Στο ερώτημα σε ποια σημεία δημιουργούνται εφιάλτες στις ΗΠΑ, στους G8, στην ΕΕ, η απάντηση είναι άμεση: Στο Ιράκ και στη Βενεζουέλα. Οι εικόνες ενός εξεγερμένου λαού που αντιμετωπίζει το πραξικόπημα και την ανατροπή του Τσάβες με εξέγερση και διαλύει όλα τα σχέδια της κυρίαρχης τάξης στη Βενεζουέλα, είναι πράγματα που δύσκολα μπορεί κάποιος να θυμηθεί πού έχουν ξανασυμβεί. Μια ήπειρος σε έκρηξη, ένας λαός που ανατρέπει κυβερνήσεις, που διώχνει προέδρους, που ξαναφέρνει το δίλημμα "Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα", είναι έμπνευση για όλα τα κινήματα σε όλες τις χώρες.

Η ανατροπή του Σαλβαδόρ Αλιέντε στις 1 1 Σεπτέμβρη του 1973 ήταν το ξεκίνημα μιας μεγάλης επέλασης του νεοφιλελευθερισμού σε όλο τον κόσμο. Ξεκίνησε από τη Χιλή, που ήταν χώρα με δυνατό εργατικό κίνημα, με μεγάλη αριστερά και κατακτήσεις και απλώθηκε σε όλη τη Λατινική Αμερική. Στη Βολιβία σήμανε τη διάλυση των ορυχείων με το δυνατότερο συνδικάτο, που είχε παίξει ρόλο στην ανατροπή του δικτάτορα το 1952. Για να περάσουν οι ιδιωτικοποιήσεις, τα κλεισίματα και οι επιθέσεις στην Αργεντινή και τη Βραζιλία, σήμανε ένα τεράστιο

κύμα καταστολής και δικτατοριών, όπου έχει μείνει ακόμα γνωστή η Plaza del Mayo, μια από τις κεντρικές πλατείες του Μπουένος Αϋρες, τόπος συγκέντρωσης των μητέρων όλων αυτών που είχαν εξαφανιστεί και δολοφονηθεί από τη Χούντα.

Οι καταστροφικές συνέπειες του νεοφιλελευθερισμού στις χώρες της Λ.Αμερικής φάνηκαν με τη χρεοκοπία του Μεξικού το 1982. Μια ολόκληρη ήπειρος έφτασε να είναι χρεωμένη στις διεθνείς τράπεζες, αμερικάνικες και ευρωπαϊκές, πράγμα που διευκόλυνε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να επιβάλει ένα δεύτερο κύμα λιτότητας. Υποχρέωσε τις χρεωμένες χώρες να υποτιμήσουν το νόμισμα τους και να ανοίξουν ακόμα πιο πολύ την αγορά τους στις πολυεθνικές.

Η εξέγερση του Φλεβάρη του 1989 στη Βενεζουέλα, το ονομαζόμενο "Καρακάτσο", σήμανε την αντίστροφη μέτρηση.

Ηταν μια αντίδραση απέναντι στον πρόεδρο Πέρεζ που αποφάσισε να βάλει σε εφαρμογή ένα ακόμα νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα. Για δυο μέρες οι εξεγερμένοι στο Καράκας έλεγχαν όλη την πόλη. Η εξέγερση τελείωσε με καταστολή, αλλά αυτό σηματοδότησε τη στροφή σε όλη τη Λατινική Αμερική.

Η καινούργια χιλιετία άνοιξε με την ανατροπή του προέδρου Ρούα στην Αργεντινή, με την εκλογή του Λούλα το 2003 στη Βραζιλία, με την ανατροπή δυο προέδρων στη Βολιβία και τη νίκη του Εβο Μοράλες. Και πάνω απ' όλα, με τις εξελίξεις στη Βενεζουέλα. Τρεις φορές προσπάθησε η κυρίαρχη τάξη με τη στήριξη των ΗΠΑ να ανατρέψει τον Τσάβες (πραξικόπημα την Ανοιξη του 2002, λοκ- άουτ στα πετρέλαια το Φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς και δημοψήφισμα τον Αύγουστο του 2004) και τις τρεις φορές ηττήθηκε από το ίδιο το κίνημα.

Ο Τσάβες είχε κερδίσει τις εκλογές το 1998, αλλά ακόμα και οι μικρές μεταρρυθμίσεις που έκανε στην αρχή, έμοιαζαν πολύ επικίνδυνες για την κυρίαρχη τάξη και γι' αυτό έκανε τεράστιες προσπάθειες για να τον ανατρέψει. Αυτό ριζοσπαστικοποίησε το κίνημα. Ο Τσάβες έχει κρατηθεί στην προεδρία μόνο σαν αποτέλεσμα του ίδιου του κινήματος και γι' αυτό η πολιτική του εκφράζει τα ζιγκ -ζαγκ αυτών των πιέσεων.

Ο ίδιος δεν ελέγχει τους κρατικούς μηχανισμούς, ούτε καν ολόκληρο τον στρατό από τον οποίο προέρχεται. Οταν μιλάει, άλλοτε αναφέρεται στον Τρότσκι και άλλοτε στον Περόν. Ο Τσάβες πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει ένα αντιμπεριαλιστικό μπλοκ των "χωρών του Τρίτου Κόσμου" που θα εκμεταλλευτεί την κρίση των ΗΠΑ. Και πάνω ο' αυτόν το στόχο προσπαθεί να δημιουργήσει συμμαχίες με τον Λούλα, τον Εβο Μοράλες και κομάτια της αστικής τάξης και μέσα στη Βενεζουέλα αλλά και γενικότερα στη Λατινική Αμερική.

Μπορεί οι πιο γνωστές ενέργειες σ' αυτόν τον τομέα να είναι τα ανοίγματα του Τσάβες προς τον Φιντέλ Κάστρο και την Κούβα, τα οποία δίνουν έναν αέρα ριζοσπαστισμού. Αλλά το πραγματικό κέντρο αυτού του μετώπου είναι οι προσπάθειες της Βραζιλίας να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Ο Λούλα έχει προσεγγίσει την Κίνα, την Ινδία, τη Νότια Αφρική και μαζί συμμετέχουν ενεργά στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ, προωθώντας συμβιβασμούς όπως ο πρόσφατος στο Χονγκ -Κονγκ.

Η ιδέα είναι ότι έτσι οι εταιρείες της Βραζιλίας (και των άλλων) θα αποκτήσουν μεγαλύτερη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Αλλά οι συμβιβασμοί χτυπούν τους φτωχούς αγρότες και εργάτες του Τρίτου Κόσμου. Ολ' αυτά είναι σχέδια επί χάρτου και οι εξελίξεις θα εξαρτηθούν κύρια από δυο πράγματα:

Το πρώτο είναι το ίδιο το κίνημα και πόσο θα προχωρήσει παραπέρα στις χώρες που αυτό είναι δυνατό και το δεύτερο, οι πιέσεις και οι απειλές για νέα πραξικοπήματα και ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.

Το κίνημα στη Λατινική Αμερική έχει καταφέρει όχι μόνο να ανατρέψει κυβερνήσεις, αλλά και να επιβάλει προέδρους σε σύγκρουση με τις κυρίαρχες τάξεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα φανερό στη Βολιβία και στη Βενεζουέλα, αλλά μέχρις ενός σημείου ισχύει και για τον Ισημερινό και για τη Βραζιλία, ακόμα και για την Αργεντινή.

Η διαφορά του Τσάβες με τον Λούλα δεν είναι πόσο διαφορετικοί είναι μεταξύ τους σαν άτομα, αλλά στο τι υπάρχει από κάτω. Είναι η διαφορά ανάμεσα σε μια χώρα με δυνατό ρεφορμιστικό εργατικό κόμμα όπως η Βραζιλία και μια χώρα σε εξέγερση όπως η Βενεζουέλα και η Βολιβία.

Το κίνημα στη Βολιβία πιέζει τον Μοράλες να βάλει χέρι στις πολυεθνικές και να εθνικοποιήσει το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Οι ηγέτες των συνδικάτων της COB που έδωσαν τη νίκη στον Μοράλες βρίσκονται στα αριστερά του και οι πιέσεις τους όχι μόνο μετράνε, αλλά μπορούν να υλοποιηθούν από τα ίδια τα μέλη του συνδικάτου, όπως έγινε και στη Βενεζουέλα σε μια σειρά από εργοστάσια που έκλειναν. Εκεί οι εργάτες τα κατέλαβαν και ανάγκασαν την κυβέρνηση να τους στηρίξει. Στη Βολιβία, τις πετρελαιοπηγές τις ελέγχουν πολυεθνικές, όπως η ΒΡ, η Petrobras (κρατική επιχείρηση της Βραζιλίας), η Repsol (Ισπανία και Αργεντινή). Εαν οι πολυεθνικές καταλάβουν ότι χάνουν, δεν πρόκειται να μείνουν με δεμένα χέρια και τότε οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες όχι μόνο στη Βολιβία και τη Βενεζουέλα, αλλά σε όλη τη Λατινική Αμερική.

Η Λατινική Αμερική είναι κρίσιμη για όλο το κίνημα. Χρειάζεται να υποστηρίξουμε τον Τσάβες και τον Μοράλες εάν δεχτούν οποιαδήποτε επίθεση από τις ΗΠΑ, ανοιχτή ή καλυμένη. Ηδη, σ' αυτή την κατεύθυνση έχει παίξει ρόλο το διεθνές αντιπολεμικό κίνημα κατά της αμερικάνικης κατοχής του Ιράκ. Υπουργοί του Τσάβες δηλώνουν ανοιχτά ότι η Ιρακινή αντίσταση έχει βοηθήσει τη Βενεζουέλα δένοντας τα χέρια του Μπους.

Η συμπαράσταση στη Λατινική Αμερική λοιπόν, αρχίζει χειροπιαστά με το χτίσιμο του αντιπολεμικού κινήματος σε κάθε χώρα και βέβαια στην Ελλάδα. Αλλά χρειάζεται να προχωρήσουμε παραπέρα, οργανώνοντας συμπαράσταση για κάθε βήμα μπροστά που κάνει το κίνημα εκεί.

Το κρίσιμο όμως σημείο, είναι το πολιτικό δυνάμωμα του κινήματος με την προοπτική να πάρουν οι εργάτες τον έλεγχο.

Η ριζοσπαστική αριστερά βγαίνει τώρα ξανά στο προσκήνιο μετά από μια περίοδο ήττας. Τα αντάρτικα διαλύθηκαν, το ίδιο και μια σειρά από επαναστατικές οργανώσεις. Ακόμα και οργανώσεις δυνατές σε χώρες όπως η Αργεντινή και η Βραζιλία, κουβαλάνε τη σφραγίδα της ήττας και της απογοήτευσης.

To P-Sol της Βραζιλίας είναι η εξαίρεση. Οχι μόνο γιατί είναι καινούργιο αφού αποχώρησε πρόσφατα από το Εργατικό Κόμμα του Λούλα, αλλά γιατί βάζει την προοπτική της επανάστασης σε όλη τη Λατινική Αμερική και παλεύει γι' αυτό. Το δίλημμα "μεταρρύθμιση ή επανάσταση" είναι όσο ποτέ επίκαιρο σε όλη την περιοχή.

Ούτε ο Τσάβες, ούτε ο Μοράλες, ούτε πολύ περισσότερο ο Λούλα μπορούν να απελευθερώσουν τους λαούς της Λατινικής Αμερικής από τη φτώχεια, την καταπίεση, την εκμετάλλευση. Για να γίνει αυτό χρειάζεται οι εργάτες να καταλάβουν όχι μόνο μερικά, αλλά όλα τα εργοστάσια της Βενεζουέλας και να συντονιστούν με τους φτωχούς των μπάριος και με τους εργάτες των πετρελαιοπηγών της Βολιβίας, έτσι ώστε να χτίσουν μια κοινωνία που δεν θα

αφήνει επίδοξους Πινοσέτ να ξαναγυρίσουν τις χώρες αυτές στη βαρβαρότητα.

Το σύνθημα "Socialismo ο Muerte" είναι επίκαιρο όχι μόνο στη Λατινική Αμερική αλλά σε όλο τον κόσμο.

Είμαστε μαζί τους και δηλώνουμε την αλληλεγγύη μας.