«Κατακτήσαμε τους πρώτους στόχους», τόνισε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου υποδεχόμενος τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιώργο Προβόπουλο, λίγες ημέρες μετά το Δεκαπενταύγουστο. «Αφήνουμε πίσω το φαύλο κύκλο», του απάντησε ο Γ. Προβόπουλος. «Η υστέρηση των εσόδων είναι μικρή και συγκυριακή... δεν θα συνεχιστεί», δήλωνε καθησυχαστικά ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου που παρευρισκόταν στη συνάντηση, πίσω από τις κάμερες. Και να σου τα ρεπορτάζ στα media για τις νέες εξορμήσεις των Ράμπο της εφορίας.

Θεατρινισμοί! Οι δηλώσεις κυβέρνησης και τραπεζιτών θυμίζουν τους «μαθητευόμενους μάγους» της κυβέρνησης Καραμανλή, όταν μόλις πέρσι το καλοκαίρι διαβεβαίωναν ότι «η ελληνική οικονομία και οι τράπεζες είναι θωρακισμένες». Για πετάξουν μετά λευκή πετσέτα.

Όμως, όσο η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και οι τραπεζίτες, «αγκαζέ» με την τρόικα, προσπαθούν ενορχηστρωμένα να πείσουν ότι τα μέτρα αποδίδουν και ότι ζούμε το σενάριο μιας «οδυνηρής μεν, αλλά σύντομης λιτότητας», η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Το σενάριο που πλασάρουν πατάει στην υπόθεση ότι «η ανάκαμψη δεν θα αργήσει και τότε η λιτότητα θα αποσυρθεί». Ωστόσο, οι διεθνείς οικονομικές εξελίξεις δεν συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Ο φόβος επιστρέφει στις παγκόσμιες αγορές συμπιέζοντας τις αποδόσεις ομολόγων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, κρατώντας την τιμή του χρυσού σε δυσθεώρητα ύψη (θεωρούνται «ασφαλή επενδυτικά καταφύγια») και ρίχνοντας τα χρηματιστήρια και το ευρώ, καθώς τα νούμερα στην «πραγματική οικονομία» είναι περισσότερο από αναιμικά

Έχει δημιουργηθεί μια τεράστια φούσκα στη αγορά ομολόγων, παραδέχονται διεθνείς οικονομικοί αναλυτές, ώστε εάν αρχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια (όπως έγινε στην κρίση της «νιρβάνας» των subprime), με τόση ρευστότητα που κυκλοφορεί στις αγορές και με τις τιμές των κρατικών ομολόγων τόσο ψηλά, το αποτέλεσμα θα είναι μια χιονοστιβάδα κατάρρευσης τιμών, μαζικές πτωχεύσεις επιχειρήσεων και γενικά ένα νέο χρηματοοικονομικό χάος.

Όμως πέρα από τις προβλέψεις, όπως και να εξελιχθούν τα πράγματα, η «ελληνική τραγωδία» είναι άμεση δεμένη με το «παγκόσμια δράμα» που εκτυλίσσεται μετά το ξέσπασμα της κρίσης των subprime στις ΗΠΑ το καλοκαίρι του 2007, οδηγώντας τον καπιταλισμό στη χειρότερη ύφεση από τη δεκαετία του ´30. Όταν από τα τέλη του 2008 χρειάστηκε να ενεργοποιηθεί παγκοσμίως το μεγαλύτερο συντονισμένο πρόγραμμα κρατικών παρεμβάσεων στην Ιστορία, διοχετεύοντας πάνω από 14 τρισ. δολ. (25% του παγκόσμιου ΑΕΠ) για να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Αλλά μοιάζει να μην έχουν αλλάξει και πολλά. Τα σενάρια ανάκαμψης αποδεικνύονται ιστορίες θερινής νυκτός, αφού ήδη ακόμη και οι «ιλουστρασιόν» οικονομολόγοι της μόδας, των πλούσιων διεθνών οίκων, παραδέχονται ότι ο κίνδυνος «νέας ύφεσης» (σε σχήμα W) δεν έχει απομακρυνθεί. Ακόμα και η ανάκαμψη στα εταιρικά κέρδη, παραδέχονται ότι προήλθε περισσότερο από την αντικατάσταση των αποθεμάτων στις αποθήκες. Και τώρα «η κάμψη μέσα στην κάμψη» είναι στην ατζέντα.

Τα επίσημα στοιχεία στη λεγόμενη «πραγματική οικονομία» χωλαίνουν σε Δύση και Ανατολή. Με τις τελευταίες ενδείξεις του δείκτη βιομηχανικής δραστηριότητας παγκοσμίως να αποτυπώνουν τάσεις επιβράδυνσης από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ιαπωνία έως την Κίνα κι άλλες αναδυόμενες οικονομίες.

Επιβράδυνση

«Τα σημάδια από τις αναδυόμενες οικονομίες χτυπούν καμπανάκια για όλο τον πλανήτη, καθώς «φρενάρει» η βιομηχανική δραστηριότητα», σημειώνει ο Στέφεν Κινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος στην HSBC. «Αυτό αντανακλά η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης των νέων παραγγελιών, ειδικά στις εξαγωγές του μεταποιητικού κλάδου». Τα μέτρα λιτότητας καθώς και η αναμενόμενη ύφεση στις ανεπτυγμένες αγορές θα οδηγήσουν σε πτώση του παγκόσμιου εμπορίου. Η δυναμική ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας που παρατηρήθηκε το τελευταίο 12μηνο, «πέτυχε τελικά λακούβα στο δρόμο», καταλήγει ο Στ. Κινγκ.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου μπορεί να κοκορεύεται ότι έχει ρίξει κατά 40% το δημόσιο έλλειμμα στο 7μηνο, αλλά αυτό δεν είναι και επίτευγμα. Εάν σκεφτεί οποιοσδήποτε πώς έγινε: στην κυριολεξία, στον πάγκο του χασάπη. Με τον μπαλτά, περικόπτοντας μαζικά δημόσιες δαπάνες για κοινωνικές ανάγκες (π.χ. νοσοκομεία, σχολεία, μέσα μαζικής μεταφοράς, μισθοί, συντάξεις).

Ήδη το νέο (επικαιροποιημένο) Μνημόνιο που συνυπογράφεται από την κυβέρνηση Παπανδρέου και την τρόικα (τέσσερις μόλις μήνες μετά την υιοθέτηση του αρχικού κειμένου τον Μάιο), προβλέπει μεταξύ άλλων νέες «παρεμβάσεις» εντός του φθινοπώρου σε ΔΕΚΟ (με έμφαση σε ΟΣΕ και ΔΕΗ), δήμους, νοσοκομεία, σχολεία, ασφαλιστικό και εργασιακά.

Έτσι βελτιώνεται το έλλειμμα, με το τσεκούρι: ξεκινώντας διαδικασίες παύσης εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων του κράτους προς την κοινωνία, για να μην υπάρξει έναρξη παύσης εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων του κράτους προς τους πιστωτές-δανειστές του.

Κι όμως, το δημόσιο χρέος εξακολουθεί να τραβά την ανηφόρα. Στα τέλη Ιουνίου έφθασε τα 316,9 δις ευρώ ή το 137,2% του ΑΕΠ. Τη στιγμή που ο στόχος για ολόκληρο το 2010 είναι τα 326,2 δις ευρώ. Τόμπολα!

Ενδεικτικό είναι ότι έως το τέλος του 2015 το δημόσιο καλείται να δανειστεί περίπου 172 δισ. ευρώ για να καλύψει μόνον ομολογιακές λήξεις, παλιότερα δάνεια δηλαδή. Κι αυτό, όταν οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες που είναι στη χειρότερη κρίση τους (παρά τα «αισιόδοξα» stress-test, γεμάτες με απαξιωμένα ελληνικά κρατικά ομόλογα με τα οποία κερδοσκοπούσαν), θα πρέπει επιπλέον να αναχρηματοδοτήσουν ομολογιακά δάνεια ύψους 12,5 δισ. ευρώ το 2011 κι άλλα 30 δισ. ευρώ το 2013!

Η υστέρηση εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό ήδη για τους πρώτους 7 μήνες αγγίζει τα 2,6 δισ. ευρώ, όταν σύμφωνα με το Μνημόνιο προβλέπεται αύξηση εσόδων το 2010 κατά 13,7%. Αλλά όσο και να στέλνει ο Παπακωνσταντίνου τους Ράμπο της εφορίας το πρόβλημα είναι βαθύτερο. Αφού οι πτωτικές δυνάμεις που ασκούνται είναι πολύ ισχυρότερες και πηγάζουν από τα έγκατα της συνολικότερης αδυναμίας του καπιταλισμού να ορθοποδήσει παγκοσμίως μετά το κραχ του 2007.

«Η Ιστορία διδάσκει ότι τέτοια επεισόδια που ακολουθούν χρηματοοικονομικές κρίσεις συνήθως είναι εξαιρετικά δύσκολα, προκαλούν οικονομική στασιμότητα και εξασθενούν τα δημόσια έσοδα», σημειώνει τελευταία έκθεση του οίκου αξιολόγησης Moody´s, που προειδοποιεί με νέες υποβαθμίσεις στην ευρωζώνη. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα που αναφέρει είναι εκείνο της Ιαπωνίας, όπου τα φορολογικά έσοδα δεν έχουν ακόμα επιστρέψει στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν την κρίση της δεκαετίας του ´80.

«Για πρώτη φορά από τη Μεταπολίτευση η συρρίκνωση του ΑΕΠ είναι τόσο ισχυρή, καθώς φέτος καταρχήν εκτιμάται στο 4%, ενώ με βάση τις έως τώρα προβλέψεις για μείωση του ΑΕΠ κατά 2,6% το 2011, στο τέλος του επόμενου χρόνου η Ελλάδα θα έχει συμπληρώσει αισίως μία τριετία ύφεσης», αναφέρει η «Ημερησία» (23/8). «Μάλιστα, από το 1975 έως σήμερα, με εξαίρεση την τριετία 1981-1983, ποτέ ο ρυθμός ανάπτυξης δεν ήταν αρνητικός για δεύτερη διαδοχική χρονιά. Ακόμη όμως και τότε, δηλαδή στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η μείωση του ΑΕΠ δεν ξεπέρασε το 1,6%, ήταν δηλαδή κατά πολύ ηπιότερη».

Εάν υπολογιστεί και το μέγεθος της ακρίβειας, με τον πληθωρισμό να σκαρφαλώνει στο 5,5%, στο υψηλότερο σημείο της 12ετίας (πριν την ένταξη στο ευρώ), δημιουργείται ένα επικίνδυνο μείγμα που οι οικονομολόγοι αποκαλούν στασιμοπληθωρισμό.

Έκρηξη ανεργίας

Την ίδια στιγμή τα ποσοστά ανεργίας εκρήγνυνται παντού. Έκρηξη της ανεργίας στο 16% από 12% (επιπλέον 200.000 άνεργους ή στα 800.000 άτομα) ταυτόχρονα με τη λήξη της τουριστικής περιόδου και περαιτέρω επιδείνωση του δείκτη της απασχόλησης έως το τέλος του έτους και στις αρχές του 2011, προβλέπει ο επιστημονικός συνεργάτης του Iνστιτούτου Eργασίας της ΓΣEE Γ. Pωμανιάς. Το IΝΕ της ΓΣEE υπολογίζει ότι η ανεργία μπορεί να φτάσει, στο τέλος του 2010 ή στις αρχές του 2011, ακόμη και το 18% - 20% (900.000 - 1 εκατ. άτομα)!

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εργασίας, οι άνεργοι ανά τον κόσμο ανέρχονται σε 210 εκατ., δηλαδή 34 εκατ. περισσότεροι από το ξέσπασμα της κρίσης το 2007 εκ των οποίων τα 10 περίπου εκατ. είναι στις ΗΠΑ, όπου οι άνεργοι πλέον πλησιάζουν τα 30 εκατομμύρια!

Η κατάσταση αναγκάζει ακόμα και το ΔΝΤ μαζί με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εργασίας να συγκαλέσουν έκτακτη σύνοδο για την απασχόληση τον Σεπτέμβριο στο Όσλο: με την παρουσία, μάλιστα, των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Ισπανίας που βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα της κρίσης στην Ευρώπη.

Η αδυναμία ενίσχυσης της απασχόλησης σε συνδυασμό με την αναιμική πορεία της βιομηχανικής παραγωγής, που συντηρούν την ύφεση, δεν είναι «ελληνικό φαινόμενο». Είναι παγκόσμιο. Αλλά κανείς δεν μπορεί να περιμένει λύσεις από τις άρχουσες τάξεις διεθνώς και τις κυβερνήσεις που τις υπηρετούν, αφού επιδεινώνουν τα προβλήματα και το φαύλο κύκλο της κρίσης καταστρέφοντας τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.

Ήδη, τα «καμπανάκια» μιας νέας βαθιάς οικονομικής διολίσθησης χτυπούν παγκοσμίως. Ο ρυθμός ανάπτυξης του παγκόσμιου ΑΕΠ στις 32 χώρες του ΟΟΣΑ παραμένει στάσιμος (0,7% το β´ τρίμηνο, όσο και το α´ τρίμηνο) και οι επενδύσεις είναι σε αρνητικό έδαφος. Με αποτέλεσμα το εγγενές αδιέξοδο που περιέγραφε ο Μαρξ περίπου 160 χρόνια πριν, να είναι πιο φανερό από ποτέ στον σύγχρονο κόσμο του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.

Πρόσφατη έρευνα της Citigroup αναφέρει ότι οι «καθαρές αποταμιεύσεις» των εταιρειών (εκτός χρηματοοικονομικού τομέα) σε ΗΠΑ, Ευρώπη, Βρετανία είναι αυτή στιγμή σε νέο ρεκόρ - ή πολύ κοντά σε αυτό - ως ποσοστό του ΑΕΠ των εν λόγω οικονομιών. Δηλαδή, οι επιχειρήσεις κάθονται σε ένα βουνό από συσσωρευμένα κέρδη που δεν επενδύουν, διότι δεν προσδοκούν ικανοποιητική κερδοφορία.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το σύστημα παύει να αναζητά τρόπους ανάκαμψης. Αλλά είναι πιο δύσκολο να το πετύχει τώρα που η «συγκέντρωση και συγκεντροποίηση» των κεφαλαίων έχει φτάσει σε τόσο υψηλό επίπεδο, με τις «μαύρες τρύπες» να απειλούν να ρουφήξουν τους πάντες: τράπεζες, πολυεθνικές εταιρείες, ακόμα και χώρες ολόκληρες.

Ιδιαίτερα, όταν όλοι μαζί οι κυρίαρχοι της οικονομίας διεθνώς συμφωνούν ότι η λύση βρίσκεται στο μονόδρομο της εφαρμογής άγριων νεοφιλελεύθερων προγραμμάτων λιτότητας στο όνομα της αποκατάστασης της «ευρωστίας (εξουσίας) των αγορών».

Στη σκιά της συζήτησης για την προοπτική «διπλής ύφεσης», ο κεϊνσιανός αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν ήδη εξηγεί την κατάσταση περισσότερο ως μια «μακρόσυρτη διαδικασία ύφεσης» τις πρώτες φάσεις της οποίας ζούμε από το 2008 και ότι το οικονομικό πρόβλημα στον πλανήτη έχει δρόμο ακόμα.

Ακόμα και οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν είναι σίγουροι για τη συνέχεια. Όταν επί 3 σχεδόν χρόνια έχεις τα επιτόκια στο μηδέν, τυπώνεις μαζικά χρήμα και αγοράζεις οποιοδήποτε μη εμπορεύσιμο χρεόγραφο σου προσφέρουν, αυξάνοντας ιλιγγιωδώς την νομισματική ρευστότητα στην αγορά και παράλληλα η πραγματική οικονομία δεν αντιδρά ουσιαστικά, τότε κάτι πολύ σοβαρό συμβαίνει.

Απέναντι στο νέο αδιέξοδο, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει να «τυπώνει χρήμα», στρέφεται δηλαδή εκ νέου στην αγορά κρατικών ομολόγων όπως και η Βρετανία, ενώ σε νέο γύρο κρατικών πακέτων στήριξης προσανατολίζεται και η Ιαπωνία μετά τα τελευταία απογοητευτικά οικονομικά στοιχεία.

Την ίδια ώρα ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τίμοθι Γκάιτνερ δηλώνει πως «εάν δεν υπάρξουν περαιτέρω κρατικές στηρίξεις από την κυβέρνηση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, στον τομέα της στεγαστικής πίστης, τότε οι μελλοντικές οικονομικές κρίσεις και υφέσεις θα είναι πολύ χειρότερες». Και ο Ομπάμα λέει ότι «η κρίση έχει δρόμο ακόμα», προωθώντας νέα μέτρα κρατικής στήριξης στο Κογκρέσο. Εν μέσω αντιδράσεων από τους Ρεπουμπλικάνους για το έλλειμμα του προϋπολογισμού που υπολογίζεται φέτος να φτάσει στα 1,34 τρισ. δολ., (9,3% του ΑΕΠ) και το δημόσιο χρέος να κινείται προς το 100% του ΑΕΠ.

Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και στην Ευρώπη. Ο αρχιτραπεζίτης της γερμανικής Bundesbank, Αξελ Βέμπερ, (πιθανότερος διάδοχος του Ζ-Κ Τρισέ στην ΕΚΤ σε ένα χρόνο) σε δηλώσεις του στο Bloomberg προέτρεψε την ΕΚΤ «να διατηρήσει την παροχή άφθονης ρευστότητας για ένα χρόνο ακόμα» ομολογώντας τη συνεχιζόμενη αδυναμία στις ευρω-οικονομίες και των σοβαρών προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες.

Μέσα στον Σεπτέμβριο υπάρχουν προγραμματισμένες νέες εκδόσεις κρατικών ομολόγων από την Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία ύψους 30 δισ. ευρώ, οι οποίες αποτελούν κρίσιμο τεστ.

«Στην ουσία η Ευρώπη κινείται με τρεις ταχύτητες, βάσει των τελευταίων στοιχείων του ΑΕΠ το β´ τρίμηνο», αναφέρει ρεπορτάζ του BBC. «Μπροστά είναι η Γερμανία με ανάπτυξη 2,2% το β´ τρίμηνο. Αρκετά μακριά από τις υπόλοιπες. Ακολουθούν οι οικονομίες μεσαίας ταχύτητας, όπως η Ολλανδία και η Γαλλία, που είχαν ανάπτυξη 0,6%. Και στο τέλος οι αδύναμες χώρες, όπως η Ισπανία με ανάπτυξη μόλις 0,2% και η Ελλάδα που είχε συρρίκνωση 1,5% του ΑΕΠ». Γεγονός που ενισχύει τις αντιπαραθέσεις στις κορυφές των ευρω-συνόδων για το κόστος της κρίσης.

Τώρα η Γερμανία εμφανίζεται ως η «ατμομηχανή» διεξόδου, το «νέο οικονομικό θαύμα», όπως το αποκάλεσαν οι γερμανικές εφημερίδες όταν ανακοινώθηκε πως το β´ τρίμηνο το ΑΕΠ αναπτύχθηκε κατά 2,2% και οι εξαγωγές ενισχύθηκαν σημαντικά κατά 8% στη μεγαλύτερο άνοδο από την εποχή την γερμανικής ενοποίησης.

Κι όμως πίσω από τα χαμόγελα, πολλά στελέχη ανησυχούν περισσότερο διότι το «νέο οικονομικό θαύμα» της Γερμανίας μπορεί ουσιαστικά να είναι... «κινεζικό οικονομικό θαύμα»...

«Η Γερμανία είναι τόσο δεμένη οικονομικά με την Κίνα που ενδεχόμενη επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας θα επηρεάσει τη Γερμανία περισσότερο απ´ ό,τι άλλες οικονομίες. Αρκετοί Γερμανοί βιομήχανοι ήδη προειδοποιούν πως το δεύτερο εξάμηνο θα είναι πιο σκληρό», υπογραμμίζει ανάλυση στους Financial Times (16/8). Τέτοιες ανησυχίες κάνουν την Μέρκελ να μην αισθάνεται και τόσο άνετα, με δεδομένη την εκλογική της φθορά και την επιμονή στα προγράμματα λιτότητας.

Η Κίνα (1,335 τρισ. δολ.) μπορεί σε όρους ονομαστικού ΑΕΠ να πέρασε την Ιαπωνία (1,286 τρισ. δολ.) στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας κατάταξης μετά τις ΗΠΑ, αλλά για αρκετούς αποτελεί Νο1 κίνδυνο διεθνούς αστάθειας.

Το ΑΕΠ δεν αποτελεί από μόνο του κριτήριο ευρωστίας. Η Κίνα παράγει τεράστιες αντιφάσεις στο εσωτερικό της. Μερικές ντουζίνες δισεκατομμυριούχοι έχουν επωφεληθεί από το «θαύμα» των τελευταίων δεκαετιών, όταν η πλειοψηφία των 1,3 δισ. κατοίκων στην πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη έχει μέσο εισόδημα στα χαμηλότερα σκαλιά διεθνώς. Το κατά κεφαλήν εισόδημα στην Κίνα ανέρχεται στα 3.600 δολ., σχεδόν δέκα φορές μικρότερο από ό,τι στην Ιαπωνία (37.800 δολ.). Στις ΗΠΑ το ίδιο νούμερο υπολογίζεται στα 42.240 δολ.

Τις τελευταίες εβδομάδες, πάντως, υπήρξε έντονη φημολογία ότι το Πεκίνο θα προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση της οικονομικής πολιτικής λόγω του φόβου ανώμαλης προσγείωσης. Το τελευταίο δίμηνο, οι δείκτες αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής, των επιχορηγήσεων επενδύσεων και των λιανικών πωλήσεων, κατέγραψαν υποχώρηση, ενώ επιβράδυνση σημειώθηκε και στη χορήγηση νέων δανείων από τις τράπεζες που θεωρούνται ιδιαίτερα επισφαλείς με υψηλά χρέη.

Τρία χρόνια από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης τα στοιχεία δείχνουν ότι η κάμψη παγκοσμίως δεν έχει ξεπεραστεί. Αυτό έχει σημασία όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά.

Αλλά όσο πιο αδύναμοι, τυφλοί και διαιρεμένοι είναι οι από πάνω, τόσο πιο πολλές είναι οι ρωγμές που ανοίγουν στο μέτωπο της δράσης για τους από κάτω, για το εργατικό κίνημα και τη νεολαία που παλεύει κόντρα στις επιθέσεις. Αρκεί η Αριστερά να βλέπει αυτή την εικόνα ξεκάθαρα και να ενεργοποιεί τα καλύτερα αντικαπιταλιστικά όπλα (παύση πληρωμών του χρέους, κρατικοποίηση τραπεζών με εργατικό έλεγχο, απαγόρευση απολύσεων κλπ), που αρμόζουν σε αυτή τη μάχη για να είναι νικηφόρα, ανοίγοντας το δρόμο για μια κοινωνία όπου οι υφέσεις θα αποτελούν τροφή μόνο για προϊστορική μελέτη.

Η ΔΕΘ μπορεί να σηματοδοτήσει τη νέα εκκίνηση της ανταρσίας στο νέο μνημόνιο της κυβέρνησης των τραπεζιτών και της τρόικας.