Το πρώτο είναι η Μαρξιστική Σκέψη (τόμος 11, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2013) και το πορτρέτο του Παύλου έχει φιλοτεχνήσει η Μόλι Κράμπαπλ, μια αμερικανίδα καλλιτέχνιδα και ακτιβίστρια. Το περιοδικό έχει πλούσια ύλη, αλλά θα επιμείνουμε εδώ σε δύο από τα αφιερώματα που περιέχει. Το ένα αφορά τις αραβικές εξεγέρσεις. Οι αναγνώστες του ΣΑΚ θα βρουν τα μεταφρασμένα κείμενα του αφιερώματος πολύ χρήσιμα: τα περισσότερα προέρχονται από συντρόφισσες και συντρόφους της Διεθνούς Σοσιαλιστικης Τάσης (στην οποία συμμετέχει και το ΣΕΚ). Αναφέρουμε ενδεικτικά τα κείμενα της Χριστίνε Μπούχολτς από τη Γερμανία, του Γιόζεφ Ντάχερ από τη Συρία, του Μπάσεμ Τσιτ από τον Λίβανο, κλπ. Το αφιέρωμα περιλαμβάνει τη διακήρυξη που υπέγραψαν οργανώσεις της επαναστατικής Αριστεράς στη Μέση Ανατολή ενάντια στην επέμβαση στη Συρία (αν και η σύνταξη της Σκέψης διαφωνεί με την τόσο κάθετη αντίθεση στην επέμβαση) και υπέρ του δημοκρατικού κινήματος ενάντια στο καθεστώς του Άσαντ.

Πολύ σημαντική είναι η μετάφραση στα ελληνικά ενός κειμένου της οργάνωσης Επαναστάτες Σοσιαλιστές στην Αίγυπτο (αδελφής οργάνωσης του ΣΕΚ) προς τα μέλη και τους υποστηρικτές της με τίτλο: “Στεκόμαστε μαζί με τις μάζες της Αιγύπτου”. Το κείμενο είναι γραμμένο μετά τις διαδηλώσεις της 30 Ιούνη που ανέτρεψαν τον ισλαμιστή πρόεδρο Μόρσι, με την παρέμβαση του στρατού. Χωρίς να παραβλέπουν τον γνήσιο χαρακτήρα του μαζικού κινήματος που ξεδιπλώθηκε ενάντια στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, οι Επαναστάτες Σοσιαλιστές ήταν η μόνη δύναμη στην αιγυπτιακή αριστερά που κατήγγειλε την επέμβαση του στρατού ως μια απόπειρα αντεπαναστατικής παλινόρθωσης. Ο Νίκος Λούντος αναφέρεται πιο εκτεταμένα στα ζητήματα αυτά στο άρθρο του για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.

Το άλλο αφιέρωμα της Μαρξιστικής Σκέψης που θα μας απασχολήσει έχει να κάνει με τα 100 χρόνια από τους Βαλκανικούς Πολέμους. Περιέχει πολύτιμα κείμενα επαναστατών μαρξιστών, όπως της Ρόζας Λούξεμπουργκ, του Κριστιάν Ρακόφσκι, του Βλαντιμίρ Λένιν, του Λέον Τρότσκι, του Γκεόργκι Δημητρόφ και του Καρλ Ράντεκ (τα κείμενα χρονικά καλύπτουν μια περίοδο από το 1896 μέχρι το 1922). Είναι μια χρήσιμη υπενθύμιση της διεθνιστικής στρατηγικής που διαπερνούσε σαν κόκκινο νήμα τη σκέψη όλων των πρωταγωνιστών της μετέπειτα επαναστατικής Αριστεράς του 1917. Το μανιφέστο των βαλκανικών σοσιαλιστικών κομμάτων το 1915 στο Βουκουρέστι με τίτλο: “Προς τις εργατικές τάξεις και τους λαούς των Βαλκανίων” είναι ένα φλογερό αντιπολεμικό κείμενο (ανάμεσα στους υπογράφοντες είναι και οι αντιπρόσωποι των πρώτων ελληνικών σοσιαλιστικών οργανώσεων, από όπου θα γεννηθεί το ΣΕΚΕ το 1918).

Το δεύτερο περιοδικό που κυκλοφορεί με πορτρέτο του Παύλου Φύσσα στο εξώφυλλό του (από τον Χρήστο Αλαβέρα) είναι το Ένεκεν (τεύχος 29, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2013). Τα εισαγωγικά περιεχόμενα του περιοδικού είναι αφιερωμένα στον αντιφασισμό: γράφουν οι Πάνος Κοσμάς, Παναγιώτης Μαυροειδής, Βάσω Μαλγαρινού, Michael Lowy και Ελένη Βαρίκα. Ακολουθεί μια μελέτη του Θανάση Καμπαγιάννη με θέμα “Η θεωρία της τάξης στο έργο του Νίκου Πουλαντζά”. Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζουν ακόμα δύο κείμενα: το άρθρο της Ιωάννας Ξενίδη, “Η μετάφραση ως πράξη αντίστασης”, για τον Άρη Αλεξάνδρου και συγκεκριμένα τη μετάφραση από μέρους του του ποιήματος Ρέκβιεμ της Άννας Αχμάτοβα. Αλλά και το κείμενο της Τατιάνας Τεριέντεβα, αφιερωμένο στον πατέρα της, φουτουριστή καλλιτέχνη και ποιητή Ιγκόρ Τεριέντεφ που εκτελέστηκε το 1937 στις εκκαθαρίσεις της Μόσχας.

Η επέτειος του Πολυτεχνείου έδωσε την αφορμή για αφιερώματα στην εξέγερση του 1973 και στη μετέπειτα πτώση της Χούντας. Το προηγούμενο τεύχος του ΣΑΚ ήταν ένα τέτοιο αφιέρωμα στο Πολυτεχνείο. Δύο περιοδικά κυκλοφόρησαν αφιερωμένα στη Μεταπολίτευση: το Εκτός Γραμμής (τεύχος 34, Νοέμβριος 2013), με πολλά κείμενα, ανάμεσά τους αυτό του Σπύρου Σακελλαρόπουλου με τίτλο “H οργάνωση της κρατικής εξουσίας στη Μεταπολίτευση. Φιλολαϊκή τομή στην καπιταλιστική συνέχεια”. Αλλά και το Αρχειοτάξιο (τόμος 15, Σεπτέμβριος 2013), με αφιέρωμα “Μεταπολίτευση 1974-1981”. Πρόκειται για ένα πολύ αξιόλογο τεύχος, αλλά θα αναφέρουμε εδώ μόνο το κείμενο του Ηλία Νικολακόπουλου με τίτλο “Τα διλήμματα της Μεταπολίτευσης: μεταξύ συνέχειας και ρήξης”.

Τέλος, για όσες και όσους διαβάζουν αγγλικά, να προτείνουμε το τελευταίο τεύχος του περιοδικού International Socialism Journal (vol. 140, Φθινόπωρο 2013). Μια σειρά από ανοιχτές συζήτησεις είναι σε εξέλιξη στις σελίδες του περιοδικού σχετικά με το “Μέλλον της βρετανικής Αριστεράς”: η κρίση του SWP (την πολιτική διάσταση της οποίας προσπαθούν να σκιαγραφήσουν ο Charlie Kimber και ο Alex Callinicos), η επίδραση του νεοφιλελευθερισμού στην εργατική τάξη (η Jane Hardy και ο Joseph Choonara απαντάνε στον Neil Davidson), η ανάδυση νέων αριστερών κομμάτων (ο Ed Rooksby, μέλος του νεοσύστατου κόμματος Left Unity, υποστηρίζει τη στρατηγική των αριστερών κυβερνήσεων απαντώντας σε προηγούμενο κείμενο του μέλους του SWP Paul Blackledge). Το μέλλον της Αριστεράς, όχι μόνο στη Βρετανία αλλά και διεθνώς, θα κριθεί όχι μονάχα στο δρόμο, αλλά και στις ιδεολογικές απαντήσεις που θα δώσει στα κρίσιμα αυτά ερωτήματα.