Ένας εκρηκτικός Μάρτης με Πανεργατικές απεργίες και χιλιάδες στους δρόμους συγκλονίζει την κυβέρνηση των δολοφόνων και το σύστημά της.
Η Μαρία Στύλλου χαράζει στρατηγική ανατροπής.
Οι δολοφόνοι των Τεμπών δεν ξέρουν πού να κρυφτούν. Οι δρόμοι, οι εργατικοί χώροι, οι σχολές βρίσκονται σε έκρηξη, οργανώνουν απεργίες, αποφασίζουν καταλήψεις, συζητούν και αποφασίζουν. Δεν είναι ένας νέος Μάης του 68, είναι όμως ένας Μάρτης εξέγερσης που ούτε η κυβέρνηση, ούτε η αντιπολίτευση της Βουλής δεν καταφέρνει να εκτονώσει.
Η σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη έγινε το βράδι της Τρίτης 28 Φλεβάρη και από το πρωί της Τετάρτης μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο κόσμος βρίσκεται στους δρόμους απεργώντας και διαδηλώνοντας. Δυο είναι τα γεγονότα που ξεχωρίζουν μέσα σε αυτό το δεκαήμερο: η συγκέντρωση στο Σύνταγμα την Κυριακή 5 Μάρτη και η πανεργατική απεργία στις 8 του Μάρτη. Κάτω από την πίεση των εκατομμυρίων εργατών που έδειξαν ποιος έχει τη δύναμη να απαντήσει στα εγκλήματα των από πάνω, ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ κάλεσαν νέα Πανεργατική απεργία στις 16 Μάρτη.
Η Κυριακή 5 Μάρτη σημάδεψε τις εξελίξεις χάρη στο κάλεσμα τριών συνδικάτων των σιδηροδρομικών που ξεκίνησαν απεργία και κάλεσαν συγκέντρωση στο Σύνταγμα. Η ανταπόκριση ήταν τεράστια. Δεν ήταν μόνο αριθμητικά μεγάλο το συλλαλητήριο εκείνης της μέρας που θύμισε σε μέγεθος τις αντιμνημονιακές «πλατείες» του 2011. Ήταν η απάντηση της οργανωμένης εργατικής τάξης στην προκλητική χυδαιότητα της κυβέρνησης που προσπαθεί να φορτώσει τις ευθύνες στους εργαζόμενους στα τρένα και στους συνδικαλιστές τους. Μεγάλο πλήθος κατέβηκε με τα πανό των σωματείων του, όχι μόνο για να δηλώσει πένθος για τους νεκρούς του, αλλά και για να σπάσει το υποκριτικό «εθνικό πένθος» και να διαδηλώσει την αποφασιστικότητά του να τελειώνουμε με την κυβέρνηση των δολοφόνων.
Οι συνδικαλιστές των τρένων ανακοίνωσαν από την εξέδρα στο Σύνταγμα ότι συνεχίζουν την απεργία μέχρι την Τετάρτη 8 Μάρτη δίνοντας νέα ώθηση στο αίτημα για Πανεργατική απεργία. Ένα αίτημα που ήταν γραμμένο με μεγάλα γράμματα στο πανό του Συντονισμού Εργατικής Αντίστασης και στο Σύνταγμα εκείνη τη μέρα και στο συλλαλητήριο της Πέμπτης 2 Μάρτη μέσα στη βροχή. Έτσι φτάσαμε στην απόφαση ΕΚΑ και ΑΔΕΔΥ να μετατρέψουν τη στάση εργασίας που είχαν κηρύξει με πρόταση της Κίνησης για την Απεργιακή 8 Μάρτη για την Παγκόσμια Μέρα των Γυναικών σε 24ωρη απεργία.
Η Κίνηση για την Απεργιακή 8 Μάρτη είχε βάλει στόχο να κλιμακώσει την προσπάθεια που έχει ξεκινήσει από το 2019 για να γίνει η πάλη για την απελευθέρωση των γυναικών υπόθεση όλης της εργατικής τάξης. Έβαλε πρόταση στις αρχές Φλεβάρη στο Συνέδριο του ΕΚΑ, το οποίο αποφάσισε ομόφωνα να κηρύξει στάση εργασίας στις 8 Μάρτη. Το ίδιο έγινε στο Γενικό Συμβούλιο της ΑΔΕΔΥ και έτσι είχε βγει το κάλεσμα για συγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος στις 1μμ. Η πρόταση για 24ωρη απεργία είχε συναντήσει την άρνηση των συνδικαλιστικών παρατάξεων, όχι μόνο ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ αλλά και ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ, με το σκεπτικό ότι αυτά δεν γίνονται μέσα σε προεκλογική περίοδο.
Ο συντηρητισμός της συνδικαλιστικής ηγεσίας ανατράπηκε από τα κάτω. Η 8 Μάρτη έγινε 24ωρη πανεργατική απεργία και έγινε πανεργατική-σεισμός.1 Από τα κάτω χάρη στην πίεση της μαζικής οργής αλλά και μέσα από το ρόλο που έπαιξαν οι πρωτοβουλίες των σιδηροδρομικών, του Συντονισμού, της Κίνησης. Μέσα στη λαοθάλασσα εκείνης της μέρας, κεντρικοί ομιλητές και ομιλήτριες στην εξέδρα στην Κλαυθμώνος ήταν οι συνδικαλιστές των σιδηροδρομικών και οι αγωνίστριες της Κίνησης. Η Πανεργατική της 8 Μάρτη αποδείχθηκε κυριολεκτικά «τέκνο της ανάγκης και ώριμο τέκνο της οργής».
Για να δούμε τη συσσωρευμένη οργή αλλά και αποφασιστικότητα που ξέσπασε, χρειάζεται να θυμηθούμε τις μάχες που την ωρίμασαν. Από τις πρώτες «απαγορευμένες» απεργίες στις πύλες των νοσοκομείων μέσα στην περίοδο της πανδημίας και της καραντίνας το 2020, στη γενική απεργία τον Ιούνη του 2021 ενάντια στο νόμο Χατζηδάκη, στις μάχες της COSCO, της efood και της Καβάλας στη συνέχεια, φτάνοντας στις 6 Απρίλη του 2022 σε συνθήκες πολέμου και στην πανεργατική της 9 Νοέμβρη ενάντια στην ακρίβεια.
Η πανεργατική της 9 Νοέμβρη 2022 ήταν ο προάγγελος της σημερινής έκρηξης. Τότε, το πανό του ΣΕΚ που έγραφε «Κάτω η κυβέρνηση του πολέμου, της φτώχειας, του ρατσισμού» είχε γίνει κέντρο για μεγάλο τμήμα των απεργών. Γιατί συνόψιζε τις εμπειρίες όλων των αγώνων που είχαν προηγηθεί, όχι «μόνο» των απεργιακών, αλλά και των συγκρούσεων με την καταστολή, τον ρατσισμό και τον σεξισμό.2 Ο κόσμος που διαδήλωσε μετά τη ρατσιστική δολοφονία του Κ. Φραγκούλη από τους μπάτσους, ο κόσμος που έφριξε με το θάνατο της μικρής προσφύγισσας Μαρίας στη νησίδα του Έβρου, ο κόσμος που ξεσηκώθηκε ενάντια στους βιαστές της 12χρονης στον Κολωνό, όλοι αυτοί και αυτές είμαστε που βγήκαμε τώρα ενάντια στην κυβέρνηση των δολοφόνων που σκοτώνουν με τις ιδιωτικοποιήσεις όπως και με τον ρατσισμό, τη φτώχεια και τον σεξισμό.
Όπως έγραφαν στις σελίδες αυτού του περιοδικού η Λίλιαν Μπουρίτη και η Μαρία Μπολοβίνα: «Σχεδόν ταυτόχρονα με τη δολοφονία του Κώστα Φραγκούλη, ένα ακόμα παιδί, ένας 11 χρονος μαθητής στις Σέρρες σκοτώθηκε, ύστερα από έκρηξη στο λέβητα του σχολείου, δείχνοντας με τον πιο δραματικό τρόπο ότι ένοχη –κι εδώ– είναι η κυβέρνηση που δεν δολοφονεί μόνο με σφαίρες, αλλά και με τις περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες για τα σχολεία όπως και για τα νοσοκομεία.
Πριν από λίγες μέρες η 5μελής επιτροπή της ΕΙΝΑΠ στο νοσοκομείο Παίδων “Η Αγία Σοφία” κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση κάνει τα ογκολογικά τμήματα παίδων ιδιωτικά, που σημαίνει ότι στην Αττική δεν θα υπάρχει δημόσιο και δωρεάν κέντρο για αυτά τα παιδιά.
Τόσο πολύ ενδιαφέρονται για τη ζωή των γεννημένων παιδιών, αυτοί που δεν σταματάνε να χύνουν δάκρυα για το “αγέννητο” παιδί και για το δημογραφικό πρόβλημα και να επιτίθενται στις γυναίκες ότι ο μόνος σημαντικός προορισμός τους είναι η μητρότητα.
Οι ταξικοί αποκλεισμοί παιδιών από τα νοσοκομεία και τα σχολεία συνεχώς μεγαλώνουν. Όπως γράφει ο Σπύρος Ψύχας από το Δίκτυο για την καταπολέμηση της φτώχειας: “Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης η Ελλάδα είναι σταθερά η δεύτερη μετά τη Βουλγαρία χώρα με τα μεγαλύτερα ποσοστά πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού όλα τα χρόνια από το 2015 μέχρι και το 2021 (όπως ακριβώς και με την υλική στέρηση). Οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για την παιδική φτώχεια, αφού σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά ζει σε νοικοκυριό με κίνδυνο φτώχειας και ένα στα τρία σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η παιδική φτώχεια στην Ελλάδα είναι έντονη, επαναλαμβανόμενη και χειροτερεύει και ότι βρισκόμαστε σε πολύ δυσμενέστερη θέση από τον μέσο όρο στην Ευρώπη, όπου ένα στα πέντε παιδιά ζει στη φτώχεια...”».3
Για να φτάσουμε στην έκρηξη του Μάρτη, περάσαμε μέσα από έναν απεργιακό Φλεβάρη με τους καλλιτέχνες, τους εκπαιδευτικούς και τους νοσοκομειακούς να πρωταγωνιστούν. Ο αγώνας διαρκείας των εργατών και των σπουδαστών της Τέχνης με απεργίες και καταλήψεις έγινε ένα νήμα που ενώνει τις μάχες ξανά και ξανά, όχι μόνο στις συναυλίες τους αλλά και στα κοινά απεργιακά συλλαλητήρια μαζί με τους απεργούς των Μουσείων, τους απεργούς εκπαιδευτικούς στις 15 Φλεβάρη και τους απεργούς της Υγείας στις 22 Φλεβάρη. Όπως έγραφε η Εργατική Αλληλεγγύη στη στήλη «Η Άποψή μας»:
«Η μαζικότητα της απεργίας των εκπαιδευτικών την περασμένη Τετάρτη έκανε πολλούς να θυμηθούν κορυφαίες στιγμές αγώνα. Αλλά δεν ήταν μόνοι. Μαζί τους βάδισαν χιλιάδες εργαζόμενοι και σπουδαστές των Τεχνών που συνεχίζουν εδώ και βδομάδες το κίνημα υπεράσπισης του Πολιτισμού με απεργίες και καταλήψεις. Και έρχεται συνέχεια. Αυτή την Τετάρτη απεργούν και βγαίνουν στους δρόμους οι εργαζόμενοι στα Νοσοκομεία. Συντονίζουν και κορυφώνουν τις μάχες που δίνουν από νοσοκομείο σε νοσοκομείο για να σώσουν τις κλινικές που έχουμε ανάγκη όλοι και όλες. Για να μην μετατραπούν σε Κέντρα Υγείας τα νοσοκομεία στις επαρχιακές πόλεις, για να βρίσκουν θεραπεία τα παιδιά και οι γυναίκες που έχουν ανάγκη νοσοκομεία όπως το Αγλαΐα Κυριακού και το Έλενα. Ούτε οι απεργοί των Νοσοκομείων θα είναι μόνοι. Και αυτή η Τετάρτη θα είναι ένα βήμα ενότητας του κόσμου που παλεύει με τους καλλιτέχνες να βαδίζουν μαζί με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές. Και έτσι θα συνεχίσουμε. Στις 8 του Μάρτη, στην παγκόσμια μέρα των γυναικών, ενωνόμαστε πανεργατικά γιατί αυτή η κυβέρνηση και το σύστημα που υπηρετεί σπέρνει τον σεξισμό πλάι-πλάι με τη φτώχεια και τις περικοπές. Ρίχνει στον καιάδα της ανασφάλειας τα νέα παιδιά και τις γυναίκες την ώρα που απλώνει δίχτυ προστασίας στους πλούσιους (εκ)βιαστές».4
Στην απεργιακή συγκέντρωση των Νοσοκομείων στη Μαβίλη συμμετείχαν οργανωμένα με πανό οι εργαζόμενοι στο Βυζαντινό Μουσείο και όσοι δεν βάδιζαν στην πορεία βγήκαν στην πύλη του Μουσείου για να χειροκροτήσουν τη διαδήλωση καθώς προχωρούσε προς το Σύνταγμα.
Αντίστοιχα, η νεολαία που πρώτη βγήκε στους δρόμους μετά το έγκλημα στα Τέμπη, είχε πίσω της αγώνες ενάντια στις αλλεπάλληλες επιθέσεις της Κεραμέως και μια μεγάλη νίκη ενάντια στην εισβολή της πανεπιστημιακής αστυνομίας στα ΑΕΙ. Δεν ήταν απλά «συναισθηματική φόρτιση» για τα τόσα νέα παιδιά που βρίσκονται ανάμεσα στους νεκρούς των Τεμπών, ήταν και είναι συνέχεια αυτών των αγώνων. Έτσι η νεολαία μαζί με τους καλλιτέχνες, τους εκπαιδευτικούς και τους νοσοκομειακούς έγιναν η βάση της αλληλεγγύης στους σιδηροδρομικούς και για τον κόσμο που είδε τα παιδιά του να δολοφονούνται στα Τέμπη.
Κυβέρνηση σε πανικό
Αυτό το εκρηκτικό κύμα δεν σταματάει ούτε με καταστολή, ούτε με ψέματα. Η κυβέρνηση κάνει απανωτές προσπάθειες, αλλά βρίσκεται σε κατάσταση πανικού. Ο Θεοδωρικάκος κινητοποίησε τα ΜΑΤ από την πρώτη στιγμή με επιθέσεις στους διαδηλωτές και την Τετάρτη 1 Μάρτη έξω από την Hellenic train και την Πέμπτη 2 Μάρτη μέσα στη βροχή. Την Κυριακή 5 Μάρτη οι μπάτσοι έφτασαν να κυνηγούν διαδηλωτές μέχρι τα γραφεία του ΣΕΚ στην οδό Αναξαγόρα κάτω από την Ομόνοια, αλλά έφυγαν κυνηγημένοι με συνθήματα «δολοφόνοι, δολοφόνοι». Στην πανεργατική της 8 Μάρτη ο Θεοδωρικάκος σκαρφίστηκε το κλείσιμο των σταθμών του Μετρό σε όλο το κέντρο της Αθήνας και το μόνο που κατάφερε είναι χιλιάδες να βαδίσουν χιλιόμετρα για να φτάσουν στο μεγαλύτερο απεργιακό συλλαλητήριο.
Ο Γεραπετρίτης, που αντικατέστησε τον Καραμανλή μετά τη δακρύβρεκτη παραίτηση του τελευταίου από το υπουργείο που έχει την ευθύνη για το σιδηροδρομικό δίκτυο, καθοδηγεί την εκστρατεία ενάντια στους εργαζόμενους και τα συνδικάτα των σιδηροδρόμων. Όσο, όμως, και να προσπαθεί να στρέψει την προσοχή στο «ανθρώπινο λάθος», αυτό που διεκδικεί ο κόσμος δεν είναι το λιντσάρισμα του σταθμάρχη, αλλά το γκρέμισμα αυτών που μεθόδευσαν τα εγκλήματα της ιδιωτικοποίησης.
Ο Μητσοτάκης ακύρωσε τα σχέδια για εκλογές στις 9 Απρίλη και ψάχνει χρονικά περιθώρια μήπως εκτονωθεί η κατάσταση. Την αγωνία της Νέας Δημοκρατίας συνοψίζει χαρακτηριστικά η Καθημερινή της Κυριακής 12 Μάρτη σε άρθρο του Κ.Π. Παπαδίοχου που θέτει το ερώτημα «Θα προκαλέσει η τραγωδία των Τεμπών ένα ισχυρό αντισυστημικό ρεύμα και κατά πόσο θα εκφραστεί αυτό εκλογικά;» και απαντάει:
«Με το υφιστάμενο κύμα οργής και ταύτισης με τα θύματα και τις οικογένειές τους, ουδείς μπορεί να αποκλείσει μια τέτοια εξέλιξη. Πόσο μάλλον μετά την έντονη ευαισθητοποίηση των νέων και τις μεγάλες συγκεντρώσεις της περασμένης Τετάρτης σε όλη την Ελλάδα. Πάντως στο Μέγαρο Μαξίμου σημειώνουν πως είναι δύσκολο “να επαναληφθεί το 2012”. Τότε, προσθέτουν, μεγάλη μερίδα πολιτών είδε να ανατρέπεται το οικονομικό της status, ενώ τώρα η όποια αντίδραση, παρότι απόλυτα δικαιολογημένη, είναι κυρίως συναισθηματική».5
Το φάντασμα ενός νέου 2012 στοιχειώνει τον Μητσοτάκη και τους υπουργούς του και πολύ θα ήθελαν η σημερινή έκρηξη να είναι «συναισθηματική». Και τότε η ηγεσία της ΝΔ έλπιζε ότι ο σχηματισμός της κυβέρνησης Παπαδήμου θα εκτόνωνε την οργή για τα Μνημόνια και επέβαλε την αποδοχή τους ως μια «υπερκομματική» αναγκαιότητα. Αλλά έπεσαν έξω. Σήμερα ασφαλώς υπάρχουν διαφορές με το 2012, αλλά δεν είναι αυτές που «σημειώνουν στο Μέγαρο Μαξίμου». Σήμερα, η κρίση του συστήματός τους είναι πιο μακρόσυρτη και πολύπλευρη, ενώ η εργατική ριζοσπαστικοποίηση είναι πιο βαθιά και δυνατή.
Η κυβέρνηση φτάνει στη σημερινή έκρηξης οργής κουβαλώντας στην πλάτη της τα σκάνδαλα των υποκλοπών και της συγκάλυψης των βιαστών, αλλά και με την οικονομική κρίση να χειροτερεύει ξανά. Κανένας δεν πιστεύει ότι ο Ντογιάκος, που βραχυκύκλωσε την έρευνα για τις υποκλοπές και για την Greek mafia, θα καθοδηγήσει τη Δικαιοσύνη προς την τιμωρία των ενόχων για το έγκλημα των Τεμπών. Η ακρίβεια δεν σταμάτησε να ροκανίζει μισθούς και συντάξεις χάρη στα όποια κυβερνητικά «pass» και η συνεχιζόμενη άνοδος των επιτοκίων φέρνει νέα βάρη για τις δόσεις των στεγαστικών δανείων και όχι μόνο.
Η άνοδος των επιτοκίων φέρνει μαζί της και κερδοσκοπικές φούσκες που σκάνε, όπως τη χρεοκοπία της Silicon Valley Bank που πολλοί παρομοιάζουν με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers στην αρχή της κρίσης πριν από δεκαπέντε χρόνια. Ακόμα όμως κι αν αυτή η χρεοκοπία αποδειχθεί για την ώρα διαχειρίσιμη, η πίεση της ΕΕ και της ΕΚΤ για πιο πολλές ιδιωτικοποιήσεις και μεγαλύτερες περικοπές των κοινωνικών δαπανών μεγαλώνει. Οι απεργοί απαιτούν να μπει τέρμα στα εγκλήματα των ιδιωτικοποιήσεων, αλλά οι διαχειριστές του συστήματος μπορούν να προσφέρουν μόνο περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις και περικοπές. Στο ίδιο φύλλο της Καθημερινής που λέει ότι η οικονομία σήμερα δεν είναι όπως το 2012, οι ροζ σελίδες της Οικονομικής Καθημερινής μας ενημερώνουν ότι η ΕΕ επιβάλλει «κόφτη στις δαπάνες, όσα κι αν είναι τα έσοδα»!
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες κρίσης και αστάθειας, οι προσχεδιασμένες προεκλογικές εκστρατείες πέφτουν έξω. Μια βδομάδα πριν από τα Τέμπη, το κυρίαρχο αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας ήταν η καταγγελία του «λαϊκισμού» του Πολάκη με απειλές για εισαγγελική παρέμβαση. Τώρα ψάχνουν τρόπους να απομονώσουν το «αντισυστημικό ρεύμα».
Η μεγάλη αντίφαση
Το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδικούσε να εκφράσει το αντισυστημικό ρεύμα και σε μεγάλο βαθμό κατάφερε να το εγκλωβίσει σε εκλογικές ελπίδες που αποδείχθηκαν αυταπάτες. Μιλούσε για την ελπίδα μιας κυβέρνησης της «πρώτη φορά αριστεράς» και μάλιστα μιας ριζοσπαστικής αριστεράς που θα έφερνε ριζικές αλλαγές. Σήμερα, ενώ ο κόσμος ριζοσπαστικοποιείται ξανά σε βαθμό που η κυβέρνηση της ΝΔ να ανησυχεί για νέο 2012, ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται πιο δεξιά και από εκεί που είχε φτάσει όταν ήταν στην κυβέρνηση το 2015-19. Η Αυγή της Κυριακής της 12 Μάρτη καμαρώνει ότι στα χρόνια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είχαμε πλεονάσματα του προϋπολογισμού, ενώ στα χρόνια του Μητσοτάκη είχαμε ελλείμματα, λες και τα αιματοβαμμένα πλεονάσματα είναι λαϊκό αίτημα και όχι ασφυκτικό πλαίσιο των τραπεζιτών και της ΕΕ..6 Πέρα από τα δεξιά προγράμματα, όμως, υπάρχουν και οι δεξιές πρακτικές με τους συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ να μην δέχονται απεργίες παρά μόνο όταν η βάση τους ξεπερνάει.
Δεν είναι μόνο ο Τσίπρας που πάει δεξιά. Όλες οι ηγεσίες της κοινοβουλευτικής αριστεράς μένουν πίσω από τις διαθέσεις του κόσμου. Το ΜέΡΑ του Βαρουφάκη ποτέ δεν ασχολήθηκε να αποκτήσει σχέση με το εργατικό κίνημα, περιορισμένο πάντα στις δημόσιες σχέσεις που του εξασφαλίζει η παρουσία του στη Βουλή. Το ΚΚΕ που έχει παραδοσιακά δεσμούς με τα συνδικάτα, εφαρμόζει συστηματικά τη θεωρία του «αρνητικού συσχετισμού δυνάμεων» με άρνηση για κλιμάκωση των αγώνων ξανά και ξανά. Οι ηγεσίες της κοινοβουλευτικής αριστεράς πάνε με βήμα σημειωτόν, υποτιμώντας διαρκώς τη δύναμη και τη δυναμική της εργατικής τάξης.
Παραδοσιακά, σε προεκλογική περίοδο μια τέτοια αντιμετώπιση ευνοεί τις ρεφορμιστικές δυνάμεις που πιστεύουν στον κοινοβουλευτικό δρόμο. Το επιχείρημα «δεν είναι ώρα για απεργίες, πάμε να ψηφίσουμε σωστά» μοιάζει πιο πειστικό όταν πλησιάζουν οι κάλπες. Καλύτερα μια συναυλία, παρά μια απεργία για να κερδίσουμε ψήφους μοιάζει να λέει αυτή η συλλογιστική. Αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά και η μαζική έκρηξη του Μάρτη το επιβεβαιώνει. Είναι εφικτό να παλεύουμε και να νικάμε πηγαίνοντας προς τις εκλογές, να γκρεμίσουμε την κυβέρνηση των δολοφόνων και να μην αφήσουμε την επόμενη κυβέρνηση να κλείσει το δρόμο προς την ανατροπή.
Σαν Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα κάναμε την εκτίμηση ότι αυτή η εξέλιξη είναι μέσα στις δυνατότητες της περιόδου. Αυτό εκφράστηκε καθαρά στην πρόσφατη ετήσια Συνδιάσκεψη του ΣΕΚ. Στην πολιτική της απόφαση τονίζει:
«Έχουμε μπει σε μια προεκλογική περίοδο, με πρωταγωνιστές τους/τις απεργούς, μια “κινηματική άνοιξη μέσα στο χειμώνα”. Το δείχνουν οι κινητοποιήσεις των εργατών/τριών της Τέχνης, οι μεγάλες απεργίες των εκπαιδευτικών και των εργαζόμενων στα νοσοκομεία. Δεν είναι ένα στιγμιαίο ξέσπασμα, έχει διάρκεια.
Το υπόβαθρο αυτής της εξέλιξης είναι η όξυνση της κρίσης του καπιταλισμού. Ακόμα και τα επίσημα χείλη αναγκάζονται πλέον να μιλήσουν για την “πολυκρίση”. Ο συνδυασμός της κρίσης των “από πάνω” με την οργή των “από κάτω” μεταφράζεται σε πολιτική αστάθεια και κρίση, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Βρετανία, την “πατρίδα” του κοινοβουλευτισμού. Στην Γαλλία βλέπουμε τις μεγάλες απεργίες να βγάζουν εκατομμύρια στο δρόμο.
Υπάρχει αλλαγή στις ιδέες πολλών χιλιάδων αγωνιστριών/των στην εργατική τάξη και τη νεολαία. Η Γενική Απεργία της 9 Νοέμβρη θρυμμάτισε τις απόψεις ότι ζούμε σε περίοδο οπισθοχώρησης. Τώρα η συζήτηση που ανοίγει είναι πώς θα πάμε μπροστά, πώς μπορούμε να νικήσουμε. Πρόκειται για αλλαγή φάσης.(…) Μεγάλα τμήματα του κόσμου που αγωνίζεται και συγκρούεται με την κυβέρνηση αναζητούν την Αριστερά που να δίνει πολιτικό στήριγμα και προοπτική στους αγώνες τους. Έχουν την εμπειρία από την αποτυχία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να δικαιώσει τους αγώνες. Το κρίσιμο στοιχείο είναι αν η επαναστατική Αριστερά θα μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτή την αναζήτηση. Το ΣΕΚ έχει παίξει ρόλο.
Ο ρόλος μας ήταν και είναι στήριξη των αγώνων στην πράξη και άνοιγμα της συζήτησης για το ποια Αριστερά χρειαζόμαστε. Δημόσια και ενωτικά όπως με την εκδήλωση στο Στούντιο. Ανοίγουμε τη συζήτηση για την στρατηγική της νίκης των αγώνων. Απέναντι στις υποκλοπές τονίσαμε ότι η πάλη για δημοκρατία είναι υπόθεση της εργατικής τάξης, θυμίσαμε την παράδοση του Λένιν στο “Κράτος και Επανάσταση”. Σε αυτή την κατεύθυνση έχουμε να κάνουμε μεγάλα βήματα την επόμενη περίοδο.
Οι εκλογές είναι μια μεγάλη κεντρική πολιτική μάχη. Στόχος μας είναι να γκρεμίσουμε την κυβέρνηση της ΝΔ, την κυβέρνηση του πολέμου της φτώχειας, του ρατσισμού και του σεξισμού. Στόχος είναι βγάλουμε ενισχυμένη την αντικαπιταλιστική αριστερά, την αριστερά που στηρίζει την κλιμάκωση των αγώνων και λέει ότι τη ΝΔ θα την ανατρέψουμε με προοπτική την ανατροπή του συστήματος. Πάμε να δώσουμε τη μάχη των εκλογών με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ κάνοντας πράξη το ενωτικά και αντικαπιταλιστικά. Καταρχήν με την παρέμβασή μας στις μάχες που συνεχίζονται. Η απεργία της 8 Μάρτη, τα συλλαλητήρια της 18 Μάρτη είναι δυο άμεσες μάχες. Και ταυτόχρονα αγωνιζόμαστε για να βγάλουμε πιο ενισχυμένο το ΣΕΚ που παίζει ρόλο όλα τα προηγούμενα χρόνια στη συγκρότηση αυτού του ρεύματος».7
Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε πράξη αυτές τις αποφάσεις και το δείξαμε με τη συμβολή μας στην πανεργατική 8 Μάρτη. Πρώτα απ’ όλα μέσα στη δράση μαζί με τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες από χώρο σε χώρο. Σε κάθε χώρο και κλάδο μαζικοποιούμε το σωματείο, προωθούμε επιτροπές αγώνα, οργανώνουμε την εκλογή των πιο μαχητικών εργατών και εργατριών στα ΔΣ των συνδικάτων, κερδίζουμε τη συμμετοχή τους σε Συντονιστικά του κλάδου (όπως το Συντονιστικό των Νοσοκομείων) και κεντρικά στον Συντονισμό Εργατικής Αντίστασης. Έτσι χτίζεται η δύναμη της τάξης για να μπορεί να επιβάλλει τα άμεσα δίκαια αιτήματά της, τις ΣΣΕ με αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό, τις προσλήψεις και τη χρηματοδότηση για τις κοινωνικές υπηρεσίες που περικόπηκαν, τις κρατικοποιήσεις κάτω από εργατικό έλεγχο και χωρίς αποζημιώσεις για τους μετόχους όλων των δημόσιων επιχειρήσεων που ιδιωτικοποιήθηκαν.
Η δύναμη της τάξης μας δεν βρίσκεται απλά όταν διαδηλώνουμε, αλλά όταν είμαστε οργανωμένοι μέσα στους χώρους δουλειάς, εκεί όπου η παραγωγή και η κίνηση όλου του πλούτου περνάει από τα χέρια μας. Έχουμε την εμπειρία της Ρόζας Λούξεμπουργκ συνοψισμένη στην ιστορική φράση ότι «εκεί που φτιάχνονται οι αλυσίδες της εκμετάλλευσης, εκεί μπορούν να σπάσουν». Αλλά έχουμε και την πιο πρόσφατη εμπειρία από το «κίνημα των πλατειών» του 2011. Αν η οργή μείνει στους δρόμους, μπορεί να χαθεί στις ψεύτικες ελπίδες της κάλπης. Αν από τα συλλαλητήρια περάσουμε στην οργανωμένη δράση μέσα στους χώρους δουλειάς, τότε οι εργάτες και οι εργάτριες έχουν τον έλεγχο συλλογικά. Η σημερινή έκρηξη συνδυάζει το θυμό στους δρόμους με τις απεργίες και αυτό ανοίγει καλύτερες προοπτικές
Χρειάζεται, όμως, το κέρδισμα όλων αυτών των αγωνιστών και αγωνιστριών στην επαναστατική στρατηγική. Για τους επαναστάτες, η σύνδεση της 8 Μάρτη, μέρας πάλης για την απελευθέρωση των γυναικών μαζί με την Πανεργατική απεργία ενάντια στην κυβέρνηση των δολοφόνων, δεν είναι συμπτωματική. Αναφερόμαστε στην παράδοση της επανάστασης του 1917 στη Ρωσία που ξεκίνησε με αυτή τη σύνδεση. Όπως γράφει ο Τρότσκι:
«Η 23 Φλεβάρη ήταν η Διεθνής Μέρα των Γυναικών. Οι σοσιαλδημοκρατικοί κύκλοι είχαν την πρόθεση να γιορτάσουν αυτή τη μέρα με συγκεντρώσεις, συζητήσεις και μοίρασμα προκηρύξεων. Κανείς δεν φανταζόταν ότι η 23 μπορούσε να γίνει η πρώτη μέρα της επανάστασης. Ούτε μια οργάνωση δεν καλούσε σε απεργία για εκείνη τη μέρα.(…) Εκείνη τη μέρα το πρωί, όμως, οι εργάτριες από πολλά εργοστάσια υφαντουργίας κατέβηκαν σε απεργία και έστειλαν αντιπροσωπείες στους εργάτες μετάλλου να τους συμπαρασταθούν. Οι Μπολσεβίκοι συμφώνησαν και τράβηξαν μαζί τους τους Μενσεβίκους και τους εσέρους. Το μεσημε΄ρι τα πάντα είχαν κλείσει με γενική απεργία στην Πετρούπολη. Έτσι ξεκίνησε μια πορεία που κανένας δεν ήξερε πού μπορούσε να φτάσει».8
Σήμερα, με τον καπιταλισμό πιο παγκόσμιο και την εργατική τάξη πιο μεγάλη από τότε, ξέρουμε ότι αυτή η δυναμική είναι υπαρκτή και αποτελεί την καλύτερη βάση για στρατηγική της ανατροπής που θα φτάσει σε μια κοινωνία όπου οι εργάτες και οι εργάτριες θα έχουν συλλογικά και δημοκρατικά τον έλεγχο.
Σημειώσεις
1. Δείτε το φωτορεπορτάζ της Εργατικής Αλληλεγγύης https://www.facebook.com/photo?fbid=577046167791496&set=pcb.577064917789621 «Ιστορική ήταν η πανεργατική απεργία και διαδήλωση στην Αθήνα σήμερα 8 Μάρτη, Παγκόσμια Ημέρα Γυναικών. Το συλλαλητήριο, το μεγαλύτερο των τελευταίων τεσσάρων χρόνων, μπορεί να συγκριθεί σε μέγεθος μόνο με τα μεγάλα συλλαλητήρια των μνημονίων, τις 5 Μάη 2010, τις πλατείες το 2011, τις 12 Φλεβάρη του 2012, τα συλλαλητήριο πριν το δημοψήφισμα το 2015. Το κέντρο της Αθήνας, δρόμοι και πεζοδρόμια ήταν ασφυκτικά γεμάτα από κόσμο. Τέσσερις ώρες μετά από την εκκίνηση των συγκεντρώσεων, τα μπλοκ των διαδηλωτών συνέχιζαν να καταφτάνουν στο Σύνταγμα. Η πορεία έγινε ένα ατελείωτο συνεχές κορδόνι που έκανε τον κύκλο Σταδίου-Σύνταγμα-Όθωνος-Αμαλίας-Πανεπιστήμιου- Ομόνοια-Αγίου Κωνσταντίνου-Σωκράτους-Πειραιώς-Σταδίου»
2. Μαρία Στύλλου, Η δύναμή μας μεγαλύτερη από τη δύναμή τους, Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο 156, Γενάρης-Φλεβάρης 2023, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=1400
3. Λίλιαν Μπουρίτη, Μαρία Μπολοβίνα, Παιδιά στο έλεος συστημικής κακοποίησης, Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο 156, Γενάρης-Φλεβάρης 2023, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=1402
4. Προεκλογική περίοδος με πρωταγωνιστή τους/τις απεργούς, Εργατική Αλληλεγγύη Νο 1560, 22 Φλεβάρη 2023, https://ergatiki.gr/article.php?id=27104&issue=1560
5. Κ. Π. Παπαδίοχου, Έξι γρίφοι στον εκλογικό ορίζοντα, Καθημερινή, 15 /3/2023
6. Στάθη Σχινά, Επιστρέφουν χαλαρότεροι (;) οι «κορσέδες» της λιτότητας, Η Αυγή της Κυριακής, 12/3/2023
7. ΣΕΚ Συνδιάσκεψη 2023, Πολιτική απόφαση, https://ergatiki.gr/article.php?id=27134&issue=1561
8. Λέον Τρότσκι, Η ιστορία της Ρώσικης Επανάστασης, Εργατική Πάλη 2017