Εξώφυλλο του τευχους 76
Mετά τη Νέα Δημοκρατία, τι; Η συζήτηση έχει ανοίξει και η Μαρία Στύλλου παρουσιάζει τις αντιφάσεις του ΠΑΣΟΚ και προβάλλει τις δυνατότητες για την Αριστερά.
Μέχρι τις Ευρωεκλογές η κοινή διαπίστωση των περισσότερων σχολιαστών ήταν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση του δικομματισμού. Οι εταιρίες που οργανώνουν τα γκάλοπ, οι δημοσιογράφοι, ακόμα και οι ηγεσίες της αριστεράς (του ΣΥΝ και του ΚΚΕ), μιλούσαν για το τέλος του δικομματισμού, για το άνοιγμα μιας νέας εποχής που η αριστερά θα έπαιζε καθοριστικό ρόλο. Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών, η άνοδος του ΠΑΣΟΚ και το πέρασμα στην πρώτη θέση - ξεπερνώντας τη Ν.Δ. - (μια υπόθεση που πριν μερικούς μήνες έμοιαζε δύσκολη), μεγάλωσε την κρίση στην κυβέρνηση και άνοιξε τεράστια συζήτηση μέσα στην Αριστερά. Οι δηλώσεις του Π. Κοροβέση, πήραν τέτοιες διαστάσεις, ακριβώς λόγω της κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ μετά από αυτές τις εξελίξεις. Η πραγματικότητα είναι ότι αυτό που υπάρχει είναι κρίση του καπιταλισμού και όχι του δικομματισμού. Και μέσα σ’αυτές τις συνθήκες μπορούν να υπάρξουν πολιτικές ανατροπές που μέχρι πριν λίγο κανένας δεν τις φανταζόταν.
Η οικονομική κρίση που ξεκίνησε πέρσι, έχει φουντώσει διεθνώς και στην Ελλάδα. Πολιτικά κόμματα όπως η Ν.Δ. - που είχαν ανέβει στην εξουσία σαν οι πιο πετυχημένοι φορείς του νεοφιλελευθερισμού - καταρρέουν, και αυτό ανοίγει μια μεγάλη περίοδο αστάθειας, που ακόμα και μια αυτοδύναμη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν θα μπορέσει να ελέγξει και να σταματήσει. Μερικοί από τους αναλυτές που μιλούσαν για κρίση του δικομματισμού, τώρα βλέπουν μια «συνομωσία» της άρχουσας τάξης να αντικαταστήσει τη ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ για να ελέγξει τις εξελίξεις. Πέφτουν ξανά έξω. Οι εξελίξεις δεν είναι ελεγχόμενες. Η κρίση του καπιταλισμού είναι βαθιά και πολυδιάστατη, είναι οικονομική, πολιτική και ιδεολογική. Δεν ξεπερνιέται με απλές εναλλαγές. Το ΠΑΣΟΚ σαν ηγεσία και πιθανή κυβέρνηση δεν έχει να προσφέρει τίποτα διαφορετικό από την πολιτική της κυβέρνησης Καραμανλή. Όσο για τον κόσμο που μπορεί να το ψηφίσει, είναι εξαιρετικά ευάλωτος στις πιέσεις της Αριστεράς για αντίσταση στην καπιταλιστική πολιτική. Αρκεί η Αριστερά να θέλει και να τολμάει να παίξει αυτό το ρόλο.
Η ριζοσπαστική και η επαναστατική αριστερά μπαίνει σε μια περίοδο που της ανοίγονται οι δυνατότητες να επιδράσει και στους αγώνες και στις πολιτικές εξελίξεις. Χρειάζεται προετοιμασία, καθαρή εικόνα για τις εξελίξεις και τακτική.
Οικονομική, πολιτική και ιδεολογική κατάρρευση
Το Σαββατοκύριακο 22-23 Αυγούστου, η πυρκαγιά που ξέσπασε στο Γραμματικό έκαψε μεγαλύτερη δασική έκταση απ’ ό,τι η πυρκαγιά της Πάρνηθας, και κατάστρεψε οικισμούς σε έκταση μεγαλύτερη απ’ αυτή των πυρκαγιών της Ηλείας. Ταυτόχρονα, μέσα στο 2009, εκατό χιλιάδες ακόμα εργαζόμενοι έγιναν άνεργοι ανεβάζοντας μέσα σε μια χρονιά το ποσοστό της ανεργίας κατά 1,8%-2%: από 7,7% που ήταν πέρσι στο 9,5% φέτος και απ’ αυτούς πολλοί εργαζόμενοι που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν έγκαιρα κινδύνους πυρκαγιάς. Οι δασοπυροσβέστες συνεχίζουν να διεκδικούν να γίνουν μόνιμοι, ενώ η ΠΟΕ-ΟΤΑ διεκδικεί προσλήψεις στους δήμους που έχουν μείνει χωρίς προσωπικό. Στις προβλέψεις του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία (βλέπε πίνακα 1) όλα τα μεγέθη του 2009 είναι αρνητικά (ρυθμός ανάπτυξης, συνολική εγχώρια ζήτηση, έλλειμμα προϋπολογισμού ως % του ΑΕΠ) εκτός από την ανεργία που ανεβαίνει: για το 2009 προβλέπουν 9,5% και για το 2010 φτάνει στο 10,3 (ΟΟΣΑ) ή 10,5 (ΔΝΤ).
Τα στοιχεία που βγαίνουν αυτή την περίοδο δείχνουν πτώση της οικονομικής δραστηριότητας σε όλους τους τομείς : στη Ναυτιλία, στον Τουρισμό, στη Βιομηχανία και στις Τράπεζες - (βλέπε πίνακα 2). Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, η βιομηχανική παραγωγή πέφτει την τελευταία χρονιά συνεχώς κάθε μήνα. Σχεδόν όλοι οι βιομηχανικοί κλάδοι βρίσκονται σε πτώση λόγω μείωσης της εγχώριας ζήτησης και των εξαγωγών. Είναι η πρώτη φορά μετά την μεταπολίτευση που η οικονομία βρίσκεται σ’αυτή την κατάσταση. Ακόμα και στις τράπεζες αναμένεται μείωση κερδοφορίας σε σύγκριση με την προηγούμενη δύσκολη χρονιά κατά 20%.
Πέρσι η εκτίμηση της κυβέρνησης ήταν ότι αυτό που κινδύνευε από τη διεθνή κρίση ήταν οι ελληνικές Τράπεζες. Μπορεί το πακέτο των 28 δις να σταμάτησε την κατάρρευση τραπεζών με ανοίγματα στην Ν/Ανατολική Ευρώπη, αλλά τα αποτελέσματα είναι πενιχρά - και η ίδια εικόνα ισχύει για την παγκόσμια οικονομία. Τα ποσά που έριξαν οι κυβερνήσεις στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη, στην Ιαπωνία, στην Κίνα για να διασώσουν τράπεζες και βιομηχανίες από την κατάρρευση είναι τεράστια. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του G. Soros, τα χρέη των ΗΠΑ που εκκρεμούσαν το 1929 ισοδυναμούσαν με 160% του ΑΕΠ και έφτασαν το 260% το 1932. Το 2008 ήταν 365% και προχωρούν προς το 500%. Το Κογκρέσο των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι τα συσσωρευμένα ελλείματα θα φτάσουν τα 10.000 δις δολάρια μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Τα «πακέτα διάσωσης» είναι πρωτοφανή, κι όμως τα αποτελέσματα είναι πολύ πενιχρά. Ο «νεοκεϋνσιανισμός», δηλ. οι κρατικές παρεμβάσεις για να σώσουν τις πολυεθνικές έχουν φέρει πολύ μικρά αποτελέσματα. Το μόνο που έχουν καταφέρει είναι να ανακόψουν τις καταρρεύσεις, και όχι να εξασφαλίσουν την ανάπτυξη της οικονομίας. Ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι που προβλέπουν «πράσινα βλαστάρια» μέσα στην επόμενη χρονιά, κάνουν την διαπίστωση ότι θα είναι «αναιμικά» και όχι γενικευμένα σε όλες τις χώρες. Ο Νούριελ Ρουμπίνι, καθηγητής Οικονομικών στη Ν.Υόρκη, προειδοποιεί ότι η ανάκαμψη θα είναι πολύ μικρότερη απ’ αυτή που προβλέπουν. «Το ρίσκο από τη μεγάλη ανεργία, τα δημοσιονομικά ελλείμματα, και το γεγονός ότι οι τράπεζες είναι ακόμα πολύ αδύνατες, είναι μεγάλο. Υπάρχει κίνδυνος η ανάκαμψη να μοιάζει με το γράμμα W, δηλαδή μικρή ανάκαμψη όπου αμέσως μετά η οικονομία θα ξαναβουτήξει σε νέα ύφεση».
Μέσα σ’αυτές τις συνθήκες δεν είναι υπερβολή η παρατήρηση του Αντώνη Καρακούση στο Κυριακάτικο Βήμα στις 16 Αυγούστου ότι ο επόμενος Δεκέμβρης μπορεί να είναι πολύ πιο σκληρός για την κυβέρνηση και για το σύστημα, γιατί τα πολιτικά κόμματα δεν ελέγχουν πια ούτε την κοινωνία ούτε τον κόσμο τους.
Ο Αντόνιο Γκράμσι στα Τετράδια της Φυλακής (κεφάλαιο για την Ιστορία της Ιταλίας) κάνει την διάκριση ανάμεσα στην «κυριαρχία» και την «ηγεμονία» των πολιτικών κομμάτων. Η πρώτη στηρίζεται στην καταστολή, στην χρησιμοποίηση της βίας και στην καταπίεση του αντιπάλου. Η δεύτερη στη δυνατότητα να κερδίζουν την κοινωνία με το μέρος τους μέσα από τις ιδέες, τα επιχειρήματα, την πολιτική επιρροή.
Η Ν.Δ. έχει οριστικά χάσει την ηγεμονία (εάν ποτέ την είχε) και κοντεύει να μην μπορεί να συνεχίσει ούτε με την χρησιμοποίηση των μηχανισμών της καταστολής. Η κατάρρευση του νεοφιλελευθερισμού συμπαράσυρε και το κόμμα που κέρδισε τις εκλογές πριν 5 χρόνια. Τότε η Ν.Δ. δήλωνε ότι θα υλοποιήσει αυτές τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις που αδυνατούσε να προωθήσει η κυβέρνηση Σημίτη. Με έναν γνήσιο διαχειριστή αυτών των μεταρρυθμίσεων η οικονομία θα απελευθερωνόταν, τα οφέλη θα απλώνονταν σε όλους, η κοινωνική συνοχή θα βελτιωνόταν όχι με συμβιβασμούς στην οικονομική πολιτική αλλά με φυγή προς τα εμπρός. Μέσα σε λιγότερο από πέντε χρόνια ο καλπάζων νεοφιλελευθερισμός έφτασε όχι μόνο σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης αλλά και σε κοινωνικές εκρήξεις σαν την εξέγερση του Δεκέμβρη.
Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση
Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση δεν θα έχει διαφορετική τύχη απ’ αυτή της Ν.Δ. Ο κόσμος που μπορεί να το ψηφίσει, οι εργάτες, οι φοιτητές, οι αγρότες, είναι ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, ενάντια στις απολύσεις, τις περικοπές, τις ιδιωτικοποιήσεις, τις ρατσιστικές διακρίσεις, τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή και στο Αφγανιστάν. Είναι λάθος η άποψη που θέλει τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ να έχουν τις ίδιες ιδέες με τους ψηφοφόρους της Ν.Δ. Μπορεί η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να έχει εγκαταλείψει τελείως την ιδέα ότι είναι «το κόμμα των μη-προνομιούχων», αλλά στη βάση συνεχίζει να υπάρχει ένα κομμάτι που έχει αυταπάτες ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να ξαναλλάξει. Το σύνθημα «Γιώργο προχώρα, άλλαξε τα όλα» κρύβει την αυταπάτη ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να ξαναγυρίσει στο 1981. Μέσα στις συνθήκες της ύφεσης, αναβιώνει η ελπίδα ότι ο Κεϋνσιανισμός της δεκαετίας του ‘60 μπορεί να επιστρέψει. Αυτός ο κόσμος πιστεύει ότι μαζί με τα δισεκατομμύρια διάσωσης των τραπεζών και των επιχειρήσεων, θα αναβιώσει και η χρυσή εποχή του «κράτους πρόνοιας». Ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα υποχρεώσει τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις που το κράτος στηρίζει με όλα τα μέσα, όχι μόνο να μην κάνουν απολύσεις, αλλά να προχωρήσουν σε προσλήψεις. Αυτό είναι ένα αίτημα που θα το κερδίσουμε μόνο με μάχες και όχι γιατί η ΓΣΕΕ το βάζει στο πρόγραμμα της, ούτε γιατί το ΠΑΣΟΚ θα γίνει κυβέρνηση.
Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν δεσμεύεται για καμιά επιστροφή στον Κεϋνσιανισμό. Όταν μιλάει στον ΣΕΒ ή στην ΕΕ φροντίζει να δεσμεύεται για το αντίθετο. Όταν απευθύνεται στον κόσμο αφήνει υπονοούμενα για ένα νέο «Νιου Ντιλ» και εμφανίζει καλές σχέσεις με οικονομολόγους-επικριτές του άκρατου νεοφιλελευθερισμού όπως ο Κρούγκμαν. Με άλλα λόγια ενθαρρύνει τις όποιες αυταπάτες για στροφή στον Κέυνς χωρίς να παίρνει καμιά δέσμευση.
Οι όποιες «νεοκεϋνσιανές» διακηρύξεις είναι ακόμα πιο απατηλές από τις ψεύτικές υποσχέσεις του παλιού Κεϋνσιανισμού ότι μπορεί να βγάλει την οικονομία από την κρίση.
Η «Κεϋνσιανή» πολιτική του Αντρέα Παπανδρέου στην Ελλάδα την πρώτη τετραετία (1981-’85) και του Μιτεράν στη Γαλλία την ίδια εποχή, δεν ήταν παρά η απόπειρα να θερμάνουν την οικονομία ανεβάζοντας τη ζήτηση και μειώνοντας τους τόκους. Όταν ανακάλυψαν ότι τίποτα από τα δυο δεν μπορούσε να βγάλει την οικονομία από την κρίση, έκαναν στροφή 180 μοιρών. Στην Ελλάδα, το ΠΑΣΟΚ έφτιαξε τον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ) που ανάλαβε τα χρέη των προβληματικών επιχειρήσεων στις τράπεζες (παρέμβαση πολύ παρόμοια με τα σημερινά ξελασπώματα), ενώ ταυτόχρονα πάγωσε την ΑΤΑ και στήριξε τις μαζικές απολύσεις στα εργοστάσια που είχαν εγκαταλείψει οι ιδιοκτήτες τους. Μπορεί ο Κέυνς να υποστήριξε ότι τα μέτρα που πρότεινε βγάζουν τον καπιταλισμό από την κρίση, όμως ούτε το ‘30, ούτε το ‘70, ούτε σήμερα, η κρατική παρέμβαση μπόρεσε να σταματήσει την ύφεση. Αυτό που μπορεί να κατάφερε ήταν προσωρινά να ανακόψει την μαζική κατάρρευση των επιχειρήσεων. Το κόστος γι’ αυτές τις παρεμβάσεις και τότε και σήμερα είναι τεράστιο για την εργατική τάξη.
Ο Γιώργος Παπανδρέου αποφεύγει με κάθε τρόπο να πει τι θα κάνει με την οικονομία και τι μέτρα θα πάρει για την ανεργία, τις περικοπές, τις ιδιωτικοποιήσεις. Μιλάει για έναν «Οδικό Χάρτη» και ότι θα «καταγράψει πρώτα τα προβλήματα της οικονομίας» και μετά θα δεσμευτεί. Περιορίζεται σε δηλώσεις για τα σκάνδαλα και την Siemens και πώς θα εξασφαλίσει ότι θα είναι μια κυβέρνηση με «καθαρά χέρια». Θα αλλάξει, λέει, το εκλογικό σύστημα - θα σπάσει τις μεγάλες περιφέρειες σε μικρές μονοεδρικές, και θα απαλλάξει έτσι τους βουλευτές από την ανάγκη για συνεργασία με τους πλούσιους χρηματοδότες.
Το δέσιμο του εκλογικού συστήματος με τα σκάνδαλα είναι γελοίο επιχείρημα. Σε κράτη που ισχύει το σύστημα των μονοεδρικών, π.χ. Γερμανία, οι σχέσεις της Κρουπ, της Τύσσεν, και βέβαια της Ζίμενς με όλες τις κυβερνήσεις (Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες) ήταν στενές και καθοριστικές στις πολιτικές επιλογές τους. Η σημερινή προεκλογική εκστρατεία της Μέρκελ ταλανίζεται από αποκαλύψεις για το... πάρτι γενεθλίων που οργάνωσε η καγκελάριος για το αφεντικό της Ντόιτσε Μπάνκ Γιόζεφ Άκερμαν, μέσα στο γερμανικό «Μέγαρο Μαξίμου». Το λεγόμενο γερμανικό εκλογικό μοντέλο κάθε άλλο παρά αντίδοτο είναι για τα σκάνδαλα.
Κεϋνσιανισμός για το Κεφάλαιο - Νεοφιλελευθερισμός για τους εργάτες
Το κόστος της στήριξης των καπιταλιστών, δεν το πληρώνουν οι ίδιοι με φορολόγηση των κερδών και δήμευση των περιουσιών, αλλά οι εργάτες. Τα ελλείμματα του δημοσίου στην Ελλάδα έχουν ανέβει γιατί οι επιχειρήσεις πληρώνουν πολύ χαμηλούς φόρους, γιατί η κυβέρνηση χάρισε 28 δις στους τραπεζίτες, γιατί πληρώνει υπέρογκους τόκους στις τράπεζες, γιατί σπαταλάει τεράστια ποσά για εξοπλισμούς και πολέμους.
Στην επίσκεψη του Γραμματέα του ΝΑΤΟ Ρασμούσεν στην Ελλάδα, θα συζητήσουν με τον Καραμανλή ξανά για την αύξηση της ελληνικής βοήθειας στο Αφγανιστάν - στρατιωτικής και οικονομικής. Στο ρεπορτάζ για την επίσκεψη Ρασμούσεν υπήρχε η είδηση ότι η Ελλάδα στήριξε την διενέργεια εκλογών στο κατεχόμενο Αφγανιστάν με 1 εκατομμύριο δολάρια. Πιστεύει κανείς ότι ο Γ. Παπανδρέου που στήριζε την εισβολή στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ σαν υπουργός εξωτερικών τότε, θα αλλάξει αυτή τη σκανδαλώδη εμπλοκή στον πόλεμο του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ;
Το κόστος αυτών των πολιτικών πέφτει χειροπιαστά πάνω στην εργατική τάξη, π.χ. με τις ρυθμίσεις για την αύξηση στα χρόνια για τη συνταξιοδότηση των γυναικών. Ούτε αυτές τις ρυθμίσεις δεν δεσμεύεται να πάρει πίσω το ΠΑΣΟΚ.
Το ΠΑΣΟΚ θα έχει να συγκρουστεί με όλα τα εργατικά κομμάτια που συγκρούστηκαν με τη Ν.Δ. και θα έχει δυσκολία να τα ελέγξει. Όχι μόνο γιατί ο κόσμος έχει προχωρήσει πολιτικά προς τα αριστερά τα τελευταία χρόνια, αλλά και γιατί οι κομματικοί μηχανισμοί του ΠΑΣΟΚ έχουν εξασθενίσει.
Φρόντισε ο Σημίτης να διαλύσει τις οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ (τοπικές, κλαδικές) και τις αποτέλειωσε ο Γιώργος Παπανδρέου με τις δύο ψηφοφορίες που οργάνωσε για να βγει αρχηγός. Και στο συνδικαλισμό έχουν δυσκολία να ελέγξουν τον κόσμο της ΠΑΣΚΕ. Μπορεί η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να πιστεύει ότι θα τα καταφέρει καλύτερα στη συνεργασία ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ όταν στην κυβέρνηση θα βρίσκεται το ΠΑΣΟΚ, όμως δεν είναι τόσο εύκολο. Η τελευταία πενταετία με το ΠΑΣΟΚ στην αντιπολίτευση, έδειξε ότι οι συνδικαλιστικές ηγεσίες πολλές φορές αναγκάστηκαν να τρέξουν πίσω από τη βάση για να προλάβουν τα χειρότερα. Πολλά θα εξαρτηθούν από το κίνημα και από την Αριστερά.
Στη Μηνιαία Επιθεώρηση Νο 54, Ιούνης 2009, υπάρχει ένα άρθρο του Βασίλη Ασημακόπουλου με τίτλο «ΠΑΚ - ΠΑΣΟΚ: ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική συγκρότηση του χώρου της σοσιαλιστική Αριστεράς και η επικαιρότητα του σήμερα». Δεν είναι μόνο ένα άρθρο που θυμίζει ότι στη δικτατορία υπήρχε ένα κομμάτι του ΠΑΚ που πάλευε για το Σοσιαλισμό, για τη διάλυση του ΝΑΤΟ και της ΕΟΚ, και συνεργαζόταν με τις επαναστατικές δυνάμεις της εποχής. Είναι ένα άρθρο που επιμένει πόσο ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι και σήμερα επίκαιρο. Μπορεί η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να ετοιμάζεται να γιορτάσει ξανά φέτος την 3η Σεπτέμβρη, όμως η Διαμαντοπούλου δηλώνει ότι πρέπει να αναθεωρηθεί, λόγω κρίσης, το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ που ψήφισαν το 2007. Ο Αλέκος Παπαδόπουλος πιέζει να δεσμευτεί το κόμμα ότι θα συνεχίσει το δρόμο του Σημίτη και μάλιστα με «μεταρρυθμίσεις - σοκ» και ο Πάγκαλος ζητάει από την κυβέρνηση να τελειώνει με τους μετανάστες. Οι αντιφάσεις ανάμεσα στις προσδοκίες της βάσης και τις προοπτικές της ηγεσίας είναι ορατές από τώρα.
Τα καθήκοντα των επαναστατών
Ο ρόλος της επαναστατικής αριστεράς μέσα σ’ αυτές τις εξελίξεις είναι καθοριστικός. Ανοίγει μια περίοδος με αντιφάσεις και δυνατότητες, που η έκβασή της εξαρτάται από το πώς θα καταφέρουμε να κερδίσουμε ένα μεγάλο κομμάτι που προσανατολίζεται προς το ΠΑΣΟΚ να τραβηχτεί προς τη δική μας μεριά. Οι δημοσκοπήσεις του 2008 που έδειχναν τον ΣΥΡΙΖΑ να κερδίζει προς τα αριστερά ένα μεγάλο ποσοστό από τη σοσιαλδημοκρατία δεν ανήκουν στο παρελθόν. Παίζεται εάν μέσα σ’ αυτή τη φάση θα ξαναμπορέσει το ΠΑΣΟΚ να συσπειρώσει τον κόσμο που προσανατολίζεται να το ψηφίσει για να απαλλαγεί από τη Ν.Δ. Έχουμε τη δυνατότητα ένα κομμάτι να το κερδίσουμε προς τη μεριά μας και να του σπάσουμε τις αυταπάτες από τώρα. Και με ένα άλλο κομμάτι να είμαστε μαζί και πριν και μετά τις εκλογές.
Αυτό το καθήκον δεν μπορεί να το σηκώσει η ρεφορμιστική Αριστερά, όπως δεν μπόρεσε μέχρι τώρα. Από τη μια η καταγγελία και η μη συνεργασία. Και από την άλλη η ενσωμάτωση. Από τη μια ο σεχταρισμός του ΚΚΕ που κλείνει τις πόρτες σ’ αυτόν τον κόσμο. Και από την άλλη οι παλινδρομήσεις του ΣΥΡΙΖΑ που τον στέλνουν πίσω ακόμα κι αν κάνει ένα βήμα. Μόνο η αντικαπιταλιστική αριστερά μπορεί να σπάσει αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Οι διπλές αποτυχίες του ρεφορμισμού δεν είναι μόνο σημερινό πρόβλημα με τη διάσπαση σε ΣΥΝ και ΚΚΕ. Ίδιος «διχασμός» υπήρχε και στην προηγούμενη μεγάλη κρίση του καπιταλισμού στη δεκαετία του 1930. Τότε μπορεί τα ΚΚ να ήταν ενιαία, αλλά η ταχτική πέρασε από το σεχταρισμό της Τρίτης Περιόδου με τις καταγγελίες για τους «σοσιαλφασίστες» κατευθείαν στον οπορτουνισμό των κοινών κυβερνήσεων στα «Λαϊκά Μέτωπα», όπως στη Γαλλία. Τα ίδια στην Ελλάδα το 1989 με τις δύο φάσεις του. Στην αρχή κυβέρνηση με τη Ν.Δ. - για την παραπομπή του Ανδρέα στο ειδικό δικαστήριο και στη συνέχεια η Οικουμενική για να προχωρήσουν όλοι μαζί σε συμφωνίες με τους καπιταλιστές. Η συμφωνία με την Ζήμενς και τον Κόκκαλη, η ιδιωτικοποίηση της τηλεόρασης, δεν ήταν μόνο σκάνδαλα, αλλά άνοιξαν τον δρόμο στη δεξιά στροφή των πολιτικών εξελίξεων στη δεκαετία του ‘90. Και οι δύο τακτικές είναι λάθος.
Η Αριστερά μπορεί να τραβήξει προς το μέρος της τον κόσμο που έχει εξοργιστεί με τη χρεωκοπία της Ν.Δ. και να μην αφήσει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ τα περιθώρια να συνεχίσει την καπιταλιστική πολιτική με νέα διαχείριση. Αυτό, όμως, απαιτεί μια Αριστερά ξεκάθαρη στρατηγικά για τον αντικαπιταλισμό της και ευέλικτη ταχτικά μέσα στους αγώνες και στα κινήματα. Σημαίνει:
- Ενιαιομετωπικά στις μάχες - οικονομικές και πολιτικές - για να αποτρέψουμε τις περικοπές, τις απολύσεις, τα κλεισίματα. Μαζί ενάντια στο ρατσισμό και τους φασίστες.
- Πολύ καθαρή συζήτηση και αντιπαράθεση για την προοπτική. Γιατί Σοσιαλισμός σημαίνει ρήξη και σύγκρουση με το σύστημα μέχρι να επικρατήσει εργατικός έλεγχος και εργατική εξουσία σε όλη την κοινωνία.
Για να γίνουν όλα αυτά, δυναμώνουμε το επαναστατικό ρεύμα και πριν και μετά τις εκλογές, για να μπορέσει να βρίσκεται στο κέντρο των αγώνων και να κερδίσει τον κόσμο της σοσιαλδημοκρατίας μαζικά στην προοπτική της επανάστασης και του Σοσιαλισμού.