Η καπιταλιστική κρίση και τα κινήματα της Αντίστασης θέτουν σε πρώτο πλάνο τη συζήτηση για τη στρατηγική, με τρόπο που έχουμε να το δούμε μέσα στην Αριστερά για δεκαετίες. Οι περιοδικές εκδόσεις που θα παρουσιάσουμε στην Επισκόπησή μας επιχειρούν να εμπλουτίσουν διάφορες πλευρές αυτής της απαιτητικής συζήτησης.
Το μπλογκ “Η Λέσχη” (ilesxi.wordpress.com) κυκλοφόρησε πρόσφατα την πρώτη του έκδοση με την ονομασία Τετράδια ανυπότακτης θεωρίας (αριθμός 1, Ιούνης 2012). Οι συντελεστές της έκδοσης φιλοδοξούν μάλλον να δώσουν στα Τετράδια `περιοδικό χαρακτήρα (το εγχείρημα παραμένει ανοικτό). Στο εισαγωγικό τους κείμενο (“Αυτός ο κόσμος που αλλάζει με τρομάζει;”), οι επιμελητές Κώστας Γούσης και Θάνος Ανδρίτσος εξηγούν τις αφετηρίες και τους στόχους των “Τετραδίων”. Γράφουν: “η αναγκαία επιστημολογική συνθήκη για μια σοβαρή στρατηγική συζήτηση και ένα προγραμματικό διάλογο στην αριστερά είναι να ανέβει το θερμόμετρο στο δρόμο”. Για τους συγγραφείς, η συνθήκη αυτή έχει πια ωριμάσει. Πρόκειται για καλοδεχούμενη εκτίμηση: οι θεωρίες που αντιμετωπίζουν το κίνημα ως “ανεπαρκές” και τη συγκυρία ως μία ακόμη “συντηρητική αναδίπλωση” βάζουν ταφόπλακα σε οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για τη στρατηγική. Αντίθετα, είναι μέσα από τα προχωρήματα του πραγματικού κινήματος και τον “αντιφατικό ριζοσπαστισμό” του (όπως γράφεται στον Πρόλογο), που μπορούν να γενικευτούν οι εμπειρίες και να κατακτηθεί μια νέα επαναστατική θεωρία, σε σύγκρουση με τον κινηματισμό και τον αριστερό “μέσο όρο”.
Στα Τετράδια βρίσκουμε: δύο κείμενα του Σταύρου Μαυρουδέα και του Γιώργου Βασσάλου για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ευρωζώνη και τη στάση της Αριστεράς απέναντί τους. Το “Σχέδιο για μια μαρξιστική θεωρία για το έθνος” του Κώστα Παλούκη, όπου περιγράφονται οι προσπάθειες να ξαναγραφτεί εκσυγχρονιστικά η ιστορία του ελληνικού έθνους, αλλά και τα πολιτικά όρια αυτής της “αποδόμησης”. Την χρήσιμη μελέτη του Σπύρου Μαρκέτου για “Την άκρα δεξιά στην Ελλάδα την περίοδο της κρίσης” με πλούσιες αναφορές στην ιστορία της ελληνικής ακροδεξιάς. Τα άρθρα των Κώστα Μάρκου, Παναγιώτη Μαυροειδή και Δημήτρη Γρηγορόπουλου για μια σύγχρονη επαναστατική στρατηγική. Τα κείμενα του Παναγιώτη Σωτήρη και του Κώστα Σκορδούλη για το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο και την οικολογική κρίση αντίστοιχα. Και τέλος, το κείμενο του Νίκου Λούντου, με τίτλο “Η Αραβική Άνοιξη σε χρόνο ενεστώτα: το μέλλον στα χέρια της εργατικής τάξης”, όπου εξετάζονται οι προοπτικές της Αραβικής Επανάστασης ενάμιση περίπου χρόνο μετά το ξέσπασμά της.
Κυκλοφορεί το νέο τεύχος της Μαρξιστικής Σκέψης (τόμος 6ος, Ιούνιος-Ιούλιος 2012). Τα περιεχόμενα του τόμου χωρίζονται βασικά σε δύο μέρη: στο πρώτο μέρος η σύνταξη του περιοδικού συνεχίζει το αφιέρωμα του προηγούμενου τόμου για τον φασισμό, τον νεοφασισμό και την ακροδεξιά. Ανάμεσα στα κείμενα, δημοσιεύεται η μελέτη του Χρήστου Κεφαλή “Η μαρξιστική θεωρία του φασισμού στο Μεσοπόλεμο”, θέμα που αποτέλεσε και αντικείμενο εισήγησης του Κεφαλή στο φετινό τετραήμερο Μαρξισμός. Στο δεύτερο μέρος, η Μαρξιστική Σκέψη περιέχει ένα αφιέρωμα στον Μαρξ και τον Γκράμσι. Για τον Μαρξ, αναφέρουμε ενδεικτικά τα κείμενα του Αλέξανδρου Χρύση με τίτλο “Ο νεαρός δημοσιολόγος Μαρξ και η δημοκρατία” και του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου με τίτλο “Ορισμένες πλευρές της δραστηριότητας του Μαρξ στις δεκαετίες του 1850 και του 1860”. Για τον Γκράμσι, αναφέρουμε τα κείμενα του Πήτερ Τόμας με τίτλο “Οι επαναστατικές ιδέες του Αντόνιο Γκράμσι” και του Θανάση Καμπαγιάννη με τίτλο “Από την άμυνα στην επίθεση – και ξανά πίσω στην άμυνα: επαναστατική στρατηγική και τακτική στις Θέσεις της Λυών του Αντόνιο Γκράμσι”.
Τέλος, επί του πιεστηρίου, προλαβαίνουμε να αναγγείλουμε την κυκλοφορία της τελευταίας Ουτοπίας (τεύχος 99, Μάρτιος-Απρίλιος 2012). Η Ουτοπία είναι αφιερωμένη στις “Ψυχολογικές συνέπειες της κρίσης”. Εκτός του αφιερώματος περιέχει μελέτες, όπως αυτή του Αλέξανδρου Χρύση: “Για μια μαρξική θεωρία του Κράτους: Θέσεις με αφετηρία την αρθρογραφία του Marx στην Εφημερίδα του Ρήνου”. Καθώς και αυτή του Ντομένικο Λοζούρντο, με τίτλο “Από τον 20ό στον 21ο αιώνα”. Ο Λοζούρντο τονίζει τη συνεχιζόμενη αναγκαιότητα του αντι-ιμπεριαλισμού στη σύγχρονη στρατηγική της Αριστεράς, απορρίπτοντας όμως την επικαιρότητα της πολιτικής της Τρίτης Διεθνούς του Λένιν και του Τρότσκι, με την κεντρικότητα που αυτοί αποδίδουν στην εργατική τάξη και το επαναστατικό κόμμα. Αντίθετα, προωθεί την ιδέα ενός “ιστορικού μπλοκ” εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων, αντιαποικιοκρατικών καθεστώτων και κινημάτων της Δύσης, καλωσορίζοντας μέσα σ’ αυτό ακόμα και την “πρωτόγνωρη ανάπτυξη” της Κίνας “που καταλύει το μονοπώλιο... του ιμπεριαλισμού”. Το κείμενο του Άλεξ Καλλίνικος που δημοσιεύεται σε αυτό το τεύχος του Σοσιαλισμός Από τα Κάτω απαντάει σε πλευρές αυτού του “αντι-ιμπεριαλιστικού τριτοκοσμισμού”, που γνωρίζει μια νέα ιδεολογική αναβίωση. Η επαναστατική στρατηγική του 21ου αιώνα θα χρειαστεί να βρει τη σωστή διαλεκτική ανάμεσα στα καθήκοντα των αντι-ιμπεριαλιστικών μαχών ως κομμάτι του αντικαπιταλιστικού πολέμου. Από αυτή την άποψη, η συζήτηση αυτή θα γίνεται όλο και πιο επίκαιρη τους μήνες και τα χρόνια που έρχονται.