Ένα χρόνο μετά, ο πόλεμος στη Μέση ανατολή κλιμακώνεται.
Ο Γιώργος Πίττας παρουσιάζει την εμπλοκή των ΗΠΑ στα εγκλήματα του Ισραήλ και δείχνει τον δρόμο για το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη.
Μπορεί να νικήσει η παλαιστινιακή αντίσταση το Ισραήλ, ένα από τα πιο στρατιωτικοποιημένα κράτη του κόσμου; Μπορεί να νικήσει, ακόμη περισσότερο τις ΗΠΑ, που μαζί με όλους τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ του κάνουν πλάτες εδώ και σχεδόν 80 χρόνια; Τι τύχη μπορεί να έχει η αντίσταση όταν όχι μόνο οι υπερδυνάμεις της Ρωσίας και της Κίνας αλλά και τα διεφθαρμένα αραβικά καθεστώτα, πέρα από τις καταγγελίες, κοιτάνε εκ του μακρώθεν το έγκλημα να εξελίσσεται;
Αυτά είναι τα «ρεαλιστικά» ερωτήματα που τίθενται από διάφορες πλευρές προκειμένου να αναδείξουν τη «ματαιότητα» του να αντιστέκεσαι στις επιταγές των ιμπεριαλιστών. Αλλά η ιστορία, η πρόσφατη ιστορία των τελευταίων 30 χρόνων και οι πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή άλλα δείχνουν.
Από την Pax Americana στις «Συμφωνίες του Αβραάμ»
Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και του Ανατολικού Μπλοκ στις αρχές της δεκαετίας του ’90 χαρακτηρίστηκε ως η αρχή μιας νέας περίοδου, της νέας Pax Americana, της «αμερικάνικης ειρήνης», στην πραγματικότητα της αμερικάνικης κυριαρχίας στον πλανήτη. Σε αυτό το πλαίσιο προβάλλονταν τότε και οι ειρηνευτικές συμφωνίες του Όσλο ανάμεσα στο Ισραήλ και την PLO, σύμφωνα με τις οποίες η εγκαθίδρυση Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη και στην Γάζα θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο σε ένα παλαιστινιακό κράτος.
Ήταν άδικες συμφωνίες για τους Παλαιστίνιους, όχι μόνο γιατί νομιμοποιούσαν την κατοχή του Ισραήλ στο μεγαλύτερο μέρος του εδάφους της Παλαιστίνης, όχι μόνο έδιναν στους Παλαιστίνιους ένα πολύ μικρότερο κομμάτι από αυτό που προέβλεπε η απόφαση του 1948 αλλά και γιατί περιείχαν μια σειρά από όρους που καθιστούσαν από την αρχή την «κυριαρχία» της Παλαιστινιακής Αρχής «αδειανό πουκάμισο» ανοίγοντας τον δρόμο στο Ισραήλ να την καταστρατηγήσει με κάθε δυνατό τρόπο, όπως και τελικά έπραξε. Ήρθαν κάτω από την πίεση της πρώτης Ιντιφάντα και δεκαετίες σκληρής παλαιστινιακής αντίστασης. Αλλά έγιναν με τους όρους που επέβαλλαν οι ΗΠΑ.
Η εικόνα της απόλυτης κυριαρχίας των ΗΠΑ δεν κράτησε πολύ. Μπαίνοντας η νέα χιλιετία ανέδειξε μια διαφορετική πραγματικότητα.
Κάτω από το ιδεολογικό προκάλυμα του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» και το επιθετικό «νέο δόγμα» του προέδρου Μπους, πρώτος στόχος έγινε το Αφγανιστάν το 2001. Ο αμερικάνικος και ο βρετανικός στρατός εισέβαλλαν σε μια χώρα διαλυμένη από την ρωσική κατοχή και τον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε, ελεγχόμενη από τους Ταλιμπάν. Στο πλευρό τους μπήκαν όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ, ανάμεσα τους και η Ελλάδα, στέλνοντας στρατό.
Η εισβολή στο Αφγανιστάν ήταν το πρελούδιο για αυτήν που ακολούθησε δύο χρόνια αργότερα το 2003 στο Ιράκ. Χωρίς καν να πάρουν την έγκριση του ΟΗΕ τον Μάρτη του 2003 οι ΗΠΑ, και η «συμμαχία των προθύμων» που δημιούργησαν, εισέβαλλαν στο Ιράκ. Χρειάστηκαν περίπου δύο μήνες μέχρι ο αμερικάνικος στρατός που ξεπερνούσε τις 500.000 στρατιώτες να νικήσει τον ιρακινό στρατό και να εκτελέσει τον Σαντάμ τον Δεκέμβρη του 2003.
Πού κατέληξε το «νέο δόγμα» του Μπους; Σε μια νέα ταπεινωτική ήττα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Ο αμερικανικός στρατός αποχώρησε ηττημένος από το Ιράκ το 2011 και από το Αφγανιστάν το 2021 μέσα από τον ίδιο συνδυασμό που βγήκε ηττημένος στο Βιετνάμ: Από τη μία, την αντίσταση του ιρακινού και αφγανικού λαού που πλήρωσε το τίμημα των πολέμων και δεν θεώρησε ποτέ ότι το πεπρωμένο του ήταν την τυρρανία των Ταλιμπάν ή του Σαντάμ να αντικαταστήσει η τυρανία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Και από την άλλη του αντιπολεμικού κινήματος που οι διαστάσεις του ξαναζωντάνεψαν τις εφιαλτικές για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό μνήμες του Βιετνάμ. Πριν ακόμη ξεκινήσει ο πόλεμος στις 15 Φλεβάρη του 2003 είχε διαδηλώσει κατά εκατομμύρια στον πλανήτη για να κλιμακωθεί όλα τα επόμενα χρόνια.
Οι ΗΠΑ απέτυχαν να ελέγξουν τη Μέση Ανατολή και τα πετρέλαιά της και έστειλαν τελικά μήνυμα αδυναμίας στον πλανήτη. Φεύγοντας από το Ιράκ απέτυχαν να στήσουν ελεγχόμενες από αυτές κυβερνήσεις αφήνοντας πίσω τους ένα χάος αποσταθεροποίησης.
Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός επιχείρησε να καλύψει το χαμένο έδαφος μέσα από την ενδυνάμωση των συμμάχων του στην περιοχή. Από τη μία του κράτους χωροφύλακα των ΗΠΑ, του Ισραήλ και από την άλλη της Σαουδικής Αραβίας, της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και των υπόλοιπων αραβικών καθεστώτων. Με στόχους να μπει φραγμός στη ρωσική, ιρανική και κινεζική διείσδυση στην περιοχή και κυρίως να μπει ταφόπλακα στις αραβικές επαναστάσεις που που απειλούσαν να ανατρέψουν τα συμμαχικά στις ΗΠΑ καθεστώτα –πάνω απ’ όλα στην Αίγυπτο όπου στήριξε την αιμοσταγή δικτατορία του Σίσι.
Η ενδυνάμωση περνούσε μέσα από την εξομάλυνση και τη σύσφιξη των σχέσεων του Ισραήλ με τα αραβικά καθεστώτα -που είχαν ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του ’70, με την Αίγυπτο στο Καμπ Ντέιβιντ και μετά τις συμφωνίες του Όσλο με την Ιορδανία. Μέσα στην τελευταία πενταετία υπό την αιγίδα των ΗΠΑ πραγματοποιήθηκαν οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» ανάμεσα στο Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και το Μαρόκο, ενώ η Σαουδική Αραβία ετοιμαζόταν να βγει από το εμπόλεμο στάτους με το Ισράηλ συμπαρασύροντας και άλλα κράτη του Κόλπου.
Το Ισραήλ εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τη νέα του αναβάθμιση από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους του, καταστρατηγώντας τις ήδη ευνοϊκές για το ίδιο συμφωνίες του Όσλο, πνίγοντας την όποια ελπίδα αυτοδιάθεσης των Παλαιστινίων, σκληραίνοντας την κατοχή και προχωρώντας σε μια αργή αλλά συστηματική εθνοκάθαρση στη Δυτική Όχθη όπου επέκτεινε τους παράνομους εποικισμούς και τη σταδιακή κατάληψη εδαφών με 700.000 νέους εποίκους να τοποθετούνται εκεί από το 1993 μέχρι σήμερα.
Για να το πετύχει, μόνο την τελευταία δεκαπενταετία από το 2008 μέχρι το 2023 δολοφόνησε 6.500 Παλαιστίνιους ενώ τραυμάτισε και φυλάκισε εκατοντάδες χιλιάδες. Στην Γάζα προχώρησε στον πολυετή στρατιωτικό, οικονομικό και φυσικό αποκλεισμό πάνω από 2 εκατομμυρίων Παλαιστίνιων. Ύψωσε παντού φράχτες, τείχη, τσεκ πόιντ, πέρασε νόμους που βάθυναν το ρατσιστικό απαρτχάιντ εναντίον των Παλαιστινίων σε όλους τους τομείς της ζωής. Μετέτρεψε και επισήμως το κράτος του Ισραήλ σε ένα «έθνος-κράτος του εβραϊκού λαού και μόνο αυτού», όπως δήλωνε χαρακτηριστικά ο Νετανιάχου το 2019.
Τα σχέδια νομιμοποίησης αυτού του αίσχους έλαβαν τέλος στις 7/10/23 διαλύοντας σαν τραπουλόχαρτα όλον τον πολυετή σχεδιασμό της αμερικάνικης διπλωματίας αναδεικνύοντας στις ΗΠΑ, στο Ισραήλ, στα αραβικά καθεστώτα και σε όλον τον πλανήτη, ότι το παλαιστινιακό ζήτημα είναι εδώ.
Ένας χρόνος γενοκτονικού πολέμου-ένας χρόνος αντίστασης
«Αυτό που θα κάνουμε τους επόμενους μήνες θα μείνει στην Ιστορία» δήλωσε ο Νετανιάχου αμέσως μετά την επίθεση. Όλες οι δυτικές κυβερνήσεις υπό την αιγίδα των ΗΠΑ έσπευσαν να στηρίξουν ολόψυχα τον «πόλεμο αυτοάμυνας» του Ισραήλ. Τι έχει πετύχει 13 μήνες μετά; Ας δούμε τους στόχους τους οποίους το ίδιο αρχικά ανέδειξε, η απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων και η διάλυση της Χαμάς και των υπόλοιπων αντιστασιακών οργανώσεων στην Γάζα.
Όσον αφορά τον πρώτο, οι μοναδικές μαζικές απελευθερώσεις ομήρων στο διάστημα της σύντομης εκεχειρίας τον περσινό Νοέμβρη, πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο ανταλλαγής με Παλαιστίνους φυλακισμένους, κάτι που ήταν στόχος της Χαμάς όταν έκανε τις απαγωγές. Όσον αφορά τον δεύτερο στόχο, η Χαμάς και οι υπόλοιπες Παλαιστινιακές αντιστασιακές οργανώσεις εξακολουθούν να μάχονται με σφοδρότητα στην Γάζα. Ο ισραηλινός στρατός δεν μπορεί να ελέγξει την Γάζα. Ο ισραηλινός στρατός αναγκάζεται να ξαναγυρνάει συνέχεια σε περιοχές τις οποίες είχε υποτίθεται «καθαρίσει» από την αντίσταση.
Αν το κοιτάξει κανείς επιφανειακά, το γεγονός μοιάζει αξιοπερίεργο. Η Γάζα έχει έκταση μικρότερη από την Άνδρο, είναι επίπεδη και εντελώς αποκλεισμένη από θάλασσα και ξηρά. Οι αγωνιστές της παλαιστινιακής αντίστασης μάχονται απέναντι σε ένα αντίπαλο με απόλυτη στρατιωτική υπεροπλία. Δεν έχουν μετόπισθεν είτε για να οπισθοχωρήσουν είτε για να λάβουν ενισχύσεις. Αλλά η παλαιστινιακή αντίσταση αποδεικνύεται πολύ σκληρή για να πεθάνει. Και ο βασικός λόγος είναι ότι είναι βαθιά ριζωμένη στον παλαιστινιακό λαό και στο αίτημά του για ένα ελεύθερο παλαιστινιακό κράτος.
Η συστηματική στοχοποίηση των αμάχων έχει να κάνει με αυτό το γεογονός. Το Ισραήλ επιδώκει να τσακίσει εντελώς τον παλαιστινιακό λαό, να τον αναγκάσει να στοχοποιήσει την αντίσταση και να την εγκαταλείψει. Γι’ αυτό τον λόγο πριν μήνες αναζητούσε «συνεργάτες» στη Γάζα για τη διανομή υποτίθεται «ανθρωπιστικής βοήθειας» ενώ τώρα πετάει προκηρύξεις στην Γαζά με την φωτογραφία της εκτέλεσης Σινουάρ που γράφουν «η Χαμάς δεν κυβερνά πιά».
Αλλά τα εγκλήματα του Ισραήλ στην Γάζα δεν έχουν να κάνουν απλά με μια κτηνώδη στρατιωτική τακτική για να καμφθεί η αντίσταση του αντιπάλου. Είναι εργαλεία για την επίτευξη του μεγάλου στρατηγικού του στόχου, την εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων προκειμένου να υπάρξει ένα κράτος του Ισράηλ από τον Ιορδάνη ως τη Μεσόγειο. Εκεί λογοδοτεί ο μακρύς κατάλογος των εγκλημάτων πολέμου του Ισραήλ. Όπως γράφαμε στο τεύχος ΣαΚ του Μαρτίου:
«Δεν υπάρχουν άλλες λέξεις για να περιγράψουν τη στρατηγική του Ισραήλ στη Γάζα πέρα από αυτές: Εθοκάθαρση των Παλαιστινίων από τη Γη τους ή Γενοκτονία. Το ισραηλινό κράτος από τη μια δολοφονεί μαζικά τον Παλαιστινιακό πληθυσμό καθιστώντας τον απόλυτα ανασφαλή όπου κι αν βρίσκεται. Και από την άλλη ισοπεδώνοντας τα πάντα, μέχρι και τα νεκροταφεία, επιδιώκει να σβήσει τη Γάζα από τη συλλογική του μνήμη και να τον αναγκάσει να θεωρήσει “μάταιη” την επιστροφή του σε αυτήν. Να κάνει πράξη μια νέα Νάκμπα δηλαδή, διπλάσια από εκείνη του 1948».
Σε αυτήν την κατεύθυνση ο ισραηλινός στρατός ώθησε στις αρχές του καλοκαιριού τον άμαχο πληθυσμό στην Ράφα προκειμένου να τον σπρώξει προς την Αίγυπτο. Αλλά οι Παλαιστίνιοι, παρότι καταβεβλημένοι, δεν έτρεξαν να σπάσουν τα σύνορα για να σωθούν, αντίθετα όποτε τους δίνεται η ευκαιρία, γυρίζουν στις κατεστραμμένες γειτονιές τους.
Στόχος της γενοκτονίας είναι κάθε Παλαιστίνιος. Γι’ αυτον ακριβώς το λόγο το Ισραήλ έχει επεκτείνει τις στρατιωτικές επιθέσεις στην Δυτική Όχθη όπου τον έλεγχο δεν έχει η Χαμάς αλλά η Παλαιστινιακή Αρχή με αποτέλεσμα εκατοντάδες νεκρούς και πολλές χιλιάδες τραυματισμούς και συλλήψεις. Σε συνεργασία με οπλισμένους εποίκους που επιχειρούν πογκρόμ στα χωριά -αυτές τις μέρες εναντίον των ανθρώπων που προσπαθούν να μαζέψουν την ελιά. Την ώρα που το Ισραήλ δεσμεύει χρήματα που όφειλε να δίνει στην Παλαιστινιακή Αρχή ενώ δικαστήρια και υπουργεία προχωρούν σε νέες δημεύσεις παλαιστινιακής γης για «λόγους ασφαλείας» και ανακοινώνουν νέους εποικισμούς.
Αλλά το μόνο που έχει καταφέρει με όλα αυτά είναι να ενώσει την αντίσταση στη Δυτική Όχθη με την αντίσταση στην Γάζα.
Φυγή προς τα «εμπρός» γκρεμός και πίσω ρέμα
Η αδυναμία του Ισραήλ να υλοποιήσει τους στόχους του μεταφράζεται σε σαμποτάζ οποιουδήποτε σχεδίου εκεχειρίας. Δεν αφορά μόνο τα μικροπολιτικά οφέλη του Νετανιάχου να παραμείνει στην εξουσία παρατείνοντας τον πόλεμο.
Είναι μια στρατηγική συνεχούς ώθησης για κλιμάκωση του πολέμου σε ένα μεγάλο περιφερειακό πόλεμο στη Μέση Ανατολή στον οποίο θα μπούνε ακόμη πιο ενεργά οι ΗΠΑ. Γι΄αυτό εδώ και μήνες το Ισραήλ βομβαρδίζει ασταμάτητα σε ένα πόλεμο «χαμηλής έντασης» στον Λίβανο, τη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη. Και σε αυτήν την κατεύθυνση, πλησιάζοντας στις αμερικανικές εκλογές, προχώρησε σε μια κάθετη κλιμάκωση:
Τον Απρίλη βομβάρδισε την ιρανική πρεσβεία στη Δαμασκό. Μετά δολοφόνησε έναν από τους βασικούς στρατιωτικούς ηγέτες της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό. Ακολούθησε η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Χανίγιε, μέσα στην Τεχεράνη ενώ ήταν καλεσμένος στην ορκωμοσία του νέου μετριοπαθούς προέδρου του Ιράν, Πεζεσκιάν. Ακολούθησαν οι μαζικές τυφλές τρομοκρατικές εκρήξεις χιλιάδων υπονομευμένων από τη Μοσάντ συσκευών στον Λίβανο. Μαζικοί βομβαρδισμοί στην καρδιά του Λιβάνου. Δολοφονία του Νασράλα, ενός από τους ηγέτες της Χεζμπολάχ. Και την 1η Οκτωβρίου, χερσαία εισβολή στον Λίβανο.
Σε όλη αυτήν την πορεία είχαν την ασταμάτητη υποστήριξη της διακυβέρνησης Μπάιντεν. Οι ΗΠΑ εξαπλασίασαν τη στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ παρέχοντάς του όπλα και πυρομαχικά αξίας 17,9 δις δολαρίων. Έθεσαν σε ετοιμότητα νατοϊκά πολεμικά πλοία, αεροπλάνα και χερσαίες δυνάμεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Αμερικάνικα και βρετανικά μαχητικά συμμετείχαν στην αναχαίτιση της πρώτης συμβολικής ιρανικής επίθεσης μετά την επίθεση στην πρεσβεία στη Δαμασκό και στην δεύτερη που ήρθε σαν απάντηση στην δολοφονία Χανίγιε.
Ταυτόχρονα ξεκίνησαν να βομβαρδίζουν μαζί με την Βρετανία, και με τη στήριξη στόλου της ΕΕ, τους Χούθι στην Υεμένη όταν αυτοί ανακοίνωσαν σε συμπαράσταση με τον αγώνα των Παλαιστινίων, να εμποδίζουν πλοία στην Ερυθρά. Εμπόδισαν αλλεπάλληλες φορές ψηφίσματα για εκεχειρία στον ΟΗΕ, υποστήριξαν το Ισραήλ ενάντια στις καταδικαστικές αποφάσεις των διεθνων δικαστηρίων.
Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, βλέποντας όλους τους προ 7/10/23 σχεδιασμούς τους να έχουν καταρρεύσει, θεωρεί, και σωστά, ότι οποιαδήποτε ήττα για το Ισραήλ θα είναι ήττα για τον ίδιο. Από την άλλη είναι αντιμέτωπος με μια ολοένα και διογκούμενη δυσαρέσκεια στο εσωτερικό του και διεθνώς που τείνει να πάρει ξανά χαρακτήρα «Βιετνάμ». Γι’ αυτό ταλαντεύεται πάνω στο τι στρατηγική να χαράξει στη Μέση Ανατολή.
Αρχικά ο Μπάιντεν είχε σαν στόχο μια γρήγορη επικράτηση του Ισραήλ αλλά κάτω από τον δικό του έλεγχο και με στόχο την αποφυγή απλώματος του πολέμου στη Μέση Ανατολή. Σε αυτήν την κατεύθυνση λογοδοτούσαν οι διάφορες προτάσεις εκεχειρίας που μεθόδευσε με όρους που θα εξασφάλιζαν στο Ισραήλ κάποιου τύπου «νίκη». Τις οποίες όμως ο Νετανιάχου αγνόησε προκλητικά γνωρίζοντας ότι ούτως ή άλλώς χαίρει προστασίας και αξιοποιώντας επιπλέον τις αμερικανικές εκλογές και το γεγονός ότι ο Τραμπ έχει ταχτεί υπέρ μιας κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή.
Η κλιμάκωση του Νετανιάχου στον Λίβανο αρχικά αντιμετωπίστηκε με απόπειρες της αμερικανικής διπλωματίας για 21ημερη «εκεχειρία». Απόπειρες που εγκαταλείφθηκαν -με τον Μπάιντεν να κάνει στροφή δίνοντας το πράσινο φως για τη χερσαία επίθεση στον Λίβανο. Ενώ έδωσε το πράσινο φως στον Νετανιάχου να βομβαρδίσει ξανά το Ιράν με την προϋπόθεση να μην χτυπήσει πυρηνικές και πετρελαϊκές εγακαταστάσεις τοποθετώντας σε χρόνο ρεκόρ το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας THAAD και μαζί αμερικάνους στρατιώτες στο Ισραήλ και σχεδιάζοντας μαζί με το Ισραήλ την επίθεση, όπως αποκάλυψαν διαρροές από το αμερικάνικο πεντάγωνο.
Η επιθετική στροφή του Δημοκρατικού Κόμματος φάνηκε από τις δηλώσεις του εκπροσώπου του υπ.Εξ των ΗΠΑ Μίλερ που χαρακτήρισε τον πόλεμο στον Λίβανο ως «ευκαιρία» για να αλλάξει πολιτικά η χώρα. Η διακυβέρνηση Μπάιντεν βλέπει πλέον «ευκαιρίες» στην ισραηλινή κλιμάκωση στον Λίβανο και κλιμακώνει και η ίδια τη στήριξή της στο Ισραήλ με στόχο την αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, την αποδυνάμωση του Ιράν και την επιβεβαίωση της κυριαρχίας του μαντρόσκυλού τους στη Μέση Ανατολή.
H «προσωπική επιστολή» που έστειλαν οι υπουργοί των ΗΠΑ, Μπλίνκεν και Όστιν, στους ισραηλινούς ομολόγους τους ότι, αν μέσα σε 30 μέρες δεν έχουν εξασφαλίσει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, οι ΗΠΑ μπορεί να επανεξετάσουν την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στο Ισραήλ -καθώς και η κοινή δήλωση Μπάιντεν, Σολτς, Μακρόν και Στάρμερ για «άμεση ανάγκη να επιστρέψουν οι όμηροι στις οικογένειές τους, να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα και να διασφαλιστεί ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα φτάσει στους αμάχους»- έρχεται να καλύψει την στροφή των ΗΠΑ.
Να δώσει «κάτι» στην Κάμαλα Χάρις για να προσελκύσει ψηφοφόρους τρεις εβδομάδες πριν τις αμερικάνικες εκλογές την ώρα που εκατομμύρια ψηφοφόροι του Δημοκρατικού Κόμματος δηλώνουν ότι δεν θα το ψηφίσουν λόγω της στάσης του στο μεσανατολικό. Να δώσει κάτι στον Μακρόν που δυσανασχετεί με την ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο -που ο γαλλικός ιμπεριαλισμός θεωρεί δικό του αμπελοχώραφο. Να δώσει κάτι στον Στάρμερ που πιέζεται εξίσου από το αντιπολεμικό κίνημα. Και πάνω απ’ όλα να κατευνάσει τις τυχόν αντιδράσεις στον αραβικό κόσμο μετά και τη δολοφονία Σινουάρ, που σύσσωμοι οι ηγέτες της Δύσης πανηγύρισαν τις προηγούμενες μέρες.
Οι «πιέσεις» προς το Ισραήλ είναι αστείες από άποψη ουσίας. Το «τελεσίγραφο» δεν κάνει λόγο καν για εκεχειρία αλλά για «ανθρωπιστική βοήθεια» στην Γάζα. Ο Νετανιάχου απάντησε στα περί εκεχειρίας ότι η δολοφονία του Σινουάρ μπορεί να γίνει η «αρχή του τέλους του πολέμου». Με άλλα λόγια ότι ο πόλεμος θα συνεχίζεται μέχρι να τελειώσει... Στην πράξη κλιμακώνει την επίθεση και στη Βόρεια Γάζα και στον Λίβανο με αντάλλαγμα να ικανοποιήσει το αίτημα των ΗΠΑ μη βομβαρδίζοντας, προς το παρόν, τα πυρηνικά και τα πετρέλαια του Ιράν στην τελευταία του επίθεση.
Η Μέση Ανατολή έχει μπει ανεπιστρεπτί σε μια περίοδο πολέμου και κρίσης και το ίδιο ισχύει για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Οι ΗΠΑ είτε με τον Τραμπ που κάλεσε τον Νετανιάχου να βομβαρδίσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν είτε με το Δημοκρατικό Κόμμα που θέλει «πόλεμο χαμηλής έντασης» με το Ιράν, θα συνεχίσουν να στηρίζουν τα πολεμικά σχέδια και τη νίκη του Ισραήλ στην περιοχή.
Νέα αδιέξοδα
Αν ο ισραηλινός στρατός δεν έχει καταφέρει να τσακίσει την παλαιστινιακή αντίσταση στη Γάζα, πόσες πιθανότητες έχει να το πετύχει ενάντια στην πολύ πιο δυνατή στρατιωτικά Χεζμπολάχ και εξίσου ριζωμένη με την Χαμάς στον πληθυσμό του Λιβάνου; Ιδιαίτερα τώρα που η πλειοψηφία των Λιβανέζων στρέφονται ενάντια στο Ισραήλ. Σε ένα εχθρικό φυσικά και πολιτικά έδαφος όπου ο ισραηλινός στρατός τα βρήκε σκούρα και αναγκάστηκε να υποχωρήσει ηττημένος το 2006. Το Ισραήλ βομβαρδίζει ανηλεώς στον Λίβανο αλλά οι πρώτες τρεις εβδομάδες της χερσαίας επίθεσης προχωράνε με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς, συναντώντας σφοδρή αντίσταση.
Κάθε μέρα που περνάει με το Ισραήλ να συνεχίζει τα εγκλήματά του, εγκυμονεί τον κίνδυνο να χαθεί η εξουσία σε κάποιον από τους βασικούς άραβες εταίρους του ίδιου και των ΗΠΑ στην περιοχή. Ο φόβος για μια νέα Αραβική Άνοιξη είναι διάχυτος σε μια περιοχή που έχει δείξει ότι επαναστάσεις μπορούν να πάρουν χαρακτήρα κύματος που θα σαρώσει τα πάντα.
Η Ιορδανία, της οποίας ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, όπως και στον Λίβανο, είναι Παλαιστίνιοι συγκλονίζεται από διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης. Στις πρόσφατες εκλογές που έγιναν στο πλαίσιο του «εκσυγχρονισμού» της μοναρχίας από το καθεστώς του βασιλιά Αμπντάλα, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι βγήκαν πρώτο κόμμα. Στην Αίγυπτο ο μόνος δρόμος που έχει βρει ο Σίσι είναι η σκληρή καταστολή. Αλλά το κλείσιμο της βαλβίδας σε ένα καζάνι που βράζει απειλεί ανά πάσα στιγμή με έκρηξη.
Οι υπουργοί Εξωτερικών Αιγύπτου-Ιορδανίας έκαναν συνάντηση για να τερματιστεί η ισραηλινή επίθεση στον Λίβανο ενώ για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία ιρανός υπ. Εξ πήγε για συνάντηση στο Κάιρο.
Το βίντεο του ηγέτη της Χαμάς Σινουάρ να μάχεται ως την ύστατη στιγμή πετώντας ένα ξύλο στο ντρόουν που τον αποτελείωσε σε μια πολυθρόνα ενός κατεστραμένου σπιτιού στην Ράφα υπερασπιζόμενος τον τόπο στον οποίο γεννήθηκε ταξιδεύει ήδη σε όλο τον κόσμο. «Είδα το βίντεο 30 φορές από χθες το βράδυ, δεν υπάρχει κανένας καλύτερος τρόπος να πεθάνει κανείς», είπε από την πλευρά του ο Αλί, ένας 30χρονος οδηγός ταξί στη Γάζα. Η εικόνα του ηγέτη που πεθαίνει με το όπλο στο χέρι έχει οπλίσει ήδη το χέρι εκατομμμυρίων αράβων σε όλη τη Μέση Ανατολή. Κάθε μέρα που περνάει χωρίς να κλείνουν τον πόλεμο θα ξημερώνει με την αμφιβολία μιας εξέγερσης στο Κάιρο ή στο Αμμάν.
Τα κράτη του Κόλπου συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Κατάρ ανακοίνωσαν ότι απαγορεύουν στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει τον εναέριο χώρο τους προκειμένου να κάνει επίθεση στο Ιράν. Μπορεί να μην απειλούνται από μια επανάσταση αλλά θεωρούν ότι απειλούνται τα πετρέλαιά τους. Πίεσαν τις ΗΠΑ να σταματήσουν το Ισραήλ από οποιαδήποτε επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν, εκφράζοντας την ανησυχία για τις δικές τους αν η σύγκρουση κλιμακωθεί.
Η επέκταση του πολέμου εκ μέρους των ΗΠΑ και του Ισραήλ, μπορεί να απολαμβάνει την απόλυτη στήριξη της κυβέρνησης Σολτς στην Γερμανία αλλά οι ρωγμές που προκαλεί στο δυτικό στρατόπεδο είναι πολύ περισσότερες. Μέσα στον πρώτο χρόνο του πολέμου το Ισραήλ απομονώνεται διπλωματικά από όλο και περισσότερες χώρες στον πλανήτη. Η διεθνής απονομιμοποίηση και απομόνωση (αποφάσεις ΟΗΕ, διεθνή δικαστήρια) είναι τόσο μεγάλη ώστε ο γγ του ΟΗΕ Γκουτέρες κηρύχθηκε persona non grata στο Ισραήλ που επιτέθηκε στους κυανόκρανους στον Λίβανο προκειμένου να αποχωρήσουν από τα σύνορα.
Οι συνεχιζόμενες επιθέσεις εναντίον τους είχαν σαν συνέπεια η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία να εκδώσουν κοινή ανακοίνωση που καταδίκασαν το Ισραήλ, όπως και η Ιρλανδία και στο τέλος και ο επίτροπος της ΕΕ Μπορέλ. Ο Μακρόν, σε μια κίνηση πολιτικής κυρίως σημασίας, απείλησε το Ισραήλ ότι σταματάει να του παρέχει όπλα αν συνεχίσει στον Λίβανο. Ακόμη και ο Στάρμερ έκανε μια συμβολική κίνηση ανακοινώνοντας ότι θα σταματήσει ένα μικρό μέρος του πολεμικού εφοδιασμού του Ισραήλ.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τις ΗΠΑ και κατ’ επέκταση για το Ισραήλ είναι ότι αν ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δεν κατάφερε να επικρατήσει στρατωτικά στη Μ. Ανατολή όταν «έπαιζε μπάλα μόνος του» την δεκαετία του 2000, τι εγγυάται ότι θα το καταφέρει σήμερα που είναι μπλεγμένος σε δύο διαφορετικά μεγάλα μέτωπα κόντρα σε αναβαθμισμένους ανταγωνιστές; Όταν ο πόλεμος ΝΑΤΟ-Ρωσίας στην Ουκρανία έχει βαλτώσει για τον αντιπρόσωπο της Δύσης Ζελένσκι; Όταν η Κίνα κάνει «ασκήσεις» γύρω από την Ταϊβάν και ο ρώσικος και ιρανικός στόλος, κοινές ασκήσεις στο Ομάν; Τίποτε απολύτως δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι τα πράγματα θα πάνε καλά για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και το Ισραήλ στη Μέση Ανατολή.
Υπάρχει διέξοδος;
Δεν έχει να περιμένει κανείς τίποτε απολύτως από τις ΗΠΑ και την ΕΕ που κάθε λίγο ανακοινώνουν τζάμπα εκκλήσεις για «ειρήνη» και την υποκριτική τους πίστη στη λύση «δύο κρατών», με τη Γάζα ισοπεδωμένη και τη Δυτική Όχθη τσακισμένη. Καλές οι καταγγελίες του Γκουτέρες αλλά ούτε οι κυανόκρανοι θα σταματήσουν τον ισραηλινό στρατό ούτε ο ίδιος ο Οργανισμός –που συνόδεψε την ίδρυσή του αποφασίζοντας την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Το ίδιο ισχύει για τα αραβικά καθεστώτα που έχουν δέσει σφιχτά την ύπαρξή τους με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Και ο Πούτιν και ο Σι Τζιν Πινγκ, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, πέρα από τη στάση τους στις ψηφοφορίες στον ΟΗΕ, δεν δίνουν δεκάρα για τους Παλαιστίνιους. Η όποια παρέμβασή τους έχει να κάνει με την εξασφάλιση των δικών του συμφερόντων στην περιοχή σε κόντρα με τις ΗΠΑ, καθιστώντας τους το λιγότερο αναξιόπιστους «σύμμαχους» και το ίδιο ισχύει για την άρχουσα τάξη του Ιράν.
Και βέβαια δεν έχει να περιμένει κανείς τίποτε να αλλάξει από τα μέσα, στο ρατσιστικό, στρατοκρατικό κράτος εποίκων του Ισραήλ. Προφανώς από τον Νετανιάχου και τους υπουργούς του που εξακολουθούν να δηλώνουν την πίστη τους σε ένα Ισραήλ από τον Ιορδάνη μέχρι τη Μεσόγειο. Αλλά ούτε και από την αντιπολίτευση που διαδηλώνει εδώ και μήνες για την «ανικανότητα Νετανιάχου» απαιτώντας «να γυρίσουν πίσω οι όμηροι» αλλά δεν δίνει δεκάρα για την γενοκτονία στην Γάζα ενώ τάσσεται αναφανδόν για την επέκταση του πολέμου στον Λίβανο.
«Για πολλούς Ισραηλινούς, τον τελευταίο χρόνο ο πόλεμος είχε γίνει μέρος της ύπαρξης του Ισραήλ. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο πόλεμος είναι απαραίτητος» είπε ο αναλυτής Όρι Γκόλντμπεργκ με έδρα το Τελ Αβίβ στο Αλ Τζαζίρα. Δεν πρόκειται για μια συγκυριακή κατάσταση. Ο μόνος τρόπος με τον οποίο συντηρεί και ανανεώνει την ύπαρξή του εδώ και 80 χρόνια αυτό το φυτευτό στη Μέση Ανατολή κράτος εποίκων είναι ο πόλεμος. Όπως έλεγε ο Μπεν Γκουριόν, πρώτος πρωθυπουργός του Ισραήλ κι οργανωτής της εθνοκάθαρσης του 1948: «Οι Άραβες θα πρέπει να φύγουν, αλλά χρειάζεται μια κατάλληλη στιγμή για να συμβεί αυτό, όπως ένας πόλεμος... Δεν είναι θέμα διατήρησης του status quo. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό κράτος, προσανατολισμένο στην επέκταση».
Αυτό ακριβώς έγινε το Ισραήλ. Και γι΄ αυτό, ο μοναδικός δρόμος για να υπάρξει ειρήνη στην περιοχή, για να κερδίσουν την ελευθερία και το δικαίωμά τους στην αυτοδιάθεση οι Παλαιστίνιοι, περνάει από τη διάλυση του σιωνιστικού κράτους του Ισραήλ και την αντικατάστασή του από ένα ελεύθερο, δημοκρατικό παλαιστινιακό κράτος που θα εξασφαλίζει ίσα δικαιώματα για όλους τους κατοίκους του ανεξαρτήτως θρησκείας και εθνότητας. Πόσο μακριά είμαστε από κάτι τέτοιο;
Σε άρθρο του για τον ένα χρόνο του πολέμου στην Γάζα, ο Εβραίος αντισιωνιστής Ιλάν Παπέ τονίζει ότι «η αρχική σιωνιστική ιδέα της εγκαθίδρυσης ενός ευρωπαϊκού εβραϊκού κράτους στην καρδιά του αραβικού κόσμου μέσω της απαλλοτρίωσης των Παλαιστινίων ήταν εξαρχής παράλογη, ανήθικη και ανεφάρμοστη». Αλλά «η διαδικασία που αναδύθηκε σε πλήρη ισχύ το τελευταίο έτος ήταν η αποσύνθεση του Ισραήλ και η πιθανή κατάρρευση του σιωνιστικού σχεδίου… Οι ιστορικοί δεν μπορούν να προβλέπουν το μέλλον, αλλά μπορούν τουλάχιστον να διατυπώσουν ένα λογικό σενάριο γι’ αυτό. Υπό αυτή την έννοια, νομίζω ότι είναι λογικό να πούμε ότι το ερώτημα “αν” η καταπίεση των Παλαιστινίων θα τελειώσει, μπορεί τώρα να αντικατασταθεί από το “πότε”. Δεν ξέρουμε το “πότε”, αλλά μπορούμε όλοι να προσπαθήσουμε να το πετύχουμε όσο το δυνατόν νωρίτερα».
Ο δικός μας ρόλος
Το συμπέρασμα του Ιλάν Παπέ αναδεικνύει τον κρίσιμο ρόλο που έχει να πάίξει το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη. Μέσα στην χρονιά που μας πέρασε, κόντρα σε όλες τις απαγορεύσεις, την καταστολή, την προπαγάνδα περί «τρομοκρατίας» και «αντισημιτισμού» που χρησιμοποίησαν οι κυβερνήσεις στη Δύση, το κίνημα αλληλεγγύης δεν κάμφθηκε ούτε για μια στιγμή.
Αντίθετα γιγαντώθηκε μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ με τις μαζικές φοιτητικές καταλήψεις που στη συνέχεια πέρασαν τα σύνορα. Κάνοντας τους πάντες να μιλάνε όχι μόνο για το μεγαλύτερο διεθνές αντιπολεμικό κίνημα από την περίοδο του Βιετνάμ αλλά και για ένα κίνημα που ριζοσπαστικοποιείται με μεγάλη ταχύτητα εστιάζοντας στον στόχο μιας Παλαιστίνης ελεύθερης από τη Μεσόγειο μέχρι τον Ιορδάνη. Ένα κίνημα που δηλώνει παρών σε κάθε μικρή και μεγάλη κοινωνική δραστηριότητα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στα γήπεδα, τις συναυλίες, στις κινηματογραφικές αίθουσες, τις απονομή των Όσκαρ –και βέβαια κάθε διαδήλωση και απεργία γιατί είναι ένα κίνημα που διαπερνά και συνδέεται με όλα τα άλλα:
Ενάντια στον ρατσισμό και την ισλαμοφοβία που καλλιεργούν προκειμένου να δικαιολογήσουν τον πόλεμο κλείνοντας ταυτόχρονα τα σύνορα στους πρόσφυγες. Ενάντια στον φασισμό καθώς οι μεγαλύτεροι αντισημίτες από την Μελόνι και τον Ορμπάν μέχρι την Λεπέν και το AfD έχουν γίνει οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές του Νετανιάχου. Ενάντια στη λιτότητα που οξύνεται λόγω της έντασης των εξοπλισμών που προκαλεί ο πόλεμος. Ενάντια στις πολυεθνικές κάθε είδους που στηρίζουν το Ισραήλ και τις πολεμικές μηχανές του ίδιου και του ΝΑΤΟ ενεργοποιώντας τα συνδικάτα και τους φοιτητικούς συλλόγους, με διαδηλώσεις και μποϊκοτάζ. Ενάντια στην κλιματική αλλαγή –με την Γκρέτα Τούνμπεργκ πλέον να συλλαμβάνεται στις διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης.
Βλέπουμε ήδη την τεράστια αντανάκλαση της δύναμης αυτού του κινήματος στις αμερικάνικες εκλογές, πάνω στην κυβέρνηση Μπάιντεν αλλά και όλες τις υπόλοιπες κυβερνήσεις. Πιέζονται βλέποντας την κρίση στη Μέση Ανατολή και την αδυναμία τους να επιβάλουν τους δικούς τους όρους να μετατρέπται σε κρίση στο εσωτερικό τους, δημιουργώντας ρωγμές στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο.
Αυτό το κίνημα που επιβεβαίωσε τη δύναμή του κατεβάζοντας εκατομμύρια στους δρόμους του πλανήτη στην επέτειο του πρώτου χρόνου του πολέμου, είναι εδώ για να κάνει χαράδρες τις ρωγμές, όχι μόνο για τη νίκη της Παλαιστινιακής Αντίστασης. Αλλά και για τη δική μας νίκη ενάντια στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και την τάξη που εξυπηρητεί δένοντας τα συμφέροντά της περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στην περιοχή με το κράτος του Ισραήλ και τους πολέμους της Δύσης.