Η κηδεία της Σιρίν Αμπού Ακλέχ μετατράπηκε σε μαζική διαδήλωση ενάντια στο κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ
Ο Γιώργος Ράγκος εξηγεί γιατί η συμπαράσταση στον αγώνα των Παλαιστινίων ενάντια στο ρατσιστικό κράτος του Ισραήλ είναι υπόθεση του εργατικού κινήματος και εδώ.
Η «εν ψυχρώ» δολοφονία της Παλαιστίνιας δημοσιογράφου Shireen Abu Akleh, στις 11 Μάη, από τον ισραηλινό στρατό, τη στιγμή που ενημέρωνε για μία ακόμη ισραηλινή επιδρομή σε στρατόπεδο Παλαιστίνιων προσφύγων στη Δυτική Όχθη και η επίθεση της ισραηλινής αστυνομίας στην κηδεία της, ξεσήκωσε ένα νέο κύμα οργής σε όλο τον κόσμο ενάντια στο Ισραήλ. Σε αντίθεση, οι ηγέτες της Δύσης, αφού καλέσανε για «αυτοσυγκράτηση και από τις δύο πλευρές», δώσανε πάλι ένα ξεκάθαρο μήνυμα στήριξης στο κράτος του Ισραήλ.
Η συνεχιζόμενη παλαιστινιακή αντίσταση, οι ήττες του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στη περιοχή, τα αδιέξοδα και η παρατεταμένη πολιτική κρίση μέσα στο ίδιο το Ισραήλ, καθώς ο κυβερνητικός συνασπισμός του ακροδεξιού Ναφτάλι Μπένετ που «εκθρόνισε» πριν από δέκα περίπου μήνες την κυβέρνηση του Νετανιάχου παραπαίει, κάνει το Ισραήλ όλο και πιο δολοφονικό.1
Εβδομήντα πέντε χρόνια από το Ψήφισμα του ΟΗΕ για τη Διχοτόμηση της Παλαιστίνης που άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, 55 χρόνια από τον Πόλεμο των Έξι Ημερών και 35 χρόνια από την πρώτη Ιντιφάντα, όλα τα ερωτήματα επανέρχονται: Τι είδους κράτος είναι το Ισραήλ και γιατί καταπιέζει βάναυσα τους Παλαιστίνιους; Ποιος είναι ο ρόλος του ιμπεριαλισμού και ιδιαίτερα του αμερικάνικου; Μπορεί να υπάρξει ειρήνη στη περιοχή; Και τέλος είναι μορφή αντισημιτισμού η παλαιστινιακή αντίσταση απέναντι στο Ισραήλ και η υποστήριξη σ’ αυτή;
Αντισημιτισμός
Οι Εβραίοι στην Ευρώπη αντιμετώπισαν, για ολόκληρους αιώνες, βάναυσες διώξεις μόνο και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι. Από τα απολυταρχικά καθεστώτα πριν τις αστικές επαναστάσεις και τα πογκρόμ της τσαρικής Ρωσίας μέχρι τη φρίκη του Ολοκαυτώματος από τους Ναζί. Ο αφανισμός των Εβραίων ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της ναζιστικής πολιτικής: η «τελική λύση». Μεταξύ 1941 και 1945, έξι εκατομμύρια Εβραίοι (γυναίκες και άντρες όλων των ηλικιών) δολοφονήθηκαν σε θαλάμους αερίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.2 Οι δυτικές κυβερνήσεις, και πριν και στη διάρκεια του πολέμου, έκαναν τα στραβά μάτια στον αφανισμό των Εβραίων και έκλειναν τα σύνορα σε όσους προσπαθούσαν να γλυτώσουν.
Ήταν η Αριστερά που μπήκε στη πρώτη γραμμή στη πάλη ενάντια στον αντισημιτισμό, ενάντια στους διωγμούς και τα πογκρόμ. Έτσι, κέρδισε ολόκληρα κομμάτια Εβραίων στις γραμμές της και στην επαναστατική πάλη: από τις επαναστάσεις του 1848 και τη Ρώσικη Επανάσταση μέχρι το ΕΑΜ και την Αντίσταση στην Ελλάδα.3 Αυτή η παράδοση είναι οδηγός και για το αντιφασιστικό κίνημα σήμερα γιατί η πάλη ενάντια στον αντισημιτισμό δεν έχει τελειώσει όσο υπάρχουν φασιστικές και ακροδεξιές συμμορίες που προσπαθούν να τον αναβιώσουν.
Όμως, η «Διεθνής Συμμαχία Μνήμης του Ολοκαυτώματος» έχει συμπεριλάβει στον ορισμό του αντισημιτισμού και την θέση: «Να αρνείσαι το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση στο εβραϊκό έθνος, ισχυριζόμενος πχ πως η ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ είναι ένα ρατσιστικό εγχείρημα».4 Αυτό έχει δώσει τη δυνατότητα, σε όσους υποστηρίζουν το Ισραήλ, να εξαπολύουν επιθέσεις και συκοφαντίες «περί αντισημιτισμού» στην παλαιστινιακή αντίσταση και στην αριστερά που την υποστηρίζει.
Το κράτος του Ισραήλ, με εγγεγραμμένη τη σιωνιστική ιδεολογία στο DNA του, είναι, όντως, ένα «ρατσιστικό εγχείρημα» από το σχεδιασμό, τη δημιουργία και την εξέλιξη του. Η φετινή Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, για το κράτος του Ισραήλ, το τεκμηριώνει.5
Η διάλυση αυτού του «ρατσιστικού εγχειρήματος» και η αντικατάστασή του με ένα δημοκρατικό κράτος όπου Άραβες και Εβραίοι θα μπορούν να ζουν μαζί με ισότητα και χωρίς διαφορετικά προνόμια, δεν αποτελεί αντισημιτική αλλά αντιρατσιστική θέση. Η πάλη ενάντια στον αντισημιτισμό πάει χέρι – χέρι με την πάλη ενάντια στον σιωνισμό.
Σιωνισμός: Μία αντιδραστική ρατσιστική ιδεολογία
Ο σιωνισμός, που εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα ως απάντηση στον αντισημιτισμό, είναι μία αντιδραστική ιδεολογία. Υποστήριζε ότι οι Εβραίοι έπρεπε να εγκαταλείψουν τους τόπους όπου ζούσαν και να ιδρύσουν ένα «καθαρό εβραϊκό κράτος», μέσω του εποικισμού, στα «Άγια χώματα» της Παλαιστίνης. Θεωρούσε τον αντισημιτισμό ως αναπόφευκτο χαρακτηριστικό της κάθε κοινωνίας και όχι κάτι που μπορεί να εξαλειφθεί μέσω του κοινού αγώνα. Αντί για αγώνα, οι σιωνιστές πρότειναν τη φυγή. Ξεκίνησε ως ρεύμα μέσα στους κόλπους της εβραϊκής μεσαίας τάξης της Ευρώπης που ασφυκτιούσε από τα εμπόδια που τους έβαζε ο αντισημιτισμός στην κοινωνική τους άνοδο.
Αντίθετα, οι Εβραίοι εργάτες έβλεπαν την απελευθέρωσή τους σε άμεση σύνδεση με τον αγώνα τους ενάντια στην εκμετάλλευση. Ήθελαν να παλέψουν και τα πογκρόμ αλλά και τις κυβερνήσεις και τα αφεντικά που τα οργάνωναν.6
Η αντισημιτική στάση των κυβερνήσεων, σ’ Ανατολή και Δύση και, κυρίως, το Ολοκαύτωμα οδήγησε όλο και περισσότερους Εβραίους να δουν την δημιουργία ενός κράτους «αποκλειστικά για Εβραίους» ως τη μόνη λύση.
Το κράτος του Ισραήλ
Όταν ξεκίνησαν οι πρώτοι εποικισμοί ευρωπαίων σιωνιστών στην Παλαιστίνη, στις αρχές του 20ου αιώνα, αυτή ήταν ακόμα μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στη περιοχή ζούσαν πάνω από 1 εκατομμύριο Άραβες και μαζί τους και λίγοι ντόπιοι Εβραίοι που δεν είχαν καμία σχέση με τον σιωνισμό.
Οι βιβλικές αναφορές των σιωνιστών εποίκων στο αρχαίο Ισραήλ συνδυάστηκαν με βία και ρατσιστικούς ισχυρισμούς (τους ίδιους που συναντάμε σε όλη την ιστορία των ευρωπαίων αποικιοκρατών απέναντι στους λαούς που κατακτούσαν) ότι, δήθεν, οι Άραβες ήταν «λίγοι και υπανάπτυκτοι που δεν θα έπρεπε να ζουν στην προγονική γη των Εβραίων, τη Σιών». Για τους σιωνιστές, η Παλαιστίνη ήταν «μια χώρα χωρίς ανθρώπους για έναν λαό χωρίς γη». 7
Όμως, η βία και ρατσισμός των σιωνιστών εποίκων δεν ήταν ικανά να οδηγήσουν από μόνα τους στη δημιουργία κράτους. Έπρεπε να υπάρχει το «πράσινο φως» και η στήριξη των ιμπεριαλιστών. Η Βρετανία και η Γαλλία είχαν αρχίσει να σχεδιάζουν πώς θα χώριζαν, μεταξύ τους, τη Μέση Ανατολή μόλις τελείωνε ο Α ΠΠ. Οι σιωνιστές πρόσφεραν πιστή υποστήριξη σε κάθε ιμπεριαλιστική δύναμη που θα τους υποσχόταν ένα εβραϊκό κράτος στη Παλαιστίνη και μαζί την διαβεβαίωση ότι θα αστυνόμευαν τον αραβικό πληθυσμό για λογαριασμό των κατακτητών. Αυτή την υποστήριξη την βρήκαν από την Βρετανική Αυτοκρατορία, το 1917, με την περίφημη «Διακήρυξη Μπάλφουρ», του (αντισημίτη) Βρετανού Υπουργού Εξωτερικών που δήλωσε ότι «η Βρετανία θα στηρίξει τη δημιουργία εθνικής εστίας για τον Εβραϊκό λαό στην Παλαιστίνη». Το 1917, η Βρετανία δεν είχε καταλάβει ακόμα την Παλαιστίνη και ο στόχος της Διακήρυξης ήταν να τρέξει να κατοχυρώσει ένα στρατηγικά σημαντικό τμήμα της Μέσης Ανατολής και να χρησιμοποιήσει τους σιωνιστές ως «ντόπιους χωροφύλακες».8
Η Διακήρυξη έδινε στους σιωνιστές την πραγματική προοπτική ενός κράτους. Αυτό ενίσχυε και το ρατσισμό και την ένοπλη βία. Η Βρετανία επέτρεψε τη λαθραία μεταφορά όπλων προς τους εποίκους, συνεργάστηκε με τις σιωνιστικές αρχές για να επιβλέπει τη κλοπή της γης των Παλαιστίνιων αγροτών από τους εποίκους και σε αντάλλαγμα, κατά τη διάρκεια της μεγάλης παλαιστινιακής εξέγερσης κατά της Βρετανίας, τη δεκαετία του 30, η σιωνιστική παραστρατιωτική πολιτοφυλακή (και πρόγονος του ισραηλινού στρατού) Haganah πραγματοποιούσε μαζί με τον βρετανικό στρατό και την αστυνομία δολοφονικές επιδρομές στα αραβικά χωριά.
Τον Νοέμβριο του 1947, ο ΟΗΕ ψήφισε, χωρίς τη συμφωνία των Παλαιστινίων, το Σχέδιο Διχοτόμησης της Παλαιστίνης και τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη αλλά και η Σοβιετική Ένωση του Στάλιν έδωσαν το «πράσινο φως» σ’ αυτό το τερατούργημα. Το 56% της Παλαιστίνης πήγαινε στους Εβραίους εποικιστές, για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, ενώ κατείχαν μόλις το 6% της γης και αποτελούσαν το 30% του πληθυσμού. Κι όμως, ούτε αυτό ήταν αρκετό για τους σιωνιστές.
Πριν ψηφιστεί το Σχέδιο Διχοτόμησης, ο (πρώτος πρωθυπουργός του Ισραήλ) Μπεν-Γκουριόν δήλωνε ότι τα σύνορα του Ισραήλ «θα καθοριστούν με τη βία και όχι από το ψήφισμα διχοτόμησης... δεν υπάρχουν εδαφικά σύνορα για το μελλοντικό εβραϊκό κράτος... υπάρχει ένα 40% μη Εβραίοι στις περιοχές που διατίθενται στο εβραϊκό κράτος... μια τέτοια δημογραφική ισορροπία αμφισβητεί την ικανότητά μας να διατηρήσουμε την εβραϊκή κυριαρχία. Μόνο ένα κράτος με τουλάχιστον 80% Εβραίους είναι ένα βιώσιμο και σταθερό κράτος».9
Το εκκολαπτόμενο σιωνιστικό κράτος ανέπτυξε ένα σχέδιο, για να εκκαθαρίσει τους Παλαιστίνιους από το έδαφός του και να εξασφαλίσει μια εβραϊκή πλειοψηφία. Το Plan Dalet. Ήταν μια στρατιωτική επιχείρηση για την κατάληψη και εκκαθάριση αραβικών χωριών: «σε περίπτωση αντίστασης, οι ένοπλες δυνάμεις πρέπει να αφανιστούν και ο πληθυσμός να εκδιωχθεί εκτός των συνόρων του κράτους». Οι επιχειρήσεις είχαν τις κώδικές ονομασίες «tihur» που σημαίνει «καθαρισμός», «nikkuy» που σημαίνει «καθάρισμα».10 Το χωριό Deir Yassin, το «παλαιστινιακό Δίστομο», εξαφανίστηκε και 254 Άραβες σκοτώθηκαν. Από τότε αυτή η σφαγή συμβολίζει τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά των Παλαιστινίων το 1948 (Nakba - Καταστροφή) και ήταν ένα σημάδι του τι επιφύλασσε το Ισραήλ στους Παλαιστίνιους για τα επόμενα χρόνια.11
Το, χωρίς καθορισμένα σύνορα, κράτος του Ισραήλ «γεννήθηκε» στις 14 Μαΐου 1948. Περίπου 250.000 Παλαιστίνιοι είχαν ήδη εκδιωχθεί μέχρι τότε. Μέχρι το 1949 το Ισραήλ είχε εισβάλει και είχε καταλάβει σχεδόν το 80% της Παλαιστίνης, διεκδικώντας την όλη ως δική του. Περίπου 850.000 Παλαιστίνιοι έγιναν πρόσφυγες. Με την ανοχή και στήριξη του ιμπεριαλισμού.12
Οι περιοχές του Σχεδίου Διχοτόμησης που προοριζόταν για το κράτος της Παλαιστίνης είτε καταλήφθηκαν από το Ισραήλ είτε συνδέθηκαν με την Ιορδανία και την Αίγυπτο και στη συνέχεια καταλήφθηκαν και αυτές από το Ισραήλ στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967.
Αυτή η διαδικασία εθνοκάθαρσης είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα του 20ου αιώνα. Το Ισραήλ κληρονόμησε την ρατσιστική πολιτική του σιωνιστικού κινήματος και την αναβάθμισε σε κράτος. Εβραίοι από όλο τον κόσμο μπορούσαν να συνεχίζουν τον εποικισμό, παίρνοντας αυτόματα δικαιώματα Ισραηλινού πολίτη, ενώ οι Παλαιστίνιοι που παρέμειναν εντός των ισραηλινών συνόρων ήταν άνθρωποι δεύτερης κατηγορίας, με περιορισμούς στη μετακίνηση και στη δουλειά, κάτω από διαρκή έλεγχο και καταδικασμένοι να επιβιώνουν σε μια παράλληλη φτωχότερη οικονομία. Οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες και οι απόγονοί τους, από το 1947 μέχρι σήμερα, ανέρχονται σε περίπου έξι εκατομμύρια. Δεν τους επετράπη ποτέ να επιστρέψουν στη χώρα από την οποία εκδιώχθηκαν. Περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο από αυτούς εξακολουθούν να ζουν σε άθλιους προσφυγικούς καταυλισμούς.
55 χρόνια από τον Πόλεμο των Έξι Ημερών
Η Βρετανία φεύγει από την Παλαιστίνη το 1948. Το ισραηλινό κράτος, με μία αδύναμη οικονομία, χρειαζόταν έναν νέο ιμπεριαλιστή χορηγό. Οι ΗΠΑ ήταν επιφυλακτικές σε μία στενή σχέση με το Ισραήλ γιατί ήθελαν να δημιουργήσουν δεσμούς και με τα αραβικά κράτη πριν τους προλάβει η ΕΣΣΔ. Το Ισραήλ έπρεπε να δείξει ότι ήταν απαραίτητο για τις ΗΠΑ, ότι μπορούσε να παίξει έναν μοναδικό ρόλο στην υπεράσπιση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού που κανένα αραβικό κράτος, στην περιοχή, δεν μπορούσε.13
Το 1956 η κυβέρνηση της Αιγύπτου, υπό την ηγεσία του Νάσερ, πήρε τον έλεγχο της Διώρυγας του Σουέζ. Το 1966 η κυβέρνηση της Συρίας εθνικοποίησε τη βιομηχανία πετρελαίου της και συνδέθηκε με τη Ρωσία. Η Αίγυπτος, η Συρία και άλλα αντιαποικιακά κινήματα ήταν απειλή για τον έλεγχο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή αλλά με τον αμερικάνικο στρατό βαλτωμένο στο Βιετνάμ ήταν πολύ δύσκολο να ανοίξουν ένα παράλληλο πολεμικό μέτωπο. Έτσι, αξιοποίησαν τη δυνατότητα που τους έδινε το Ισραήλ. Ξεκίνησε να προκαλεί αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις κατά μήκος των συνόρων του με την Αίγυπτο, τη Συρία και την Ιορδανία για να προκαλέσει γενικευμένη σύγκρουση.
Στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, το Ισραήλ νίκησε τους στρατούς της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Συρίας και κατέκτησε και την υπόλοιπη Παλαιστίνη: τη Δυτική Όχθη, τη Λωρίδα της Γάζας, την Ανατολική Ιερουσαλήμ, τα Υψίπεδα του Γκολάν. Εδώ και 55 χρόνια, οι Παλαιστίνιοι που ζουν εκεί βρίσκονται υπό ισραηλινή στρατιωτική κατοχή. Απέδειξε στα γειτονικά αραβικά κράτη ότι ήταν μία στρατιωτική μηχανή - απειλή για τα ίδια που δεν είχε σκοπό να σταματήσει μέχρι να εκπληρώσει τους στόχους του.14 Αλλά, πάνω από όλα, απέδειξε ότι, πράγματι, μπορούσε να υπερασπιστεί, καλύτερα από τον καθένα, τα συμφέροντα των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.15
Η σχέση Ισραήλ – ΗΠΑ απέκτησε στρατηγική σημασία και για τους δύο. Οι ΗΠΑ «βρήκαν» το «μαντρόσκυλό» τους για να διατηρήσουν τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής και το Ισραήλ τις «πλάτες» αλλά και το «πορτοφόλι» για να μπορέσει να συνεχίσει την κατοχή της Παλαιστίνης αλλά και τους «τσαμπουκάδες» στα αραβικά κράτη.
Η αμερικανική, οικονομική και στρατιωτική, «βοήθεια» προς το Ισραήλ εκτοξεύτηκε. Από το 1948, το ισραηλινό κράτος έχει λάβει 88 δισ δολάρια. Το μεγαλύτερο ποσό οικονομικής και στρατιωτικής χρηματοδότησης που έχουν δώσει οι ΗΠΑ σε οποιαδήποτε κράτος. Η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ έχει ενισχύσει τον ρόλο του στρατού στο εσωτερικό της κοινωνίας: Το Ισραήλ δεν είναι «κράτος με στρατό» αλλά «στρατός με κράτος».
Αλλά, ο πόλεμος του ‘67 έφερε και την αμφισβήτηση για όσους πίστευαν, μέσα στην Αριστερά, πως το Ισραήλ θα μπορούσε να γίνει ένα «κανονικό» κράτος. τμήματα της Αριστεράς είχαν διαμορφώσει την άποψη ότι το κράτος του Ισραήλ και «πρέπει να υπάρχει» και «μπορεί να μεταρρυθμιστεί». Μετά το ‘67 αυτές οι απόψεις γίνανε θρύψαλα. Στο παγκόσμιο Μάη του 68, «η Παλαιστίνη ενώθηκε με το Βιετνάμ, με την Αλγερία και τα γκέτο των μαύρων, και η νέα Αριστερά που βρισκόταν υπό διαμόρφωση στην Ευρώπη και την Αμερική μπόρεσε να κάνει τις συνδέσεις ανάμεσα στον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό, το αίμα και το πετρέλαιο, το ρατσισμό και την αποικιακή καταπίεση».16 Η Αριστερά και τα κινήματα ταυτίζονταν με τους Παλαιστίνιους, την ώρα που οι κυβερνήσεις ταυτίζονταν με το Ισραήλ. Αυτό δεν αφορούσε μόνο τη Δύση. Έπαιξε ρόλο και στην ριζοσπαστικοποίηση μίας νέας γενιάς αγωνιστών στην Παλαιστίνη που τώρα δεν ήταν οι φτωχοί αγρότες χωρικοί του 1948 αλλά νέοι εργάτες και φοιτητές. Αυτό άνοιξε το δρόμο για την Ιντιφάντα, την ιστορική εξέγερση των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, τον Δεκέμβρη του 1987.
35 χρόνια από την Πρώτη Ιντιφάντα
«Είκοσι χρόνια απογοήτευσης και πικρίας για την ανεργία, τον υπερπληθυσμό, τη φτώχεια και την καταστολή εξερράγησαν σε μια συλλογική απόρριψη της ισραηλινής κατοχής».17 Οι νεαροί Παλαιστίνιοι που ηγήθηκαν της εξέγερσης μεγάλωσαν κάτω από μια κατοχή που τους αντιμετώπισε με τη μέγιστη βαρβαρότητα και κατέστρεψε την κοινωνία τους.
Η ισραηλινή κυβέρνηση απάντησε στην εξέγερση με «σιδηρά γροθιά». Ο υπουργός Άμυνας Yitzak Rabin διέταξε στις ισραηλινές δυνάμεις να συντρίψουν τις διαδηλώσεις με «δύναμη, δύναμη και χτυπήματα». Μέχρι τον Δεκέμβριο του 1988 ο ισραηλινός στρατός υπολόγιζε ότι χρησιμοποιούσε 10.000 στρατιώτες την ημέρα για να καταστείλει την εξέγερση. Ο ισχυρός στρατός του Ισραήλ που είχε νικήσει 6 αραβικούς στρατούς δεν μπορούσε να συγκρατήσει μια μαζική εξέγερση άοπλων Παλαιστινίων.
Το κλειδί της νίκης για την Ιντιφάντα ήταν η αντίσταση που ενέπνευσε σε όλη τη Μέση Ανατολή. Οι Άραβες ηγέτες δήλωναν υποστήριξη στην Ιντιφάντα, αλλά κατέστειλαν τις μεγάλες διαδηλώσεις αλληλεγγύης στις δικές τους χώρες. Ο μεγαλύτερος φόβος των, υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ, καθεστώτων στη Μέση Ανατολή ήταν ότι η εξέγερση θα μπορούσε να ξεπεράσει τα όρια της Παλαιστίνης. Αυτή η απειλή είναι που τελικά ώθησε τις ΗΠΑ να σύρουν το Ισραήλ σε ειρηνευτικές συνομιλίες με την επίσημη παλαιστινιακή ηγεσία της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) που ολοκληρώθηκαν με την υπογραφή των Συμφωνιών του Όσλο, το 1993.18
Οι ΗΠΑ «πίεζαν» για ένα «μικρό και ελεγχόμενο», από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, παλαιστινιακό κράτος σε περιοχή των κατεχόμενων εδαφών. Πίστευαν ότι με αυτό τον τρόπο θα σταματούσαν την παλαιστινιακή αντίσταση και την αποσταθεροποίηση που αυτή προκαλούσε σε όλα τα αραβικά συμμαχικά καθεστώτα. Η ηγεσία της PLO ήταν έτοιμη να κάνει μεγάλες παραχωρήσεις. Το Ισραήλ καμία.
Οι ηγέτες της PLO ήθελαν να διοικήσουν ένα παλαιστινιακό κράτος όπως ήταν και τα άλλα αραβικά κράτη, πολλά από τα οποία είχαν δεσμούς με τις ΗΠΑ και το σύστημα που καταπίεζε τους Παλαιστίνιους. Το 1988, ο Γιάσερ Αραφάτ, επικεφαλής της PLO, εγκατέλειψε το αίτημα για επιστροφή σε όλη την Παλαιστίνη, αναγνώρισε το δικαίωμα ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ και περιορίστηκε στο αίτημα για ένα «μίνι» Παλαιστινιακό κράτος δίπλα στο Ισραήλ.
Οι Συμφωνίες του Όσλο ήταν «υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα» για τους Παλαιστίνιους. Ερωτήματα, όπως πότε το Ισραήλ θα μπορούσε να αποσύρει τον στρατό του ή πότε η Παλαιστινιακή Αρχή (ΠΑ) θα μπορούσε να σχηματίσει κράτος, έμειναν αναπάντητα. Αντίθετα, υπήρχε μόνο μια «δήλωση αρχών» για μελλοντικές διαπραγματεύσεις. Αυτά επέτρεψαν στο Ισραήλ να διατηρήσει σχεδόν τον πλήρη στρατιωτικό έλεγχο εντός των κατεχόμενων εδαφών και στα σύνορά τους.
Στη Δυτική Όχθη, το Ισραήλ έχτισε εποικισμούς με στόχο την προσάρτηση όλης της περιοχής. Όταν υπογράφηκαν οι Συμφωνίες του Όσλο, ο πληθυσμός των εποίκων στα κατεχόμενα ήταν 110.000. Τώρα είναι 700.000. Το Ισραήλ ελέγχει τις εισαγωγές και τις εξαγωγές στα παλαιστινιακά εδάφη και έχει το μονοπώλιο στα βασικά εμπορεύματα, στα φάρμακα, στα εμβόλια. Εισπράττει φόρους για λογαριασμό της ΠΑ, τους οποίους χρησιμοποιεί στην καταστολή των Παλαιστινίων. Το ποσοστό ανεργίας στα κατεχόμενα είναι 41% μεταξύ των ατόμων ηλικίας 15-29 ετών. Περίπου το 21% του παλαιστινιακού πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Η υπογραφή των Συμφωνιών του Όσλο απαιτούσε από την ΠΑ την αστυνόμευση της παλαιστινιακής αντίστασης μετατρέποντας την σε εργαλείο της κατοχής. Ο «συντονισμός ασφαλείας» με το Ισραήλ έχει κάνει την παλαιστινιακή αστυνομία να καταπνίγει τις διαδηλώσεις και να κάνει επιδρομές σε προσφυγικούς καταυλισμούς όπως ο ισραηλινός στρατός κατοχής.19
Αλληλεγγύη στη Παλαιστίνη χωρίς όρους και προϋποθέσεις
Αυτή η διαδικασία έφερε αλλαγές και μέσα στην παλαιστινιακή αντίσταση. Η κύρια οργάνωση που αντιστέκεται στο Ισραήλ, από τη δεκαετία του 2000, είναι η Χαμάς, ένα ισλαμιστικό πολιτικό κόμμα με ένοπλη πτέρυγα αντίστασης. Οι δεξιοί χρησιμοποιούν τη Χαμάς για να δυσφημήσουν την αντίσταση και την αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη ως απολογητές του «ισλαμικού τρόμου». Η Χαμάς, όμως, αναπτύχθηκε επειδή η ηγεσία της PLO παραιτήθηκε από την αξίωση για ενιαίο παλαιστινιακό κράτος και συμβιβάστηκε με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ αποδεχόμενη την «ειρηνευτική διαδικασία» του Όσλο.20 Οι Παλαιστίνιοι έχουν κάθε δικαίωμα να συνεχίσουν τον αγώνα ενάντια στην ισραηλινή κατοχή και κάθε δικαίωμα να αντιστέκονται με όποιο μέσο επιλέξουν. Η αντίσταση των Παλαιστινίων αποδυναμώνει το Ισραήλ και τρομάζει τους ιμπεριαλιστές και τους συμμάχους τους σε όλη την περιοχή γι’ αυτό και πρέπει να την υποστηρίζουμε.
Η «άνευ όρων» υποστήριξη της παλαιστινιακής αντίστασης δεν σημαίνει ότι σταματάει εδώ τη συζήτηση γι’ αυτήν. Αντίθετα, είναι ανοιχτή η συζήτηση για την επαναστατική προοπτική. Αφετηρία είναι ο ρόλος της παλαιστινιακής εργατικής τάξης στην αντίσταση. Παρά τα μεγάλα αντικειμενικά και υποκειμενικά εμπόδια που εμποδίζουν τους αγώνες της παλαιστινιακής εργατικής τάξης να γίνουν η κινητήρια δύναμη της παλαιστινιακής αντίστασης και απελευθέρωσης, η περσινή γενική απεργία των παλαιστίνιων εργατών, στις 18 Μαΐου, απέδειξε τις δυνατότητες κοινής δράσης μεταξύ των Παλαιστινίων και στις δύο πλευρές των τειχών του ισραηλινού απαρτχάιντ.
Η παλαιστινιακή εργατική τάξη δεν έχει σχηματιστεί μόνο μέσα στην Παλαιστίνη, υπάρχει σε όλες τις χώρες της περιοχής. Αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού στην Ιορδανία, 200.000 ζουν στον Λίβανο και περίπου 500.000 στη Συρία. Οι μάχες των εργατών στα αραβικά κράτη της περιοχής είναι κρίσιμες, τόσο ενάντια στα «δικά τους» κράτη όσο και ενάντια στον ιμπεριαλισμό, στο Ισραήλ και στη καταπίεση των Παλαιστινίων. Παίζουν κεντρικό ρόλο και στη διαδικασία απελευθέρωσης της Παλαιστίνης αλλά και ανοίγουν τη δυνατότητα για επαναστατικές αλλαγές σε όλη τη Μέση Ανατολή.21
Ελλάδα – Ισραήλ: ένας αντιδραστικός πολεμοκάπηλος άξονας
Το 1947, η Ελλάδα ήταν η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ψήφισε εναντίον του Σχεδίου Διχοτόμησης της Παλαιστίνης. Το ελληνικό «όχι» δεν είχε να κάνει ούτε με την υπεράσπιση των Παλαιστίνιων ούτε με κάποιο αντισημιτισμό. Ήταν στη μέση του εμφυλίου. Το Σχέδιο Διχοτόμησης θα αποτελούσε την αρχή του τέλους της παρουσίας της Βρετανίας στη Παλαιστίνη και στην Ανατολική Μεσόγειο κάτι που φόβιζε την ελληνική κυβέρνηση που είχε απόλυτη ανάγκη τη Βρετανία για να κερδίσει τον εμφύλιο. Το 1952, με πιέσεις των ΗΠΑ λόγω της ένταξης στο ΝΑΤΟ, η Ελλάδα αναγνώρισε de facto το Ισραήλ (αναγνώριζε την ισραηλινή κυβέρνηση, όχι όμως και το κράτος που κυβερνούσε). Η πορεία προς τις «Συμφωνίες του Όσλο» έδωσε την πολυπόθητη ευκαιρία στην κυβέρνηση της ΝΔ ώστε στις 21 Μαΐου του 1990 να προχωρήσει στην de jure αναγνώριση του ισραηλινού κράτους.
Σε αυτά τα 32 χρόνια όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις «τιμήσανε και τιμάνε» την «αναγνώριση του Ισραήλ» μετατρέποντας την Ελλάδα και το Ισραήλ σε πιστούς συμμάχους .
Σήμερα, ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο ανταγωνισμός με την Κίνα, η ήττα στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ οδηγούν τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό να στηρίζει με θέρμη τον άξονα Ελλάδας–Ισραήλ. Αυτός ο “άξονας” περιέχει αλλεπάλληλες οικονομικές συμφωνίες, συμφωνίες αγοράς εξοπλισμών και κοινών στρατιωτικών εκπαιδεύσεων και ασκήσεων. Συμφωνίες που εξυπηρετούν τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα και του Ισραήλ και του ελληνικού καπιταλισμού. Επιπλέον, αναβαθμίζει και τους δυο και στον ανταγωνισμό τους με τα γειτονικά κράτη στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Και αυτό φέρνει πιο κοντά την απειλή πολεμικών συρράξεων. 22
Δέκα μέρες μετά τη δολοφονία της Akleh διαβάζαμε στις εφημερίδες ότι: «Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε σήμερα με τον πρόεδρο του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, στο Νταβός, στο περιθώριο των εργασιών του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, με έμφαση στα ενεργειακά ζητήματα και τη διαμόρφωση του νέου ενεργειακού χάρτη, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του Ισραήλ εξέτασαν τη δυνατότητα περαιτέρω εμβάθυνσης της συνεργασίας σε διμερές επίπεδο και στο πλαίσιο περιφερειακών σχημάτων»23 και στις 10 Ιουνίου: «Η πρόσφατη άφιξη της πλωτής πλατφόρμας άντλησης φυσικού αερίου FPSO Energean Power, της και ελληνικών συμφερόντων εταιρείας Energean, στην περιοχή του κοιτάσματος φυσικού αερίου Καρίς, πυροδότησε νέα αντιπαράθεση ανάμεσα στον Λίβανο και το Ισραήλ για τα δικαιώματα εκμετάλλευσης του κοιτάσματος αυτού... ο εκπρόσωπος της Χεζμπολάχ δήλωσε ότι από τη μεριά τους είναι έτοιμοι να αναλάβουν το ρόλο που τους αναλογεί με όρους πίεσης, αποτροπής και «χρήσης των κατάλληλων μέσων – συμπεριλαμβανομένης της βίας». Από τη μεριά του το Ισραήλ απάντησε με κοινή ανακοίνωση των υπουργών Άμυνας, Εξωτερικών και Ενέργειας ότι πρόκειται για έναν στρατηγικό πόρο του και υποστήριξαν ότι το Ισραήλ δίνει προτεραιότητα στην προστασία των στρατηγικών πόρων του και “είναι έτοιμο να τους υπερασπιστεί όπως και την ασφάλεια των υποδομών του”».24
Ο αγώνας για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης περνάει (και) από την Αθήνα: να τσακίσουμε την κυβέρνηση και τις πολεμοκάπηλες συμμαχίες με το κράτος – τρομοκράτη του Ισραήλ.
Σημειώσεις
1. Σωτήρης Κοντογιάννης: Παλαιστίνη - Μαζική οργή για τη δολοφονία της Σιρίν, Εργατική Αλληλεγγύη, https://ergatiki.gr/article.php?id=25960
2. Γιώργος Πίττας, Το Ολοκαύτωμα, ΣΑΚ 111,
3. “Κανένας Εβραίος δεν πρέπει να πιαστεί. Πρέπει να τους παράσχουμε κάθε μέσο διαφυγής, κάθε μέσο απόκρυψής τους. Το ΕΑΜ δεν κάνει διάκριση μειονοτήτων στον αγώνα του. Πολεμούν το ναζισμό, άρα είναι αδερφοί μας. Δεν πρέπει να δώσουμε στους Γερμανούς λεία τους εβραίους. Οι Εβραίοι πρέπει να φύγουν. Πρέπει να γλιτώσουν. Οι Γερμανοί τους κυνηγούν. Να τους βοηθήσουμε”, Λαοκράτης (εφημερίδα του ΕΑΜ στο Βόλο), https://ergatiki.gr/article.php?id=7880&issue=1068
4. https://www.holocaustremembrance.com
5. Διαβάστε όλη την Έκθεση εδώ: bit.ly/AmnestyIsrael
6. Η Μπουντ (Ένωση Εβραίων Εργατών) στο ιδρυτικό της συνέδριο, το 1897, απέρριψε τον Σιωνισμό ως «αντιδραστική αστική» ιδεολογία.
7. Νίκος Λούντος: Η Αντίσταση στο σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ δεν είναι αντισημιτισμός, ΣΑΚ 131, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=1097
8. https://socialistworker.co.uk/socialist-review-archive/balfour-declaration/
9. https://socialistworker.co.uk/features/the-nakba-shows-why-it-s-right-to-oppose-israel/
10. https://socialistworker.co.uk/comment/israel-a-state-founded-on-lies-has-to-keep-its-past-hidden/
11. https://socialistworker.co.uk/features/israel-s-massacre-at-deir-yassin/
12. Η ψηφοφορία στον ΟΗΕ για την αποδοχή του Ισραήλ ως κράτους μέλους του Οργανισμού έγινε στις 11 Μαΐου 1949. Δηλαδή όλοι γνώριζαν τα εγκλήματα των ισραηλινών της περιόδου 1947 - 49.
13. Όταν το 1951, η ιρανική κυβέρνηση κρατικοποίησε τη βιομηχανία πετρελαίου της, η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz έγραφε απευθυνόμενη στη Δύση: «Η ενίσχυση του Ισραήλ βοηθά τις δυτικές δυνάμεις να διατηρήσουν τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Το Ισραήλ θα γίνει ο φύλακας... Δεν υπάρχει φόβος ότι το Ισραήλ θα αναλάβει οποιαδήποτε επιθετική πολιτική έναντι των αραβικών κρατών, όταν αυτό θα έρχεται σε αντίθεση με τις επιθυμίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας... Αλλά αν οι δυτικές δυνάμεις προτιμούν μερικές φορές να κλείνουν τα μάτια τους, το Ισραήλ θα μπορούσε να βασιστεί στο να τιμωρήσει ένα ή περισσότερα γειτονικά κράτη των οποίων η αγένεια προς τη Δύση ξεπέρασε τα όρια του επιτρεπτού».
14. Συνέχισε με νέο πόλεμο το 1973 κατά της Αιγύπτου (το 1978, η Αίγυπτος υπέγραψε ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ - τις Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ και μετέτρεψε την Αίγυπτο σε σύμμαχο του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ) και έκανε εισβολές στο Λίβανο, το 1978 και 1982, που η τελευταία χαρακτηρίστηκε και από τη σφαγή 3.000 Παλαιστίνιων στα προσφυγικά στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα.
15. Νίκος Λούντος, Πενήντα χρόνια από τον “Πόλεμο των έξι ημερών”: Η ενηλικίωση του ιμπεριαλιστικού μαντρόσκυλου Κράτους του Ισραήλ, Εργατική Αλληλεγγύη, No 1278, https://ergatiki.gr/article.php?id=16036&issue=1278
16. Νίκος Λούντος: Η Αντίσταση στο σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ δεν είναι αντισημιτισμός, ΣΑΚ 131, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=1097
17. Phil Marshall, Intifada: Zionism, Imperialism and Palestinian Resistance, 1989, εκδόσεις Bookmarks.
18. Γιώργος Ρήγας, Ιντιφάντα 1987 : 30 χρόνια από την εξέγερση που συντάραξε τα παλαιστινιακά εδάφη, https://thepressproject.gr/intifanta-1987-30-xronia-apo-tin-eksegersi-pou-suntarakse-ta-palaistiniaka-edafi/
19. https://socialistworker.co.uk/features/oslo-deal-betrayed-palestinians/
20. Το 2006 η Χαμάς, κέρδισε τις εκλογές της ΠΑ. Η Φατάχ συνεργάστηκε με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ για να εξαπολύσουν πραξικόπημα εναντίον της. Ένας σύντομος, αιματηρός εμφύλιος πόλεμος το 2007 έφερε τη Χαμάς επικεφαλής στη Λωρίδα της Γάζας και τη Φατάχ να έχει τον έλεγχο της ΠΑ στη Δυτική Όχθη. Η ΠΑ βρίσκεται σε κρίση. Ένα τεράστιο κομμάτι του πληθυσμού στα κατεχόμενα θεωρεί την ΠΑ ως «βάρος για τον παλαιστινιακό λαό». Το 60% θέλει να παραιτηθεί ο πρόεδρος της ΠΑ, Μαχμούντ Αμπάς και το 43% να διαλυθεί εντελώς.
21. Ανοιχτή εκδήλωση ΣΕΚ: Λευτεριά στην Παλαιστίνη!, https://www.youtube.com/watch?v=bmK_1y3tgGU
22. Πάνος Γκαργκάνας, Όχι στον “άξονα” πολέμου, ΣΑΚ 138, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=1210
23. https://energypress.gr/news/i-diamorfosi-enos-neoy-energeiakoy-harti-sto-tet-tet-mitsotaki-me-ton-proedro-toy-israil
24. https://www.ot.gr/2022/06/09/energeia/fysiko-aerio/livanos-amfisvitei-to-dikaioma-tou-israil-na-ekmetalleytei-to-koitasma-karis/