Εξώφυλλο του τευχους 87
Η Λένα Βερδέ και ο Λέανδρος Μπόλαρης περιγράφουν το απεργιακό κύμα που κορυφώθηκε στη 48ωρη Πανεργατική.
Η 48ωρη Πανεργατική Απεργία των Συνδικάτων στις 28 και 29 Ιούνη ήταν μία πρωτόγνωρη για το εργατικό κίνημα κλιμάκωση. Η κυβέρνηση μπορεί να πέρασε όπως-όπως το “Μεσοπρόθεσμο” και τον “εφαρμοστικό νόμο” στη Βουλή, οι αγορές να πανηγύρισαν (πόσο χαμηλά έχουν βάλει το πήχη των πανηγυρισμών!) και η αστυνομία να πήρε πράσινο φως για ένα ανεπανάληπτο όργιο καταστολής. Όμως, πλέον, είναι φανερό ότι η κυβέρνηση ειναι ετοιμόρροπη και έχει μπροστά της τον Γολγοθά της εφαρμογής του Μεσοπρόθεσμου. Τίποτα δεν θα είναι το ίδιο μετά από αυτόν τον Ιούνη. Οι εμπειρίες και οι διεργασίες που έφεραν το εργατικό κίνημα σε αυτή τη μεγάλη μάχη παραμένουν ενεργές.
Ηταν αποτέλεσμα ενός μήνα απεργιακού ξεσηκωμού, μέσα στον οποίο τα προχωρήματα – συνδικαλιστικά, ιδεολογικά, πολιτικά – της εργατικής τάξης έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν μέρα με τη μέρα εκρηκτικά την εμφάνισή τους μέσα στις μάχες. Σε τέτοιες στιγμές, οι ποσότητες μετατρέπονται σε ποιότητες.
Ο ξεσηκωμός στις ΔΕΚΟ
Οταν στις 23 Μάη η κυβέρνηση ανακοίνωσε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων με τις δύο του φάσεις, σίγουρα δεν περίμενε ότι την επόμενη κιόλας μέρα, 24 Μάη, οι εργαζόμενοι του ΤΤ θα προχωρούσαν σε κατάληψη των κεντρικών γραφείων της Διοίκησης της Τράπεζας στην Πεσμαζόγλου. Κι όμως, η συνήθης διαδικασία – να δει η ηγεσία του συνδικάτου την πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου, να καλέσει μετά το ΔΣ σε συνεδρίαση, αυτό με τη σειρά του να καλέσει γενική συνέλευση, η γενική συνέλευση με τη σειρά της να εξουσιοδοτήσει το ΔΣ για απεργιακές κινητοποιήσεις – ξεπεράστηκε από τα ετοιμοπόλεμα αντανακλαστικά της βάσης των εργαζόμενων.
Ο σύλλογος δεν κήρυξε επίσημα απεργία. Προχώρησε σε κατάληψη του κεντρικού κτιρίου στην Πεσμαζόγλου. Όμως, αυτό έδωσε τη δυνατότητα στη βάση των εργαζομένων να αξιοποιήσει αυτή τη συμβολική κίνηση και να τη μετατρέψει σε κάτι πολύ πιο ουσιαστικό. Εκατοντάδες εργαζόμενοι την περιφρουρούσαν καθημερινά, ένα μόνιμο τραπεζάκι λειτουργούσε σαν γραφείο τύπου που ενημέρωνε πελάτες και περαστικούς, βάρδιες δεκάδων εργαζόμενων εξασφάλιζαν την ολονύκτια διαμονή στο κτίριο, ενώ η διάρκειά της ξεπέρασε τις αρχικές προθέσεις του Συλλόγου φτάνοντας τις οκτώ μέρες συμπεριλαμβανομένου σαββατοκύριακου.
Σε όλη τη διάρκειά ήταν φανερό πως η κατάληψη των συμβασιούχων στο Δήμο της Αθήνας έναμιση μήνα νωρίτερα είχε εμπνεύσει τους εργαζόμενους στο ΤΤ. Τα δυο κτίρια που πραγματοποιήθηκαν οι καταλήψεις τα χωρίζουν μόλις μερικές δεκάδες μέτρα. Η “κοινή λογική” των ΜΜΕ – και των συνδικαλιστικών ηγεσιών – ισχυρίζεται ότι ένα χάσμα χωρίζει τους “βολεμένους” τύπου ΤΤ από τους “επισφαλείς” όπως τους συμβασιούχους των δήμων. Κι όμως, αποδεικνύεται ότι μεταδοτική δεν είναι μόνο η αγανάκτηση αλλά και η αυτοπεποίθηση κι οι αγωνιστικές εμπειρίες.
Ηταν η κατάληψη και το ότι ο συμβολικός της χαρακτήρας έγινε ουσιαστικός που έφερε 48ωρη πανελλαδική απεργία στην τράπεζα στις 30 και 31 Μάη με συλλαλητήριο χιλιάδων εργαζόμενων την πρώτη μέρα που ξεκίνησε από την κατάληψη, έκανε στάση στο υπουργείο Οικονομικών και κατέληξε στη Βουλή. Μπορεί η ηγεσία του συνδικάτου να κατάφερε να μπλοκάρει την άμεση συνέχεια του αγώνα εκείνη τη στιγμή, όμως τα πολύ μαζικά μπλοκ των εργαζόμενων στις πανεργατικές κρατούν ανοιχτό το μέτωπο.
Στην περίπτωση της ΔΕΗ τα πράγματα εξελίχτηκαν διαφορετικά. Δύο μήνες η ΓΕΝΟΠ τρέναρε την υλοποίηση της απόφασης για 48ωρες επαναλαμβανόμενες απεργίες που πήρε η Διοίκηση της Ομοσπονδίας στα τέλη Απρίλη ενάντια στην ιδιωτικοποίηση. Σε αυτό το διάστημα, η ηγεσία της προχώρησε σε όσες περισσότερες συμβολικές κινήσεις μπορούσε για να αποφύγει να κηρύξει την απεργία. Συναντήσεις με κόμματα και φορείς, “σκληρές” ανακοινώσεις, χάπενινγκ, ηρωικά κρεμάσματα εναεριτών σε καμινάδες στο Κερατσίνι.
Η απεργία, όμως, ξεκίνησε. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε το πανελλαδικό συλλαλητήριο στις 25 Μάη, στο οποίο οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ πραγματοποίησαν μία εντυπωσιακή εμφάνιση στην Αθήνα. Παρότι είχε προγραμματιστεί πριν ακόμα τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για τις αποκρατικοποιήσεις, η επίσημη πλέον ένταξη της ΔΕΗ στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων, λειτούργησε πολλαπλασιαστικά στην συμμετοχή των εργαζόμενων. Από κάθε γωνιά της χώρας, με ιδιαίτερη παρουσία των εργαζόμενων από τα κέντρα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με φορτηγά και γερανούς της επιχείρησης μπροστά, τις φόρμες της δουλειάς και πανό από όλα τα Σωματεία, χιλιάδες εργαζόμενοι έκαναν επίδειξη της δύναμής τους.
Η φωτογραφία με το πανό «Εμείς δεν πουλάμε και δεν πουλιόμαστε», που «σήκωσαν» οι γερανοί μπροστά στο υπουργείο Οικονομικών, ενώ η πλατεία Συντάγματος είναι πλημμυρισμένη από κόσμο καθώς ήταν η πρώτη μέρα διαμαρτυρίας των «αγανακτισμένων», αποτύπωσε την πιο χαρακτηριστική ίσως φάση της πορείας. Για ένα μεγάλο κομμάτι των εργαζόμενων στη ΔΕΗ, η κινητοποίηση στο Σύνταγμα ήταν ένα παραπάνω κίνητρο να συμμετέχουν στην διαδήλωση του συνδικάτου. Ηταν πλέον δύσκολο για την ηγεσία της ΓΕΝΟΠ να κάνει πίσω.
Η επιτυχία του συλλαλητηρίου, με τη μαζικότητα και το δυναμισμό της, έγινε παράδειγμα για όλα τα συνδικάτα να κλιμακώσουν. Η ΟΜΕ-ΟΤΕ ανακοίνωσε απεργιακό πρόγραμμα με δύο 24ωρες απεργίες στις 2 και τις 9 Ιούνη, οι λιμενεργάτες του ΟΛΠ προχώρησαν σε καταλήψεις και συλλαλητήριο στον Πειραιά στις 31 Μάη, η ΠΟΣΤ ανακοίνωσε πανελλαδική απεργία και κατέβασμα στην Αθήνα στις 9 Ιούνη αφού πρώτα συμμετείχε με πανό στο απεργιακό συλλαλητήριο των εργαζόμενων του ΤΤ στις 30 Μάη.
Ποιοτικά χαρακτηριστικά
Κάθε διαδήλωση, απεργιακή ή μη, ανέδυδε νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Ακόμα και το σαββατιάτικο συλλαλητήριο των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ στις 4 Ιούνη, που καλέστηκε από τις συνδικαλιστικές ηγεσίες σε μια προσπάθεια να καθυστερήσουν τη νέα, μετά τις 11 Μάη, Πανεργατική Απεργία, ήταν ένα βήμα. Μπορεί το μέγεθός του να ωχριούσε μπροστά στα ποτάμια των πανεργατικών ή σ' άλλες κινητοποιήσεις. Υπάρχουν λόγοι για τέτοιες εικόνες, αλλά αυτές δεν πρέπει να μας κάνουν να χάνουμε από τα μάτια μας το νέο που εμφανίζεται. Σ' αυτή τη “μικρή” κινητοποίηση το πανώ της ΠΟΕ-ΟΤΑ έγραφε: “Μια νύχτα μαγική σαν την Αργεντινή....”. Η Ομοσπονδία που πέρσι το φθινόπωρο είχε σαν επίσημη πολιτική της τη στήριξη του “Καλλικράτη”, τώρα λέει στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ότι θα φύγει με ελικόπτερο.
Στην ανοιχτή συνέλευση της Επιτροπής Αλληλεγγύης Συνδικαλιστών και Συνδικάτων (ΕΠΑΣΣ) στη Νομική αμέσως μετά το συλλαλητήριο, ο Χρήστος Ευθυμίου από την ΠΟΕ-ΟΤΑ και μέλος του ΓΣ της ΑΔΕΔΥ, επεσήμανε χαρακτηριστικά ότι: «Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση προσπαθούσε να διαβάλλει κάθε κλάδο που έβγαινε στο δρόμο, να τα ρίξει στους ‘διεφθαρμένους συνδικαλιστές’ κλπ. Σήμερα δεν πάει άλλο... Σαν Ομοσπονδία έχουμε πάρει απόφαση για καταλήψεις σε δημαρχεία, να μετατραπούν σε κέντρα αγώνα. Έρχεται η ώρα που πρέπει να αποφασίσεις να συγκρουστείς ανοιχτά, ολομέτωπα και να συντονιστείς με αυτούς που κάνουν το ίδιο».
Πλάι στο μήνυμα ότι η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει μεγάλα και δυνατά συνδικάτα, το συλλαλητήριο της ΓΕΝΟΠ άνοιξε το δρόμο για την κοινή απεργιακή δράση των ΔΕΚΟ. Η εκτίμηση πως κανείς χώρος δεν πρέπει να μείνει μόνος του στην επίθεση γίνεται συνείδηση ένα χρόνο τώρα στις πανεργατικές απεργίες, στις κοινές απεργίες των ΜΜΜ, στα ψηφίσματα συμπαράστασης που κέρδιζαν μια σειρά μάχες όπως η κατάληψη στο Δήμο Αθήνας, η Κερατέα, η κατάληψη στο υπουργείο Υγείας.
Οταν τους προηγούμενους μήνες, η Επιτροπή Αλληλεγγύης προχωρούσε σε καμπάνια συμπαράστασης στον ΟΣΕ ή τα ΜΜΜ, συνέβαλε στο να γινει αυτή η προοπτική κτήμα πρωτοπόρων αγωνιστών και κομματιών μέσα σε μια σειρά συνδικάτα. Εσπαγε την προπαγάνδα της κυβέρνησης περί «προνομιούχων» και «συντεχνιών» και έχτιζε την αλληλεγγύη ανάμεσα σε κλάδους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Η σύσκεψη της ΓΣΕΕ με τις Ομοσπονδίες των υπό ιδιωτικοποίηση ΔΕΚΟ για κοινή απεργία όλων στις 9 Ιούνη, ήταν αποτέλεσμα και τέτοιων πρωτοβουλιών και διεργασιών το προηγούμενο διάστημα.
Το ότι η βάση των εργαζόμενων στα συνδικάτα είναι σε κατάσταση συναγερμού το ομολόγησαν τα πιο επίσημα χείλη. Οταν ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ, στην σύσκεψη της ΓΣΕΕ με τις ΔΕΚΟ, κάλεσε όλες τις υπό ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεις σε κοινή κλιμάκωση με απεργίες διαρκείας, το προεδρείο πάγωσε. Εξηγώντας την πρότασή του τόνισε πως οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ περιμένουν πολλά περισσότερα από αυτή τη σύσκεψη και πως δεν μπορεί ο ίδιος να γυρίσει πίσω έχοντας απόφαση «μονάχα» για απεργία των ΔΕΚΟ στις 9 και Πανεργατική στις 15 Ιούνη.
Πού οφείλεται η αλλαγή;
Πώς μπορούν να ερμηνευτούν τέτοιες θέσεις; Μια σειρά εξηγήσεις έχουν δοθεί, που στην ουσία υποτιμάνε τις διεργασίες που εκτυλίσσονται στην εργατική τάξη και πιο κρίσιμα στα πιο πρωτοπόρα και δυνατά τμήματά της. Οι φιλοδοξίες του τάδε ή του δείνα συνδικαλιστικού στελέχους, η υπεράσπιση των “προνομίων” των “αριστοκρατών” των ΔΕΚΟ – λες και είναι μειωτικό να υπερασπίζονται δυνατοί κλάδοι μισθούς, εργασιακές σχέσεις ή να παλεύουν ενάντια στο ολοκληρωτικό ξεπούλημα βασικών κοινωνικών αγαθών όπως το νερό ή ο ηλεκτρισμός.
Αντίθετα από τέτοιες ανεπαρκείς ερμηνείες, αυτό που ξεδιπλώθηκε ήταν η παρέμβαση της “βάσης”, πολιτικά και “κινηματικά”, που έδωσε το τέμπο και καθόρισε επιλογές. Η κατάληψη της πλατείας Συντάγματος έπαιξε έναν αναμφίβολα ενισχυτικό ρόλο σε αυτή τη διαδρομή. Προκάλεσε ταραχή στους από πάνω και έδωσε θάρρος στους από κάτω.
Η κοινή απεργία των ΔΕΚΟ στις 9 Ιούνη, έπαιξε το ρόλο της “γέφυρας” ανάμεσα στις προηγούμενες κινητοποιήσεις και σε ότι θα ακολουθούσε. Εγινε κέντρο για μια σειρά χώρους και με τη στάση εργασίας της ΑΔΕΔΥ μετατράπησε σε μίνι πανεργατική. Η Ομοσπονδία των εργαζόμενων στα Ταχυδρομεία (ΠΟΣΤ) κινητοποίησε πανελλαδικά τα σωματεία της εκείνη τη μέρα. Εντυπωσιακή εμφάνιση την ίδια μέρα έκαναν οι εργαζόμενοι στο ΤΤ, οι λιμενεργάτες Πειραιά και οι φορτοκφορτωτές Ελευσίνας, οι εργαζόμενοι στον ΟΠΑΠ και στην ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ. Το σύνθημα που κυριάρχησε «Κρατάμε το λιμάνι, κρατάμε τη ΔΕΗ, πουλάμε το μπουρδέλο που λέγεται Βουλή», έπαιξε ρόλο ώστε, δυο μέρες μετά, η ηγεσία της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ να αποφασίσει την κήρυξη της απεργίας διαρκείας (επαναλαμβανόμενες 48ωρες).
Κατόπιν ήρθε ο σεισμός της γενικής απεργίας στις 15 Ιούνη. Μια γενική απεργία ανάλογη ίσως και μεγαλύτερη από την θρυλική περσινή της 5 Μάη. Για βδομάδες, η προπαγάνδα της κυβέρνησης προσπαθούσε να βάλει σφήνα ανάμεσα στους “Αγανακτισμένους” της πλατείας και τα συνδικάτα που υποτίθεται εκτός απο αδύνατα ήταν και “ξεπερασμένα”. Εκείνη τη μέρα απέδειξε ότι η οργή της οργανωμένης εργατικής τάξης δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από την οργή της “πλατείας”. Το αποτέλεσμα αυτής της κλιμάκωσης ήταν η πολιτική κρίση που παραλίγο να ρίξει την κυβέρνηση Παπανδρέου εκείνο το βράδυ και όσα ακολούθησαν με τον ανασχηματισμό.
Μέσα σε μια τέτοια ατμόσφαιρα συνεδρίασε η διοίκηση της ΓΣΕΕ δυο μέρες μετά τις 15 Ιούνη. Οι αρχικές ιδέες για μια κινητοποίηση στις 21 του μηνός και κατόπιν “ραντεβού στη ΔΕΘ” είχε τιναχθεί στον αέρα. Η πρόταση για 48ωρη πανεργατική που κατατέθηκε από τον πρόεδρο της ΓΕΝΟΠ πέρασε με τη στήριξη των παρατάξεων της αριστεράς και της ΔΑΚΕ που έκανε την ανάγκη φιλοτιμία.
Η ιδέα της 48ωρης πανεργατικής δεν έπεσε από τον ουρανό. Πριν υιοθετηθεί από τη ΓΕΝΟΠ και κατατεθεί στη ΓΣΕΕ, είχε «δουλευτεί» συστηματικά το τελευταίο διάστημα μέσα στο κίνημα. Ηταν η Αντικαπιταλιστική Αριστερά, και συγκεκριμένα η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι δυνάμεις που τη στηρίζουν, που το είχαν διατυπώσει σαν αίτημα και είχαν προσπαθήσει να το κερδίσουν σε κάθε μάχη, από τις απεργίες μέχρι το Σύνταγμα. «Οι εργαζόμενοι στους βρεφονηπιακούς σταθμούς των Δήμων που δίνουν μάχη αυτή τη στιγμή, οι εκπαιδευτικοί που θέλουν να σώσουν τα σχολεία μας από τις συγχωνεύσεις, οι νοσοκομειακοί γιατροί και νοσηλευτές που υπερασπίζονται τα δημόσια νοσοκομεία από το σφαγείο του Λοβέρδου, όλοι έχουμε κάθε λόγο να ενωθούμε και να συντονιστούμε σε ένα κοινό μέτωπο αντίστασης. Να είμαστε όλοι στο συλλαλητήριο την Τετάρτη [της ΓΕΝΟΠ στις 25/5] και να απαιτήσουμε από τη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ να κηρύξουν άμεσα 48ωρη Πανεργατική Απεργία με συνέχεια και κλιμάκωση», έγραφε ήδη από τις 25 Μάη η Εργατική Αλληλεγγύη (Νο 969, σελ. 3).
Η γενική συνέλευση, η κατάληψη, η περιφρούρηση είναι όπλα πάλης που έχουν ταυτιστεί με μαχητικούς αγώνες, όπως η κατάληψη στο Δήμο Αθήνας. Μπορεί να απέχουν ακόμα από το να είναι πλειοψηφική πρακτική, έχουν όμως αρχίσει να υιοθετούνται από πολλά κομμάτια. Ολόκληροι κλάδοι ανακαλύπτουν πλέον τη δύναμη που έχουν αυτές οι μέθοδοι, σε πολλούς καθορίζουν την εξέλιξη του ίδιου αγώνα.
Η απεργία της ΔΕΗ είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Χωρίς τις απεργιακές φρουρές, η απεργία θα ήταν ιδιαίτερα ευάλωτη. Ηταν οι περιφρουρήσεις που εξασφάλιζαν την συμμετοχή, που μπλόκαραν μια σειρά λειτουργίες της επιχείρησης. Στα γραφεία και τα εργοστάσια της ΔΕΗ στη Μυλέρου, στην Αριστείδου, στο Ρουφ, στη Ροσινιόλ, οι καθημερινές περιφρουρήσεις – τη δεύτερη βδομάδα της απεργίας σε 13 συνολικά σημεία της Αθήνας και πολλές άλλες σε άλλες περιοχές – κρατούσαν τα ποσοστά της απεργίας ψηλά. Ενώ, η πρωτοβουλία των εργαζόμενων στο Χαϊδάρι να φτιάξουν επιτροπές απεργών που γυρίζουν τα γραφεία της περιοχής και τα κλείνουν ένα ένα για να μην γίνονται εξοφλήσεις λογαριασμών δείχνει ότι οι δυνάμεις που έχουν απελευθερωθεί το τελευταίο διάστημα είναι πολύ μεγάλες.
Δράση απο τα κάτω
Τέτοιες πρωτοβουλίες είναι μια καινούργια εξέλιξη. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες, ακόμα και αυτές που καταγγέλουν με τον πιο έντονο τρόπο την κυβέρνηση, δεν οργανώνουν τις απεργίες και μετά ρίχνουν το φταίξιμο στον κόσμο της βάσης “που δεν συμμετέχει”. Τέτοιες πρωτοβουλίες δείχνουν τη δημιουργικότητα της βάσης που μπορούν να απελευθερώσουν οι απεργίες διαρκείας. Οι “κινητές απεργιακές φρουρές” είναι ένα όπλο που εξασφαλίζει την επιτυχία μιας απεργιακής κινητοποίησης, ιδιαίτερα σε κλάδους με μεγάλη διασπορά σημείων που πρέπει να εξασφαλιστεί η συμμετοχή στην απεργία. Και ταυτόχρονα τέτοιες πρωτοβουλίες δίνουν σάρκα και οστά στις προσπάθειες να οργανωθεί ο αγώνας από τα κάτω, είναι βήματα στο να περάσει ο έλεγχος της απεργίας στη βάση.
Η ΔΕΗ δεν είναι ο μοναδικός κλάδος που κάνει ανάλογα βήματα. Οταν στο Εθνος η απόλυση της για χρόνια εκπροσώπου των δημοσιογράφων Πόπης Χριστοδουλίδου, φέρνει ξεσηκωμό των συντακτών με άμεση συνέλευση, 48ωρη απεργία και περιφρούρηση κόντρα στην προσπάθεια της εργοδοσίας να στήσει απεργοσπαστικό μηχανισμό, τότε φαίνεται ότι αυτές οι δράσεις απλώνονται. Οταν οι τεχνικοί της τηλεόρασης φτάνουν με την ΕΤΙΤΑ να μπλοκάρουν για βδομάδες τον Πρετεντέρη και την δευτεριάτικη εκπομπή του με 24ωρες και 48ωρες απεργίες, κάνοντάς αυτόν να βγάζει αφρούς από το στόμα κι όλο τον κόσμο να χαίρεται, τότε οι δυνατότητες για να μπλοκάρουμε κάθε χώρο αυξάνονται. Οι απεργίες στα ΜΜΕ τους προηγούμενους μήνες με κορύφωση την τετραήμερη στις 7-10 Απρίλη και τις προσπάθειες που έγιναν από τα κάτω για να οργανωθεί με περιφρουρήσεις στα μαγαζιά, έπαιξαν ρόλο για να φτάσουμε σε αυτές τις αντιδράσεις.
Σε όλα τα κομμάτια έδωσε αυτοπεποίθηση η απεργιακή έκρηξη των τελευταίων ημερών. Οι κινητοποιήσεις στον ΗΣΑΠ και το ΜΕΤΡΟ με τον πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων στο ΜΕΤΡΟ Αντώνη Σταματόπουλο να επαναλαμβάνει την πρότασή του για απεργία διαρκείας σε όλα τα ΜΜΜ, είναι αποτέλεσμα του ξεσηκωμού που επικρατεί παντού.
Ούτε είναι τυχαίο ότι η ΠΟΕ-ΟΤΑ καλεί σε καταλήψεις Δημαρχείων και μπλοκαρίσματα στις χωματερές για να αποκρούσει την επίθεση. Με όλες τις αδυναμίες που υπάρχουν στην αποφασιστικότητα οργάνωσης και υλοποίησης αυτών των αποφάσεων, παραμένει γεγονός ότι αυτές οι μορφές πάλης και αγώνα έχουν μπει στο επίσημο λεξιλόγιο των συνδικάτων. Οι καταλήψεις των δημαρχείων από τα συνδικάτα δίνουν τη δυνατότητα να δημιουργηθούν πραγματικά κέντρα οργάνωση της αντίστασης στις γειτονιές ενάντια στις επιθέσεις του “μεσοπρόθεσμου”: κάθε γειτονιά έχει σχολεία, νοσοκομεία, ΔΕΚΟ, ΙΚΑ, που οι εργαζόμενοι παλεύουν ενάντια στις περικοπές και τις ιδιωτικοποιήσεις, εργοστάσια ή άλλους μεγάλους χώρους δουλειάς που χτυπιούνται από τις απολύσεις, άνεργους, φοιτητές, μαθητές, συνταξιούχους που ξεσηκώνονται.
Πολιτικά προχωρήματα
Τα προχωρήματα είναι και πολιτικά. Η αποχώρηση της ΠΑΣΚΕ ΠΟΕ-ΟΤΑ από το ΠΑΣΟΚ στα τέλη Μάη ήταν μια εξέλιξη με πολλαπλή σημασία και αντίκτυπο. Οταν η παράταξη στην οποία βασίζεται ο ΓΑΠ για να περάσει τον Καλλικράτη στους δήμους φτάνει να σπάει από το κυβερνών κόμμα, η πολιτική κρίση χωρίς αμφιβολία μεγαλώνει. Επιπλέον είναι δεδομένο ότι σαν κίνηση επιταχύνει ανάλογες διαδικασίες στη βάση του ΠΑΣΟΚ στα συνδικάτα, ακόμα κι αν αυτό δεν εκφράζεται αμέσως σε οργανωτική ρήξη. Η εξέλιξη δεν έπεσε από τον ουρανό, δεν ήταν ένα αυτόματο αντανακλαστικό μιας συνδικαλιστικής ηγεσίας που δέχεται τα πιο ηχηρά ραπίσματα από τη “δική της” κυβέρνηση.
Αυτό που έχει προηγηθεί είναι ένας χρόνος μικρών και μεγαλύτερων ξεσηκωμών σε μια σειρά δήμους ενάντια στις περικοπές, τις απολύσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις. Ο αγώνας των συμβασιούχων του Δήμου Αθήνας έδειξε ότι ακόμα και τμήματα εργαζομένων που πολύ μικρή σχέση είχαν με την αριστερά ή το συνδικαλισμό, κάνουν άλματα. Η ύπαρξη δικτύων και ομάδων αγωνιστών στους δήμους, όπως η “Σκουπιδιάρα”, που όλο το προηγούμενο διάστημα υπομονετικά και ίσως χωρίς άμεσα θεαματικά αποτελέσματα έβαζαν την προοπτική των απεργιών διαρκείας, των καταλήψεων, της αλληλεγγύης, των πολιτικών ιδεών που γενικεύουν τον αγώνα, έπαιξαν ρόλο στην επιτάχυνση τέτοιων διαδικασιών.
Κομμάτι αυτών των πολιτικών προχωρημάτων στις ιδέες είναι και η ενίσχυση της αριστεράς, με αιχμή την αντικαπιταλιστική αριστερά, σε μια σειρά συνδικάτα. Η κατάρρευση της παράταξης Σόμπολου στην ΕΣΗΕΑ με την παράλληλη ενίσχυση της αντικαπιταλιστικής αριστεράς, της Πρωτοβουλίας Ανατροπής – συμμετέχουν οι Financial Crimes – που για πρώτη φορά κέρδισε έδρα στο ΔΣ είναι πράγματι μια εντυπωσιακή εξέλιξη (αντίστοιχη ενίσχυση σημειώθηκε και στο συνέδριο της ΠΟΕΣΥ). Η “Γένοβα-Νυστέρι” κέρδισε την πρώτη της έδρα στο ΔΣ της ΕΝΙΘ, των νοσοκομειακών γιατρών στη Θεσσαλονίκη. Ιδιαίτερα ενισχυμένες σε ψήφους και έδρες βγήκαν οι “Παρεμβάσεις” στους διδασκαλικούς συλλόγους και στο συνέδριο της ΔΟΕ. Νίκη είναι και η διατήρηση των 4 εδρών της “Πρωτοβουλίας Γένοβα” στην Ιντρακόμ, αν αναλογιστεί κανείς τη λυσσώδη προσπάθεια της εργοδοσίας και των μηχανισμών της να την κάμψουν. Τέτοιες επιτυχίες είναι δείγμα που φυσάει ο άνεμος στα συνδικάτα και ενίσχυση στη δυνατότητα της αντικαπιταλιστικής αριστεράς να παρέμβει στους αγώνες. Το κρίσιμο όμως δεν είναι η αλλαγή των συσχετισμών στα συνδικαλιστικά όργανα.
Οι εργατικοί αγώνες θα αποτελέσουν τον άξονα και το στρατηγικό πεδίο μάχης στην πάλη για να σαρώσουμε τα “μνημόνια της χρεοκοπίας” στην περίοδο που ανοίγεται μπροστά μας. Οι μάχες του Ιούνη άνοιξαν δυο προοπτικές: πρώτον, ότι η κλιμάκωση των απεργιών σε απεργίες διαρκείας είναι ο τρόπος για να γονατίσουμε την κυβέρνηση. Οταν οι εργαζόμενοι στην ΕΥΑΘ, στην ύδρευση της Θεσσαλονίκης, συνέχισαν για τρίτη μέρα την 48ωρη της 28-29 Ιούνη, μπλοκάροντας το χρηματιστήριο και διαλύοντας τη συνέλευση των μετόχων, έδωσαν μια μικρή πρόγευση για το πώς μπορούμε να συνεχίσουμε σε κάθε χώρο. Η δήλωση της ΓΕΝΟΠ «Για να γίνει πράξη η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ η κυβέρνηση θα χρειαστεί να ματώσει πολλές φορές», δείχνει το τι περιμένει το ΠΑΣΟΚ κάθε φορά που θα προσπαθεί να εφαρμόσει τα μέτρα.
Δεύτερον, ανοίγει η προοπτική της οργάνωσης των αγώνων από τα κάτω. Αυτά τα δυο πάνε μαζί. Είναι λάθος η αντιμετώπιση που υψώνει τείχη ανάμεσα στα δυο. Οι απεργίες διαρκείας δίνουν τη δυνατότητα σε αγωνιστές της βάσης να οργανώσουν τον αγώνα, και να διεκδικήσουν την ηγεσία του. Σε κάθε συνδικάτο οι αγωνιστές και οι αγωνίστριες που οργάνωσαν πχ τις “κινητές απεργιακές φρουρές” στην απεργία της ΔΕΗ, την άμεση απάντηση στην απόλυση στο “Εθνος”, το κατέβασμα στις διαδηλώσεις έχουν τη δυνατότητα να σταθεροποιήσουν τη συλλογική τους λειτουργία, την ενημέρωση και τον συντονισμό τους. Η συγκρότηση απεργιακών επιτροπών σε κάθε χώρο δουλειάς είναι ρεαλιστική δυνατότητα. Για να οργανώσουν νικηφόρα τους αγώνες, αλλά και για να γίνουν οι μήτρες που θα δώσουν σάρκα και οστά στη δύναμη που θα επιβάλει την εργατική απάντηση στη κρίση: τη διαγραφή του χρέους, την κρατικοποίηση των τραπεζών, τον εργατικό έλεγχο, τη ρήξη με την ΟΝΕ και την ΕΕ και τα τελεσίγραφα της τρόικας.