Άρθρο
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μετά τη συνδιάσκεψη

Εξώφυλλο του τευχους 89

Η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που πραγματοποιήθηκε το διήμερο 29 και 30 Οκτώβρη στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Περιστερίου αποτέλεσε τον πιο σημαντικό σταθμό στη συγκρότηση της επαναστατικής Αριστεράς στην Ελλάδα εδώ και πολλές δεκαετίες.

Για πρώτη φορά, αγωνίστριες και αγωνιστές από πλήθος κοινωνικών χώρων αλλά και από πολλά και διαφορετικά ρυάκια της επαναστατικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, συναντήθηκαν σε μια ενιαία πολιτική και οργανωτική διαδικασία, μετά από έναν γύρο μαζικών συνελεύσεων όπου συζήτησαν τις πολιτικές θέσεις και εξέλεξαν αντιπροσώπους. Συνολικά, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αριθμεί πλέον 3.000 μέλη: τα 2.600 από αυτά πήραν μέρος στις προσυνεδριακές διαδικασίες και οι αντιπρόσωποι στο Συνέδριο ξεπέρασαν τους 900. Κοινή πεποίθηση των συνέδρων ήταν ότι η περίοδος που διανύουμε και θα διανύσουμε είναι ιστορική: το βάθος της καπιταλιστικής κρίσης είναι τέτοιο που δεν επιτρέπει εύκολες πολιτικές διεξόδους, ενώ η ελληνική κυρίαρχη τάξη είναι πιασμένη στη μέγγενη μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και μιας εκρηκτικής εργατικής αντίστασης. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα έχει το επόμενο διάστημα να αναμετρηθεί (ίσως και γρηγορότερα απ’ ό,τι το επιθυμούσαμε) με τις μεγάλες προκλήσεις για τις οποίες δημιουργήθηκε.

Η σημαντικότερη παρακαταθήκη της Συνδιάσκεψης ήταν η καθαρή εικόνα πως το δυναμικό που συσπειρώνεται στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι κομμάτι όλων των μαχών που ξέσπασαν το προηγούμενο διάστημα και μπορεί να τις επηρεάσει αποφασιστικά. Οι πρωτοφανείς απεργιακές συγκεντρώσεις της 19-20 Οκτώβρη όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις αλλά κυριολεκτικά σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, αλλά και η γενικευμένη εξέγερση όπως αυτή εκφράστηκε στις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου, εκφράστηκαν με την παρουσία αντιπροσώπων και επιτροπών της ΑΝΤΑΡΣΥΑ από όλα τα μήκη και τα πλάτη της επικράτειας. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για το εύρος των εργατικών χώρων και των κοινωνικών αντιστάσεων που εκπροσωπήθηκαν στη Συνδιάσκεψη: ήταν εκεί απεργοί των Δήμων που αναμετρήθηκαν σκληρά με την κυβέρνηση και τους απεργοσπαστικούς της μηχανισμούς, καταληψίες εργαζόμενοι των Υπουργείων και του Δημοσίου ενάντια στην εφεδρεία και τις απολύσεις, αγωνιστές από τους χώρους της Υγείας και της Παιδείας, εργαζόμενοι και συνδικαλιστές από μικρούς και μεγαλύτερους χώρους του ιδιωτικού τομέα.

Και φυσικά στη Συνδιάσκεψη ήταν φανερά τα ίχνη των μεγάλων πολιτικών μαχών που έδωσε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ τους προηγούμενους μήνες, είτε εκλογικών (στη διαδικασία συμμετείχαν πλήθος εκλεγμένων δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων με σχήματα της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς) είτε αντιρατσιστικών και αντιφασιστικών είτε πολλών άλλων. Οι χαιρετισμοί του Τζαβέντ Ασλάμ, προέδρου της Πακιστανικής Κοινότητας, καθώς και εκπροσώπου της τουρκικής ριζοσπαστικής Αριστεράς, έδωσαν το διεθνιστικό στίγμα της Αριστεράς που χτίζει σήμερα η ΑΝΤΑΡΣΥΑ.

Πολιτική συζήτηση

Τα ερωτήματα στα οποία κλήθηκε να απαντήσει η Συνδιάσκεψη είναι επείγοντα: Ποιά είναι τα επόμενα βήματα για το κίνημα ενάντια στο Μνημόνιο; Ποιά είναι η εναλλακτική λύση που μπορούμε να αντιπαραθέσουμε σήμερα στη διαφαινόμενη «κυβέρνηση εθνικής ενότητας» των πολιτικών δυνάμεων του Μνημονίου; Ποιός είναι ο ρόλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στη συνέχεια του κινήματος και με ποιές συμμαχίες θα πρέπει να προχωρήσει;

Η πολιτική συμβολή των συντρόφων και συντροφισσών του ΣΕΚ στην απάντηση αυτών των ερωτημάτων περιείχε τους εξής άξονες: είμαστε μάρτυρες μιας παρατεταμένης εργατικής αντίστασης ενάντια στα μέτρα της κυβέρνησης, της Τρόικας και των εργοδοτών. Το οργανωμένο εργατικό κίνημα αποτελεί τη ραχοκοκκαλιά του ευρύτερου κινήματος κατά του Μνημονίου, γεγονός που διαφοροποιεί κρίσιμα το ελληνικό κίνημα από το τι συμβαίνει σε άλλες χώρες (διαδηλώσεις αγανακτισμένων στην Ισπανία, καταλήψεις στην Αμερική, κλπ) και αναβαθμίζει τις πολιτικές του δυνατότητες. Οι καταλήψεις των Υπουργείων, η άμεση δράση των εργατών της ΔΕΗ ενάντια στα χαράτσια, ο ξεσηκωμός στους χώρους για την απεργία της 19-20 Οκτώβρη μας δίνουν ένα πρώτο δείγμα του τι σημαίνει «εργατικός έλεγχος» από τα κάτω, όχι μόνο για τη νικηφόρα οργάνωση της αντίστασης αλλά και για μια συνολική εναλλακτική λύση στο χάος της χρεοκοπίας της ελληνικής κυρίαρχης τάξης.

Με αυτά σαν δεδομένα, η αντικαπιταλιστική Αριστερά πρέπει να στηρίξει και να βαθύνει όλες αυτές τις αντιστάσεις, επιμένοντας πως η λύση δεν βρίσκεται στις κάλπες και σε μια αριστερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία κατά του Μνημονίου που θα ασκήσει κυβερνητική εξουσία, αλλά στην αντικαπιταλιστική ανατροπή. Το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (στάση πληρωμών του χρέους, ρήξη με ευρώ και ΕΕ, κρατικοποίηση των τραπεζών με εργατικό έλεγχο, απαγόρευση των απολύσεων) είναι ο τρόπος ώστε η εργατική τάξη να κάνει πολιτική στο σήμερα, να απαντάει στα τρομοκρατικά διλήμματα των από πάνω και να ετοιμάζεται προκειμένου να το επιβάλλει η ίδια μέσα από τις δομές του δικού της κινήματος.

Προφανώς, στη Συνδιάσκεψη κατατέθηκαν και διαφορετικές απόψεις. Εκφράστηκε η άποψη για συγκρότηση «αριστερού μετώπου» με δυνάμεις του ΣΥΝ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ. Το πολιτικό αυτό σχέδιο πάσχει από δύο πλευρές: στο πεδίο της κοινής δράσης είναι υπερβολικά στενό, καθιστά δηλαδή προνομιακούς συμμάχους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ κάποια κομμάτια της Αριστεράς τη στιγμή που οι κινηματικές δράσεις θα πρέπει σήμερα να πετυχαίνουν μια πολύ ευρύτερη ενότητα. Η επίθεση του ΠΑΣΟΚ στην εργατική τάξη απελευθερώνει πλατιές δυνάμεις που το προηγούμενο διάστημα συσπειρώνονταν στη σοσιαλδημοκρατία: η Αριστερά πρέπει να επιδιώκει (και όχι να αποκλείει) την κοινή δράση με αυτά τα κομμάτια στη βάση των μαχητικών μορφών πάλης που το ίδιο το κίνημα αναδεικνύει (καταλήψεις εργατικών χώρων, απεργίες διαρκείας, κλπ).

Την ίδια στιγμή, το πολιτικό σχέδιο του «αριστερού μετώπου» φλερτάρει με τη διάχυση του αντικαπιταλισμού. Το πόσο μακριά μπορεί να πάει αυτή η διάχυση είναι ανοιχτό: από ένα ευρύ πατριωτικό μέτωπο ενάντια στην «ξένη κατοχή» μέχρι τη συμμετοχή σε μια λαϊκομετωπική κυβέρνηση ενάντια στο Μνημόνιο. Το πολιτικό σχέδιο του «αριστερού μετώπου» τέθηκε σε ψηφοφορία ως «τροποποίηση» στην απόφαση της Συνδιάσκεψης και μειοψήφισε (συγκέντρωσε λιγότερο από το 20% των συνέδρων). Τα πολιτικά κείμενα των Θέσεων και της Απόφασης της Συνδιάσκεψης ψηφίστηκαν ομόφωνα ή με συντριπτική πλειοψηφία.

Οργανωτική συγκρότηση

Στα ζητήματα της οργανωτικής της συγκρότησης, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έκανε περαιτέρω βήματα για μια πιο αποτελεσματική και ταυτόχρονα δημοκρατική λειτουργία. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αναγνωρίζει τις οργανωμένες συνιστώσες που την απαρτίζουν, αλλά ταυτόχρονα επιδιώκει τη δημοκρατική λειτουργία για τους χιλιάδες ανένταχτους αγωνιστές που θέλει να συσπειρώσει στις γραμμές της. Γι’ αυτό προκρίθηκε η αρχή «ένα μέλος μία ψήφος» στις διαδικασίες της. Ωστόσο, κοινή πεποίθηση ήταν ότι τα προχωρήματα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν θα προέλθουν από τη μετατροπή της σε αρένα ψηφοφοριών (ιδίως με πρωτοβουλία των οργανωμένων συνιστωσών της), αλλά από έναν συνδυασμό συναινέσεων και πλατιών πλειοψηφιών. Γι’ αυτό και παρέμεινε η οργανωτική αρχή της διευρυμένης πλειοψηφίας (πάνω από 2/3) για αποφάσεις σε κεντρικά πολιτικά ζητήματα.

Η ανάγκη για ωριμότητα των οργανωμένων συνιστωσών της ΑΝΤΑΡΣΥΑ προκειμένου να μην τραυματιστεί η ενότητα του δυναμικού της αναδείχτηκε από την μη επίτευξη συναίνεσης στην εκλογή του 21μελούς κεντρικού της Συντονιστικού. Μια διαδικασία ψηφοφορίας με κάλπη (όπως έδειξε η εμπειρία) δεν σημαίνει απαραίτητα και τη «δημοκρατία των μελών»· μπορεί κάλλιστα να σημάνει οργανωτικούς αποκλεισμούς και αποτύπωση συσχετισμών. Οι οργανωμένες δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι ανένταχτοι αγωνιστές της πρέπει συνεχώς να περιφρουρούν την ομαλή της ανάπτυξη, να παρεμβαίνουν θετικά για την αποκατάσταση της αναλογικότητας και, το σημαντικότερο, να ανοίξουν τις πόρτες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε φρέσκιες δυνάμεις του κινήματος: αυτός είναι και ο μόνος δρόμος η αντικαπιταλιστική Αριστερά να υπερβεί τις πολιτικές και οργανωτικές της αδυναμίες.

Το επόμενο διάστημα, οι τοπικές και οι κλαδικές επιτροπές της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχουν να ανοίξουν τις διαδικασίες τους σε αυτές τις φρέσκιες δυνάμεις. Οι επιτροπές της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχουν να προβάλλουν ένα άλλο μοντέλο «οργάνωσης βάσης» από αυτό που γνωρίζει ο κόσμος από τη ρεφορμιστική Αριστερά, το μοντέλο όπου η (συνήθως ετήσια) συνεδρίαση της επιτροπής έχει κυρίως να κάνει με την «εκλογή των οργάνων». Δυνατή ΑΝΤΑΡΣΥΑ κατά κλάδο σημαίνει όχι συντεχνιασμό αλλά οργάνωση των μαχών στους εργατικούς χώρους, γενίκευση της εμπειρίας και πολιτικοποίηση με κέντρο τον αντικαπιταλισμό. Δυνατή ΑΝΤΑΡΣΥΑ κατά τόπο σημαίνει όχι κινηματισμό αλλά πολιτικό και ιδεολογικό κέρδισμα νέων δυνάμεων στην αντικαπιταλιστική Αριστερά, επέκταση της επιρροής της σε νέους εργατικούς χώρους και κλάδους, στήριξη των αντιστάσεων είτε αυτές εκδηλώνονται σε κεντρικό είτε σε τοπικό επίπεδο.

Με όλες τις διαφορετικές εμφάσεις και καταγωγές μας, όλοι ανεξαιρέτως οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες που συμμετείχαμε στην πρώτη Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, φεύγοντας από το Συνεδριακό Κέντρο του Περιστερίου, είχαμε την πεποίθηση ότι η πολιτική και οργανωτική συγκρότηση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς σήμερα είναι η σωστή πρωτοβουλία, στη σωστή χώρα και στη σωστή περίοδο. Τέτοιες συμπτώσεις συμβαίνουν μία φορά σε κάθε γενιά. Είμαστε αποφασισμένοι να μην αφήσουμε αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη.