Εξώφυλλο του τευχους 84
Ο Νίκος Λούντος εξηγεί πώς γεννήθηκαν οι ναζιστικές συμμορίες και γιατί πρέπει να τις ξεγυμνώσουμε.
Το εκλογικό αποτέλεσμα της Χρυσής Αυγής και η εκλογή του αρχιναζί Μιχαλολιάκου στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας λειτούργησε σαν σοκ για πολλούς. Ενα σοκ ορισμένες φορές είναι αναγκαίο για να αποκτήσει κανείς ξανά επαφή με την πραγματικότητα. Όταν, όχι πολύ καιρό πριν, ιδρυόταν η Κίνηση Ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή, ήταν αρκετοί αυτοί που αμφισβητούσαν τη σημασία του δεύτερου συνθετικού της. Φασιστική Απειλή; Μήπως υπερβάλαμε;
Από τη δεκαετία του ’90, το ΣΕΚ και η Οργάνωση Σοσιαλιστική Επανάσταση τόνιζε την ανάγκη ενιαιομετωπικής δράσης ενάντια στις φασιστικές συμμορίες. Μια από τις αντιρρήσεις τότε ήταν ότι δεν πρέπει να ασχολούμαστε με γραφικούς γιατί τους δίνουμε αξία.
Τώρα το πράγματα φαίνονται πιο ξεκάθαρα και πολλοί κατάλαβαν την ανάγκη να σημάνει συναγερμός. Ενα παράδειγμα για αυτή τη θετική στροφή είναι το σχόλιο του Στάθη στην Ελευθεροτυπία, λίγες μέρες μετά τις εκλογές: «Η Χρυσή Αυγή είναι οι Ελληνες Ναζί. [...] Οι φασίστες και οι εθνικιστές μισούν τους άλλους. Μισούν τους Εβραίους – είναι αντισημίτες. Μισούν τους Μουσουλμάνους – είναι ισλαμοφοβικοί. Μισούν τους ξένους γενικώς – είναι ρατσιστές. Τα καθίκια που πιστεύουν τέτοια πράγματα έχουν κάψει ήδη μία φορά την ανθρωπότητα στα Αουσβιτς. Και η Χρυσή Αυγή πιστεύει ακριβώς αυτά – τα ίδια που πίστευαν και οι Ευρωπαίοι Ναζί, είτε Γερμανοί είτε Βέλγοι, πασπαλισμένα και με ολίγην από βαλκανικό καρκατσουλιό τύπου Ελληνάρα, Ουστάσι, Τσέτνικου και Γκρίζου Λύκου».1 Πριν από ένα μόλις χρόνο, ο Στάθης κρατούσε περισσότερο ίσες αποστάσεις: «Δεν καταλαβαίνω γιατί αντιδρούμε ως αριστεροί στην επίθεση κατά των δικών μας, όπως στην περίπτωση του Δημήτρη Παπαχρήστου [...], ενώ ποιούμε την νήσσαν όταν καίγεται ο κ. Γεωργιάδης ή σύρεται στα δικαστήρια προκειμένου να φιμωθεί ο κ. Πλεύρης».2
Η πρωτοβουλία που πήραν μια σειρά γνωστοί καλλιτέχνες για τον Άγιο Παντελεήμονα είναι ένα ακόμη δείγμα ότι ο προβληματισμός αποκτά ανοιχτά αντιφασιστική αιχμή. Στη διακήρυξή τους, οι καλλιτέχνες γράφουν: «Οι μετανάστες [...] εξοντώνονται, ηθικά και σωματικά από Χρυσαυγίτες και πάσης φύσης φασιστοειδή, που καλύπτονται από την ετικέτα «κάτοικοι της περιοχής» κι έχουν την προστασία της αστυνομίας».
Τα πράγματα λέγονται πλέον με το όνομά τους. Εχουμε να κάνουμε με μια ναζιστική συμμορία, νοσταλγούς του Χίτλερ και του Ολοκαυτώματος που με τις πλάτες της αστυνομίας προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν μια γειτονιά ως σφηκοφωλιά για να εξαπολύουν επιθέσεις.
Κι όμως, από εκεί που πολλοί θεωρούσαν το πρόβλημα ανύπαρκτο, τώρα ορισμένοι κάνουν ενα άλμα και θεωρούν την άνοδο των φασιστών σαν αναγκαίο κακό, λίγο πολύ σαν αναπόφευκτο αποτέλεσμα της κρίσης. Το πιο συνηθισμένο επιχείρημα είναι ότι οι φασίστες δυναμώνουν επειδή οξύνεται και το πρόβλημα της μετανάστευσης. Και κάποιες φορές, η ερμηνεία αυτή συνοδεύεται από παραινέσεις στην Αριστερά να σταματήσει να υποτιμάει το πρόβλημα των μεταναστών για να μπορέσει και αυτή να συνδεθεί με τον αγανακτισμένο κόσμο.
Διάφοροι ούλτρα-φιλελεύθεροι που κατακεραύνωναν την Αριστερά ότι δεν υποστηρίζει την «ανοιχτή κοινωνία» οδηγούνται τώρα στην αγκαλιά του ρατσισμού ως λύση για τον κίνδυνο του φασισμού. Ο Δημήτρης Μητρόπουλος στα ΝΕΑ είναι χαρακτηριστική περίπτωση. Με υποτιθέμενη μπόλικη ευαισθησία για το φασισμό, υποστηρίζει το τείχος που θέλει να χτίσει ο Παπουτσής στον Έβρο και γράφει «το τελευταίο κύµα µετανάστευσης – κυρίως µέσω Τουρκίας – µας φέρνει λούµπεν πρόσφυγες από την Ανατολή. Πολιτισµικά, µορφωτικά και οικονοµικά η αφοµοίωσή τους είναι δύσκολη ώς αδύνατη. [...] χώρες που τα χερσαία σύνορά τους τις καθιστούν ευάλωτες σε παράνοµα µεταναστευτικά ρεύµατα δεν έχουν πολλές λύσεις. Φράχτες δεν έχουν και οι ΗΠΑ στη µεθόριο µε το Μεξικό;».3
Με λίγα λόγια ο βαθυστόχαστος συλλογισμός λέει πως οι φασίστες υπάρχουν επειδή υπάρχουν οι μετανάστες, άρα όσο πιο ρατσιστικά συμπεριφέρεται η κυβέρνηση τόσο λιγότερους μετανάστες θα έχουμε, άρα και λιγότερους φασίστες. Θυμίζουν έντονα τους Γερμανούς διανοούμενους που ζητούσαν από την Αριστερά στις αρχές του περασμένου αιώνα να γίνει εξίσου αντισημιτική για να μην αφήσει το μονοπώλιο αντιμετώπισης του «εβραϊκού προβλήματος» στους ναζιστές.
Οι θεωρίες αυτές βλέπουν όλους τους κατοίκους του Αγίου Παντελεήμονα ή των άλλων υποβαθμισμένων περιοχών ως άβουλα όντα που δεν κάνουν τίποτα άλλο στη ζωή τους από το να αντιμετωπίζουν το μεταναστευτικό «πρόβλημα». Λες και δεν είναι εργάτες, δεν είναι φοιτητές, σαν να μην έχουν εμπειρίες πολιτικές και κινηματικές και να είναι έτοιμα θύματα για την προπαγάνδα των φασιστικών συμμοριών. Και πάνω από όλα λες και οι μετανάστες δεν είναι κάτοικοι της ίδιας περιοχής. Ο ερευνητής Κάρολος Καβουλάκος δίνει τροφή σε μια τέτοια αντιμετώπιση δηλώνοντας σε ΜΜΕ: «Κάτοικοι στον Αγιο Παντελεήµονα λένε ότι η Χρυσή Αυγή έστω κάνει κάτι. Προσφέρει µια λύση».4 Αλήθεια ποια λύση προσφέρουν οι Χρυσαυγίτες στον Αγιο Παντελεήμονα επειδή έχουν κλείσει μια παιδική χαρά και έχουν κάψει ένα τζαμί; Αλήθεια, οι πολλές φορές πολλαπλάσιοι κάτοικοι των περιοχών αυτών που ψήφισαν Αριστερά – ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ – δεν βιώνουν τα ίδια προβλήματα με τους υπόλοιπους;
Αυτό που παρουσιάζεται ως «κοινωνιολογική» ερμηνεία του φαινομένου δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί δεν είναι όλες οι πλατείες της Αθήνας σαν την πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα. Μήπως αλλού δεν υπάρχουν προβλήματα; Η απάντηση όμως δεν είναι κοινωνιολογική, αλλά πολιτική. Η συγκεκριμένη ναζιστική γκρούπα διάλεξε σαν βάση της το συγκεκριμένο σημείο. Δεν πρέπει να περιμένουμε να «λυθούν τα προβλήματα» για να διώξουμε τους ναζί. Πρέπει να εξαφανίσουμε τους ναζί για να μην σταθούν εμπόδιο στην πάλη μας ενάντια στην κυβέρνηση και στον καπιταλισμό.
Ιστορία
Πέραν όλων των άλλων, αυτή η αντιμετώπιση ξεχνάει κάτι πολύ βασικό. Οτι οι φασίστες στην Ελλάδα δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, ούτε εμφανίστηκαν χάρη στη μετανάστευση. Δεν τους βρήκαν μπροστά τους μόνο οι μετανάστες και το αντιρατσιστικό κίνημα, αλλά όλα τα κινήματα, από τις μαθητικές καταλήψεις μέχρι τους φοιτητές και τους εργάτες. Οι φασιστικές συμμορίες δεν προέκυψαν από παρθενογένεση. Οι περισσότεροι από τους ηγετίσκους τους είναι ορφανά της χούντας και του μετεμφυλιακού παρακράτους.
Μπορεί οι πρωταίτιοι της πραξικοπήματος του ’67 να πήγαν στη φυλακή το ’75, αλλά ένας ολόκληρος συρφετός χουντικών έμεινε στο απυρόβλητο. Βασανιστές, μπάτσοι, ΕΣΑτζήδες, δικαστές, στρατιωτικοί, ΚΥΠατζήδες, επιχειρηματίες, σύμβουλοι και υπουργοί της Χούντας είτε έμειναν στις θέσεις τους, είτε πήγαν στα σπίτια τους λες και δεν είχε αλλάξει τίποτα. Στην κηδεία του αρχιβασανιστή της Χούντας, Μάλλιου, στα τέλη του ’76, κάνουν την εμφάνισή τους μερικοί από αυτούς. Ο «διανοούμενος» της Χούντας» Γεωργαλάς μαζί με άλλα αντίστοιχα αποβράσματα φωνάζουν φασιστικά συνθήματα και επιτίθενται σε δημοσιογράφους. Ανάμεσα στους πιο νταήδες ήταν ο Νίκος Μιχαλολιάκος, μέλος της μεταξικής οργάνωσης «4η Αυγούστου», ιδρυμένης από τον Κώστα Πλεύρη. Ο Πλεύρης ήταν κι αυτός ανάμεσα στους επίδοξους «διανοούμενους» της Χούντας, με συγγραφικό «έργο» ενάντια στον κομμουνισμό και στη δημοκρατία, αλλά με πιο ανοιχτή ναζιστική κατεύθυνση.
Ο Μιχαλολιάκος συλλαμβάνεται και φυλακίζεται για τα επεισόδια. Από την σύντομη παραμονή του στον Κορυδαλλό κρατάει σχέση με τους φυλακισμένους χουντικούς. Στη φυλακή θα ξαναβρεθεί λίγα χρόνια αργότερα, όταν βρέθηκαν στην κατοχή του εκρηκτικά και όπλα. Αν αναρρωτιέται κανείς πώς με οπλοστάσιο και βόμβες δεν έμεινε για τα καλά στη φυλακή, η απάντηση είναι απλή. Ακόμη και ομοϊδεάτες του επισημαίνουν τις ιδιαίτερες σχέσεις του με την ασφάλεια και την ΚΥΠ. Στο διαδίκτυο κυκλοφορεί έγγραφο με τη μισθοδοσία του ως πράκτορα με το ψευδώνυμο «Αστυάναξ».5# Στην ίδια λίστα βρίσκεται και ο Κώστας Πλεύρης και ο Γρηγόρης Μιχαλόπουλος.
Πρόκειται συνολικά για μια πλευρά της Μεταπολίτευσης που είναι αρκετά ξεχασμένη. Οταν κάποιος κάνει σήμερα λόγο για «τρομοκρατία» της Μεταπολίτευσης, το μυαλό πάει στη 17 Νοέμβρη και άλλες αντίστοιχες οργανώσεις. Την ίδια εποχή όμως που η 17 Νοέμβρη εκτελούσε μερικούς βασανιστές και αμερικάνους πράκτορες, τύποι σαν τον Μιχαλολιάκο έβαζαν βόμβες σε γραφεία οργανώσεων, σε βιβλιοπωλεία, σε λέσχες και σε κινηματογράφους. Ανατινάχτηκαν γραφεία του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, της Αυγής, του ΕΚΚΕ. Το ’78 θα εκραγούν βόμβες στους κινηματογράφους Ελλη και Ρεξ την ώρα που παίζονταν σοβιετικές ταινίες, με δεκάδες τραυματίες. Ρίχνονται χειροβομβίδες σε βιβλιοπωλεία, στέλνονται επιστολές-βόμβες σε εφημερίδες. Απόστρατοι και εν ενεργεια στρατιωτικοί βρίσκονται με προσωπικά οπλοστάσια, γύρω από τα οποία στήνονται νεοφασιστικές ομάδες.
Μια σειρά από τέτοιες τρομοκρατικές οργανώσεις πιστεύουν ότι η Μεταπολίτευση θα ήταν απλώς ένα διάλειμμα και αργά η γρήγορα ο στρατός θα έπαιρνε ξανά την εξουσία. Μπορεί σήμερα να ξέρουμε ότι τα πράγματα δεν κινήθηκαν έτσι, όμως ακόμη και τα τελευταία αρχεία του Φόρειν Όφις που άνοιξαν πριν από λίγες μέρες δείχνουν ότι η βρετανική πρεσβεία δεν απέκλειε νέο πραξικόπημα μέχρι και το 1980.
Ετσι οι νεοφασίστες σε εκείνη την πρώτη άγρια περίοδο συνδυάζουν τη νοσταλγία της Χούντας με τακτικές που δανείζονται από τους ιταλούς νεοφασίστες – τις βόμβες τρομοκράτησης του κινήματος. Το ’69 οι φασίστες της Ιταλίας είχαν κάνει το περίφημο χτύπημα στην Πιάτσα Φοντάνα προκαλώντας 18 νεκρούς. Στην Ελλάδα με αντίστοιχους τρόπους προσπαθούν να ανακόψουν το κύμα της ριζοσπαστικοποίησης και της πολιτικοποίησης. Κάνουν επιθέσεις σε Πανεπιστήμια, σε στέκια που ξέρουν ότι συχνάζουν αριστεροί φοιτητές. Φασιστοφυλλάδες σαν την «Ακρόπολη» συνεχίζουν να κυκλοφορούν και να ενορχηστρώνουν τις επιθέσεις. Το ’78 η «Ακροπολις» δημοσιεύει ονόματα μελών οργανώσεων της επαναστατικής Αριστεράς, με ειδική αναφορά στην «Οργάνωση Σοσιαλιστική Επανάσταση».
Το κίνημα της Μεταπολίτευσης σάρωσε όλους τους νοσταλγούς και τους έκανε μια υποσημείωση στην όλη διαδικασία. Όταν το ΠΑΣΟΚ ερχόμενο στην εξουσία σταθεροποίησε την κατάσταση, οι φασίστες αναπροσάρμοσαν την τακτική τους. Αφήνοντας στην άκρη τα κουμπούρια, συσπειρώνονται το ’84 στην ΕΠΕΝ, ένα κόμμα που ιδρύεται με πρωτοβουλία των φυλακισμένων χουντικών. Ο Μιχαλολιάκος με εντολή του ίδιου του Παπαδόπουλου αναλαμβάνει την αρχηγία της νεολαίας του κόμματος, αφού έχει ήδη πειραματιστεί με τη ναζιστική Χρυσή Αυγή τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’80. Η πρώτη και τελευταία εκλογική αναλαμπή της ΕΠΕΝ ήταν στις Ευρωεκλογές του ’84, όταν πήρε 2,3% και έβγαλε έναν φασίστα Ευρωβουλευτή. Στη συνέχεια ένα μεγάλο μέρος των πολιτευτών της βρήκε στέγη στη Νέα Δημοκρατία, όπου ήδη είχαν μαζευτεί και άλλου τύπου νοσταλγοί, σαν τον κολλητό του Γλύξμπουργκ, Γιώργο Καρατζαφέρη. Οταν ο Μιχαλολιάκος παραιτήθηκε από την ηγεσία της ΕΠΕΝ, τη θέση του πήρε ο Μάκης Βορίδης, ο οποίος είχε αντίστοιχη διαδρομή στην πιάτσα των ροπαλοφόρων φασιστών μέσα από το ΕΝΕΚ.
Η δεκαετία του ’90 έδωσε νέες ευκαιρίες στους φασίστες και κάποιοι από αυτούς θεώρησαν ότι έπρεπε να ξαναβγούν επιθετικά. Οι ευκαιρίες για ακόμη μια φορά ήρθαν από τα πάνω. Το κύμα εθνικισμού που οργανώθηκε συστηματικά από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, αλλά και από όλον τον «πολιτικό κόσμο» με αφορμή το Μακεδονικό ήταν η πρώτη μαζική πρόβα της Χρυσής Αυγής. Με τα σχολεία να κατεβαίνουν υποχρεωτικά στα εθνικιστικά συλλαλητήρια και τα «εθνος», «Μακεδονία», «ελληνισμός» να κλίνονται σε όλες τις πτώσεις, οι χρυσαυγίτες προσπάθησαν να χτίσουν τους πρώτους τους πυρήνες. Ο «Στόχος» στη Θράκη οργανώνει με την ανοιχτή κάλυψη της κυβέρνησης Μητσοτάκη πογκρόμ κατά της μειονότητας. Ενώ ταυτόχρονα, ο οργανωμένος κρατικός ρατσισμός ενάντια στο πρώτο ρεύμα μετανάστευσης Αλβανών και άλλων Βαλκάνιων εργατών τους έδωσε ακόμη ένα χέρι βοηθείας.
Η δράση της Χρυσής Αυγής
Τα πρώτα τους κατορθώματα τα κάνουν ενάντια σε μαθητικές καταλήψεις με επιθέσεις ενάντια σε πρωτοπόρους μαθητές με βάση το ντύσιμο και την πολιτική τους δράση. Πολύ πριν αρχίσουν να καίνε τζαμιά, φασίστες είχαν κάψει τα γραφεία της ΟΣΕ με αφορμή τη διεθνιστική στάση της Οργάνωσης για το Μακεδονικό. Θα συνεχίσουν με επιθέσεις σε εβραϊκά νεκροταφεία και συναγωγές, σε τσιγγάνους και σε γειτονιές της τούρκικης μειονότητας στο Γκάζι. Σε όποιες περιοχές κατάφερναν να στήσουν γραφεία, αρχικά στην Κυψέλη, αργότερα στον Πειραιά, τα μετέτρεπαν σε ορμητήριο για επιθέσεις.
Το 1996 θα επιχειρήσουν δολοφονική επίθεση σε συνεργείο της Εργατικής Αλληλεγγύης, επίθεση για την οποία στη συνέχεια θα καταδικαστούν οι δύο φασίστες Κουσουμβρής και Ζαφειρόπουλος. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δυο τους έφυγαν από τη Χρυσή Αυγή. Ο μεν πρώτος, αφού πρώτα συνελήφθη για ληστεία στην Καλαμάτα, έφυγε καταγγέλλοντας τον Μιχαλολιάκο για ασφαλίτη. Ο δεύτερος πηγαίνοντας προς το ΛΑΟΣ. Ο Καρατζαφέρης τού υποσχέθηκε υποψηφιότητα για βουλευτής, όμως μετά από απειλή της Χρυσής Αυγής ότι θα δώσει στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τη δράση του, ο Καρατζαφέρης τον έκοψε από το ψηφοδέλτιο. Ισως κάποιες από αυτές τις φωτογραφίες να ήταν από την επίθεση στο Πάντειο τον Απρίλη του 2006, όταν ένα τσούρμο ναζί, παρουσία του Ζαφειρόπουλου, μαχαίρωσαν τρεις φοιτητές.
Την ίδια περίοδο ο υπαρχηγός της οργάνωσης, «Περίανδρος» Ανδρουτσόπουλος κρυβόταν για να γλιτώσει τη δίκη, έχοντας αναγνωριστεί ως ο βασικός που επιτέθηκε σε ομάδα αδιόριστων εκπαιδευτικών και παραλίγο να σκοτώσει το Δημήτρη Κουσουρή έξω από τα Δικαστήρια της Ευελπίδων.
Στο μεταξύ ο Μιχαλολιάκος είχε βρει για ένα διάστημα και τηλεοπτική στέγη στο κανάλι ΤΗΛΕ-ΤΩΡΑ που είχε ιδρύσει ο Μιχαλόπουλος (στην ίδια λίστα των ΚΥΠατζήδων όπως είπαμε παραπάνω). Ο Μιχαλόπουλος στη συνέχεια βρέθηκε για τρία χρόνια στη φυλακή, όταν αποκαλύφθηκε ότι τα λεφτά για το κανάλι και την εφημερίδα τα έβγαζε με εκβιασμούς κατά διάφορων επιχειρηματιών που τους απειλούσε ότι θα δημοσιεύσει ψέματα για την προσωπική τους ζωή.
Ετσι κι αλλιώς, μια σειρά από φασίστες εξαρτώνταν για χρόνια από τον υπόκοσμο για να προμηθεύονται και οπλισμό αλλά και τα προς το ζην. Ο ηγέτης της «Εθνικής Σταυροφορίας» που οργάνωνε επιθέσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ήταν και ιδιοκτήτης του πορνο-κλαμπ Venus. Αν ο «Στόχος» είχε και έχει την καλύτερη δικτύωση με τους χουντικούς μέσα σε αστυνομία και στρατό η Χρυσή Αυγή δικτυώθηκε με φουσκωτούς, μπράβους και προστάτες των μπαρ. Οπως έχει εξηγήσει αναλυτικά η Μαρίνα Βήχου, η σχέση των χρυσαυγιτών με τους μπράβους των μπαρ και των μπουρδέλων της περιοχής παραμένει σημαντικός παράγοντας για τη σχέση τους με την περιοχή. Ο υποψήφιος βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Χρήστος Ρήγας, είχε εμπλακεί σε υπόθεση απόπειρας ανθρωποκτονίας για ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα σε μαγαζάτορες. Μια υπόθεση στην οποία είχε εμπλακεί και ο μπράβος Χρήστος Λουκόπουλος, ο οποίος το καλοκαίρι του 2010 παραδέχθηκε ότι αυτός είχε τοποθετήσει βόμβα στο ξενοδοχείο Ξενία, η οποία ευτυχώς δεν είχε σκάσει.
Τα ονόματα των φασιστών που έχουμε αναφέρει έχουν τη σημασία τους γιατί θυμίζουν διαρκώς ότι ΛΑΟΣ, Χρυσή Αυγή και η ακροδεξιά πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας ήταν πάντα συγκοινωνούντα δοχεία και δεν πρόκειται καθόλου για καινούργια φαινόμενα.6 Δεν έχει σημασία αν σήμερα ο Πλεύρης έχει καταλήξει στο ΛΑΟΣ, ότι ο Μιχαλολιάκος είναι Χρυσή Αυγή, ή ότι ο Βορίδης συζητάει να πάει είτε στη ΝΔ ή στο κόμμα της Ντόρας. Οταν η «αγανακτισμένη κυρία» Χριστίνα Σιδέρη προσήχθη στο τμήμα για επεισόδια στον Αγιο Παντελεήμονα αποδείχθηκε Νομαρχιακή Σύμβουλος και τομεάρχης οργανωτικού του κόμματος της ΝΔ.7 Το «Ολα τα καθάρματα δουλεύουνε μαζί» δεν είναι σύνθημα, είναι πραγματικότητα.
Ο εκλογολόγος Ηλίας Νικολακόπουλος επισημαίνει ότι αυτό το συνεχές μεταξύ ΝΔ, ΛΑΟΣ Χρυσής Αυγής είναι και εκλογικό: «Οι απελπισμένοι αυτοί άνθρωποι που ψήφισαν Χρυσή Αυγή στις δημοτικές εκλογές και ΛΑ.ΟΣ. (δηλαδή τον συνδυασμό του Αδ. Γεωργιάδη) στις περιφερειακές, επικαθορίζουν σήμερα τη ρητορική των κατ΄ εξοχήν υποστηρικτών του Νικ. Κακλαμάνη (Καρατζαφέρης, Βορίδης, κ.ά.). Αυτό το ιδεολογικό συνεχές συνιστά την κλασική διαδικασία με την οποία επωάζεται το αυγό του φιδιού».8 Η παρατήρηση του Νικολακόπουλου ότι οι ίδιοι άνθρωποι που έφτασαν να ψηφίσουν Χρυσή Αυγή, ψήφισαν συνήθως και Γεωργιάδη (ΛΑΟΣ) στις Νομαρχιακές είναι κρίσιμη για δύο λόγους.
Πρώτον γιατί μας υπενθυμίζει ότι την εκλογική δύναμη της ακροδεξιάς πρέπει να την μετρήσουμε συνυπολογίζοντας ΛΑΟΣ και Χρυσή Αυγή. Και αθροιστικά οι άνθρωποι που ψήφισαν ακροδεξιά στις νομαρχιακές και στις δημοτικές εκλογές ήταν κατά εκατοντάδες χιλιάδες λιγότεροι σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2009. Είναι σωστό να επισημάνουμε τον κίνδυνο της Χρυσής Αυγής αλλά αυτό πρέπει να γίνει μέσα στη συνολικότερη εικόνα των εκλογών, στις οποίες η ακροδεξιά έπαθε στραπάτσο.
Δεύτερον δείχνει ότι είναι λάθος να προτρέξουμε να αθροίσουμε τους φασίστες σε κάποιου είδους «αντισυστημική» ψήφο ή να τους θεωρήσουμε «εξωσυστημικούς». Ο Θανάσης Σούμπλης για παράδειγμα στην εκλογική του ανάλυση χώρισε τις ψήφους σε αντιμνημονιακές και μνημονιακές, βάζοντας έτσι όσους ψήφισαν ΝΔ μαζί με την Αριστερά, ενώ όσους ψήφισαν ΛΑΟΣ μαζί με το ΠΑΣΟΚ, κρατώντας ευτυχώς τους Χρυσαυγίτες σε ξεχωριστή κατηγορία.9 Η αλήθεια όμως είναι ότι ψηφοφόροι του Άδωνη Γεωργιάδη ψήφισαν Κακλαμάνη ή Χρυσή Αυγή στις Δημοτικές. Είτε «μνημονιακοί», είτε «αντιμνημονιακοί», ακόμη και αν τυλίξουν την προπαγάνδα τους με «αντικαπιταλιστικά» συνθήματα, οι φασίστες παραμένουν φασίστες και μόνο σαν πόλος έκφρασης της απελπισίας μπορούν να λειτουργήσουν, όχι σαν πόλος ριζοσπαστικοποίησης. Οπως παρατηρεί ο ιστορικός του φασισμού, Ρόμπερτ Πάξτον: «ένα [...] θεωρούμενο ως βασικό χαρακτηριστικό του φασισμού είναι το αντικαπιταλιστικό, αντι-αστικό πνεύμα του. [...] Κάθε φορά όμως που τα φασιστικά κινήματα αποκτούσαν την εξουσία, δεν έκαναν τίποτα για να υλοποιήσουν αυτές τις αντικαπιταλιστικές απειλές. [...] Μόλις τα φασιστικά καθεστώτα έπαιρναν στα χέρια τους την εξουσία, απαγόρευαν τις απεργίες, διέλυαν τα ανεξάρτητα εργατικά συνδικάτα, μείωναν την αγοραστική δύναμη των μισθωτών και κατέκλυζαν με παραγγελίες τις πολεμικές βιομηχανίες, προς μεγάλη ικανοποίηση των εργοδοτών».10#
Η πρόσφατη επίθεση ομάδας φασιστών στο μέλος του ΣΕΚ Στέλιο Μιχαηλίδη συνεχίζει αυτή την παλιά παράδοση. Οι φασίστες πήγαν να δείρουν ως εκπρόσωποι ενός αφεντικού που δεν ήθελε να πληρώσει τα χρωστούμενα μεροκάματα σε έναν μετανάστη εργάτη. Δεν θα τους αφήσουμε να μασκαρευτούν, ούτε θα τους νομιμοποιήσει το γεγονός ότι πήραν μια έδρα στο δημοτικό συμβούλιο. Είναι υπηρέτες των αφεντικών και του καπιταλισμού στην πιο απαίσια εκδοχή που μπορεί να υπάρξει. Είναι συνεχιστές της Χούντας και νοσταλγοί του Χίτλερ, παρακρατικοί και υπόκοσμος. Προσπαθούν δεκαετίες τώρα να διχάσουν και να τρομοκρατήσουν αλλά δεν το έχουν καταφέρει. Οπως σωστά το διατύπωσε ο Πέτρος Κωνσταντίνου, είναι ποντίκια που προσπαθούν να ανέβουν στα πάνω πατώματα, επειδή η δεξιά πολυκατοικία έπαθε καθίζηση. Γι’αυτό είναι βασικό καθήκον να τους στείλουμε ξανά στον υπόνομο.
1. Ελευθεροτυπία, 17 Νοέμβρη 2010.
2. Ελευθεροτυπία, 5 Νοέμβρη 2009.
3. ΤΑ ΝΕΑ, 5 Γενάρη 2011.
4. ΤΑ ΝΕΑ, 13 Νοέμβρη 2010.
5. http://tiny.cc/89mkh
6. Τις διαφορετικές διαδρομές και δικτυώσεις των φασιστών του ΛΑΟΣ μπορεί να διαβάσει κανείς αναλυτικά στο βιβλίο του Δημήτρη Ψαρρά, Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη, εκδ. Αλεξάνδρεια, 2010.
7. Συγκεντρωμένες πληροφορίες για τους υποτιθέμενους αγανακτισμένους πολίτες, όπως και άλλο χρήσιμο υλικό, υπάρχει στο jungle-report.blogspot.com
8. ΤΑ ΝΕΑ, 13 Νοέμβρη 2010.
9. Δρόμος της Αριστεράς, 13 Νοέμβρη 2010.
10. Robert O. Paxton, Η ανατομία του φασισμού, εκδ. Κέδρος, 2006, σ.22.