6/5/2021, Απεργοί εργάτες της Kavala Oil
Ο καπιταλισμός περνάει από αποτυχία σε αποτυχία.
Η Μαρία Στύλλου προβάλλει τις εργατικές εκρήξεις και τονίζει τις κρίσιμες επιλογές για την Αριστερά.
Οι απολογισμοί στο τέλος της χρονιάς ήταν για άλλη μια φορά δύσκολοι για τους απολογητές και τους διαχειριστές του συστήματος. Αν κάπου βρήκαν να πιαστούν ήταν η επέτειος για τα είκοσι χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του Ευρώ. Αλλά ακόμη και εκεί οι τόνοι είναι πεσμένοι. Το κοινό κείμενο που υπογράφει ο Σταϊκούρας μαζί με το οικονομικό διευθυντήριο της Ευρωζώνης έχει τίτλο «Μερικές σκέψεις για τα 20 χρόνια του ευρώ».1
Ακόμα, όμως, και τάχα μου σεμνά σαν «μερικές σκέψεις», τα πρώτα λόγια του ηχούν προκλητικά:
«Από τη Λισαβώνα έως το Ελσίνκι και την Αθήνα οι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να κάνουν αναλήψεις χαρτονομισμάτων ευρώ στα κατά τόπους ΑΤΜ, να κάνουν τα ψώνια τους με ευρώ και να ταξιδέψουν στο εξωτερικό χωρίς να αλλάξουν συνάλλαγμα».
Πόσοι άραγε «πολίτες» έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ταξίδια στο εξωτερικό ή ακόμα και να κάνουν ψώνια πέρα από μια επίσκεψη στο σουπερμάρκετ για τα απολύτως απαραίτητα; Όσο για τις αναλήψεις από τα ΑΤΜ, ο κόσμος στην Ελλάδα θυμάται πολύ καλά ποιοι μπλόκαραν ακόμη και αυτές, για να εκβιάσουν τη στάση μας στο δημοψήφισμα το καλοκαίρι του 2015.
Το Ευρώ μπορεί να έκανε τα κέρδη των επιχειρήσεων πιο εύκολα απαλλάσσοντάς τες από το κόστος των συναλλαγματικών μετατροπών και σίγουρα ωφέλησε τις τράπεζες φτιάχνοντας έναν κεντρικό μηχανισμό διάσωσης που αποδείχθηκε πολύτιμος για τους τραπεζίτες μέσα στην κρίση του 2010-15, αλλά ο απολογισμός του για την εργατική τάξη, προφανώς στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη, είναι σημαδεμένος από λιτότητα, ιδιωτικοποιήσεις και περικοπές κοινωνικών δαπανών.
Ένας απολογισμός που δεν περιλαμβάνει κάποιο τέρμα σε όλα αυτά. Αντίθετα, οι αντεργατικές επιθέσεις παραμένουν το μόνο σταθερό δεδομένο σε ένα τοπίο όπου τίποτε δεν είναι σταθερό.
Τα επίπεδα του χρέους είναι σήμερα χειρότερα από τότε που ξεκίνησε η μεγάλη επίθεση με τα Μνημόνια. Στην Ιταλία τα συνδικάτα ξεσηκώθηκαν και κήρυξαν απεργία ενάντια στον προϋπολογισμό που πέρασε από τη Βουλή η κυβέρνηση Ντράγκι.2 Σύμφωνα με τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς:
«Οι προβλέψεις του προϋπολογισμού για το δημόσιο χρέος της Ιταλίας, το μεγαλύτερο στην Ευρωζώνη μετά το ελληνικό, λένε ότι θα πέσει στο 149,4 τοις εκατό του ΑΕΠ το 2022 από το 153 τοις εκατό το 2021».3
Με το χρέος σε τέτοια ύψη, οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν αρχίσει να μιλούν για τερματισμό της πολιτικής του φθηνού χρήματος και να ετοιμάζουν άνοδο των επιτοκίων. Η άνοδος του πληθωρισμού τους σπρώχνει στην ίδια κατεύθυνση. «Σύμφωνα με στοιχεία του Οκτωβρίου, οι τιμές στις παραγωγικές μονάδες παρουσίασαν άνοδο κατά 29%, ο υψηλότερος ρυθμός από τότε που καθιερώθηκε το Ευρώ, εδώ και είκοσι χρόνια. Ο βασικός παράγοντας ήταν η άνοδος των τιμών της ενέργειας κατά 62,5%, αλλά ακόμη και αν εξαιρέσουμε αυτόν τον παράγοντα, οι τιμές των βιομηχανικών προϊόντων ανέβηκαν 8,9%».4
Αλλά μια στροφή των Κεντρικών Τραπεζών από την «ποσοτική χαλάρωση» προς την άνοδο των επιτοκίων τρομάζει τα επιτελεία. Τρομάζει τους ίδιους τους καπιταλιστές των μεγαλύτερων επιχειρήσεων που κατέχουν μυθικά ποσά αλλά αντί για επενδύσεις τα έχουν τοποθετήσει στα χρηματιστήρια. Ο κίνδυνος να σκάσει αυτή η φούσκα της κερδοσκοπίας είναι ορατός:
«Σύμφωνα με εκτιμήσεις στο τέλος της χρονιάς, ο λόγος των τιμών των μετοχών προς τα κέρδη των επιχειρήσεων στις ΗΠΑ είναι πιο υπερτιμημένος απ’ ό,τι το 1929, το 1973 και το 2007».5
Προφανώς οι κυβερνήσεις παντού ούτε καν να σκεφτούν μια επιστροφή σε εκείνες τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις της ιστορίας δεν θα ήθελαν. Το αποτέλεσμα είναι να διχάζονται. Ο Μακρόν και ο Ντράγκι έκαναν την παραμονή των Χριστουγέννων κοινή έκκληση προς την ΕΕ να μεταρρυθμίσει τους κανονισμούς της για τις δημόσιες δαπάνες.6 Κομμάτι της πρότασης είναι να συνεχιστεί το πρόγραμμα με το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ (Next Generation EU), αλλά επίσης να αναθεωρηθούν οι κανόνες για τα ελλείμματα και τα πλεονάσματα των προϋπολογισμών, παραδείγματος χάρη με εξαίρεση των δημοσίων δαπανών για επενδύσεις για το κλίμα, την τεχνολογία και την …άμυνα.
Η νέα Γερμανική κυβέρνηση και οι Επίτροποι της ΕΕ δεν έχουν ξεκαθαρίσει ακόμη τη στάση τους απέναντι σε αυτή την πρόταση. Αλλά αν το δίδυμο Μακρόν-Ντράγκι εμφανίζεται ως η «προοδευτική» πτέρυγα του Ευρώ, ο καθένας καταλαβαίνει πού έχουν φτάσει τα πράγματα.
Εργαζόμενοι στα Νοσοκομεία διαδήλωσαν μπροστά στη υπουργείο Υγείας στο Παρίσι με τα ίδια συνθήματα που ξέρουμε από τις απεργίες των νοσοκομειακών εδώ: «Προσλήψεις και περισσότερες ΜΕΘ». Ένας από τους γιατρούς δήλωσε στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς:
«Το κράτος κόβει τις δαπάνες εδώ και 30 χρόνια και μας ζητάει να κάνουμε περισσότερα πράγματα με λιγότερα μέσα. Δεν πάει άλλο».7
Κι όμως, οι προτεραιότητες αυτού του συστήματος πάνε στην αντίθετη κατεύθυνση. Ακόμα και οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς χαρακτηρίζουν το 2021 με βάση την Έκθεση του ΟΟΣΑ σαν τη «χρονιά της ανισόρροπης ανάπτυξης»:
«Το εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της ανάκαμψης είναι η ανισομέρεια σε πολλές διαστάσεις -ανάμεσα σε πλουσιότερες και φτωχότερες χώρες, στην εξάπλωση των εμβολιασμών, στην συμπεριφορά της αγοράς εργασίας, την έκταση των προβλημάτων στις εφοδιαστικές αλυσίδες και τις ελλείψεις ζωτικών πόρων».8
Αυτές οι «ανισορροπίες» κοστίζουν πολύ ακριβά όχι μόνο στο οικονομικό επίπεδο, αλλά σε ανθρώπινες ζωές. Τα νούμερα είναι συντριπτικά, αυτό το ξέρουμε πολύ καλά από τη νέα απογείωση των κρουσμάτων και των θανάτων της πανδημίας, ιδιαίτερα εδώ με την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που έφτασε να απορρίπτει προκλητικά την ανάγκη για περισσότερες ΜΕΘ!
Το ξέρουμε επίσης πολύ καλά με την τραγωδία των προσφύγων. Τα ναυάγια στο Αιγαίο μέσα στις μέρες των γιορτών υπογράμμισαν πόσο φονική είναι η πολιτική των κλειστών συνόρων και της ΕΕ-φρούριο που υπηρετεί τόσο πιστά ο Μητσοτάκης.
Το ξέρουμε, τέλος, με την απογείωση των πολεμικών δαπανών. Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος που είναι ο πολιτικός προϊστάμενος των καραβανάδων, δήλωνε προκλητικά στη Βουλή στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό ότι η κυβέρνηση της ΝΔ ανέβασε τις δαπάνες για την «άμυνα» από τα 3,35 δις το 2020 στα 5,44 δις για το 2021 και πάει για τα 6,39 δις το 2022!
Μέσα στη διετία της πανδημίας, οι δαπάνες για την Υγεία τσεκουρώνονται και οι «αμυντικές» δαπάνες διπλασιάζονται! Ο παραλογισμός όλου του συστήματος συμπυκνωμένος.
Αναμέτρηση
Η απάντηση για το μέλλον που ανοίγεται μπροστά μας σε αυτές τις συνθήκες, για το πώς παλεύουμε μια κυβέρνηση και ένα σύστημα που σκορπάει απλόχερα τη δυστυχία και τον θάνατο σε εκατομμύρια ανθρώπους πάνω στη γη, είναι το κρίσιμο και κεντρικό καθήκον για την Αριστερά παντού -και εδώ.
Η παραδοσιακή απάντηση που δίνουν τα κόμματα της κοινοβουλευτικής αριστεράς στέκεται στις δυσκολίες και τις αμφιβολίες που προκύπτουν μπροστά στο ζήτημα της ανατροπής. «Οι συσχετισμοί είναι αρνητικοί» είναι μια μόνιμη επωδός, που όμως είναι αποδεδειγμένα λάθος. Δεν μπορεί η Αριστερά να ξεκινάει από μια τέτοια αφετηρία την ώρα που ο καπιταλισμός περνάει την πιο μακρόσυρτη και πολύπλευρη κρίση εδώ και δεκαετίες και ταυτόχρονα η εργατική τάξη και ο φτωχός κόσμος δίπλα της δίνουν συγκλονιστικές μάχες σε όλο τον κόσμο.
Τα πιο πρόσφατα παραδείγματα έρχονται από τη Χιλή, από το Σουδάν και το Καζακστάν. Από τη Λατινική Αμερική, στην Αφρική και στην Ασία ένας κόσμος δείχνει με κάθε τρόπο ότι δεν πάει άλλο. Και δεν πρόκειται για «στιγμιαίες εκρήξεις οργής», κάθε άλλο.
Το Καζακστάν είναι μια χώρα πλούσια σε πρώτες ύλες. Έχει πετρέλαιο, φυσικό αέριο, χαλκό και προμηθεύει την παγκόσμια αγορά με το 40% των αναγκών σε ουράνιο! Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, η μετάβαση στην «ελεύθερη αγορά» έγινε κάτω από τον έλεγχο του Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ που ήταν στο πολιτικό γραφείο του ΚΚΣΕ από τη δεκαετία του 1980 και παρέμεινε στην εξουσία μέχρι το 2019. Τόσο η Μόσχα όσο και η Ουάσιγκτον θεωρούσαν ότι είναι υπόδειγμα πολιτικής σταθερότητας με την αριστερά ανύπαρκτη και τα συνδικάτα φιμωμένα. Κι όμως η σημερινή κρίση το τίναξε στον αέρα. Η ακρίβεια έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους με τους εργάτες της ενέργειας πρωτοπόρους. Οι ηγεσίες σε Ανατολή και Δύση τρέχουν να πνίξουν από κοινού την εξέγερση στο Καζακστάν ακόμα και την ώρα που ανταγωνίζονται για τον έλεγχο της Ουκρανίας. Τόσο πολύ φοβούνται τις εργατικές εξεγέρσεις του σήμερα.
Στη Χιλή η νίκη της Αριστεράς στις εκλογές ήρθε μετά από μεγάλες μάχες στους δρόμους τα προηγούμενα χρόνια. Στο Σουδάν ξετυλίγεται μια αναμέτρηση που ξεκίνησε το 2019 ξηλώνοντας το δικτάτορα, πέρασε από συμβιβασμούς με τους στρατιωτικούς και τώρα το κίνημα απαιτεί ξανά εκρηκτικά να προχωρήσει πέρα από αυτούς.
Δυο δρόμοι
Αυτή η δυναμική αφορά και την ελληνική περίπτωση. Φέτος κλείνουν δέκα χρόνια από το 2012, τότε που η οργή του κόσμου ενάντια στα Μνημόνια γκρέμισε την συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΛΑΟΣ με επικεφαλής τον Παπαδήμο. Ακολούθησαν οι συμβιβασμοί της κυβέρνησης Τσίπρα το 2015 που άνοιξαν το δρόμο για την επιστροφή της δεξιάς και τώρα φτάνουμε σε νέα αναμέτρηση. Με τη διαφορά ότι στο μεταξύ έχουν συμβεί τρεις μεγάλες αλλαγές. Η πρώτη είναι η μακρόσυρτη κρίση του καπιταλισμού που όπως είδαμε γίνεται πολύπλευρη και πιο αποσταθεροποιητική για το σύστημα. Η δεύτερη είναι η στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τα δεξιά που μονιμοποιεί και χειροτερεύει τους συμβιβασμούς του. Και η τρίτη είναι η εμπειρία που έχει συσσωρεύσει το εργατικό κίνημα και ο κόσμος που αγωνίζεται.
Το 2012 η κατάρρευση της κυβέρνησης Παπαδήμου ήταν μια μεγάλη νίκη για το κίνημα. Τα επιτελεία της ΕΕ και της Τρόικας συνολικότερα τότε προτιμούσαν μια παράταση της θητείας του Παπαδήμου όπως έκαναν στην Ιταλία με τον Μάριο Μόντι: «Το Διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης άναψε το πράσινο φως για εκλογές στην Ελλάδα με κομμένη την ανάσα. Όλο το προηγούμενο διάστημα έδειξαν με χίλιους δυο τρόπους ότι θα προτιμούσαν να τις αποφύγουν. Άλλοτε με προτροπές για να ακολουθήσουν τα κόμματα εδώ το παράδειγμα της Ιταλίας και να μονιμοποιήσουν τον Παπαδήμο όπως εκεί τον Μόντι. Και άλλοτε με απειλές ότι η στρόφιγγα των δανείων της Τρόικας θα κλείσει.
Ο δρόμος προς τις εκλογές άνοιξε αναγκαστικά και τώρα τα επιτελεία των καπιταλιστών μέσα κι έξω από την Ελλάδα ανησυχούν ότι στο τέρμα του δεν βρίσκεται η πολυπόθητη γι’ αυτούς πολιτική και οικονομική σταθερότητα που θα εξασφαλίσει ότι οι τραπεζίτες θα εισπράττουν απρόσκοπτα τα τοκοχρεολύσιά τους. Φοβούνται ότι ο κόσμος που έκανε 17 Πανεργατικές απεργίες και αμέτρητες συγκρούσεις από τις πύλες των χώρων δουλειάς μέχρι το Σύνταγμα και τα σκαλοπάτια της Βουλής θα χρησιμοποιήσει τις κάλπες για να αποκεφαλίσει τους αρχιτέκτονες των Μνημονίων».9
Μπορεί να χρειάστηκαν άλλα δυο χρόνια και σκληροί αγώνες όπως η κατάληψη της ΕΡΤ, αλλά ο αποκεφαλισμός για τους αρχιτέκτονες των Μνημονίων ήρθε το 2015. Στην κυβέρνηση αναδείχθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζοντας ότι μπορεί μέσα από τον κοινοβουλευτικό δρόμο να φέρει όχι μόνο το τέλος των Μνημονίων, αλλά και ριζικές αλλαγές υπέρ του κόσμου της εργασίας. Από τη δική μας μεριά, προειδοποιούσαμε για τα όρια εκείνης της στρατηγικής:
«Ένα κόμμα που έχει αποκλείσει την εργατική εξουσία και ψάχνει τους όρους συνύπαρξης με το κεφάλαιο γίνεται, ιδιαίτερα εάν βρίσκεται στην κυβέρνηση, ευάλωτο σε όλες τις πιέσεις. Από τους καπιταλιστές που απειλούν ότι θα τραβήξουν τα κεφάλαια τους από τις ελληνικές τράπεζες και επιχειρήσεις, από το κράτος που υπερασπίζει τα προνόμια των ιεραρχιών του στο στρατό, στην αστυνομία, στη δικαιοσύνη και από την κυρίαρχη τάξη που έχει όλα τα μέσα να εξαγοράσει και να ενσωματώσει την ηγεσία του καινούργιου κόμματος».10
Ήταν μια προειδοποίηση που αποδείχθηκε προφητική, καθώς αυτό που ακολούθησε ήταν πραγματικά ο εκβιασμός με τα κεφάλαια των τραπεζών, οι πιέσεις για την «συνέχεια του κράτους» και οι εναγκαλισμοί της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ με το κατεστημένο.
Σήμερα, οι συμβιβασμοί του 2015, που τότε εμφανίζονταν ως αναγκαστικοί και ξένοι προς το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν μετατραπεί σε μόνιμους και διατυπώνονται ρητά. Πρόσφατο δείγμα για τον σημερινό «πολιτικό πολιτισμό» του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε η διαγραφή του Κουρουμπλή όταν είπε στη Βουλή ότι η ΝΔ ευθύνεται για τους θανάτους. Στη συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών της Πρωτοχρονιάς, ο Αλέξης Τσίπρας δηλώνει:
«Στις σημερινές συνθήκες η βασική διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά, ανάμεσα στη συντήρηση και την πρόοδο, ανάμεσα στη Δεξιά που κάνει την αδικία καθεστώς και τη Δημοκρατική Παράταξη που διαχρονικά αγωνίζεται για ισονομία και δικαιοσύνη, συμπυκνώνεται στο εξής και μοναδικό αίτημα: εκλογές και πολιτική αλλαγή».
Και συνεχίζει: «στις συνθήκες της δύσκολης μάχης με τις πολιτικές της κυβέρνησης και της ακόμα πιο δύσκολης μάχης για να μπει τέλος στη σημερινή καθεστωτική δυστοπία, απαιτεί: Το ευρύτερο δυνατό άνοιγμα του κόμματος στις κοινωνικές δυνάμεις που έχουν ανάγκη, θέλουν και στηρίζουν την αλλαγή. Την πληθυντική ανάπτυξη του κόμματος. Να ανοίξουμε τις πόρτες στις πιο ζωντανές προοδευτικές δυνάμεις».11
Πλέον, η στρατηγική περιορίζεται σε ένα εκλογικό άνοιγμα στο κέντρο, ενώ τα παλιά προγράμματα του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούνται ότι ανήκουν στην εποχή που ήταν ένα μικρό κόμμα του 3%. Με κάθε τρόπο επιβεβαιώνεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει περάσει στην κατηγορία των ρεφορμιστών χωρίς μεταρρυθμίσεις. Πλέον τα πρότυπα είναι ανοιχτά σοσιαλδημοκρατικά, αλλά ούτε καν με αναφορά στον Κόρμπιν, όπως πριν από λίγο καιρό. Τώρα πρότυπο είναι ο Όλαφ Σολτς που πέτυχε την ανάκαμψη του SPD στη Γερμανία και έφτιαξε κυβέρνηση μαζί με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους.
Αγωνιστικές και πολιτικές εμπειρίες
Όμως, η δεξιά μετάτοπιση του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε αναντιστοιχία με τις εμπειρίες που έχει κερδίσει το εργατικό κίνημα. Οι ρεφορμιστικές ηγεσίες τραβάνε δεξιά και ο κόσμος προχωράει αριστερά.
Αυτό το προχώρημα φαίνεται από την ικανότητα του κινήματος να δίνει μάχες και να τις κερδίζει σε πείσμα της ανεπάρκειας των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Οι ηγεσίες ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ εμφανίζονται μόνο για να δηλώσουν ότι δεν είναι δυνατόν να γίνουν απεργιακές κινητοποιήσεις. Κι όμως, ο Χατζηδάκης βρέθηκε αντιμέτωπος με τριπλή και μεγάλη πανεργατική απεργία όταν προχώρησε στην ψήφιση του νόμου που χτυπάει τον συνδικαλισμό.
Και η αγωνιστική κραυγή ότι ο νόμος αυτός θα μείνει στα χαρτιά βρήκε τη συνέχειά της στις απεργίες στην efood και στην COSCO. Αποδείχθηκε ότι υπάρχουν μέσα στην εργατική τάξη δυνατά κομμάτια που δεν υποκύπτουν στις πιέσεις, ξεδιπλώνουν απεργίες και ανοίγουν δρόμους. Το παράδειγμα των εργατών της Υγείας και οι μάχες τους μέσα στην πανδημία βρίσκει γόνιμο έδαφος ευρύτερα.
Αυτή την τάση την επιβεβαιώνουν οι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι στον Επισιτισμό-Τουρισμό, οι εργάτες της Τέχνης. Μόλις βρουν την ευκαιρία, προχωρούν σε εντυπωσιακές επιδείξεις δύναμης και ταυτόχρονα μαζικοποιούν τον συνδικαλισμό τους και καταγράφουν στροφή αριστερά στις εκλογές των σωματείων τους. Στις ΕΛΜΕ, οι Παρεμβάσεις ανεβάζουν κατά 23% τη δύναμή τους, το ΠΑΜΕ 11% ενώ η ΔΑΚΕ χάνει το 33% των εδρών που κατείχε σε ΔΣ.12
Και δεν πρόκειται μόνο για στροφή προς τον μαχητικό συνδικαλισμό. Αν περιοριστούμε σε μια τέτοια ανάγνωση, κλείνουμε τα μάτια. Όταν ένα σωματείο απαιτεί και επιβάλλει να έχει λόγο στη σύνθεση της βάρδιας για λόγους ασφάλειας των εργαζόμενων, αυτό είναι βήμα εργατικού ελέγχου. Όταν οι εκπαιδευτικοί διαμορφώνουν τα αιτήματα για ασφαλές άνοιγμα των σχολείων, αυτό είναι επίσης βήμα εργατικού ελέγχου. Ένα σύστημα που δεν μπορεί να εξασφαλίσει ότι ο κόσμος δεν θα πεθαίνει από ιούς ή «εργατικά ατυχήματα» σπρώχνει τους πρωτοπόρους εργάτες να διαμορφώνουν τη δική τους εναλλακτική.
Όταν ένα σωματείο δίνει στις γυναίκες δύναμη για να καταγγείλουν τους πλούσιους εκ-βιαστές και τις σεξιστικές επιθέσεις της κυβέρνησης και της εργοδοσίας, αυτό είναι μια συγκλονιστική εξέλιξη. Όταν σωματεία συντονίζονται για να στηρίξουν την απεργιακή 8 Μάρτη και τις πρωτοβουλίες ενάντια στον σεξισμό, αυτό δίνει άλλον αέρα στις γυναίκες που αντιστέκονται στην καταπίεση και στους άνδρες που σπάνε με τις κυρίαρχες ιδέες. Αυτό αλλάζει τους ταξικούς συσχετισμούς και αναγκάζει να λυσσάνε οι «εθνοπατέρες» που θέλουν απαγόρευση των εκτρώσεων γιατί «κινδυνεύει το έθνος».
Αντίστοιχες διαπιστώσεις μπορούμε να κάνουμε από τις μάχες ενάντια στον ρατσισμό και την αστυνομική καταστολή. Η αστυνομία προσπάθησε με κάθε τρόπο χρησιμοποιήσει τα ρατσιστικά στερεότυπα κατα των Ρομά και να συγκαλύψει τις ευθύνες των αστυνομικών για τη δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη. Δεν το καταφέρνει, όπως δεν το καταφέρνει και στην περίπτωση της δολοφονίας του Ζακ. Πρόκειται για προχωρήματα που κατακτήθηκαν μέσα στις μάχες του αντιφασιστικού και αντιρατσιστικού κινήματος, του κινήματος που έστειλε τους δολοφόνους νεοναζί της Χρυσής Αυγής στη φυλακή και δεν επιτρέπει στους φασίστες να ανασυνταχθούν.
Επαναστατική αριστερά
Η Αριστερά που παλεύει για την ανατροπή του καπιταλισμού έχει μια πλούσια παράδοση βασισμένη στον Μαρξισμό που βλέπει την εργατική τάξη σαν το υποκείμενο για την αλλαγή της κοινωνίας. Αυτή η παράδοση πάντοτε υποστήριζε και υποστηρίζει ότι η συνείδηση των εργατών μέσα στον καπιταλισμό είναι αντιφατική. Από τη μια μεριά επηρεάζεται από τις ιδέες της κυρίαρχης τάξης που μας βομβαρδίζουν με κάθε τρόπο, αλλά την ίδια ώρα εμπλουτίζεται από τις ιδέες της καθημερινής αντίστασης στην εκμετάλλευση που ζει η εργατική τάξη.
Στην «κανονικότητα» του συστήματος, το πάνω χέρι το έχουν οι αντιδραστικές ιδέες που σπρώχνουν στην παθητικότητα. Αλλά σε περιόδους κρίσεων και αγώνων, αυτή η «ισορροπία» σπάει. Εκεί βρισκόμαστε σήμερα. Δεν είμαστε απλά σε μια φάση αγωνιστικής ανάκαμψης, αλλά σε μια νέα ριζοσπαστικοποίηση. Δεν μετριέται μόνο με την ποσότητα και τη μαζικότητα των κινητοποιήσεων αλλά και με το βάθος και τον πλούτο των αλλαγών στις ιδέες που αναπτύσσονται μέσα στην πάλη.
Στην ημερήσια διάταξη δεν είναι μόνο κάποια πολιτική κρίση σαν της περασμένης δεκαετίας. Η αποτυχία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ άπλωσε ένα κύμα απογοήτευσης μέσα στην εργατική τάξη αλλά εκείνη η φάση είναι πίσω μας. Το νέο κύμα ριζοσπαστικοποίησης παίρνει πιο προχωρημένα χαρακτηριστικά ανοίγοντας ένα μαζικό ακροατήριο για την στρατηγική της ανατροπής αυτού του αποτυχημένου συστήματος. Είναι ώρα να ανταποκριθούμε σε αυτή την πρόκληση.
Σημειώσεις
1. Μερικές σκέψεις για τα 20 χρόνια του ευρώ, του Χρήστου Σταϊκούρα, Paschal Donohoe, Valdis Dombrofskis, Paolo Gentiloni, Mairead McGuinness και όλων των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, Καθημερινή, Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου- Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2022, στις ροζ σελίδες.
2. https://ergatiki.gr/article.php?id=25296&issue=1502
3. Italian MPs back Draghi’s growth budget, Financial Times 21 December 2021
4. Eurozone warned of threats to recovery, Financial Times 29 December 2021
5. Meryn Somerset Webb, Investors head into New Year on shaky ground, Financial Times 29 December 2021
6. Mario Draghi, Emmanuel Macron, The EU’s fiscal rules must be reformed, Financial Times 24 December 2021
7. Covid exposes staff crisis in European hospitals, Financial Times 24 December 2021
8. 2021: the year of the unbalanced recovery, editorial, Financial Times 31 December 2021
9. Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο 91, Εκλογές ΑΝΤΑΡΣΥΑΣ, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=246
10. Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο 92, Η άνοδος της Αριστεράς στις εκλογές, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=266
11. https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/325638_2022-zitima-zois-mia-nea-arhi
12. https://ergatiki.gr/article.php?id=25294&issue=1502