Άρθρο
Μπορούμε να σταματήσουμε την επέμβαση στη Συρία

Εξώφυλλο του τευχους 100

Οι ΗΠΑ απειλούν με νέα ιμπεριαλιστική επίθεση. Ο Πανος Γκαργκάνας εξηγεί τις δυνατότητες για να αντισταθούμε.

 

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, η νέα εκστρατεία του δυτικού ιμπεριαλισμού για επέμβαση στη Μέση Ανατολή με επίθεση στη Συρία από αφορμή τα χημικά όπλα του Άσαντ συναντάει δυσκολίες. Ο Κάμερον έχασε τη σχετική ψηφοφορία στη Βρετανική βουλή και ο Ομπάμα ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου πριν προχωρήσει. Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για εφησυχασμό. Η ανάγκη να σταματήσουμε τα σχέδια της νέας ιμπεριαλιστικής επέμβασης και την εμπλοκή της ελληνικής κυβέρνησης σε αυτά είναι επιτακτική. Οι αραβικές επαναστάσεις χρειάζονται την αλληλεγγύη μας περισσότερο αυτές τις κρίσιμες στιγμές.

Αφετηρία για να δώσουμε αυτή τη μάχη είναι η εμπειρία του αντιπολεμικού κινήματος ενάντια στους προηγούμενους «ανθρωπιστικούς πολέμους» των ΗΠΑ και των «προθύμων» τους. Κανένας δεν μπορεί να καταπιεί τα ψέματα ότι το αμερικάνικο Πεντάγωνο ετοιμάζεται να τιμωρήσει το καθεστώς της Συρίας για τη χρήση χημικών όπλων, καθώς ξέρουμε πόσο ψεύτικες ήταν οι «ευαισθησίες» για τους λαούς της Γιουγκοσλαβίας όταν το ΝΑΤΟ έριχνε τις βόμβες του εκεί, όταν η ίδια συμμαχία «απελευθέρωνε» τις γυναίκες του Αφγανιστάν σκορπώντας το θάνατο, όταν ο Μπους και ο Μπλερ ισοπέδωναν το Ιράκ για τα «όπλα μαζικής καταστροφής» του Σαντάμ που δεν βρέθηκαν ποτέ.

Κι όμως, οι ίδιοι λίγο-πολύ απολογητές που υποστήριζαν εκείνες τις επεμβάσεις χωρίς ποτέ να ζητήσουν συγγνώμη για τα ψέματά τους, επανέρχονται και εγκαλούν την Αριστερά ότι δεν νοιάζεται για τα παιδάκια της Συρίας που σκοτώνονται από τα χημικά, όπως γράφει π.χ. ο Μ. Μητσός στα ΝΕΑ.

Είναι γελοίες οι προσπάθειες να αμφισβητηθεί το ηθικό προβάδισμα της Αριστεράς που εναντιώνεται στον ιμπεριαλισμό. Οι αντιμπεριαλιστικοί αγώνες έχουν σώσει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων από τις βαρβαρότητες της αποικιοκρατίας στο παρελθόν και την εξάπλωση της φτώχειας στον σημερινό κόσμο της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης. Η αντίσταση στην επίθεση στη Συρία έχει το δίκιο με το μέρος της και ηθικά και πολιτικά.

Αυτό φάνηκε με εντυπωσιακό τρόπο στην περίπτωση της Βρετανίας, της χώρας που είχε την πιο μεγάλη αντιπολεμική έκρηξη το 2003 ενάντια στην επίθεση στο Ιράκ. Επί δέκα χρόνια διάφοροι καλοθελητές καλλιεργούσαν το μοτίβο ότι το κίνημα δεν έπαιξε ρόλο, αφού ο Μπους και ο Μπλερ προχώρησαν στην εισβολή στο Ιράκ αγνοώντας τα εκατομμύρια που είχαν βγει στους δρόμους στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη και σε όλες σχεδόν τις πρωτεύουσες του κόσμου.

Τι ήταν αυτό που οδήγησε τους βουλευτές σε ανταρσία κατά των σχεδίων της κυβέρνησης Κάμερον για άμεση επίθεση στη Συρία, αν όχι ο φόβος ότι θα έβγαζαν ξανά τον κόσμο στους δρόμους; Πολλοί βουλευτές από το κόμμα των Φιλελευθέρων που τώρα στηρίζει την συγκυβέρνηση με τους Συντηρητικούς είχαν εκλεγεί με τον αέρα του «αντιπολεμικού κόμματος», καθώς οι Φιλελεύθεροι είχαν αντιταχθεί στην επέμβαση στο Ιράκ όταν οι Εργατικοί του Μπλερ και οι Τόρυδες την στήριζαν.

Κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος και αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο στη σημερινή συγκυρία όπου το ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο είναι γεμάτο προβλήματα και η «Αραβική Άνοιξη» δίνει κρίσιμες μάχες.

Ταλαντεύσεις

Οι ταλαντεύσεις του Ομπάμα και της αμερικάνικης ηγεσίας συνολικότερα, ασφαλώς προκαλούνται από την ανησυχία ότι η πλειοψηφία της κοινής γνώμης και στις ΗΠΑ είναι κατά της επέμβασης. Παλιότερα το κίνημα είχε προκαλέσει το λεγόμενο «σύνδρομο του Βιετνάμ» στα αμερικάνικα επιτελεία. Στη σημερινή περίοδο, ακόμη και ο Κέρι που είναι το γεράκι υπέρ της επέμβασης στη Συρία αναγκάζεται να ομολογεί ότι υπάρχει κόπωση από τους διαρκείς πολέμους των ΗΠΑ.

Υπάρχουν, όμως και άλλοι παράγοντες που επιδρούν. Ένας βασικός είναι η στροφή των αμερικάνικων προτεραιοτήτων προς την Ασία. Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός ανησυχεί από την άνοδο της Κίνας και την αυξανόμενη επιρροή της στην περιοχή και ευρύτερα. Γι’ αυτό, η αμερικάνικη διπλωματία καλλιεργεί συστηματικά τις συμμαχίες της με τα ασιατικά κράτη που αισθάνονται απειλούμενα από την κινεζική άνοδο. Και βέβαια δεν περιορίζονται μόνο στη διπλωματία. Ο στρατιωτικός σχεδιασμός του Πεντάγωνου συγκεντρώνει δυνάμεις και πόρους στον έλεγχο του Ειρηνικού και στην ικανότητα να παρέμβει σε οποιαδήποτε κρίση στην περιοχή γύρω από την Κίνα.

Αυτή η στροφή απαιτεί περιορισμό των στρατιωτικών δεσμεύσεων των ΗΠΑ σε άλλα σημεία του πλανήτη. Ακόμη και ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός δεν μπορεί να συντηρεί ταυτόχρονα στρατούς κατοχής στα πεδία των προηγούμενων επεμβάσεών του και να κλιμακώνει την παρουσία του γύρω από την Κίνα. Η Μέση Ανατολή είναι η περιοχή όπου γίνεται πιο αισθητή αυτή η αλλαγή προτεραιοτήτων.

Ο Ομπάμα προσπαθούσε όλα τα προηγούμενα χρόνια να ντύσει αυτή την επιλογή με «φιλειρηνικό» μανδύα. Έπαιρνε αποστάσεις από την πολιτική του προκατόχου του και τόνιζε ότι οι ΗΠΑ μπορούν να εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους με μια πολιτική «soft power», δηλαδή οικονομική, διπλωματική και πολιτική επιρροή αντί για πολεμικές επεμβάσεις.

Ωστόσο, ο μανδύας ήταν ψεύτικος. Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» συνεχιζόταν ανελέητος. Ο Ομπάμα είναι ο πρόεδρος που βρήκε και σκότωσε τον Οσάμα μπιν Λάντεν. Η χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) για «στοχευμένους» βομβαρδισμούς κλιμακώθηκε με δραματικά αποτελέσματα σε βάρος των άμαχων πληθυσμών στο Πακιστάν και στο Αφγανιστάν. Και βέβαια η επέμβαση στη Λιβύη απέδειξε ότι όταν τα αμερικάνικα επιτελεία νομίζουν ότι «τους παίρνει» δεν διστάζουν να προχωρήσουν.

Παρ’ όλα αυτά, τα προβλήματα των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή δεν ξεπεράστηκαν. Τα αμερικάνικα στρατεύματα αποτραβήχτηκαν από το Ιράκ, αλλά το καθεστώς Μαλίκι που άφησαν πίσω τους βρίσκεται πιο κοντά στο Ιράν παρά στους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή. Οι ΗΠΑ αναγκάζονται να ανοίξουν συνομιλίες με τους Ταλιμπάν για να απεμπλακούν από το Αφγανιστάν. Η προσπάθεια να καπηλευτούν την Αραβική Άνοιξη ενθαρρύνοντας τον Πρόεδρο Μούρσι να γίνει ένας αιγύπτιος Ερντογάν, να κάνει δηλαδή τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ένα νεοφιλελεύθερο ισλαμοδημοκρατικό κόμμα σαν το ΑΚΡ της Τουρκίας, κατάληξε σε φιάσκο. Το κακοστημένο σίριαλ «η Αμερική δύναμη δημοκρατίας στον αραβικό κόσμο» γίνεται εφιάλτης με πρωταγωνιστή το Στρατηγό Σίσι και εναγκαλισμούς με τα κατάλοιπα του Μουμπάρακ.

Ακόμη και η επέμβαση στη Λιβύη που έδειξε ότι πάντα δίπλα στην «soft power» υπάρχει και ο σκληρός στρατιωτικός βραχίονας, δεν έφερε τα επιθυμητά γι’ αυτούς αποτελέσματα. Φέτος το καλοκαίρι η παραγωγή πετρελαίου στη Λιβύη έχει πέσει στο ένα τέταρτο περίπου γιατί υπάρχουν απεργίες σε πετρελαιοπηγές, αγωγούς και λιμάνια, τις οποίες το μετά Καντάφι καθεστώς δεν καταφέρνει να ελέγξει.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό, ο Ομπάμα ξαναγυρνάει στα βήματα του Μπους χωρίς όμως τη βεβαιότητα ότι ένας νέος «ανθρωπιστικός πόλεμος» στη Συρία αυτή τη φορά μπορεί να πετύχει. Οι μέχρι στιγμής γνωστοί στόχοι μιας επέμβασης θα είναι να αποφύγει την εμπλοκή χερσαίων δυνάμεων και να επιβάλει στο καθεστώς Άσαντ να προχωρήσει σε μια ελεγχόμενη μεταπολίτευση χωρίς μια συντριπτική ήττα του συριακού στρατού. Βομβαρδισμοί και πυραυλικά χτυπήματα «χειρουργικής ακρίβειας», όχι μόνο στρατιωτικής αλλά και πολιτικής «ακρίβειας».

Οι πολιτικές και στρατιωτικές δυσκολίες της ιμπεριαλιστικής επέμβασης πρέπει να μας ενθαρρύνουν να ξεδιπλώσουμε την αντίσταση, διεθνώς και στην Ελλάδα. Αφετηρία για αυτή την προσπάθεια είναι ο ίδιος ο αγώνας του λαού της Συρίας. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι η εξέγερση ενάντια στο καθεστώς Άσαντ είναι αναπόσπαστο τμήμα των επαναστάσεων της «Αραβικής Άνοιξης» και όχι «μαριονέτες» της Δύσης. Η (αυτό)προβολή του καθεστώτος Άσαντ ως «αντιιμπεριαλιστικού» είναι καθαρός αποπροσανατολισμός.

Η εξέγερση

Ο Χαφέζ αλ Άσαντ, πατέρας του σημερινού Προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ, βαρύνεται με εγκλήματα κατά των Παλαιστινίων. Η σφαγή στο στρατόπεδο προσφύγων Τελ αλ Ζαατάρ στο Λίβανο έγινε το 1978 όταν ο στρατός της Συρίας βρισκόταν εκεί και έκανε πλάτες στη φασιστική πολιτοφυλακή των «Φρουρών των Κέδρων». Το 1990-91 συμμετείχε ανοιχτά στο πλευρό του πατέρα Μπους στον λεγόμενο Πόλεμο του Κόλπου κατά του Ιράκ. Όσο για την καταστολή στο εσωτερικό της Συρίας, είχε όλες τις βαρβαρότητες μιας δικτατορίας 30 χρόνων μέχρι το θάνατό του το 2000.

Ο γιος και διάδοχός του Μπασάρ κατάφερε πάνω σε αυτή την κληρονομιά να προσθέσει τη διεύρυνση των ταξικών ανισοτήτων μέσα στη Συρία. Η μερίδα του πληθυσμού που ζει στο όριο της φτώχειας μεγάλωσε στα δικά του χρόνια. Το κίνημα που γκρέμισε τον Μπεν Αλί στην Τυνησία και τον Μουμπάρακ στην Αίγυπτο έδωσε την έμπνευση για την έκρηξη και στη Συρία το 2011. Ωστόσο ο Μπασάρ απάντησε πολύ γρήγορα με κλιμάκωση της βίας ενάντια στις διαδηλώσεις σπρώχνοντας προς τη στρατιωτικοποίηση της σύγκρουσης από νωρίς.

Επίσης από νωρίς άρχισαν οι προσπάθειες να μετατραπεί ο εμφύλιος πόλεμος από ταξικό σε θρησκευτικό. Το καθεστώς έπαιξε γρήγορα το χαρτί της ανησυχίας για την κυρίαρχη μειοψηφία απέναντι στη Σουνίτικη πλειοψηφία του φτωχού πληθυσμού. Η Σαουδική Αραβία έτρεξε να χρηματοδοτήσει ομάδες ισλαμιστών που εμφανίστηκαν ως προστασία από τις σφαγές του καθεστώτος. Η στήριξη του Άσαντ από το Ιράν και η εμπλοκή της Χεζμπολά στο πλευρό του έφερε ακόμη πιο κοντά την απειλή του εκφυλισμού της εξέγερσης σε ενδοθρησκευτική σύγκρουση Σιιτών-Σουνιτών. Υπάρχουν φωνές μέσα στο αμερικάνικο κατεστημένο σύμφωνα με δημοσίευμα των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς που θεωρούν επιτυχία το γεγονός ότι Χεζμπολά και Αλ Κάιντα συγκρούνται στο έδαφος της Συρίας και «θα αλληλοεξοντωθούν σαν δυο σκορπιοί κλεισμένοι σε ένα μπουκάλι».

Οι εξελίξεις στην Αίγυπτο έφεραν άλλη μια τροπή στη σύγκρουση στη Συρία. Η επέμβαση του αιγυπτιακού στρατού κατά του προέδρου Μούρσι και η εκστρατεία καταστολής του στρατηγού Σίσι ενθάρρυναν το καθεστώς Άσαντ και τον συριακό στρατό ότι μπορούν να ελέγξουν την κατάσταση στη Συρία. Μοιάζει αντιφατικό, δεδομένου ότι η Σαουδική Αραβία στηρίζει τον Σίσι στην Αίγυπτο και πολεμάει τον Άσαντ στη Συρία, αλλά δεν είναι. Το κυρίαρχο στοιχείο δεν είναι τα σχέδια των Σαούδ αλλά η ταξική αντιπαράθεση. Οι στρατηγοί στη Δαμασκό αποθρασύνθηκαν από την αντεπαναστατική δράση των ομολόγων τους στο Κάιρο.

Παρά όλες αυτές τις δυσκολίες, οι εξεγερμένοι της Συρίας δεν το βάζουν κάτω. Είναι ένα κίνημα με φοβερές αντοχές απέναντι στις σφαγές του Άσαντ αλλά και απέναντι στα «καπελώματα» από τη Δύση. Οι εξόριστοι αστοί πολιτικοί και οι φυγάδες στρατηγοί που παριστάνουν την ηγεσία από το εξωτερικό, από τα πολυτελή ξενοδοχεία της Ισταμπούλ, δεν έχουν τον έλεγχο στις εξεγερμένες εργατογειτονιές των πόλεων της Συρίας. Οι Επιτροπές που αναδείχθηκαν μέσα στη φωτιά της εξέγερσης έχουν μεγαλύτερο κύρος. Και υπάρχει επαναστατική αριστερά που παλεύει για την πολιτική ανεξαρτησία τους δηλώνοντας ξεκάθαρα την αντίθεση της στην ιμπεριαλιστική επέμβαση και υποστηρίζοντας ότι η «επανάστασή μας δεν έχει άλλους σύμμαχους εκτός από τις λαϊκές επαναστάσεις στην περιοχή και σε όλο τον κόσμο», όπως έγραφαν οι σύντροφοί μας του «Ρεύματος Επαναστατικής Αριστεράς» της Συρίας σε ανακοίνωσή τους.

Κοινή διακήρυξη

Η πάλη ενάντια στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία ενισχύεται και από την κοινή διακήρυξη που υπέγραψαν επαναστατικές δυνάμεις της περιοχής. Οι οργανώσεις: Επαναστάτες Σοσιαλιστές (Αίγυπτος) – Ρεύμα Επαναστατικής Αριστεράς (Συρία) – Ένωση Κομμουνιστών (Ιράκ) - Μαχητής/Μαχήτρια (Μαρόκο) – Σοσιαλιστικό Φόρουμ (Λίβανος) δηλώνουν στις 31 Αυγούστου:

«- H αναμενόμενη δυτική ιμπεριαλιστική επίθεση δεν στοχεύει να υποστηρίξει τη Συριακή επανάσταση με κανέναν τρόπο. Θα έχει ως στόχο να πιέσει τη Δαμασκό στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, να διευκολύνει την αποχώρηση του Άσαντ από το προσκήνιο, διατηρώντας όμως το καθεστώς στη θέση του, ενώ παράλληλα θα βελτιώνει τις προϋποθέσεις για να ενισχυθεί η θέση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην μελλοντική Συρία, ενάντια στον ρωσικό ιμπεριαλισμό.

- Όσο περισσότερο καταλάβουν αυτοί που συμμετέχουν στις συνεχιζόμενες λαϊκές κινητοποιήσεις –αυτοί που είναι πιο συνειδητοποιημένοι, πιο τίμιοι και πιο αφοσιωμένοι στο μέλλον της Συρίας και του λαού της- αυτήν την πραγματικότητα, τις συνέπειές της, τα αποτελέσματά της, και δράσουν ανάλογα, τόσο περισσότερο θα ενισχυθεί η προσπάθεια να επιλέξει ο συριακός λαός μια πραγματικά επαναστατική ηγεσία. Στη διαδικασία ενός αποφασιστικού αγώνα στηριγμένου στα σημερινά και μελλοντικά συμφέροντα του λαού, θα προκύψει και ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα, συμβατό με αυτά τα συμφέροντα, το οποίο θα μπορέσει να προβληθεί και να δοκιμαστεί στο δρόμο προς τη νίκη.

Όχι σε όλες τις μορφές ιμπεριαλιστικής επέμβασης, είτε από τις ΗΠΑ είτε από τη Ρωσία.

Όχι σε όλες τις μορφές αντιδραστικών σεχταριστικών παρεμβάσεων, είτε από το Ιράν, είτε από τις χώρες του Κόλπου.

Όχι στην παρέμβαση της Χεζμπολά, η οποία δικαιολογεί τη μέγιστη καταδίκη.

Κάτω όλες οι αυταπάτες για το αναμενόμενο αμερικανικό στρατιωτικό χτύπημα.

Διαρρήξτε τις αποθήκες όπλων για τον συριακό λαό και τον αγώνα του για ελευθερία, αξιοπρέπεια και κοινωνική δικαιοσύνη.

Νίκη σε μια ελεύθερη, δημοκρατική Συρία και κάτω η δικτατορία του Άσαντ και όλες οι δικτατορίες μια για πάντα.

Ζήτω η επανάσταση του Συριακού λαού».

Είναι άμεσο καθήκον για όλη την Αριστερά σε όλο τον κόσμο να ανταποκριθεί σε αυτή την έκκληση. Ιδιαίτερα αυτό ισχύει για την Αριστερά σε Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία, γιατί χωρίς τα στηρίγματα σε αυτές τις χώρες καμιά ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Μέση Ανατολή δεν μπορεί να προχωρήσει.

Η ετοιμόρροπη συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου νομίζει ότι μπορεί να αξιοποιήσει τη συμμετοχή της στο πλευρό των ΗΠΑ για να ενισχύσει τη θέση της. Δηλώνει έτοιμη να παραχωρήσει τις διευκολύνσεις των βάσεων «σύμφωνα με τις διακρατικές δεσμεύσεις της χώρας» και παράλληλα κλιμακώνει τη ρατσιστική εκστρατεία του Δένδια ετοιμάζοντας νέα στρατόπεδα συγκέντρωσης για τους πρόσφυγες από τη Συρία.

Όσα δεν τολμάει να πει ανοιχτά η κυβέρνηση, τα προβάλει η ακροδεξιά προπαγάνδα συμπλέοντας με τους νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Η ελληνική συμμετοχή, λένε, μπορεί να εξαργυρωθεί με ανταλλάγματα που ξεκινάνε από την κατοχύρωση της ΑΟΖ και φτάνουν σε νέο «κούρεμα» του χρέους. Το κίνημα της εργατικής αντίστασης στα Μνημόνια και τις Τρόικες πρέπει να απαντήσει ξεκάθαρα σε αυτές τις βρομιές.

Για την εργατική τάξη δεν υπάρχει κανένα «αντάλλαγμα» ικανό να μας πείσει να προδώσουμε τους λαούς της Αραβικής Άνοιξης και τον αγώνα τους ενάντια στους ιμπεριαλιστές και τους ντόπιους δυνάστες. Η ιμπεριαλιστική επέμβαση θα οξύνει τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στις κυρίαρχες τάξεις των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, θα φέρει χειρότερες θυσίες και όχι «ανταλλάγματα». Συμφέρον των εργατών είναι να παλέψουμε ενάντια στην επέμβαση, να απαιτήσουμε να κλείσουν οι βάσεις και να σταματήσει η συνεργασία με το Ισραήλ, να ανοίξουν τα σύνορα για τους πρόσφυγες και να κλείσουν τα στρατόπεδα-Γκουντανάμο του Δένδια.