Μερικοί από τους καταληψίες έξω από το Δικαστ
Η κατάληψη της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο την Παρασκευή 28 Απρίλη ήταν η πρώτη αντιστασιακή ενέργεια ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών. Ηταν μόλις μια βδομάδα μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Η κίνηση ξεκίνησε με πρωτοβουλία της ομάδας γύρω από το αντιπολεμικό περιοδικό Peace News, ένα περιοδικό με δραστηριότητα στο φοιτητικό κίνημα που έκανε τις πρώτες κινητοποιήσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ. Το βρετανικό αντιπολεμικό κίνημα είχε αναπτύξει δεσμούς με το κίνημα στην Ελλάδα από πιο πριν. Το 1963 όταν η Φρειδερίκη, βασίλισσα της Ελλάδας τότε, έκανε επίσκεψη στην Αγγλία, την υποδέχθηκαν δύο χιλιάδες διαδηλωτές.
Το 1967 στην κατάληψη της ελληνικής πρεσβείας δίπλα στο αντιπολεμικό κίνημα συμβάδιζε η νέα επαναστατική αριστερά που χτιζόταν στην Αγγλία.
Στην Οικονομική Σχολή του Λονδίνου (LSE), το 1967 λειτουργούσε ένας μικρός μαρξιστικός όμιλος που έπαιρνε πρωτοβουλίες κατά καιρούς σε ζητήματα κλειδιά, και μια τέτοια πρωτοβουλία ήταν να καταλάβει την ελληνική πρεσβεία αμέσως μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα. Η απόφαση για κατάληψη της πρεσβείας ήταν η συνέχεια ενός ολόκληρου μήνα κατάληψης της ίδιας της σχολής με βασικό σύνθημα "Κάτω η παιδαγωγική γεροντοκρατία" και στη συνέχεια "Ελεύθερο το LSE από τους καπιταλιστές". Μέσα σ' αυτό το κλίμα πάρθηκε και η απόφαση γαι την κατάληψη της ελληνικής πρεσβείας, την Παρασκευή 28 Απρίλη, μια βδομάδα μετά την κήρυξη της στρατιωτικής δικτατορίας. Φέτος, στην επέτειο των 50 χρόνων από την κατάληψη οργανώνεται μια μέρα με εκδηλώσεις και συζητήσεις στα γραφεία του συνδικάτου "Unite" , στο κέντρο του Λονδίνου.1
Η κατάληψη κράτησε λιγότερο από μία ώρα αλλά προκάλεσε τεράστιο πανικό και στην πρεσβεία και στη βρετανική κυβέρνηση, που έψαχνε τρόπο να φτιάξει ομαλά τις σχέσεις με το νέο καθεστώς στην Ελλάδα. Περίπου 50 διαδηλωτές υπό την ομπρέλλα της πρωτοβουλίας “Σώστε την Ελλάδα τώρα” είσεβαλαν και κατάλαβαν την πρεσβεία το βράδυ της 28ης Απρίλη. Το πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ της εφημερίδας The Sun, της 29ης Απρίλη είναι χαρακτηριστικό:
Eισβολή
“Η εισβολή άρχισε με τους διαδηλωτές να χτυπάνε το κουδούνι της πρεσβείας. Ο κύριος Κρίστο Τσέτκοβιτς, ο μπάτλερ της πρεσβείας είπε στον κόσμο ότι ο πρέσβης δεν ήταν εκεί. Τότε ένας άνδρας έριξε γροθιά στο πρόσωπο του μπάτλερ. Επεσε κάτω, ενώ οι διαδηλωτές εισέβαλλαν στο σπίτι.
Η γυναίκα του πρέσβη, κυρία Νικολαρεϊζη, έμαθε για την εισβολή στην εκκλησία, και αργότερα είπε ότι είχε τρομοκρατηθεί επειδή τα δύο παιδιά της ήταν στην πρεσβεία. Ετρεξε στην κατειλημμένη πρεσβεία στην οδό Απερ Μπρουκ και βρήκε τα παιδιά της σώα και αβλαβή. Ο πρέσβης και η οικογένειά του θα έτρωγαν το βραδινό τους μετά από την εκκλησία. Ενας γραμματέας της πρεσβείας είπε: “Δεν έχουν φάει ακόμα. Είναι πολύ ταραγμένοι”. Ενώ οι διαδηλωτές καταλάμβαναν την Πρεσβεία, ένας εκπρόσωπος του κινήματος: “Σώστε την Ελλάδα τώρα” δήλωνε σε δημοσιογράφους μέσω τηλεφώνου: “Η διαδήλωση θα παραμείνει ειρηνική”. Καλούμε τη βρετανική κυβέρνηση να μην παρέμβει με κανένα τρόπο σ’ αυτή την ειρηνική κατάληψη ελληνικού εδάφους ούτε να βοηθήσει με κανένα τρόπο την παράνομη στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα”.
Οι διαδηλωτές έστησαν ένα μεγάφωνο στο μπαλκόνι και μετέδιδαν συνθήματα ενάντια στην ελληνική δικτατορία. Ενας εκπρόσωπος των διαδηλωτών είπε: “Στείλαμε μηνύματα σε ελληνικές πρεσβείες σε πολλά σημεία του κόσμου λέγοντας πως η ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου είναι το πρώτο τμήμα του ελληνικού εδάφους που απελευθερώνεται από τη στρατιωτική χούντα που κυβερνάει τώρα την Ελλάδα”.
Νωρίς το πρωί της 29ης Απριλίου, 30 άντρες και 12 γυναίκες βρίσκονταν στο κεντρικό αστυνομικό τμήμα του Γουέστ Εντ όπου τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες για διατάραξη κοινής ειρήνης. Θα παρουσιαστούν στο δικαστήριο”. Λίγο παρακάτω η ίδια εφημερίδα έκανε λόγο για τις σχέσεις που έφτιαχνε η Βρετανία με τη “νέα κυβέρνηση” των συνταγματαρχών.2
Σημειώσεις
1. https://www.facebook.com/events/1078080332297972/
2. Αυτό το κείμενο στηρίχτηκε σε άρθρο του Νίκου Λούντου στην Εργατική Αλληλεγγύη No 764, 25 Απρίλη 2007