Ο Γιώργος Πίττας περιγράφει πώς η 18 Μάρτη έγινε σταθμός για το αντιρατσιστικό κίνημα και ποιές είναι οι επόμενες μάχες.
Οι φετινές διαδηλώσεις στις 18 Μάρτη πέτυχαν να απλωθούν σε 50 περίπου πόλεις σε 20 χώρες σε όλη την Ευρώπη ενώ κινητοποίηση ενάντια στο ρατσισμό και το φασισμό πραγματοποιήθηκε μέχρι και τη μακρινή Σεούλ.
Στη Βρετανία, με μεγάλη τη συμμετοχή των συνδικάτων 30.000 διαδηλωτές βάδισαν στο Λονδίνο, 3.000 στη Γλασκώβη, 1000 στο Κάρντιφ. Πάνω από 10.000 στο Παρίσι, στη διαδήλωση που έγινε στις 19 Μάρτη, παρά την αστυνομική τρομοκρατία. Ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων χρόνων.
Στη Βιέννη περίπου 4.000 άτομα διαδήλωσαν με μαζική συμμετοχή των Αφγανών και Σύριων προσφύγων έχοντας τις μουσουλμάνες γυναίκες στην πρώτη γραμμή και πάνω από 2.000 στο Άμστερνταμ. Στην Καταλονία έγιναν συγκεντρώσεις σε 4 πόλεις, στην Ιταλία σε 5, στην Πολωνία σε 8, στη Δανία σε 3, στη Γερμανία σε τουλάχιστον 8 πόλεις. Στην Κύπρο στο συλλαλητήριο συμμετείχαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, μετανάστες και πρόσφυγες, όλοι μαζί με τα συνδικάτα έξω από το Δημαρχείο Λευκωσίας.
Στην Ελλάδα, η δεύτερη μεγαλύτερη διαδήλωση πανευρωπαϊκά, με περίπου 15.000 κόσμο έγινε στην Αθήνα. Διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν τελικά συνολικά σε 15 σημεία καθώς μέχρι την τελευταία στιγμή νέες πόλεις σε όλη τη χώρα έμπαιναν στον κατάλογο: Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Χανιά, Βόλος, Ξάνθη, Γιάννενα, Λαμία, Λάρισα, ενώ καλέσματα έγιναν και σε Πρέβεζα, Λειβαδιά, Τρίκαλα, Χίο. Στη Μυτιλήνη, στο σύμβολο της αλληλεγγύης, χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες ήρθαν στην πλατεία Σαπφούς με πορεία 7 χιλιόμετρα από το στρατόπεδο της Μόριας για να ενωθούν με τους ντόπιους σε μια από τις πιο μεγάλες συγκεντρώσεις που έχουν γίνει στο νησί.
Στην Αθήνα έγινε κατά γενική ομολογία ένα από τα μεγαλύτερα αντιρατσιστικά συλλαλητήρια των τελευταίων χρόνων. Στην πορεία από την Ομόνοια στο Σύνταγμα, η Σταδίου γέμισε ολόκληρη. Χιλιάδες γυναίκες και άντρες πρόσφυγες με τα παιδιά τους διαδήλωσαν στην πρώτη γραμμή, κρατώντας τα πλακάτ της ΚΕΕΡΦΑ δείχνοντας ότι αποτελούν οι ίδιοι βασική δύναμη διεκδίκησης. Δίπλα τους, εθελοντές και αλληλέγγυοι, που βάδιζαν με αυτοσχέδια πλακάτ και πανό.
Δύο πούλμαν με πρόσφυγες κατέβηκαν από τη Μαλακάσα, τρία από το Ελληνικό και τέσσερα από το Σχιστό φέρνοντας τις δικες τους πολύτιμες αγωνιστικές παραδόσεις. Η Αραβική Άνοιξη ήταν εκεί μέσα απο τα πανό των Σύριων που θύμιζαν πως η επανάσταση συνεχίζεται, ενώ οι Αφγανοί πρόσφυγες φώναζαν Αζάντι, ελευθερία. Ανάμεσά τους οι εργαζόμενοι σε ΜΚΟ και camp με πανό που διεκδικεί: «Ανθρώπινες συνθήκες για τους πρόσφυγες με δημόσιες υπηρεσίες και δομές».
Μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά ήταν η παρουσία των συνδικάτων. Οργανωμένα με τα πανό τους οι ναυεργάτες της ΠΕΝΕΝ, οι εργαζόμενοι του ΜΕΤΡΟ με το ΣΕΛΜΑ, οι εργαζόμενοι της ΠΟΣΠΕΡΤ, το Σωματείο Εργαζομένων στην Ιντρακόμ, η Ανατρεπτική Συσπείρωση Ηθοποιών, το ΣΕΚΕΣ ΕΥΔΑΠ, το ΜΕΤΑ, πολλοί σύλλογοι Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και ΕΛΜΕ, σωματεία νοσοκομείων, δήμων. Αρκετοί φοιτητικοί σύλλογοι και σχολεία, πλήθος από συλλογικότητες και βέβαια σχεδόν όλες οι οργανώσεις και τα κόμματα της Αριστεράς, με εξαίρεση το ΚΚΕ που αν και δεν συμμετείχε, τις περισσότερες φορές στήριξε ή τουλάχιστον δεν κόντραρε τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα σε σωματεία και συλλόγους. Ήταν αυτή η πολύχρωμη εικόνα, που μαζί με τα τύμπανα των Quilombo και τους Radio Sol έκανε τη 18Μ να θυμίζει στους παλαιότερους τη Γένοβα το 2001 ή τα αντιπολεμικά συλλαλητήρια του 2003. Μια εικόνα δύναμης που έστειλε πολλαπλά μηνύματα.
Καταρχήν στις κυβερνήσεις της ΕΕ, όλες μαζί και κάθε μια ξεχωριστά, ότι το κίνημα αλληλεγγύης που τους ανάγκασε να τρέχουν να ανοίγουν τα σύνορα το καλοκαίρι του 2015 είναι εδώ. Αποφασισμένο να γκρεμίσει την Ευρώπη-Φρούριο και να διεκδικήσει ανοιχτά σύνορα και ανοιχτές πόλεις για πρόσφυγες και μετανάστες. Έστειλε μήνυμα αντίστασης ότι ο φασισμός δεν θα περάσει.
Στην Ολλανδία η καμπάνια για τις 18Μ συνέπεσε με την προεκλογική καμπάνια αντισυγκεντρώσεων ενάντια στον φασίστα Βίλντερς, που σε διάψευση όλων των προγνωστικών δεν βγήκε τελικά νικητής στις 15 Μάρτη. Η καλύτερη παρακαταθήκη στον αγώνα ενάντια στη ρατσιστική ατζέντα που έθεσαν και θα θελήσουν να εφαρμόσουν οι κατά τα άλλα «μετριοπαθείς» νεοφιλελεύθεροι νικητές των εκλογών.
Στην Αυστρία η μαζική και νικηφόρα καμπάνια που επιχείρησε το αντιρατσιστικό κίνημα σε αστικά κέντρα στις προεδρικές εκλογές ενάντια στον φασίστα Χόφερ τον περασμένο Δεκέμβρη πήγε χέρι-χέρι με αυτήν για τις 18 Μ.
Στη Βρετανία, οι απόπειρες την επαύριο της 18Μ να παιχτεί το χαρτί του ρατσισμού και της ισλαμοφοβίας δεν πέρασαν. Το αντιρατσιστικό κίνημα κατέβηκε στο δρόμο, έφραξε το δρόμο στους φασίστες και κατήγγειλε την ρατσιστικη πολιτική της κυβέρνησης. Οι δύο γυναίκες που πριν μερικές μέρες στάθηκαν θαρραλέα στο δρόμο απέναντι στους φασίστες του EDL δείχνουν την αυτοπεποίθηση που έχει αναπτυχθεί από τα κάτω.
Η Τερέζα Μέι αναγκάστηκε μετά από όλα αυτά να καλέσει εσπευσμένα εκλογές για τον Ιούνη.
Η 18Μ ανέδειξε πιο καθαρά τις ότι οι μάχες ενάντια στο ρατσισμό, τον φασισμό, τη λιτότητα, τον πόλεμο, τον σεξισμό πάνε μαζί. Δεν μπορείς να μιλάς για αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και να μη μιλάς ενάντια στη συμμετοχή των χωρών της ΕΕ στο έγκλημα που γίνεται στη Συρία ή το Αφγανιστάν. Δεν μπορείς να μιλάς για αντιφασιστική πάλη και να μην εναντιώνεσαι στην ρατσιστική πολιτική με την οποία οι κυβερνήσεις της ΕΕ αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους απέναντι στη διάλυση που φέρνει η λιτότητα. Δεν μπορείς να εναντιώνεσαι στα πολεμικά σχέδια και στα «καθεστώτα έκτακτης ανάγκης» τύπου Γαλλίας, χωρίς να συγκρούεσαι με την ισλαμοφοβία. Δεν μπορείς να παλεύεις για τα δικαιώματα των γυναικών και να μην παλεύεις για το δικαίωμα των γυναικών μουσουλμάνων να ντύνονται όπως εκείνες θέλουν.
Οι συνδέσεις έχουν ξεκινήσει να γίνονται και στην πράξη. Το έναυσμα ήρθε από τις ΗΠΑ και τις κινητοποιήσεις που ξέσπασαν ενάντια στην εκλογή του Τραμπ: γυναίκες, μουσουλμάνοι, μετανάστες, LGΒΤQI, συνδικάτα, αριστερά, μαύρο κίνημα, νεολαία βρέθηκαν μαζί στο δρόμο, στις πορείες των γυναικών, στα αεροδρόμια ενάντια στις απελάσεις μεταναστών και προσφύγων.
Ήταν ένα στοίχημα αν θα συνέβαινε το ίδιο και στην Ευρώπη. Και η 18Μ το κέρδισε, έδωσε τη δυνατότητα η ίδια συστράτευση να εκφραστεί στην Ευρώπη - και στην Ελλάδα.
Αυτοί που θεωρούσαν ότι η μόνη εναλλακτική στην χρεοκοπία των μέχρι τώρα κυρίαρχων κομμάτων διαχείρισης, θα είναι η ακροδεξιά, για ακόμη μια φορά υποτίμησαν, με σκοπιμότητα ή έστω κι ασυνείδητα, όχι μόνο τη δύναμη των απλών ανθρώπων αλλά και τις δυνατότητες μιας άλλης Αριστεράς που δεν διστάζει να συγκρουστεί ανοιχτά με τις πολιτικές των καπιταλιστών.
Πώς φτάσαμε στις 18 Μάρτη
Η φετινή 18 Μάρτη πέτυχε να γίνει ένας σταθμός για το κίνημα ενάντια στο ρατσισμό και τον φασισμό.
Το πρώτο και πιο βασικό στοιχείο που έκανε τη διαφορά στις 18Μ σε σχέση με κάθε προηγούμενη αντιρατσιστική κινητοποίηση ήταν η διάσταση που πήρε μέσα στην οργανωμένη εργατική τάξη. Πάνω από εκατό σωματεία και συνδικάτα (ανάμεσά τους και ομοσπονδίες όπως η ΑΔΕΔΥ στο συνέδριό της, η ΠΟΕ-ΟΤΑ, η ΠΟΕΔΗΝ, η ΟΜΕ ΕΥΔΑΠ, η ΠΟΕ-ΥΠΠΟ, η ΟΕΝΓΕ) υποστήριξαν τις 18Μ.
Κάτι τέτοιο είχε να γίνει στους χώρους εργασίας από τη μαζική κινητοποίηση για συλλογή πραγμάτων για τους πρόσφυγες το 2015. Η καμπάνια για τις 18Μ πέτυχε να τους ξεσηκώσει ξανά και να αναγκάσει τις ηγεσίες να πάρουν αποφάσεις όχι μόνο συμμετοχής, αλλά και μια σειρά από πρωτοβουλίες δράσης σε πολλά επίπεδα.
Οι εκπαιδευτικοί οργάνωσαν μαζί με τους μαθητές αντιρατσιστικές και αντιφασιστικές εκδηλώσεις σε εκατοντάδες σχολεία. Ίσως πιο τρανταχτό παράδειγμα αυτό της Ξάνθης, όπου οργανώθηκε διήμερο εκδηλώσεων, με μαζικότατη συμμετοχή γονιών και μαθητών στο Εργατικό Κέντρο.
Αλλά φέτος οι δράσεις δεν περιορίστηκαν στην εκπαίδευση. Εκδηλώσεις οργανώθηκαν σε δεκάδες εργατικούς χώρους που κινήθηκαν στο ρυθμό της 18Μ, από τους εργαζόμενους του ΥΠΠΟ στο εργοτάξιο της Ακρόπολης μέχρι την ΟΜΕ-ΕΥΔΑΠ που πραγματοποίησε για πρώτη φορά εκδήλωση ενάντια στον ρατσισμό και στην ξενοφοβία στο κεντρικό κτίριο του Περισσού, μετά από πρωτοβουλία του ΣΕΚΕΣ ΕΥΔΑΠ και τη συμμετοχή της ΚΕΕΡΦΑ.
Η ΠΟΣΠΕΡΤ όχι μόνο μπήκε στη μάχη της 18Μ αλλά σταμάτησε στην πράξη τη σκανδαλώδη προβολή της Χ.Α από την ΕΡΤ. Αποφάσισε να προχωρήσει «ξεκινώντας από το Σάββατο 25/2/2017 το απόγευμα και κάθε φορά, όποια ημέρα και ώρα που θα προγραμματίζεται προβολή του έργου της Χρυσής Αυγής στάσεις εργασίας, τη στιγμή της προβολής» -όπως ανέφερε στην ιστορική της επιστολή προς τη Διοίκηση της ΕΡΤ στις 24 Φλεβάρη. Είχε προηγηθεί σύσκεψη της ΚΕΕΡΦΑ και του Συντονισμού Ενάντια στα Μνημόνια στα γραφεία της ομοσπονδίας την 1η Φλεβάρη και ακολούθως διαμαρτυρία στις 6 Φλεβάρη στο Ραδιομέγαρο.
Τα σωματεία των νοσοκομείων δεν είχαν μόνο μια από τις μαζικότερες συμμετοχές στις 18Μ, αλλά συμμετείχαν στις επισκέψεις στα ίδια τα στρατόπεδα για να αναδείξουν την κατάσταση των προσφύγων, απο την Αττική μέχρι τη Λέσβο.
Στην εκδήλωση της ΚΕΕΡΦΑ στο γκαράζ του Δήμου της Αθήνας στην Ιερά Οδό στην 28/2 συμμετείχαν και εργαζόμενοι που δουλεύουν στο στρατόπεδο του Ελαιώνα, σε ένα χώρο που λίγα χρόνια πριν έκαναν την απόπειρα να πατήσουν πόδι οι φασίστες της Χρυσής Αυγής. Η ΠΟΕ-ΟΤΑ δεν περιορίστηκε να καλέσει στις 18Μ αλλά εμπόδισε τη συμμετοχή ναζιστικής παράταξης στις εκλογές του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στη Νίκαια τα προσφυγόπουλα συνόδευαν μέσα στα σχολεία κρατώντας τα από το χέρι οι εργαζόμενοι του δήμου.
Στα σχολεία
Το να γίνουν δεκτά τα προσφυγόπουλα στα σχολεία ήταν η δεύτερη μεγάλη μάχη που δόθηκε και κερδήθηκε πηγαίνοντας για τις 18 Μάρτη. Ξεκίνησε με τους χειρότερους οιωνούς: Η κυβέρνηση αντί να ανοίξει τα σχολεία στα παιδιά των προσφύγων, όπως υποσχόταν το καλοκαίρι του 2016, δεν προχώρησε καν σε έγκαιρες και απαραίτητες προσλήψεις εκπαιδευτικών. Επέλεξε να τα στείλει το απόγευμα χωριστά από τα άλλα παιδιά και καθυστέρησε την ένταξή τους μέχρι και την άνοιξη του 2017! Έδωσε έτσι στους χρυσαυγίτες το χρόνο και τη δυνατότητα να δημαγωγούν και να επιχειρούν να παρασύρουν τους γονείς ενάντια στα προσφυγόπουλα – στο Ωραιόκαστρο, τα Σεπόλια, το Πέραμα, το Περιστέρι, το Χαϊδάρι, το Κερατσίνι, τη Νίκαια κ.α.
Όμως σχολείο το σχολείο, γειτονιά τη γειτονιά, η μάχη δόθηκε και κερδήθηκε - ακόμη και στα πιο «δύσκολα» σημεία όπου οι χρυσαυγίτες διεκδικούσαν ότι έχουν το πάνω χέρι. Πρωταρχικό ρόλο έπαιξε η κινητοποίηση των σωματείων της γειτονιάς: των εκπαιδευτικών, που έβαλαν τα σώματά τους στις πόρτες των σχολείων, αλλά και όλων των άλλων. Η κινητοποίηση των μαθητών, που ήδη από το φθινόπωρο στα πανό των καταλήψεων, στο Περιστέρι και αλλού, έγραφαν καλωσορίζουμε τα παιδιά των προσφύγων. Και βέβαια των ίδιων των γονιών.
Η δημαγωγία και η τρομοκρατία που αποπειράθηκαν να ασκήσουν μέσα στους Συλλόγους Γονέων, οι χρυσαυγίτες δεν έμεινε χωρίς απάντηση από την Αριστερά όλων των αποχρώσεων. Η κόντρα κλιμακώθηκε πολύ γρήγορα, στο Πέραμα, στο Περιστέρι και άλλους δήμους, μέσα στα ίδια τα δημοτικά συμβούλια. Και εκεί, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το ζήτημα της υποδοχής των παιδιών γύρισε τούμπα, προσθέτοντας και το αίτημα για φιλοξενία των γονιών τους, ενώ υπήρξαν και δήμοι ή ΣΕΜ που πήραν απόφαση ότι στηρίζουν τις 18Μ. Έτσι μέσα στον Απρίλη φτάσαμε, πχ το δημοτικό συμβούλιο Λειβαδιάς να παίρνει απόφαση ότι καλωσορίζει τους πρόσφυγες στην πόλη του.
Πολιτικά και φυσικά τη μάχη στα σχολεία την έδωσε ενιαία ΟΛΗ μαζί η Αριστερά: Η βάση του ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, η ΛΑΕ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, οι αναρχικοί, όλες μηδεμίας εξαιρουμένης οι οργανώσεις και ο απλός κόσμος της Αριστεράς στάθηκαν πλάι-πλάι και απομόνωσαν τους φασίστες. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει εδώ και δύο χρόνια μέσα κι έξω από τα δικαστήρια στην καθημερινή μάχη που διεξάγεται για να καταδικαστούν οι νεοναζί της Χ.Α στο Εφετείο και τον Κορυδαλλό. Αυτός ο κόσμος έδωσε μαζικά το παρών στις 18Μ.
Στα στρατόπεδα
Το τρίτο σημείο που καθόρισε την επιτυχία της 18Μ ήταν η μάχη των στρατοπέδων. Ήδη εδώ και ένα χρόνο, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είχε κάνει ό, τι δυνατό για να μετατρέψει τους χώρους συγκέντρωσης των προσφύγων από χώρους αλληλεγγύης σε κλειστά ή στενά ελεγχόμενα στρατόπεδα κάτω από τον έλεγχο των «πιστοποιημένων» ΜΚΟ, του κράτους και του στρατού. Οι αλληλέγγυοι «τρώγαν πόρτα».
Η 18Μ πέτυχε να σπάσει τους αποκλεισμούς και ανέδειξε τους ίδιους τους πρόσφυγες σαν ενεργά πολιτικά όντα στην πρώτη γραμμή του κινήματος. Αυτό έγινε κόντρα σε όλες τις μεθοδεύσεις εκφοβισμού και σύγχισης που έγιναν από την πλευρά των κρατικών μηχανισμών.
Όταν στις 6 Φλεβάρη οι πρόσφυγες στο Ελληνικό επιχείρησαν να κατέβουν σε απεργία πείνας και ο Μουζάλας και η κυβέρνηση τους αντιμετώπισαν φέρνοντας τα ΜΑΤ, η ΚΕΕΡΦΑ ήταν εκεί επισείοντας μάλιστα τη μήνιν του υπουργού ότι «υποκινεί» την απεργία πείνας - και κατά τα άλλα όλα καλά στο Ελληνικό.
Η παρέμβαση στα στρατόπεδα δεν πτοήθηκε από τις συκοφαντίες του Μουζάλα. Συνεχίστηκε μέσα από επισκέψεις ενημέρωσης των προσφύγων, των εργαζομένων στα στρατόπεδα αλλά και τοπικών κινήσεων, συλλογικοτήτων, οργανώσεων, σωματείων. Αυτές οι κινήσεις κορυφώθηκαν στις 18-19 Φλεβάρη, όταν με πρωτοβουλία της ΚΕΕΡΦΑ, έγιναν τοπικές κινητοποιήσεις σε τέσσερα στρατόπεδα της Αττικής –Ελληνικό, Ελαιώνα, Σχιστό, Μαλακάσα. Αντίστοιχες επισκέψεις έγιναν στις 12 Μαρτίου στα στρατόπεδα στο Δερβένι και τα Διαβατά στη Θεσσαλονίκη και σε στρατόπεδα κοντά σε άλλες πόλεις.
Στις 18Μ οι πρόσφυγες τελικά κατέβηκαν μαζικά με πούλμαν που τους μετεφεραν στην Αθήνα και με τη στήριξη πολλών αλληλέγγυων ενώ το παρών έδωσαν και εργαζόμενοι σε camp και ΜΚΟ. Κόντρα σε απαγορεύσεις στην είσοδο των στρατοπέδων και περιορισμούς στην επικοινωνία με τους πρόσφυγες. Κόντρα σε υπόγειες προσπάθειες εκφοβισμού του τύπου «δεν θα πάρετε χαρτιά» μέχρι τις μεθοδεύσεις να πραγματοποιηθούν «εκδρομές» τη μέρα του συλλαλητηρίου (πχ στο Σχιστό).
Να πάμε όλοι μαζί
Και βέβαια δεν ήταν μόνο οι πρόσφυγες που έδωσαν τη μάχη της 18Μ. Ήταν οι κοινοτήτες μεταναστών, όπως η Πακιστανική Κοινότητα Ελλάδος, που οργάνωσε συγκέντρωση ενάντια στις δολοφονικές επιθέσεις φασιστοειδών στις 7/2 στο Δημαρχείο Ασπρόπυργου αλλά και έξω από την Αgromart στο Περιστέρι στις 10/1, μετά τις καταγγελίες που έγιναν από μετανάστες εργάτες της επιχείρησης για τραμπούκικη και ρατσιστική αντιμετώπιση.
Η 18Μ έγινε κέντρο δράσης και για τα κομμάτια των αλληλέγγυων και των προσφύγων από τo City Plaza και άλλες καταλήψεις στέγης που βρέθηκαν αντιμέτωπες με τις απειλές και τις επιχειρήσεις εκκένωσης του Τόσκα. Και βέβαια συνδέθηκε με τις διεθνείς κινητοποιήσεις των γυναικών ενάντια στον Τραμπ, όταν με απόφαση της σύσκεψης που είχε οργανώσει με το ξεκίνημα της χρονιάς η ΚΕΕΡΦΑ, έγινε στις 21 Γενάρη συγκέντρωση στο Σύνταγμα και πορεία προς την αμερικάνικη πρεσβεία.
Αυτά ήταν τα χαρακτηριστικά που έκαναν ξεχωριστή τη φετινή 18 Μάρτη και δεν προέκυψαν απλά με το αυθόρμητο. Η 18Μ δεν ήταν ένα κινηματικό ξέσπασμα αλλά αποτέλεσμα πολιτικής πρωτοβουλίας και οργανωμένης συστηματικής προσπάθειας που πέτυχε να συνδεθεί με τις μάχες που δίνονταν σε μια σειρά από ανοιχτά μέτωπα, συγκεντρώνοντας έτσι τους χειμάρρους της αντίστασης σε ένα ορμητικό ποτάμι. Πατώντας πάνω στην πολιτική εκτίμηση ότι υπάρχει σήμερα η δυνατότητα μαζικής κινηματικής απάντησης. Ότι το ζήτημα της αλληλεγγύης στους πρόσφυγες δεν είναι προνομιακό θέμα κάποιων μικρών μειοψηφιών. Όμως οι εκτιμήσεις δεν οργανώνουν συλλαλητήρια ούτε τέτοια γεγονότα οργανώνονται στη μια στιγμή.
H πρόταση για μια διεθνή μέρα δράσης στις 18Μ κατατέθηκε επίσημα στη συνδιάσκεψη του βρετανικού Stand Up to Racism, στις 8 Οκτώβρη του 2016 στο Λονδίνο. Η απόφαση πάρθηκε συλλογικά λίγες μέρες αργότερα στην πέμπτη κατά σειρά Διεθνή Αντιφασιστική Συνάντηση που κάλεσε η ΚΕΕΡΦΑ στην Αθήνα στις 15-16 Οκτώβρη στο Ρουφ και συμμετείχαν αντιπροσωπείες από όλη την Ευρώπη, αλλά και σωματεία, συλλογικότητες και τις τοπικές επιτροπές της ΚΕΕΡΦΑ από όλη την Ελλάδα.
Αυτό το διεθνές και τοπικό δίκτυο κινητοποιήθηκε με στόχο τη δημιουργία ενός πλατιού μετώπου που μπόρεσε τελικά να συσπειρώσει όλες τις δυνάμεις του κινήματος και της Αριστεράς. Στη μαζική κεντρική σύσκεψη που κάλεσε η ΚΕΕΡΦΑ στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ στις 13 Γενάρη, ο συντονιστής της ΚΕΕΡΦΑ Πέτρος Κωνσταντίνου είχε τονίσει: «Προτείνουμε να πάμε όλοι μαζί για το συλλαλητήριο της Αθήνας. Θέλουμε να είναι ένα συλλαλητήριο σεισμός που να εκφράσει τον κόσμο της αλληλεγγύης στους πρόσφυγες, και να βάλει απέναντι στην κυβέρνηση το δεν πάει άλλο».
Για να επιτευθχεί αυτός ο στόχος, χρειάστηκαν πολλές κεντρικές και κατά τόπους πλατειές συσκέψεις σε μια σειρά από πόλεις και γειτονιές. Το Φλεβάρη υπήρξε το κoινό κάλεσμα για το συλλαλητήριο στην Αθήνα που υπέγραψαν μια σειρά από πολλές συλλογικότητες και σωματεία.
Στην τελική ευθεία οι συσκέψεις έδωσαν τη σειρά τους σε δεκάδες μαζικές ανοιχτές εκδηλώσεις και εξορμήσεις σε πολλές πόλεις και γειτονιές, μέσα στις σχολές. Εκατοντάδες χιλιάδες ήταν οι προκηρύξεις που μοιράστηκαν και οι αφίσες που κολλήθηκαν απλώνοντας το αντιρατσιστικό μήνυμα σε ακόμη περισσότερο κόσμο. Έτσι φτάσαμε στις 18 Μάρτη.
Πώς προχωράμε
«Κλείστε τα στρατόπεδα»! Αυτό ήταν το μήνυμα που έστειλαν οι διαδηλωτές και πάνω απ΄όλα οι ίδιοι οι πρόσφυγες στις διαδηλώσεις της 18Μ – και ήταν ηχηρό.
Μόλις μια βδομάδα μετά τα συλλαλητήρια ο Συνήγορος του Πολίτη Ποττάκης δήλωσε ότι η κυβέρνηση μπορεί και πρέπει άμεσα να εξασφαλίσει στέγη για τους πρόσφυγες μέσα στις πόλεις. Δήλωσε: ότι «με βάση τον αριθμό των ανθρώπων που καλείται να διαχειριστεί η διοίκηση, περίπου 15.000 στα νησιά και άλλες 15.000 στην ενδοχώρα, θεωρούμε ότι υπήρξε επαρκής χρόνος για να διαμορφωθούν πιο ανθρώπινες συνθήκες αλλά και για να προχωρήσει η διοίκηση προς την κατεύθυνση της σταδιακής κοινωνικής ενσωμάτωσης».
Στις 11 Απριλίου τοποθετήθηκε από τη Λάρισα, ο υπουργός Μετανάστευσης Μουζάλας δηλώνοντας ότι «ήρθαμε για να συζητήσουμε πώς θα πάμε μπροστά. Πώς κλείνουμε τα camp και βάζουμε τον κόσμο σε διαμερίσματα» ενώ επεσήμανε ότι υπάρχει «συγκεκριμένο πρόγραμμα» που «στοχεύει σε κλείσιμο των κέντρων φιλοξενίας προσφύγων και τη μετεγκατάσταση των ανθρώπων σε κατοικίες στις πόλεις».
Ο υπουργός που πριν λίγες βδομάδες προσπαθούσε να μπει μαζί με τα ΜΑΤ στο Ελληνικό, που αποπειράθηκε να παρουσιάσει το αντιρατσιστικό κίνημα σαν «ταραξίες», δεν μπορεί να αντιμετωπίσει με τον ίδιο τρόπο ένα «θεσμικό» ρόλο όπως αυτός του Συνήγορου του Πολίτη. Πλην όμως αυτό με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπος δεν είναι προφανώς οι «θεσμοί», αλλά η κατακραυγή που υψώνεται από τα κάτω σαν συνέπεια της αντιρατσιστικής καμπάνιας:
Σύμφωνα με έρευνα της Public Issue στην Αθήνα, μετά τις 18Μ, το 66% των ερωτηθέντων θεωρεί πως η παρουσία των προσφύγων στη γειτονιά τους δεν δημιουργεί κάποιο πρόβλημα. Το 72% συμφωνεί να επιτρέπεται στα παιδιά των προσφύγων να γράφονται σε δημόσια σχολεία και το 65% να πηγαίνουν σε δημοτικούς παιδικούς σταθμούς. 50% είναι υπέρ της παροχής αδειών εργασίας στους πρόσφυγες. Επίσης, η πλειονότητα των Αθηναίων (57%) δηλώνει πως έδειξε αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και παρείχαν κάποιου είδους στήριξη προς αυτούς, Ανάμεσά τους και αυτοί που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες (55%) ή οι άνεργοι (58%).
Ανοιχτά μέτωπα
Ο Μουζάλας μπορεί κάτω από αυτές τις πιέσεις να υπόσχεται διάφορα, αλλά το έχει ξανακάνει και στο παρελθόν. Δεν μπορεί να του έχει κανείς απολύτως καμία εμπιστοσύνη, ούτε σε αυτόν ούτε στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ούτε ακόμη περισσότερο στους κολλητούς τους στην ΕΕ που όσο στριμώχνονται τόσο εντείνουν την ισλαμοφοβική και ρατσιστική προπαγάνδα. Μπροστά μας, καμιά μάχη δεν έχει κριθεί και όλα στην ουσία τα μέτωπα παραμένουν ανοιχτά:
Να κλείσουν τώρα όλα τα στρατόπεδα και οι πρόσφυγες να στεγαστούν σε σπίτια μέσα στην πολη. Και μόνο ότι ο υπουργός δηλώνει ότι το πρόγραμμα μεταστέγασης που απεργάζεται θα λειτουργεί «στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς», παραπέμπει σε ένα ακόμη μεγάλο φαγοπότι για MKO με κονδύλια που κατά τα άλλα κατατίθενται για να στηρίξουν τους πρόσφυγες. Μέχρι να γίνει αυτό δυνατό χρειάζεται η εξασφάλιση των συνθηκών διαβίωσης, διατροφής, περίθαλψης, που μέσα στο χειμώνα είδαμε να κοστίζει ακόμη και ζωές ανθρώπων.
Να δοθεί άμεσα άσυλο σε όλους τους πρόσφυγες. Με τη νέα τροπολογία που ψηφίστηκε στις αρχές του Απρίλη στα πλαίσια του νομοσχεδίου για την ψυχική υγεία, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής επιχειρούν να επιβάλουν ακόμα περισσότερο κυβερνητικό έλεγχο στη διαδικασία χορήγησης ασύλου με στόχο την επιτάχυνση των απελάσεων. Ο νόμος που ήδη εφαρμοζόταν από το 2016 είχε σημάνει ότι άσυλο έπαιρναν πέντε στους χίλιους. Τώρα ακόμα και αυτός ο απειροελάχιστος αριθμός πρόκειται να κατρακυλήσει στο μηδέν. Την ίδια στιγμή υπάρχουν απλήρωτοι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες ασύλου, οι οποίες αποψιλώνονται από προσωπικό, ενώ οι ίδιες ή δουλειά των επιτροπών θα υπόκεινται σε ακόμη πιο αιχμηρές κυβερνητικές παρεμβάσεις.
Να απελευθερωθούν όσοι το ελληνικό κράτος κρατάει σε στρατόπεδα και αστυνομικά τμήματα σαν «λαθρομετανάστες» και να δοθούν άμεσα χαρτιά σε όλους και όλες που να τους επιτρέπουν να ασκήσουν το δικαίωμά τους στην εργασία.
Να εγγραφούν άμεσα όλα τα προσφυγόπουλα στα σχολεία. Η επόμενη σχολική χρονιά που πρόκειται να ξεκινήσει τον Σεπτέμβρη δεν πρέπει να κυλήσει όπως η περσινή με τα προσφυγόπουλα να φτάνουν τελικά να μπαίνουν στα σχολεία το Πάσχα. Τα προσφυγόπουλα να ενταχθούν κανονικά στο πρωινό σχολικό πρόγραμμα μαζί με ολα τα παιδιά και το υπουργείο να αναλάβει όλα τα μέτρα βοηθητικής διδασκαλίας για αυτά και τους γονείς τους.
Δικαίωμα και ελεύθερη πρόσβαση των προσφύγων και των μεταναστών στην Παιδεία και βέβαια στην Υγεία, ανοιχτά νοσοκομεία για όλους. Άμεση πρόσληψη μόνιμου προσωπικού σε όλους τους τομείς: σχολεία, νοσοκομεία, δήμους, υπηρεσίες ασύλου, κλπ που να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες όλων, ντόπιων και προσφύγων. Λεφτά για τις ανάγκες ντόπιων και προσφύγων και όχι άχρηστες σπατάλες για εξοπλισμούς, Frontex και τη φύλαξη της Ευρώπης-Φρούριο. Ο αγώνας για τα δικαιώματα των προσφύγων πάει χέρι χέρι με τον αγώνα ενάντια στη λιτότητα και στα μνημόνια.
Να ακυρωθεί, τέλος, η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, να σταματήσουν οι απελάσεις και να ανοίξουν τα σύνορα στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, δικαίωμα για όλους στην ελεύθερη μετακίνηση.
Με καλύτερους όρους
Δύσκολες μάχες, που όμως μετά τις 18Μ μπορούμε να τις δώσουμε με καλύτερους όρους, κινητοποιώντας όλο αυτο το πλειοψηφικό ρεύμα που καταγράφουν ακόμη και οι δικες τους δημοσκοπήσεις.
Γιατί δεν είναι μόνο η «κοινή γνώμη» γενικά που επηρεάστηκε από τις 18Μ. Ο άνεμος της αντίστασης έχει φυσήξει μέσα στους ίδιους τους πρόσφυγες, που οργανώνονται μέσα στα στρατόπεδα με επόμενο βήμα το μαζικό κατέβασμα στις συγκεντρώσεις της Πρωτομαγιάς. Οι βιντεοπροβολές για τις 18Μ και οι επισκέψεις που πραγματοποιούνται ξανά δείχνουν τον ενθουσιασμό και την αυτοπεποίθηση που έχει αρχίσει να έχει ο κόσμος εκεί. Η έκδοση της εφημερίδας “Through Refugee Eyes” απο πρόσφυγες της Μαλακάσας και του Ελληνικού είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα αυτής της αυτοπεποίθησης. Η απόπειρα της κυβέρνησης να απαγορέψει την είσοδο αντιπροσωπείας της ΚΕΕΡΦΑ στη Μαλακάσα, στις 22 Απρίλη, το μόνο που δείχνει είναι την απομόνωσή τους.
Γιατί στα σχολεία της Μαλακάσας και του Αυλώνα, οι κάτοικοι εξακολουθούν να υποδέχονται τα προσφυγόπουλα στα σχολεία. Γιατί η εργατική τάξη και τα συνδικάτα είναι σήμερα ακόμη πιο δυνατά στο πλευρό των προσφύγων και των μεταναστών και στη σύγκρουση με τους φασίστες.
Γιατί στις γειτονιές, ο δρόμος της κοινής δράσης που άνοιξε μέσα από τη 18Μ, ανοίγει με νέα δυναμική, όπως έδειξαν οι κοινές δράσεις και το μαζικό αντιφασιστικό συλλαλητήριο που απαίτησε να κλείσουν τα γραφεία της Χρυσής Αυγής στους Αμπελόκηπους μετά την δολοφονική επίθεση των νεοναζί στον φοιτητή Αλέξη Λάζαρη.
Τα συλλαλητήρια της 18 Μάρτη ανέδειξαν τελικά την αξία της κοινής δράσης όλων των κομματιών της αντίστασης και όλων των ρευμάτων της πέρα από τον ΣΥΡΙΖΑ Αριστεράς. Έδειξε ότι απέναντι στις προδοσίες του ΣΥΡΙΖΑ και της Ευρώπης-Φρούριο μπορεί να υπάρξει μαζική και νικηφόρα αντίσταση. Να συνεχίσουμε σε αυτό το δρόμο.