούν την απαραίτητη πελατειακή υποστήριξη και τα οποία έρχονται με προϋποθέσεις: πάνω από το 30% των ετήσιων προϋπολογισμών της Δ. Όχθης πηγαίνει στον τομέα της ασφάλειας, δηλαδή στην πρόληψη και την καταστολή της παλαιστινιακής αντίστασης.
Στη Γάζα η προσπάθεια να ανατραπεί η Χαμάς από την εξουσία ακολουθεί τη μέθοδο του «καρότου και του μαστίγιου». Από τη μία ανηλεείς βομβαρδισμοί που αφήνουν πίσω τους εκατοντάδες νεκρούς (256 κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του Μαΐου) και από την άλλη υποσχέσεις για ένα κομμάτι από την πίτα των κερδών της ανοικοδόμησης για τα στελέχη της Φατάχ που θα είναι πρόθυμα να συνεργαστούν. Σε συνάντηση που είχε πραγματοποιηθεί το Φλεβάρη του 2018 στις Βρυξέλλες μεταξύ Ισραήλ, Παλαιστινιακής Αρχής και ΗΠΑ, οι Ισραηλινοί εκπρόσωποι παρουσίασαν ένα σχέδιο ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων για την ανοικοδόμηση της Γάζας, που περιλάμβανε εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, νέες υποδομές παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, αγωγούς φυσικού αερίου και αναβάθμιση της βιομηχανικής ζώνης στο πέρασμα του Ερέζ. Η προϋπόθεση για την έναρξη αυτού του πλάνου ανοικοδόμησης ήταν βέβαια η απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία και η αποκατάσταση του ελέγχου της Παλαιστινιακής Αρχής στη Γάζα.12
Η χρονιά που πέρασε όμως ήταν και η χρονιά του κινήματος Black Lives Matter (BLM) στις ΗΠΑ και διεθνώς. Και οι Παλαιστίνιοι ήταν εκεί για να κάνουν τη σύνδεση με την ίδια τους την ενεργή συμμετοχή στην οργάνωση των κινημάτων, αλλά και με τη μεταφορά των οργανωτικών τους εμπειριών και της έμπνευσης που άντλησαν από το BLM στα αδέρφια τους στην Παλαιστίνη.
Καθώς ο κόσμος διαδήλωνε στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, μάθαινε ζωντανά για το τί γίνεται στην Παλαιστίνη χάρη στους χιλιάδες νεολαίους που μέσα από καταφύγια και σπίτια αλλά και ζωντανά από τους δρόμους άπλωναν το μήνυμα της αντίστασης και μετέδιδαν τις εικόνες της ισραηλινής βαρβαρότητας μέσω του διαδικτύου.13 Για πρώτη φορά ο ένοπλος αγώνας, οι διαδηλώσεις, ο πετροπόλεμος και η μάχη του διαδικτύου δίνονταν συγχρόνως. Σύμφωνα με τον Αιγύπτιο επαναστάτη Χοσάμ Εμ-Χαμαλαουί «Είχαμε στοιχεία της πρώτης και της δεύτερης Ιντιφάντα καθώς και της απεργίας του 1936... Τρείς τάσεις που η μία βοηθά την άλλη. Συνήθως όταν ένα εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα παίρνει τα όπλα υποκαθιστά τις μάζες. Εδώ όμως βλέπουμε μια από τις σπάνιες περιπτώσεις όπου ο ένοπλος αγώνας λαμβάνει χώρα παράλληλα με μια λαϊκή εξέγερση».14
Αυτό φάνηκε και την Παρασκευή 21 Μάη όταν οι δύο πλευρές προχώρησαν σε συμφωνία για ανακωχή. Οι Παλαιστίνιοι ξεχύθηκαν στους δρόμους πανηγυρίζοντας. Η ισοπαλία είχε νικητή. Από το Σέιχ Τζαράχ ως τη Νέα Υόρκη ο Παλαιστινιακός αγώνας έβγαινε πιο δυνατός και το κράτος απαρτχάιντ πιο αποδυναμωμένο.
Μέσα σε αυτές τις δυσμενείς για το κράτος του Ισραήλ καταστάσεις ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, έτρεξε να δώσει όρκους πίστης στον Ισραηλινό ομόλογό του Γκάμπι Ασκενάζι και στον Νετανιάχου. Ενώ στις 10 Μάη το υπουργείο με ανακοίνωση του απηύθυνε «έκκληση προς όλες τις πλευρές προκειμένου να απόσχουν από τη χρήση βίας» την επομένη κιόλας ανασκεύαζε και εξέφραζε «την έντονη ανησυχία της για τις πρόσφατες πυραυλικές επιθέσεις εναντίον αμάχου πληθυσμού στο Ισραήλ» τονίζοντας πως αναγνωρίζει «το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα».
Η επαίσχυντη ανακοίνωση του ΥΠ.ΕΞ είναι η λογική συνέπεια της στενής συνεργασίας που εδώ και τουλάχιστον μια δεκαπενταετία προωθούν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις με το κράτος-τρομοκράτη. Συνεργασία η οποία έχει αναβαθμιστεί μέσα από την δημιουργία του λεγόμενου γεωστρατηγικού άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου-Ισραήλ που μπλέκει την Ελλάδα όλο και πιο βαθιά στους πολεμικούς ανταγωνισμούς για τον έλεγχο της Αν. Μεσογείου και που συνεπάγεται μια σειρά από συμφωνίες για τον αγωγό αερίου EastMed, κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, επενδύσεις ισραηλινών εταιριών στην Ελλάδα, ακόμα και αθρόα άφιξη ισραηλινών τουριστών, εν μέσω πανδημίας.
Με την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από την ευρύτερη περιοχή, η Ελλάδα ανάγεται σε μια ιδιαίτερα σημαντική σύμμαχο του Ισραήλ και η σημασία της βάσης της Σούδας αναβαθμίζεται ακόμα περισσότερο. Καθόλου τυχαία, τον περασμένο χειμώνα στελέχη του Πενταγώνου διέρρεαν πως το οπλικό σύστημα «Σιδερένιος Θόλος» θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στη Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στη Σούδα.
Έως και πριν από λίγα χρόνια, η άποψη που μιλούσε για ένα ενιαίο δημοκρατικό παλαιστινιακό κράτος ήταν διεθνώς ακραία μειοψηφική ακόμα και στον χώρο της Αριστεράς, ενώ ακόμα και στην Παλαιστίνη οι συμβιβασμοί της Παλαιστινιακής Αρχής και η επιφανειακά επιτυχημένη διαιρετική ταχτική του Ισραήλ, έκαναν την λύση των δύο κρατών να φαντάζει, ίσως όχι επιθυμητή, αλλά ως η μόνη εφικτή.
Η πρόσφατη έκρηξη όμως της παλαιστινιακής αντίστασης ήρθε να θυμίσει, με πρωτοστάτη την νεολαία, ότι μια τέτοια λύση είναι ανεπιθύμητη. Η αναγνώριση της Νάκμπα και του δικαιώματος της επιστροφής των προσφύγων στη γη τους και στα σπίτια τους, η ενοποίηση των διαμελισμένων περιοχών της ιστορικής Παλαιστίνης, η κατοχύρωση ίσων δικαιωμάτων για όλους τους πολίτες, συνεχίζουν να αποτελούν κεντρικά αιτήματα του αγώνα τους και η διάλυση του αποικιοκρατικού κράτους-απαρτχάιντ προβάλλει και πάλι ως η μόνη πραγματική και δίκαιη λύση για την ειρηνική συνύπαρξη όλων, από το ποτάμι ως την Μεσόγειο θάλασσα.
Τη Μεσόγειο θάλασσα που η ελληνική κυβέρνηση και η ΕΕ έχουν μετατρέψει σε νεκροταφείο προσφύγων και που θέλουν να την μετατρέψουν τώρα και σε χωράφια των πετρελαϊκών εταιρειών και σε πεδίο πολεμικών ασκήσεων του αντιδραστικού τους άξονα. Η εργατική τάξη στην Ελλάδα δεν έχει τίποτα να κερδίσει από αυτές τις αντιδραστικές λυκοσυμμαχίες εκτός από πτώματα και πετρελαιοκηλίδες. Έχει όμως τη δύναμη να τις τσακίσει και να σταθεί σύμμαχος του παλαιστινιακού αγώνα. Το σύνθημα «Κλείστε τη Σούδα» είναι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, σύνθημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη και κάθε μάχη που δίνουμε εδώ ενάντια στην κυβέρνηση του Μητσοτάκη αλλά και του Δένδια και του Μηταράκη είναι βοήθεια στον παλαιστινιακό αγώνα.
Σημειώσεις
1. Για την αναγνώριση του ρόλου της Παλαιστινιακής αντίστασης στις πολιτικές εξελίξεις μέσα στο ίδιο το Ιρσαήλ βλέπε Palestinnian fury exposes Netanyahu’s illusions, Financial Times, 21/5/21, https://www.ft.com/content/184eb18c-e617-4dff-8783-91fdd0981af9
2. Ένας από τους οικισμούς που εγκαινίασε τον Ιούνιο του '19 ο Νετανιάχου στην περιοχή και έκτοτε έχει μείνει ακατοίκητος, ονομάστηκε “Υψώματα του Τραμπ”. https://www.timesofisrael.com/sign-for-golan-community-named-after-trump-stripped-of-letters/
3. Αναφέρεται στην ομιλία του Νίκου Λούντου, στην διαδικτυακή εκδήλωση που οργάνωσε το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα στις 23/5/2020. Διαθέσιμη στο διαδίκτυο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=bmK_1y3tgGU
4. Philip Marfleet, An end to isolation? Palestine and the Arab revolutions, International Socialism Journal, τεύχος 145, http://isj.org.uk/an-end-to-isolation-palestine-and-the-arab-revolutions/#marfleet14528
5. Για την επιβολή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου στην Παλαιστίνη μετά τις συμφωνίες του Όσλο, βλέπε Adam Hanieh, Lineages of Revolt: Issues of Contemporary Capitalism in the Middle East, Haymarket Books
6. https://www.haaretz.com/israel-news/elections/.premium.HIGHLIGHT-11-days-4-340-rockets-and-261-dead-the-israel-gaza-fighting-in-numbers-1.9836041
7. Wolfe, Patrick, 2006, “Settler Colonialism and the Elimination of the Native”, Journal of Genocide Research, volume 8, issue 4, αναφέρεται στο Ilan Pappé, 2021, “Palestinian youth: a silver lining and a ray of hope”, International Socialism Journal, τεύχος 169. Διαθέσιμο στο https://www.scinapse.io/papers/2018276495
8. Tο 2020, μέσα σε πέντε μήνες (Μάρτιο-Σεπτέμβρη) ο ισραηλινός στρατός κατεδάφισε 370 κτίρια, αφήνοντας 305 άστεγους και πάνω από 500 παιδιά αναγκάστηκαν να αλλάξουν σχολείο λόγων των κατεδαφίσεων σπιτιών και σχολικών κτιρίων
9. https://www.msf.org/stark-inequality-covid-19-vaccination-between-israel-and-palestine
10. https://www.adalah.org/en/content/view/10289
11. Ilan Pappé, 2021, “Palestinian youth: a silver lining and a ray of hope”, International Socialism Journal, τεύχος 169.
12. Landau, Noa, 2018, Israel Presents $1 Billion Rehabilitation Plan for Gaza, but Demands Palestinian Authority Take Over, Haaretz (1 February), www.haaretz.com/israel-news/.premium-israel-offers-1-billion-rehab-plan-for-gaza-at-emergency-confab-1.5784390 αναφέρεται στο Anne Alexander, “The contemporary dynamics of imperialism in the Middle East: a preliminary analysis”, International Socialism Journal, τεύχος 159.
13. Young Palestinians take to social media to document Israel struggle, Financial Times, 25/5/21, https://www.ft.com/content/93a38620-f4e1-4736-b2ae-4fe3a2950dcc
14. Από την ομιλία του Χοσάμ Εμ-Χαμαλαουί στην διαδικτυακή εκδήλωση “Palestine - a new intifada?” που οργάνωσε στις 21/5/2021 το βρετανικό Socialist Workers Party. Το απόσπασμα εδώ https://www.youtube.com/watch?v=HmBSa7N3Nyg.