Απεργοί των Δήμων "πολιορκούν" τον Βορίδη
Η δυναμική της εργατικής ριζοσπαστικοπίησης μπορεί αυτή τη φορά να φτάσει πιο μακριά, υποστηρίζει η Μαρία Στύλλου.
Και προτείνει αντικαπιταλιστική στρατηγική.
Η πορεία προς τις εκλογές της 21 Μάη σημαδεύτηκε από την αρχή με το ξέσπασμα της εργατικής αγανάκτησης. Το σύνθημα «Κλιμακώνουμε τους αγώνες για την ανατροπή» μπορεί να το έκανε λάβαρό της η αντικαπιταλιστική Αριστερά με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά η δύναμη που το έκανε και το κάνει ρεαλιστικό είναι το εργατικό κίνημα με τις απεργίες και τα προχωρήματά του.
Ο Μάρτης ήταν εκρηκτικός με τις τεράστιες πανεργατικές απεργίες στις 8 και στις 16 του μήνα και τα συγκλονιστικά συλλαλητήρια ενάντια στο έγκλημα των Τεμπών. Αλλά ήδη από τον Φλεβάρη η δυναμική είχε φανεί με την απεργία των εκπαιδευτικών και των εργαζόμενων στα νοσοκομεία και τις καταλήψεις των καλλιτεχνών. Και δεν εκτονώθηκε, αντίθετα συνεχίστηκε με το εντυπωσιακό συλλαλητήριο ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού στη Θεσσαλονίκη, την απεργία των εργατών στους Δήμους και τις μάχες στα νοσοκομεία ενάντια στη λεηλασία κλινικών από τους «χορηγούς» και τις διώξεις συνδικαλιστών, όπως της Αργυρής Ερωτοκρίτου.
Η προεκλογική περίοδος είναι διαφορετική από κάθε προηγούμενη. Όχι μόνο γιατί η δυναμική του εργατικού κινήματος ανησυχεί τους από πάνω, αλλά και γιατί η κυρίαρχη τάξη δεν έχει καμιά έτοιμη πολιτική λύση που να της εξασφαλίζει σταθερότητα. Ο φόβος της αστάθειας γίνεται διαρκείας, όπως δείχνει η συζήτηση για πολλούς εκλογικούς γύρους. Δικαιολογημένα γίνεται από πολλούς η σύγκριση με τις εκλογές του 2012. Όμως, το 2023 υπάρχουν εμπειρίες και προχωρήματα που κάνουν μεγάλη διαφορά και ανοίγουν νέες δυνατότητες για το εργατικό κίνημα και την Αριστερά.
Ας θυμηθούμε το 2012
Οι διπλές εκλογές τον Μάη και τον Ιούνη του 2012 έγιναν μετά την ψήφιση του δεύτερου Μνημόνιου από την κυβέρνηση Παπαδήμου και τις μεγαλύτερες πανεργατικές απεργίες που είχαν γίνει τα τελευταία είκοσι χρόνια. Είχε προηγηθεί το πρώτο Μνημόνιο που ξεκίνησε την άγρια επίθεση στην εργατική τάξη, ξεσήκωσε την εργατική αντίσταση και οδήγησε στην κατάρρευση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ μέσα σε δυο χρόνια από την εκλογική νίκη του τον Οκτώβρη του 2009 με 43,92%! Ο Γιώργος Παπανδρέου παραιτήθηκε, ο Βενιζέλος ανέλαβε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και μπήκε σε συγκυβέρνηση με τη ΝΔ και το ΛΑΟΣ με πρωθυπουργό τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Παπαδήμο.
Επιφανειακά, ήταν η πιο σταθερή κοινοβουλευτικά κυβέρνηση. Αλλά, το δεύτερο Μνημόνιο ήταν πιο σκληρό ακόμα και από το πρώτο και η εργατική απάντηση ακόμα πιο άγρια. Στις 12 Φλεβάρη 2012 ζήσαμε την πιο μεγάλη πανεργατική απεργία που έδειξε ότι η ζωή εκείνης της συγκυβέρνησης ήταν μετρημένη και άνοιξε το δρόμο προς εκλογές σε συνθήκες πολιτικής κρίσης. Όπως γράφαμε σε αυτό το περιοδικό τότε:
«Τώρα τα επιτελεία των καπιταλιστών μέσα κι έξω από την Ελλάδα ανησυχούν ότι στο τέρμα του δεν βρίσκεται η πολυπόθητη γι’ αυτούς πολιτική και οικονομική σταθερότητα που θα εξασφαλίσει ότι οι τραπεζίτες θα εισπράττουν απρόσκοπτα τα τοκοχρεολύσιά τους. Φοβούνται ότι ο κόσμος που έκανε 17 Πανεργατικές απεργίες και αμέτρητες συγκρούσεις από τις πύλες των χώρων δουλειάς μέχρι το Σύνταγμα και τα σκαλοπάτια της Βουλής θα χρησιμοποιήσει τις κάλπες για να αποκεφαλίσει τους αρχιτέκτονες των Μνημονίων».1
Οι μάχες στους χώρους δουλειάς είχαν πολλαπλασιαστεί. Στις 17 Γενάρη 2012 τα Εργατικά Κέντρα της Αττικής είχαν κηρύξει 24ωρη απεργία συμπαράστασης σε εργάτες και εργάτριες που πάλευαν ενάντια σε κλεισίματα και απολύσεις. Ο Τάσος Αναστασιάδης έδινε την εικόνα σε συνέντευξή του:
«Αυτή τη στιγμή υπάρχουν σε εξέλιξη οι αγώνες στην Ελληνική Χαλυβουργία, στον ΑΛΤΕΡ, στην Ελευθεροτυπία που είναι οι πιο γνωστοί και μεγάλοι χώροι. Όμως δίπλα σε αυτούς τους χώρους είναι η αλουμινοβιομηχανία Λουκίσας, ο Μυλωνάς, και η Αλουμινέξ, όλες επιχειρήσεις μετάλλου στο Περιστέρι, τα ΝΟΤΟΣ που κάνουν κινητοποιήσεις ενάντια στην εκ περιτροπής εργασία, η Γερολυμάτος Κοσμέτικς, η φαρμακοβιομηχανία ΑΛΑΠΙΣ, η 3Ε Εκτυπωτική, η ΣΕΒΙΣΕ με τα βιολογικά προϊόντα στον Βοτανικό. Είναι τα νοσοκομεία Γενικό Πατησίων, Ερρίκος Ντυνάν και Ωνάσειο, το ΙΓΜΕ που κάνει κατάληψη. Όπου και να γυρίσεις το μάτι σου στην Αττική, υπάρχουν δεκάδες χώροι που δίνουν τη μάχη αυτήν την στιγμή. Και δεν είναι μόνο στην Αττική. Αυτή η εικόνα εξαπλώνεται και στην επαρχία. Στην Ξάνθη μόνο αυτή τη στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον 5 εργοστάσια με προβλήματα και αγώνες, με κεντρική την καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ, την χαρτοβιομηχανία ΝΤΙΑΝΑ, την γαλακτοβιομηχανία ΡΟΔΟΠΗ. Πρόκειται για γενικευμένο κύμα επίθεσης της εργοδοσίας, αλλά κυρίως για γενικευμένο κύμα αντίστασης και αγώνα από τη μεριά των εργατών».2
Και συμπληρώναμε στο ίδιο τεύχος:
«Η Παναττική Απεργία στις 17 Γενάρη έδειξε πώς διαμορφώνονται τα στρατόπεδα αυτή τη στιγμή. Μέσα σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης, μαζικής ανεργίας και συντονισμένης εργοδοτικής επίθεσης, οι εργάτες οργανώνουν απεργίες διαρκείας και καταλήψεις σε μια σειρά χώρους, ακόμη και εκεί που τα προηγούμενα δυο χρόνια δεν υπήρχε συμμετοχή στην πρώτη γραμμή των πανεργατικών απεργιών. Η Χαλυβουργία, ο Άλτερ, η Ελευθεροτυπία έχουν γίνει πηγή έμπνευσης για μικρότερους χώρους που αρνούνται να υποταχτούν σε κλεισίματα και απολύσεις. Επικρατεί ένα πνεύμα που το συνόψισε πετυχημένα ο Μωυσής Λίτσης από τους απεργούς της Ελευθεροτυπίας στην ομιλία του στη συγκέντρωση του ΕΚΑ στις 17 Γενάρη: «Αυτοί έχουν το άρθρο 99 και εμείς είμαστε το 99%». Το σύνθημα «Είσαστε το 1%, είμαστε το 99%» που χάρισαν στο κίνημα οι ακτιβιστές του «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ» σηματοδοτεί πώς αισθάνονται εκατομμύρια εργαζόμενοι και νεολαίοι σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα».3
Κάτω από εκείνες τις συνθήκες έγιναν οι εκλογές στις 5 Μάη και στις 17 Ιούνη 2012 και ονομάστηκαν «εκλογές-σεισμός», καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ που είχε πάρει το 2009 μόλις 4,6% εκτινάχτηκε στη δεύτερη κάλπη του 2012 στο 26,8%. Το ΠΑΣΟΚ γκρεμίστηκε στο 12,28% από τα ύψη του 43,92% και η ΝΔ έπεσε από το 33,47% του 2009 στο 29,66%, περνώντας από το 18,85% στις εκλογές του Μάη 2012.4
Τεράστια στροφή προς τα αριστερά που στήριξε την προοπτική για κυβέρνηση της Αριστεράς, όπως την πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ. Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς που στήριξαν πολιτικά εκείνη την πρόταση και εντάχθηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, αυτό που έμοιαζε μεγάλο τότε, αποκάλυψε σύντομα τα όριά του. Τα όρια του κοινοβουλευτικού δρόμου για τη δικαίωση των προσδοκιών εκείνης της μαζικής ριζοσπαστικοποίησης φάνηκαν χειροπιαστά μέσα από την εμπειρία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τα επόμενα χρόνια.
Μια νέα ριζοσπαστικοποίηση
Σήμερα, το νέο κύμα ριζοσπαστικοποίησης έχει τις εμπειρίες από τις δικές του μάχες, αλλά και τα διδάγματα από τον προηγούμενο γύρο. Οι απεργίες ενάντια στα Μνημόνια έγραψαν ιστορία, αλλά τον έλεγχο τον είχαν κρατήσει οι συνδικαλιστικές και κοινοβουλευτικές ηγεσίες που ποτέ δεν προσανατολίστηκαν στο συντονισμό και την κλιμάκωση της δράσης μέχρι να δικαιωθούν οι αγώνες με τη δύναμη του ίδιου του εργατικού κινήματος. Η ΓΣΕΕ, η ΑΔΕΔΥ, τα Εργατικά Κέντρα δεν έδωσαν συνέχεια στις προσπάθειες συντονισμού των αγώνων στους χώρους δουλειάς, αφήνοντας κάθε μάχη να ξετυλίγεται μόνη της. Ακόμη και όταν ο κόσμος πλημμύριζε το Σύνταγμα με το «Κίνημα των Πλατειών», εκείνη η μαχητική διάθεση δεν αξιοποιήθηκε για το δυνάμωμα της οργάνωσης μέσα στους χώρους δουλειάς. Μικρές ήταν οι δυνάμεις της επαναστατικής αριστεράς που επέμεναν ότι από εκεί περνάει ο δρόμος για τη νίκη και τη δικαίωση. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ άπλωσε μέσα σε εκείνους τους αγώνες την ανάγκη για το μεταβατικό πρόγραμμα της αντικαπιταλιστικής ανατροπής, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει την πολιτική μάχη για το ρίζωμα αυτής της προοπτικής εκεί που μετράει, εκεί που βρίσκεται η δύναμη της τάξης, μέσα στους χώρους δουλειάς.
Το κίνημα μέσα στην τετραετία του Μητσοτάκη δεν είχε «Πλατείες», είχε όμως σκληρές εργατικές μάχες μέσα σε συνθήκες πανδημίας, πολέμου και ακρίβειας, ενάντια σε μια κυβέρνηση που ήθελε να τσακίσει τα συνδικάτα και τις δημοκρατικές ελευθερίες. Αυτό δίνει πολύτιμα χαρακτηριστικά, οργανωτικά και πολιτικά στις νέες πρωτοπορίες του κινήματος.
Πρακτικά, αυτό σήμαινε ότι οι περισσότερες μάχες του κινήματος και οι περισσότερες απεργίες ήταν οργανωμένες από τα κάτω. Αυτό είναι ολοφάνερο για τους αγώνες της νεολαίας, από τις φοιτητικές συγκρούσεις για να μην περάσει η πανεπιστημιακή αστυνομία μέχρι τις καταλήψεις των σπουδαστών της Τέχνης. Αλλά ισχύει και για τους εργατικούς χώρους. Το παράδειγμα των νοσοκομείων ξεχωρίζει, από τις απεργίες μέσα στην καραντίνα και τις συγκεντρώσεις στις πύλες στις 7 Απρίλη 2020 μέχρι την απεργία στις 22 Φλεβάρη φέτος και τη συμμετοχή τους στον εκρηκτικό Μάρτη, πάντα με τη βοήθεια του Συντονιστικού τους. Η ύπαρξη του Συντονιστικού σήμαινε ότι η αυθόρμητη οργή μπορούσε να μετατρέπεται σε οργανωμένη δράση από νοσοκομείο σε νοσοκομείο με συνελεύσεις και επιτροπές αγώνα.
Οι πρωτοβουλίες της βάσης ξεπέρασαν το χειρόφρενο των ηγεσιών ξανά και ξανά σε πολλούς χώρους, όπως στην efood και την COSCO. Και δεν περιορίστηκαν σε συνδικαλιστικές μάχες, όσο σημαντική κι αν είναι αυτή η διάσταση. Έγιναν ξανά και ξανά πολιτικές μάχες. Προφανώς στη σύγκρουση με τις αντισυνδικαλιστικές επιθέσεις του Χατζηδάκη, της Κεραμέως, του Πλεύρη. Αλλά και συνολικότερα.
Πηγαίνουμε προς τις εκλογές με τη Νέα Δημοκρατία να προσπαθεί να εμφανιστεί ως αντιφασιστική δύναμη που νομοθετεί για τον αποκλεισμό του Κασιδιάρη. Επιχειρεί βρόμικες μεθοδεύσεις στις διασυνδέσεις της με τον Άρειο Πάγο, αλλά ταυτόχρονα ομολογεί ότι η καταδίκη της Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής νεοναζιστικής οργάνωσης δεν μπορεί να αγνοηθεί. Μια καταδίκη που επιβλήθηκε από το αντιφασιστικό κίνημα με σκληρές μάχες που κορυφώθηκαν με το τεράστιο συλλαλητήριο στις 7 Οκτώβρη 2020, τότε που πλημμύρισε η λεωφόρος Αλεξάνδρας την ώρα που το δικαστήριο έβγαζε την καταδικαστική απόφαση.
Τα πολιτικά προχωρήματα μέσα στους εργατικούς χώρους είναι αποτέλεσμα και της συνειδητής προσπάθειας που κάνουν οι επαναστάτες για να ανοίγουν τα ζητήματα καταπίεσης, ρατσισμού, σεξισμού, σκανδάλων και αντιδημοκρατικών επιθέσεων. Οι δράσεις της ΚΕΕΡΦΑ αλλά και της Κίνησης για την Απεργιακή 8 Μάρτη είναι πολύτιμες. Στο μονοήμερο με θέμα καταπίεση και απελευθέρωση που οργανώθηκε πρόσφατα, ήρθαν πολλά παραδείγματα:
«Η καταπίεση είναι αποτέλεσμα μιας διπλής προσπάθειας από την άρχουσα τάξη», είπε ο Κώστας Καταραχιάς, γραμματέας του Συλλόγου Εργαζόμενων στο Έλενα Βενιζέλου και μέλος ΔΣ της ΕΙΝΑΠ. «Από τη μία θέλει να εντείνει την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και από την άλλη θέλει να διασπά την εργατική τάξη και να την ελέγχει ιδεολογικά. Απέναντι σε αυτά υπάρχει ένα τεράστιο κίνημα στη νεολαία αλλά και στους εργατικούς χώρους. Είμαστε πολύ περήφανοι που είμαστε το κομμάτι της αριστεράς που ανοίγει τα ζητήματα της καταπίεσης αλλά και την προοπτική».
«Δεν φτάνει που το φορτίο της αναπαραγωγής πέφτει πάνω στην οικογένεια, της φορτώνουν και την ευθύνη για ό,τι πάει στραβά», είπε η Μαρία Χαρχαρίδου, νοσηλεύτρια στο ΓΝΑ Γεννηματάς. «Είδαμε τι συνέβη με τη 12χρονη στον Κολωνό που συνέλαβαν τη μητέρα, είδαμε τι συνέβη με τη 13χρονη στη Λακωνία που πάλι έβαλαν τη μητέρα στο στόχαστρο. Η σύνδεση του γυναικείου κινήματος με το εργατικό είναι πολύ σημαντική. Οι μάχες που δίνουμε στα νοσοκομεία δίνουν στις γυναίκες το πραγματικό δικαίωμα στην έκτρωση, στην πρόσληψη, τις υπηρεσίες υγείας. Αυτό συμβαίνει σε όλους τους χώρους. Τα εργατικά αιτήματα είναι ταυτόχρονα αιτήματα για τη γυναικεία απελευθέρωση».
«Η εικόνα της Αργυρής Ερωτοκρίτου στην εξέδρα της 8 Μάρτη να λέει θα αλλάξουμε τον κόσμο με τις γυναίκες μπροστά, ήταν για μένα, που είμαι από τη Μεταπολίτευση στο κίνημα, ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα», είπε η Μαρία Μαυρομάτη. «Δεν έγινε με παρθενογένεση. Ήταν κάτι που το πιστεύαμε, ότι αυτή η θεωρία του αντικαπιταλιστικού αντισυστημικού γυναικείου κινήματος θα μπορούσε να βοηθήσει και να δυναμώσει μέσα στην εργατική τάξη. Γιατί μέχρι τώρα έμοιαζε όνειρο; Γιατί υπήρχε το κίνημα της αυτονομίας αλλά και ένας ισχυρός ρεφορμισμός που αποσπούσε το γυναικείο ζήτημα από την ταξική πάλη και το έκλεινε μέσα στην οικογένεια, στη σχέση άντρα-γυναίκας, σε έναν ανταγωνισμό μεταξύ τους. Φτάσαμε να αλλάξει αυτό λόγω της κρίσης του καπιταλισμού που έχει αντανάκλαση μέσα στην οικογένεια και την αναπαραγωγή, λόγω της επαναστατικής αριστεράς που είναι πιο μεγάλη και δυνατή, και λόγω ενός κινήματος που είναι πιο ισχυρό, με τον ρεφορμισμό να μην μπορεί να δώσει απαντήσεις».5
Αντίστοιχη μάχη ήταν και είναι τα συλλαλητήρια και η κατακραυγή για το σκάνδαλο με την ΕΥΠ και τις υποκλοπές. Ο Μητσοτάκης μπορεί να προσπαθεί να βαφτίσει «βαθύ κράτος» τους συνδικαλιστές, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η πάλη για δημοκρατία είναι υπόθεση των εργατών.
Εργατική δημοκρατική παράδοση
Η ιστορία δεν δημιουργείται από τους «μεγάλους άνδρες» (ούτε από «μεγάλες γυναίκες»). Η ατμομηχανή της είναι οι κοινωνικές επαναστάσεις και οι ταξικές συγκρούσεις. Αυτό δεν σταμάτησε με την επικράτηση του καπιταλισμού, όπως θέλουν να λένε όσοι βλέπουν στην επικράτηση του καπιταλισμού το «τέλος της ιστορίας». Οι δημοκρατικές κατακτήσεις δεν ήρθαν από τα πάνω. Αντίθετα, ήταν και είναι πάντα αγώνας των από κάτω.
Η επικράτηση του καπιταλισμού μετά από τις αστικές επαναστάσεις δεν άπλωσε το δικαίωμα στην ψήφο σε όλο τον πληθυσμό. Αντίθετα, η νέα άρχουσα τάξη των καπιταλιστών φρόντιζε να περιορίζει την ψήφο μόνο σε άνδρες που κατείχαν περιουσία. Οι Χαρτιστές ήταν το εργατικό κίνημα που έδωσε τη μάχη για το δικαίωμα των εργατών στην ψήφο τον 19ο αιώνα. Η εργατική τάξη και το κίνημά της από τα πρώτα βήματά του πάντα ήταν και είναι δύναμη για το άπλωμα της δημοκρατίας. Οι Χαρτιστές πριν από 200 χρόνια έσπασαν τους αποκλεισμούς που περιόριζαν την ψήφο μόνο σε όσους είχαν περιουσία. Το κίνημά τους ήταν έμπνευση για τον Ένγκελς και τον Μαρξ που ανέδειξαν την ανωτερότητα της εργατικής δημοκρατίας με το παράδειγμα της Παρισινής Κομμούνας.Και χρειάστηκαν νέα κινήματα για να ψηφίζουν και οι γυναίκες. Το 1884 στη Βρετανία μπορούσαν να ψηφίζουν περίπου το 60% των ενήλικων ανδρών, αλλά καμιά γυναίκα.
Ανάμεσα στο 1914 και το 1918, η απασχόληση των γυναικών μεγάλωσε μέσα στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς οι γυναίκες αντικατέστησαν στα εργοστάσια τους άντρες που έφευγαν για τα μέτωπα. Αυτό έδωσε τη δύναμη για να κερδίσουν οι αγώνες για την ψήφο των γυναικών. Οι εργάτριες έκαναν τη διαφορά στο κίνημα των γυναικών και οι επαναστάτριες αξιοποίησαν την παράδοση του Ένγκελς που είχε εξηγήσει ότι η ρίζα της γυναικείας καταπίεσης δεν βρισκόταν στις βιολογικές διαφορές αλλά στην επικράτηση της ατομικής ιδιοκτησίας.
Η Ρώσικη Επανάσταση ανέδειξε την επόμενη διάσταση της πάλης για δημοκρατία. Η ανατροπή του τσαρικού καθεστώτος τον Φλεβάρη του 1917 δεν σήμαινε απλά το δικαίωμα να εκλέγουν την κυβέρνηση όλοι και όλες που το είχαν στερηθεί. Άνοιξε έναν αγώνα δρόμου ανάμεσα στο δυνάμωμα των Σοβιέτ, όπου οι εργάτες και οι εργάτριες μπορούσαν να εκλέγουν τους αντιπροσώπους τους από τα εργοστάσια και τους άλλους χώρους δουλειάς, και το κοινοβούλιο που αποδείχθηκε ανίκανο να σώσει ακόμη και την αστική δημοκρατία από το πισωγύρισμα. Τα Σοβιέτ τσάκισαν το πραξικόπημα του Κορνίλοφ και άνοιξαν το δρόμο για την εργατική δημοκρατία.
Από τότε, ξανά και ξανά στις μεγάλες στιγμές της ανατροπής καθεστώτων αυτή η αναμέτρηση ανάμεσα στην προοπτική της εργατικής δημοκρατίας και στις αντιδραστικές ανεπάρκειες της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας έρχεται και ξανάρχεται. Από τη Γερμανία του 1918 ως τον Μάη του 68 και τις «μεταπολιτεύσεις» του 1974 στην Πορτογαλία και την Ελλάδα. Όπου οι αγώνες μένουν στα μισά, η κατάσταση πισωγυρίζει.
Φέτος που κλείνουν εξήντα χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, δεν μπορούμε να ξεχνάμε ούτε στιγμή πώς η άρχουσα τάξη ελέγχει ένα κράτος που γίνεται «παρακράτος» όταν απειλείται. Τότε ήταν η ΕΡΕ του ορίτζιναλ Καραμανλή που έφτασε σε εκείνο το έγκλημα. Τώρα ο Μητσοτάκης προκαλεί τη νοημοσύνη μας όταν η Νέα Δημοκρατία -συνέχεια της ΕΡΕ- μιλάει για «βαθύ κράτος» στοχοποιώντας τους συνδικαλιστές.
Σήμερα
Χρειάζεται να δούμε τους αγώνες του σήμερα μέσα από αυτή τη σκοπιά. Ο ρόλος της επαναστατικής Αριστεράς είναι καθοριστικός και για τα άμεσα μέτωπα και για την προοπτική.
Οι οικονομικές επιθέσεις δεν βρίσκονται στο τέλος τους, όσα ψέματα κι αν λέει ο Μητσοτάκης. Η οικονομική κρίση έχει μπροστά της μια νέα επιδείνωση που είναι ήδη ορατή με τις χρεοκοπίες τραπεζών που κάνουν ακόμα και το ΔΝΤ να δίνει χειρότερες προβλέψεις για την οικονομία. Οι εργοδοτικές επιθέσεις βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη με διώξεις συνδικαλιστών, απολύσεις, άρνηση συλλογικών συμβάσεων και μπλόκο στις αυξήσεις μισθών την ώρα που ο πληθωρισμός θερίζει. Αυτή δεν είναι μια κατάσταση που προβλέπεται να αλλάξει μετά τις εκλογές. Συνδικαλιστικές ηγεσίες που σταματούν τις κινητοποιήσεις μπροστά στις εκλογές δεν έχουν τίποτε να προσφέρουν.
Είναι απαραίτητο να κρατήσουμε και να δυναμώσουμε την οργάνωση των απεργιών από τη βάση όπως έχει ήδη αρχίσει να γίνεται. και η καλύτερη εγγύηση γι’ αυτό είναι να ενισχυθεί ο ρόλος που παίζει η επαναστατική Αριστερά. Η Αριστερά που στις συνελεύσεις των ηθοποιών, παραδείγματος χάρη, πρότεινε απεργίες διαρκείας και έχασε την ψηφοφορία οριακά όταν οι παρατάξεις του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ επέμεναν αρνητικά. Η Αριστερά που παλεύει για να κερδίσουμε μονιμοποιήσεις με τις απεργίες μας εδώ και τώρα και όχι περιμένοντας κάποιες έτσι κι αλλιώς αόριστες προεκλογικές υποσχέσεις.
Η οργάνωση και η ενίσχυση αυτών των μαχών δεν είναι μόνο η καλύτερη απάντηση στις άμεσες επιθέσεις της εργοδοσίας, είναι καθοριστικές και για το αποτέλεσμα των εκλογών. Κάθε εργατικός χώρος που καταφέρνει να δυναμώσει το σωματείο του και να συσπειρώσει τα πιο μαχητικά στοιχεία του σε επιτροπή αγώνα, δίνει ώθηση στη στροφή προς τα αριστερά. Έτσι μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι η κάλπη θα καταγράψει συντριβή για την κυβέρνηση των φονικών ιδιωτικοποιήσεων, του ρατσισμού και του σεξισμού.
Τη συντριβή του Μητσοτάκη δεν την εξασφαλίζουν δηλώσεις σαν του Τσίπρα ότι δεν θα σχηματίσει «κυβέρνηση των ηττημένων» αν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει δεύτερο κόμμα, αλλά οι δυνάμεις που χτίζουν την αριστερή ριζοσπαστικοποίηση από χώρο σε χώρο, από γειτονιά σε γειτονιά, μπαίνοντας μπροστά και στις απεργίες και στις πρωτοβουλίες ενάντια στην καταστολή, στον ρατσισμό, στον σεξισμό.
Αυτές οι δυνάμεις έχουν μεγαλώσει σε σύγκριση με το παρελθόν. Το ΣΕΚ ανήκει σε αυτή την κατηγορία και το δείχνει καθημερινά με την παρουσία του σε όλους τους αγώνες. Σε πείσμα των αντιλήψεων περί «αρνητικού συσχετισμού δυνάμεων», στηρίξαμε βήμα-βήμα όλες τις μάχες που βοήθησαν να φτάσουμε στο σημείο όπου η ανατροπή της Νέας Δημοκρατίας μπήκε στην ημερήσια διάταξη. Και παλέψαμε για τη συσπείρωση όλης της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς για να ενισχύσουμε αυτή τη δυναμική.
Όπως τόνιζε η πρόταση που έκανε το ΣΕΚ στην εκδήλωση της Πρωτοβουλίας για Ενωτική Κίνηση της Ριζοσπαστικής και Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στο Στούντιο: «Οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς πρέπει και μπορούν να ανταποκριθούν στην πρόκληση και τις δυνατότητες που ανοίγονται στις σημερινές συνθήκες, που οι από πάνω βυθίζονται στη δίνη της χειρότερης πολύπλευρης και μακρόσυρτης κρίσης και οι από κάτω ανεβάζουν τη ριζοσπαστικοποίησή τους και κλιμακώνουν τους αγώνες.
Μπορούμε να γενικεύσουμε αυτά τα προχωρήματα και να συσπειρώσουμε το πλατύ ρεύμα αγωνιστριών και αγωνιστών που αναζητούν πολιτικό στήριγμα και εναλλακτική πέρα από τα όρια μιας «προοδευτικής διακυβέρνησης» του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία συμφωνεί επί της ουσίας το ΜέΡΑ25, και πέρα από τον ηττοπαθή σεχταρισμό της ηγεσίας του ΚΚΕ».
Προφανώς δεν είμαστε μόνοι σε αυτή την προσπάθεια. Δίνουμε τη μάχη με όλες τις δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και χαιρετίζουμε όλους τους συντρόφους και συντρόφισσες της αριστεράς που επιμένουν στην κατεύθυνση της ανατροπής. Όπως τονίζει το κείμενο της «Παρέμβασης προερχομένων από τη ΛΑΕ μπροστά στις εκλογές του Μαΐου 2023»:
«Συμμετείχαμε στους αντιμνημονιακούς αγώνες ενάντια στο πρώτο και δεύτερο μνημόνιο. Ζήσαμε την εσωκομματική αντιπαράθεση στο ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο οκτάμηνο του 2015 και αγωνιστήκαμε για να μην υπογραφεί το 3ο μνημόνιο στη χώρα μας. Αποχωρήσαμε από το ΣΥΡΙΖΑ, αμέσως μετά την ψήφισή του και συμμετείχαμε στην ίδρυση της ΛΑΕ, παραμένοντας ως σήμερα σταθεροί στις ιδρυτικές της αρχές αντίστασης και πάλης. (…) Όμως η ηγετική ομάδα της ΛΑΕ-ΑΑ αποφάσισε τη συνεργασία με έναν από τους πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου διαπραγμάτευσης-υποχωρήσεων και τελικά συνθηκολόγησης, δίνοντάς του αναδρομικά άφεση αμαρτιών. (…)
Βαδίζουμε στους δρόμους των νέων αγώνων, των μεγάλων κινητοποιήσεων που έγιναν για το έγκλημα των Τεμπών. Η έκβαση των επερχόμενων εκλογών και τα αποτελέσματά τους μπορούν με προϋποθέσεις να βάλουν τέλος στις μοναχικές πορείες των δυνάμεων της μαχόμενης Αριστεράς.
Είναι ο στόχος για τη διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας που θα αγωνιστεί για το μεταβατικό πρόγραμμα με ευρύτερες ρήξεις και σοσιαλιστικό ορίζοντα».6
Για να φτάσουμε στην ανατροπή της μισητής κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και να δώσουμε σε αυτή την ανατροπή σοσιαλιστικό ορίζοντα είναι απαραίτητο να απλώσουμε και τις ρίζες της επαναστατικής Αριστεράς μέσα στο νέο ριζοσπαστικό αντισυστημικό ρεύμα και τις ιδέες του Μαρξισμού ανάμεσα στους πρωτοπόρους αγωνιστές και αγωνίστριες. Επιμένουμε στον προσανατολισμό που προτείναμε και το 2012 που τόσο ανησυχεί τους από απάνω:
«Η πολιτική, και μάλιστα η επαναστατική πολιτική, δεν είναι μηχανική, είναι τέχνη. Δεν αρκεί μια σωστή αντικειμενική ανάλυση και ένα σχέδιο. Χρειάζεται τέχνη για να μεταφέρονται αυτά τα στοιχεία στη ζωντανή δράση χιλιάδων ανθρώπων που ριζοσπαστικοποιούνται. Χρειάζεται πρωτοβουλία, φαντασία, τόλμη από τη μεριά της Αριστεράς απέναντι στο συντηρητισμό της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας και την ρουτίνα της παραδοσιακής ρεφορμιστικής πολιτικής. Η οξύτητα της συνδυασμένης οικονομικής και πολιτικής κρίσης σημαίνει ότι τα παλιά εργαλεία των συνδικαλιστικών και κοινοβουλευτικών συμβιβασμών δεν δουλεύουν. Οι επαναστάτες είναι το απαραίτητο πρωτοβουλιακό στοιχείο για να μπορέσει το εργατικό κίνημα να αντικαταστήσει το παλιό με το καινούργιο».7
Σημειώσεις
1. Εκλογές ΑΝΤΑΡΣΥΑΣ, Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο91, Μάρτης-Απρίλης 2012,
https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=246
2. Κίνημα ενάντια στα κλεισίματα και τις απολύσεις, Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο90, Γενάρης-Φλεβάρης 2012, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=240
3. Μαρία Στύλλου, Οι εργάτες ενάντια στα αφεντικά, Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο90, Γενάρης-Φλεβάρης 2012, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=239
4. Τα στοιχεία για τα εκλογικά αποτελέσματα υπάρχουν στο βιβλίο με τίτλο «2012-ο διπλός εκλογικός σεισμός», επιμέλεια Γ. Βούλγαρη- Η. Νικολακόπουλου, εκδόσεις Θεμέλιο, σελ. 65
5. Λένα Βερδέ, Η καταπίεση είναι όπλο των καπιταλιστών και θα τους ανατρέψουμε, Εργατική Αλληλεγγύη Νο 1565, 29/3/2023, https://ergatiki.gr/article.php?id=27244&issue=1565
6. Ολόκληρο το κείμενο εδώ: https://sekonline.gr/article.php?id=1334
7. Πάνος Γκαργκάνας, Πολιτική κρίση- κοινωνικά αίτια και επαναστατικές απαντήσεις, Σοσιαλισμός από τα κάτω Νο91, Μάρτης-Απρίλης 2012, https://socialismfrombelow.gr/article.php?id=252