Μέσα στις επόμενες δυο μέρες συνεδρίασαν έκτακτα - με τηλεδιάσκεψη - οι υπουργοί Οικονομικών των G7 και οι κεντρικοί τραπεζίτες της ΕΚΤ στη Μαδρίτη, ενώ στις Βρυξέλες οργανώθηκε συνάντηση των πρωθυπουργών των 16 κρατών-μελών της Ευρωζώνης για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο χρεοκοπίας όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας. Ομπάμα και Μέρκελ έτρεξαν να καθησυχάσουν τις αγορές ότι η Ελλάδα δεν θα πτωχεύσει και η κρίση δεν θα εξαπλωθεί.

Στην πραγματικότητα, οι εκτιμήσεις για το κόστος μιας πανευρωπαϊκής επιχείρησης διάσωσης των λεγόμενων PIGS σκαρφάλωσαν από τα 700 στα 1000 δις ευρώ. Αλλά και πάλι δεν μπορούν να υπολογίσουν τι θα σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη για τις ευρωπαϊκές τράπεζες που κατέχουν ελληνικά, πορτογαλικά, ισπανικά και ιταλικά κρατικά ομόλογα.

Γυρίζοντας πίσω στην κρίση των αμερικάνικων τραπεζών του 2008, αναρωτιούνται αν τα προβλήματα του ελληνικού χρέους μοιάζουν με την περίπτωση της Μπέαρ Στέρνς που φαλίρισε την άνοιξη εκείνης της χρονιάς ή με τη Λίμαν Μπράδερς που η χρεοκοπία της εκείνο το φθινόπωρο εκτίναξε την κρίση σε νέα ύψη (ή μάλλον βάθη).

Οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς είχαν την Παρασκευή 7 Μάη άρθρο με τίτλο «Κατήφεια σε όλη την Ευρώπη καθώς η σκιά της κρίσης βαραίνει». Στο πρωτοσέλιδο άρθρο εκείνης της μέρας έγραφαν:

«Οι εικόνες των χιλιάδων διαδηλωτών στην Ελλάδα που πλημμύρισαν τους δρόμους καθώς συζητιόταν στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα σκληρά μέτρα λιτότητας, πυροδότησαν την πτώση στα χρηματιστήρια. Είναι σοκαριστικό, σχολίαζε ένα μεγαλοστέλεχος της ελβετικής τράπεζας UBS, οι μετοχές έπεσαν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ήταν μια κίνηση-σοκ που δεν συμβαίνει κάθε μέρα».

Πολιτική κρίση

Τη μέρα που συγκλονίζονταν τα χρηματιστήρια διεθνώς, ο Γιώργος Παπανδρέου διέγραφε τη Σοφία Σακοράφα, το Γιάννη Δημαρά και το Βασίλη Οικονόμου από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ επειδή και οι τρεις δεν πειθάρχησαν στην επίσημη γραμμή και αρνήθηκαν να ψηφίσουν τα μέτρα.

Ταυτόχρονα, ο Σαμαράς διέγραφε τη Ντόρα Μπακογιάνη από τη Νέα Δημοκρατία επειδή ψήφισε υπέρ των μέτρων.

Οι διαγραφές έβγαλαν με εκκωφαντικό τρόπο στην επιφάνεια την κρίση και των δυο κομμάτων. Οι διαγραφές δεν πρόκειται να δώσουν ούτε στη μια ούτε στην άλλη ηγεσία μεγαλύτερο έλεγχο των εξελίξεων. Το αντίθετο ισχύει.

Η κρίση στο ΠΑΣΟΚ δεν είναι μοναδική ούτε στα δικά του χρονικά ούτε γενικότερα στα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα όταν βρίσκονται στην κυβέρνηση σε περίοδο κρίσης.

Στη Βρετανία, το Εργατικό Κόμμα ήταν στην κυβέρνηση στο Κραχ του 1929. Είχε κερδίσει τις εκλογές το Μάη εκείνης της χρονιάς και ο ηγέτης του, Ράμσεϊ Μακντόναλντ, είχε δηλώσει ότι «η παρούσα κυβέρνηση θα μείνει στην ιστορία ως η κυβέρνηση της πλήρους απασχόλησης». Το Εργατικό Κόμμα διέθετε τότε 289 βουλευτές, οι Συντηρητικοί 260 και οι Φιλελεύθεροι 58, ενώ οι άνεργοι έφταναν το 1.300.000. Μετά από ένα χρόνο η ανεργία ανέβηκε στα 2 εκατομμύρια. Στο τέλος της θητείας εκείνης της κυβέρνησης είχε φτάσει τα 2.700.000, ποσοστό 22%. Στις εκλογές του 1931, το Εργατικό Κόμμα έπεσε από τους 289 βουλευτές στους 46. Πριν από τις εκλογές, ο Μακντόναλντ και δυο υπουργοί του έφυγαν από το Εργατικό Κόμμα και σχημάτισαν κυβέρνηση μαζί με τους Συντηρητικούς και τους Φιλελεύθερους.

Πανεργατικός σεισμός

«Είναι δύσκολοι οι καιροί, έχει ξεκινήσει ταξικός πόλεμος, πλούσιοι και φτωχοί συγκρούονται» - Δημήτρης Καλογερίδης, συνδικαλιστής Ε.Κ.Λουτρακίου.

«Αυτά τα μέτρα δεν θα περάσουν με τίποτα. Δεν θα πάμε σαν πρόβατα στη σφαγή. Μπορούμε να νικήσουμε με απεργίες διαρκείας και όλοι μαζί ενωνμένοι» - Δέσποινα Μάκρα, ταχυδρόμος.

«Μας έχουν εξαπατήσει. Δεν είμαστε στενοχωρημένοι, δεν είμαστε απογοητευμένοι, είμαστε εξαγριωμένοι. Όλοι στους δρόμους» - Χρίστος Τσιάνος, εργαζόμενος στο Καζίνο.

«Σήμερα νιώθω σαν το Πολυτεχνείο» - Λαμπρινή Νάκα, υγειονομικός.

Αυτές είναι δηλώσεις απεργών στην εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη στην Πανεργατική της 5 Μάη. Κανένας δεν περίμενε τέτοια συμμετοχή. Μέχρι τότε το μέτρο σύγκρισης ήταν η απεργία ενάντια στο ασφαλιστικό του Γιαννίτση. Στις 5 Μάη ξεπεράστηκε κατά πολύ.

Είχαν προηγηθεί η τριήμερη απεργία στους Δήμους που είχε ξεκινήσει από τη Δευτέρα και η 48ωρη των εκπαιδευτικών από την Τρίτη. Τα απεργιακά συλλαλητήρια αυτών των κλάδων και τη Δευτέρα και την Τρίτη ήταν πολύ μεγάλα και έδειχναν τι θα ακολουθήσει στην Πανεργατική της Τετάρτης. Ο χώρος μπροστά στη ΓΣΕΕ είχε πλημμυρίσει από απεργούς της ΔΕΗ, του ΟΤΕ, των ΕΛΤΑ, των Ναυπηγείων, των Τραπεζών, της ΕΥΔΑΠ, από απολυμένους της Ολυμπιακής.

Η υποδοχή στον Πρόεδρο της ΓΣΕΕ όταν βγήκε να μιλήσει ήταν καταιγιστική. Ουσιαστικά δεν μπόρεσε να μιλήσει από τα γιουχαΐσματα. Η διαφορά από τις προηγούμενες απεργίες ήταν ορατή όχι μόνο στο μέγεθος αλλά και στη μαχητικότητα. Γιουχάισαν τον Παναγόπουλο γιατί στήριξε τον Γιώργο Παπανδρέου. Γιατί δεν είχε καλέσει απεργία, ούτε καν διαδήλωση όταν ψηφιζόταν ο Προϋπολογισμός τον περασμένο Δεκέμβρη. Γιατί όταν κάλεσε η ΑΔΕΔΥ απεργία στις 10 Φλεβάρη, η ΓΣΕΕ για να αποφύγει μια πανεργατική κήρυξε απεργία για τις 24 Φλεβάρη και μόνο κάτω από την πίεση των εξελίξεων, την επιτυχία της 10 Φλεβάρη και τη σκλήρυνση των κυβερνητικών επιθέσεων, αναγκάστηκε να μπει σε πανεργατικές στις 24 Φλεβάρη και στις 11 Μάρτη. Οι μέρες του Πάσχα δεν εκτόνωσαν την κατάσταση. Αντίθετα, το απεργιακό κύμα ξαναγύρισε πιο ορμητικό με την επιτυχία της ΑΔΕΔΥ στις 22 Απρίλη και τους κλάδους να απειλούν να προχωρήσουν σε διαρκείας. Έτσι βρέθηκε ο Παναγόπουλος αντιμέτωπος με την οργή της βάσης στις ίδιες τις Ομοσπονδίες που ελέγχει η ΠΑΣΚΕ στις 5 Μάη.

Η προσπάθεια της κυβέρνησης και των ΜΜΕ να χρησιμοποιήσουν τον θάνατο των τριών εργαζόμενων της Μαρφίν για να εκτρέψουν την οργή των απεργών δεν έχει λειτουργήσει. Το σοκ από αυτή την τραγωδία δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός ότι εκείνη τη μέρα αυτοί που προσπαθούσαν να φτάσουν στα προπύλαια της Βουλής δεν ήταν κάποιοι «κουκουλοφόροι», ήταν εξαγριωμένοι απεργοί. Ενδεικτικό είναι και το μέγεθος του συλλαλητήριου έξω από τη Βουλή την επόμενη μέρα, την Πέμπτη όταν γινόταν η ψηφοφορία για τα μέτρα.

Η κυβέρνηση δεν έχει ανακτήσει τον έλεγχο και οι τρεις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που αρνήθηκαν να δώσουν την ψήφο τους δεν είναι μόνοι. Η διοίκηση του σωματείου του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος έβγαλε ψήφισμα συμπαράστασης προς τους τρεις διαγραμμένους. Είναι σαφές ότι δεν βρισκόμαστε στο τέλος αλλά στην αρχή αυτής της ανταρσίας.

Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έχει μπροστά της όχι μόνο την αναποτελεσματικότητα των βάρβαρων μέτρων ΔΝΤ-ΕΕ που δεν σταματάνε την κρίση, αλλά και τη διόγκωση των πιέσεων από την εξοργισμένη βάση. Οι ανταρσίες του 1985 όταν έσπασε η ΣΣΕΚ από την ΠΑΣΚΕ και το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Αρσένη από το ΠΑΣΟΚ, και του 1996 όταν είχαμε τη δημιουργία του ΔΗΚΚΙ από τον Τσοβόλα μπορεί να αποδειχθούν απλά προοίμια για τη σημερινή πολύ μεγαλύτερη κρίση.

Στη Γερμανία, σε λιγότερο κρίσιμες στιγμές, όταν κυβερνούσε ο Σρέντερ, έφυγε ένα μεγάλο κομμάτι συνδικαλιστών από το SPD και δημιούργησε μαζί με την αντικαπιταλιστική αριστερά αρχικά τη WASG και στη συνέχεια τη Die Linke μαζί με το PDS. Το παράδειγμα του Λαφοντέν στοιχειώνει όλα τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα σήμερα.

Η συνέχεια θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη στάση της Αριστεράς. Το εργατικό κομμάτι που θέλει να παλέψει τα μέτρα μεγαλώνει. Ξεκίνησε σαν μειοψηφικό τον περασμένο Δεκέμβρη και τώρα παίρνει πλειοψηφικές διαστάσεις, μέσα σε συνθήκες που η οικονομική κρίση χειροτερεύει και η πολιτική κρίση αρχίζει να εκφράζεται ανοιχτά.

Οι πιέσεις πάνω στις ηγεσίες της κοινοβουλευτικής Αριστεράς για να δείξουν «υπευθυνότητα» είναι τεράστιες. Η κυβέρνηση τις καλεί συνεχώς στο τραπέζι της συναίνεσης με τη φόρμουλα των συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών κάτω από την προεδρία του Παπούλια. Ταυτόχρονα ο Παπανδρέου συνεργάζεται ανοιχτά με το ΛΑΟΣ που προβοκάρει συστηματικά την Αριστερά. Σαν το παροιμιώδες δίδυμο με τον καλό και τον κακό ασφαλίτη, πάνε να στριμώξουν την Αριστερά με μαστίγιο και καρότο. Τώρα θα έχουν μαζί τους ανοιχτά και τη Μητσοτακική πτέρυγα της ΝΔ, καθώς η Ντόρα Μπακογιάνη εγκαλεί τον Σαμαρά να μην συμπεριφέρεται σαν το ΚΚΕ και το ΣΥΡΙΖΑ.

Η Αριστερά δεν πρέπει να απαντήσει σε αυτές τις μεθοδεύσεις με επιδείξεις «ρεαλισμού» στην ταχτική της. Πάνω από όλα δεν πρέπει να αφήσει να πρυτανεύσουν εκλογικά κριτήρια στη στάση της. Οι εκλογικές επιτυχίες θα έρθουν αν στηρίξει αποφασιστικά τον κόσμο στις απεργιακές μάχες ενάντια στα μέτρα και όχι αν αρχίσει να προσφέρει υποκατάστατα για αυτές τις μάχες με «άλλες μορφές πάλης».

Ο ρόλος της αντικαπιταλιστικής αριστεράς μπορεί να είναι καθοριστικός. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι ευρύτερες δυνάμεις της έχουν βοηθήσει αποφασιστικά στη μέχρι σήμερα κλιμάκωση του απεργιακού κινήματος με τις πρωτοβουλίες τους, τόσο συνδικαλιστικά όσο και πολιτικά. Έτσι πρέπει να συνεχίσουν και ακόμα πιο ξεκάθαρα. Με την οργάνωση και τη στήριξη της κλιμάκωσης των απεργιών από τα κάτω σε απεργίες διαρκείας που μπλοκάρουν τα μέτρα. Με την ανάδειξη του αντικαπιταλιστικού προγράμματος σαν εναλλακτική λύση ενάντια στο πρόγραμμα ΔΝΤ-ΕΕ-Παπανδρέου. Με την κοινή δράση με τον κόσμο που γιουχάισε τον Παναγόπουλο. Με την απαίτηση να κινηθεί όλη η Αριστερά σε αυτό το δρόμο. Με όλα αυτά τα βήματα μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς για το ρεύμα ανταρσίας που αποδεσμεύεται από το ΠΑΣΟΚ και να ανοίξει την προοπτική της νίκης για το κίνημα.