Από τα απεργιακά συλλαλητήρια ενάντια στο νόμ
Tο περιοδικό Εκόνομιστ λίγο πριν το δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία κυκλοφόρησε με εξώ- φυλλο τον νέο πρόεδρο, Εμανουέλ Μα- κρόν, να περπατάει στην επιφάνεια της θάλασσας με τίτλο “Ο σωτήρας της Ευ- ρώπης;” Δεν έφτασαν όλοι να παρομοι- άζουν τον Γάλλο πρόεδρο με τον Ιησού Χριστό που νικάει και όλα τα κακά σκορπάει, αλλά αν αποκαλύπτει κάτι όλο αυτό το διεθνές σπρώξιμο στον Μα- κρόν είναι η τεράστια απόγνωση για το αν κάποιος μπορεί να ξαναστήσει τα πόδια του το διαλυμένο πολιτικό σύστη- μα της Γαλλίας.
Η αγωνία τους έχει να κάνει με το μέλλον ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Η Γαλλία δεν είναι μόνο ο ένας από τους δύο πυ- λώνες του παραδοσιακού κέντρου της ΕΕ, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονο- μία της Ευρωζώνης, δεύτερη σε εξαγω- γές και εισαγωγές, σε άμεσες επενδύ- σεις στο εξωτερικό και πρώτη σε πυρη- νικό οπλοστάσιο. Όταν σε μια μικρή φάση της προεκλογικής περιόδου εμφα- νιζόταν (ψευδώς όπως φάνηκε) η πιθα- νότητα η Λεπέν να μπει στο Μέγαρο των Ηλυσίων, τα ευρωπαϊκά χρηματι- στήρια τραντάχτηκαν, μόνο και μόνο επειδή η λέξη Φρέξιτ (το γαλλικό αντί- στοιχο του Μπρέξιτ και του Γκρέξιτ) ήρθε στο προσκήνιο. Στη συνέχεια άρχι- σαν όλοι μαζί να πιέζουνε τα πνευμόνια τους για να φυσήξουν αέρα στα πανιά του Μακρόν, και φυσικά πανηγύρισαν δεόντως όταν κέρδισε με 66%. Ο ενθου- σιασμός των αγορών και των φίλων τους εντεινόταν καθώς φαινόταν ότι στις βουλευτικές εκλογές θα σάρωνε (χάρη στον εκλογικό νόμο που κατακυρώνει τις έδρες στο πρώτο κόμμα με πλειοψη- φικό και όχι με αναλογικό σύστημα) και θα είχε μια Βουλή στην απόλυτη διάθεσή του.
Όμως, ακόμη και οι πλέον ενθουσιώ- δεις αναγκάστηκαν να χαμηλώσουν αρ- κετά τους τόνους μετά το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των βουλευτικών στις 18 Ιούνη. Η αλήθεια είναι πως η 18 Ιούνη δεν σηματοδοτεί κάποια έκπληξη, απλώς επανέφερε πίσω στην πραγματι- κότητα αυτούς που περίμεναν θαύματα. Ο Νίκος Λούντος εξηγεί γιατί η πολιτική και κοινωνική κρίση δεν τελείωσε με τις εκλογές. Ο Μακρόν έχει όλες τις προοπτικές να είναι ο πιο αδύναμος πρόεδρος όλων των τελευταίων δεκαετιών.
Η περιβόητη ανανέωση του πολιτικού σκηνικού μετά τις εκλογές έρχεται πάνω σε ερείπια. Η αποχή στο 2ο γύρο των προεδρικών εκλογών ήταν η μεγαλύτε- ρη από το 1969, ένα χρόνο μετά το Μάη του ‘68. Η συμμετοχή στο 2ο γύρο των κοινοβουλευτικών εκλογών είναι η μι- κρότερη στην ιστορία. Στις κάλπες έπε- σαν κάτι παραπάνω από 18 εκατομμύ- ρια ψηφοδέλτια, με ένα εκλογικό σώμα που ξεπερνάει τα 47 εκατομμύρια. Αυτό που εξελίχθηκε προεκλογικά είναι αντί η “εναλλακτική” για το σύστημα που αποτελεί ο Μακρόν να λειτουργήσει σταθεροποιητικά, στην πραγματικότητα επιτάχυνε μέχρι αποσάθρωσης την κα- τρακύλα των παραδοσιακά μεγάλων κομμάτων.
Όμως, πριν προχωρήσουμε στο τι ακριβώς συνέβη σε αυτές τις εκλογές, χρειάζεται να θυμηθούμε πόσο γρήγορα διαλύθηκαν αντίστοιχες ελπίδες ότι οι γαλλικές προεδρικές εκλογές θα γίνο- νταν το εφαλτήριο για το τέλους του πο- | Ιούλης - Αύγουστος | 2017 | 7λιτικό αδιέξοδο σε ολόκληρη την ΕΕ πριν από πέντε χρόνια, όταν κέρδιζε ο Ολάντ. Τα ΝΕΑ εκείνες τις μέρες κυκλοφορούσαν με πρωτοσέλιδο “Γαλλικό κλειδί κατά του μνημονίου”. Υποτίθεται ότι ο Ολάντ διαμόρφωνε ένα εναλλακτικό παράδειγμα απέναντι στο μονόδρομο της λιτότητας. Οι νόμοι για την φορο- λόγηση της μεγάλης περιουσίας παρου- σιάστηκαν λίγο πολύ ως σοβιετικές απαλλοτριώσεις. Τα γαλλικά συνδικάτα κήρυξαν μορατόριουμ αφήνοντας την κυβέρνηση να “κάνει τη δουλειά της”. Ακόμη και όσοι έβλεπαν ότι σε οικονο- μικό επίπεδο ο Ολάντ δεν ξέφευγε από τα όρια του νεοφιλελευθερισμού, απο- δέχονταν την καλή του πρόθεση να έρθει σε ρήξη με την πενταετία Σαρκοζί που στηριζόταν στον νόμο, την τάξη και το ρατσισμό. Η υπόσχεση για νομιμοποίηση των γάμων μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου ήταν κομμάτι αυτών των ελπίδων.
Πολύ γρήγορα ο Ολάντ όχι μόνο έτρεξε να μπει επικεφαλής της εισβολής στο Μαλί στη Δυτική Αφρική, να πρω- τοστατήσει στις απειλές κατά της Συ- ρίας, να κλιμακώσει την ισλαμοφοβική εκστρατεία ξεπερνώντας τον Σαρκοζί, αλλά τελικά και να εξαπολύσει μια τε- ράστια επίθεση στα εργασιακά δικαιώ- ματα με τον νόμο ελ-Κομρί. Συμπλήρωμα ήταν η κήρυξη μιας διαρκούς κατάστασης έκτακτης ανάγκης και αστυνομοκρατίας που ξεπέρασε τον Σαρκοζί. Η δημοσκοπική κατάρρευση του Ολάντ δεν είχε προηγούμενο. Έγινε ο πιο μισητός πρόεδρος τουλάχι- στον της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας, με 4% αποδοχή. Ο πρώτος και μοναδικός πρόεδρος της ίδιας περιόδου που ούτε καν τόλμησε να ξαναβάλει υποψηφιότη- τα για να ανανεώσει τη θητεία του. Μαζί του στον πάτο πήρε ολόκληρο το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Ο υποψήφιος του ΣΚ, Μπενουά Αμόν, δεν πέρασε στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, και οι βουλευτικές εκλογές τους έδωσαν 45 έδρες από 331 που είχαν στην προη- γούμενη Βουλή. Ο μέχρι τώρα γραμματέας του κόμματος, Ζαν-Κριστόφ Καμπαντελίς δεν βγήκε ούτε καν βουλευτής, παίρνοντας λιγότερους ψήφους όχι μόνο από τον υποψήφιο του Μακρόν αλλά και από την Αριστερά και τους Οικολόγους, και παραιτήθηκε απ’ τή θέση του.
Το μεγάλο φιάσκο ήταν όμως της Δε- ξιάς που κατάφερε να γίνει χίλια κομ- μάτια την ώρα ακριβώς που το ΣΚ κατέρρεε ως κυβέρνηση. Έτσι φτάσαμε στο ιστορικό φαινόμενο να μην περάσει στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών κανένας από τους υποψήφιους των δύο “μεγάλων κομμάτων”. Σε απόλυτους αριθμούς η σύγκριση είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή. Από πάνω από 20 εκατομμύρια ψήφους στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών το 2012, τώρα τα δυο μεγάλα κόμματα έπεσαν στα 9,5 εκατομμύρια.
Ο Μακρόν και ένα κομμάτι της άρ- χουσας τάξης έβλεπαν αυτή τη συντριβή να έρχεται, και μπήκαν στην προσπά- θεια να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί, φτιάχνοντας το La Republique En Marche (Γαλλική Δημοκρα- τία σε Κίνηση, LRM). Αυτό το 19 Μάρτη 2017, συλλαλητήριο στο Παρίσι στα πλαίσια της μέρας δράσης ενάντια στο ρατσισμό. συνονθύλευμα κατάφερε να τους δώσει την Προεδρία και την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, 350 έδρες από τις 577, αλλά δεν τους προσφέρει καμιά σταθερότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο, μό- λις λίγες μέρες μετά το 2ο γύρο των βουλευτικών, βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για εναλλακτικές κοινοβουλευ- τικές ομάδες που μπορούν να ξεπηδήσουν από τη Δεξιά ή το Κέντρο για να στηρίξουν τον Μακρόν αν χρειαστεί.
Πολιτικά μπάζα
Ο Μακρόν ακόμη κι αν κέρδισε τις εκλογές δεν κατάφερε να φτιάξει κόμμα. Μέχρι δυο βδομάδες πριν από τις κάλπες δεν είχε ούτε καν επίσημο πρόγραμμα. Οι υποψήφιοί του για το κοινοβούλιο δεν πέρασαν από καμιά διαδικασία πολιτικής συζήτησης. Είναι ένα μείγμα από πρώην στελέχη της Δεξιάς, δεξιούς Σοσιαλιστές που εγκατέλειψαν την καμπάνια του Αμόν και αποτυχημέ- νους ή επίδοξους πολιτευτές κάθε προέ- λευσης που είδαν ευκαιρία να γίνουν βουλευτές κάτω από τη σημαία του Μακρόν. Ισχυρίζονται ότι είναι υλικά ανανέωσης αλλά μοιάζουν περισσότερο με μπάζα από κατεδάφιση.
Όσο κι αν επιμένουν να ελπίζουν διάφοροι στη “μετα-πολιτική”, τα κόμματα είναι μηχανισμοί που για την καπιταλιστική δημοκρατία έχουν έναν αναντικατάστατο ρόλο. Είναι οι μηχανισμοί που ευθυγραμμίζουν τις πολιτικές επιλογές με τα συμφέροντα της τάξης που υπηρετούν, ακόμη κι όταν είναι “πολυσυλλεκτικά” πειθαρχούν τις μειοψηφίες στο εσωτερικό τους, ενώ ταυτόχροναλειτουργούν και ως ιμάντες ιδεολογικής εναρμόνισης και στην κοινωνία, μέσα από τους δεσμούς των βουλευτών με τους ψηφοφόρους και με τους υπόλοιπους κοινωνικούς θεσμούς, τα συνδικάτα, τους συλλόγους κλπ. Ένα ασκέρι 350 καιροσκόπων που μπήκαν στο Κοινοβούλιο δεν μπορούν να κάνουν εύκολα αυτή τη δουλειά.
Ο Λικ Ρουμπάν, διευθυντής του μεγαλύτερου εκλογολογικού ινστιτούτου της Γαλλίας, CNRS-Cevipof εξηγεί πως οι υποψήφιοι του Μακρόν είναι οι πιο αποσυνδεμένοι από την κοινωνία. Ο μέσος βουλευτής “έχει ανώτατες σπουδές, έχει δουλέψει στον ιδιωτικό τομέα 6-10 χρόνια και έχει υπάρξει στέλεχος μιας μικρής ή μεσαίας επιχείρησης [...]. 90% ανήκει στην στατιστική κατηγορία CSP+ (αφεντικά, στελέχη κλπ)”. Η έλ- λειψη κόμματος δεν είναι άσχετη με το κοινωνικό προφίλ του LRM. Υποψήφιοι ήταν όσοι είχαν τα λεφτά και τις γνωρι- μίες για να στηρίξουν μόνοι τους μια προεκλογική εκστρατεία.
Σε πολιτικό επίπεδο αντίθετα με την εικόνα των νέων και άφθαρτων “μόνο το ένα τρίτο των υποψήφιων ήταν χωρίς πολιτική δραστηριότητα. Υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό που υπήρξαν συνεργά- τες πολιτικών, σύμβουλοι βουλευτών και στελέχη των μηχανισμών. Κάποιοι υπήρξαν και μέλη υπουργικών συμβου- λίων. Πολλοί ήταν υποψήφιοι στις βου- λευτικές του 2014 και τις περιφερειακές του 2015 και δεν κατάφεραν να εκλεγούν.” 1
Ο ίδιος ο Μακρόν είναι η πιο καλογυαλισμένη εκδοχή αυτού του είδους πολιτικού. Όπως γράφαμε στην Εργατική Αλληλεγγύη, παρότι που δεν είχε ξανακατέβει σε εκλογές στη ζωή του ούτε για βουλευτής, υπήρξε “υφυπουργός και μετέπειτα υπουργός Οικονομίας διορι- σμένος από τον Ολάντ. Στο Υπουργείο πήγε “δανεικός”, αν και δεν ήταν μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ήταν η στιγμή που ο Ολάντ θέλησε να κάνει ανοιχτή στροφή δεξιά και έστησε μια κυβέρνηση με αδίστακτους νεοφιλελεύθερους βάζοντας επικεφαλής τον Βαλς. Προηγουμένως ο Μακρόν είχε περάσει από μια από τις πιο υψηλόβαθμες θέ- σεις στο γαλλικό δημόσιο, αλλά παράτησε τη δουλειά του γιατί στην Ρότσιλντ όπου έγινε τραπεζίτης- επενδυτής πληρώνανε καλύτερα”.
Αυτό που βλέπουν ακόμη και συντηρητικοί πολιτικοί αναλυτές είναι ότι μετά από πέντε χρόνια που προκάλεσαν την πιο ραγδαία αποξένωση του πληθυσμού από τα κόμματα και τους εκλεγμένους αντιπροσώπους, παρουσιάζεται σαν λύση μια κατασκευασμένη απόλυτη πλειοψηφία και ένα κοινοβούλιο γεμάτο πλούσιους και ακόμη πιο αποξενωμέ- νους από την κοινωνία βουλευτές. Στην πρώτη σύγκρουση, στο πρώτο ζήτημα που θα διχάσει, η πλειοψηφία του Μακρόν μπορεί να γίνει κομμάτια.
Γι’ αυτό, όσο απίστευτο κι αν ακούγεται, ο Μακρόν λέει ότι θα συνεχίσει να κυβερνάει με διατάγματα, προσπερνώντας το Κοινοβούλιο. Και παρά τα λόγια περί υπέρβασης αριστεράς-δεξιάς, πήρε τον Εντουάρ Φιλίπ από τη Δεξιά και τον έκανε πρωθυπουργό.
Το ότι θα υπάρξουν ζητήματα που πολύ γρήγορα θα ανοίξουν ρήξεις είναι δεδομένο. Ο νόμος ελ-Κομρί δεν ήταν παρά το τέλος της προσπάθειας της άρ- χουσας τάξης να ανακτήσει τη χαμένη της κερδοφορία τσακίζοντας τις εργατικές κατακτήσεις. Το προεκλογικό πρόγραμμα του Φιγιόν, του υποψήφιου της Δεξιάς, είναι αυτό που βρίσκεται πιο κοντά σε αυτό που έχει στο μυαλό της η νέα κυβέρνηση, μιας και ο Φιγιόν του- λάχιστον είχε πρόγραμμα. Μισό εκατομμύριο απολύσεις απ’ τo δημόσιο, αύξηση ωρών εργασίας, αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, μείωση του επιδόματος ανεργίας, περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες για να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός, μείωση φορολογίας στο μεγάλο κεφάλαιο και αύξηση του ΦΠΑ.
Πιο κομβική και άμεση για τον Μακρόν είναι η παραπέρα επίθεση στη δύναμη των συνδικάτων: “Θέλω να παρουσιάσω ήδη από το καλοκαίρι ένα νομοσχέδιο που θα απλοποιήσει το δικαίωμα στην εργασία και θα αποκεντρώσει τις διαπραγματεύσεις. Σκοπός είναι να δοθεί περισσότερος χώρος σε πλειοψηφική συμφωνία σε επίπεδο επιχείρησης ή κλάδου [...] Όλα θα γίνουν με διατάγματα, για να προχωρήσουμε με τρόπο γρήγορο και αποτελεσματικό .” 2 Στην ομιλία της ορκωμοσίας του έδωσε ξανά τον τόνο: “η εργασία θα απελευθερω- θεί, οι επιχειρήσεις θα στηριχθούν, η πρωτοβουλία θα ενθαρρυνθεί”. 3
Αντίσταση στους δρόμους
Τα αφεντικά στη Γαλλία εδώ και του- λάχιστον δύο δεκαετίες προσπαθούν με αλλεπάλληλες επιθέσεις να διαλύσουν τη δύναμη των συνδικάτων, από την επίθεση Σιράκ-Ζιπέ το 1995-97 ως το νόμο για την απασχόληση του Σαρκοζί την Άνοιξη του 2006 και από εκεί στην ελ- Κομρί και τον Ολαντ. Όμως το συσσω- ρευμένο αποτέλεσμα είναι ότι η γαλλική οικονομία δεν παίρνει μπρος. Το 2016 έκλεισε με 1,1% “ανάπτυξη” σε σύγκριση με 1,9 στη Γερμανία ή 3,2 στην Ισπα- νία. Η ανεργία παραμένει 10% και 24% στη νεολαία. Όπως εξηγεί ο οικονομο- λόγος Μάικλ Ρόμπερτς, “Από τότε που ξεκίνησε το ευρώ το 1999, η κερδοφορία του γαλλικού κεφάλαιου έχει βυθιστεί κατά 27% σε σχέση με 21% αύξηση στη Γερμανία. Η κερδοφορία βρίσκεται καρφωμένη 22% κάτω από την κορυφή που είχε πιάσει λίγο πριν το κραχ του 2007, πρόκειται για μια μείωση μεγαλύ- τερη από της Γερμανίας ή του μέσου όρου της ευρωζώνης.” 4
Αυτός είναι ο συνδυασμός που κάνει ακόμη και τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς να επιλέγουν ως τίτλο του πρώτου μετεκλογικού άρθρου τους: “Η αντιπολίτευση πιθανά θα έρθει από τους δρόμους καθώς ο Μακρόν παίρνει τον έλεγχο”. 5 Ο Εκόνομιστ χρησιμοποιεί την ίδια έκφραση, είναι πιο αναλυτικός και δίνει... συμβουλές: “ Ωστόσο, η αντίσταση θα εκφραστεί στους δρόμους. Ήδη, το ‘παλιό καθεστώς’ προειδοποιεί ότι μετά τις εκλογές ο κ. Μακρόν γίνεται επικίνδυνα ισχυρός, και πως η συμμετοχή κάτω από 50% του έχει στερήσει την εντολή διακυβέρνησης. Τα μαχητικά αριστερά συνδικάτα απειλούν να δώσουν τη μάχη ενάντια στις μεταρρυθμίσεις του στην αγορά εργασίας χωρίς σταματημό. Οφείλει να συγκρουστεί μαζί τους. [...] Θα υπάρξουν απεργίες και διαδηλώσεις. Καθώς ο πόνος θα γίνεται αισθητός, το γαλλικό κοινό θα χρειαστεί να ακούσει ξανά και ξανά γιατί οι μεταρρυθμίσεις θα ωφελήσουν το έθνος”. 6
Μπροστά σε μια τέτοια προοπτική, είναι σημαντικό ότι η Αριστερά βγήκε δυναμωμένη από τις εκλογές. Χρειάζεται να επιμείνουμε σε αυτό γιατί ήταν κάτι που κρύφτηκε επιμελώς από τα ΜΜΕ. Δεν ήταν η Λεπέν αυτή που είχε τη μεγαλύτερη άνοδο στον πρώτο γύρο των εκλογών αλλά ο Μελανσόν της “Ανυπό- τακτης Γαλλίας”. Η Λεπέν πήρε 1,2 εκατομμύρια ψήφους περισσότερες από το 2012. Ο Μελανσόν πήρε 3,1 εκατομμύρια περισσότερες. Όσοι είχαν προαποφασίσει ότι από την κρίση του γαλλι- κού πολιτικού συστήματος θα κέρδιζαν οι φασίστες ήθελαν να αγνοήσουμε αυ- τή τη στροφή, και φυσικά αφού πρώτα είχαν τσουβαλιάσει τους ψηφοφόρους της Αριστεράς με τους φασίστες κάτω από την κοινή ταμπέλα του “λαϊκισμού”, στο δεύτερο γύρο ξελαρυγγιάστηκαν να | Ιούλης - Αύγουστος | 2017 | 9καλούν τον Αριστερό κόσμο να ψηφίσει το Μακρόν γιατί στο κάτω κάτω είμαστε όλοι “δημοκράτες”. Στην πραγματικότη- τα αν αθροίσουμε τις ψήφους του Με- λανσόν με τα δύο ψηφοδέλτια της επαναστατικής αριστεράς (Πουτού και Αρ- τό) ξεπερνάνε τις ψήφους της Λεπέν. Το αποτέλεσμα στην δεύτερη, τρίτη και τέταρτη θέση των προεδρικών (19,58% Μελανσόν, 20,01% Φιγιόν, 21,3% Λε- πέν) ήταν τόσο κοντινό που η άρχουσα τάξη μπορεί να εκλάβει και ως καλή τύ- χη ότι δεν ήταν ο Μελανσόν που πέρασε στο δεύτερο γύρο.
Η πετυχημένη καμπάνια του Μελανσόν είναι μια υπενθύμιση ότι ο τρόπος με τον οποίο διαβάζει η Αριστερά την κατάσταση έχει καθοριστικές επιπτώσεις. Πριν ξεκινήσει την καμπάνια του, βρισκόταν σε στενή συμμαχία με το Κομμουνιστικό Κόμμα (ΓΚΚ), κάτω από την ομπρέλα του “Μετώπου της Αριστεράς”. Όμως η ηγεσία του ΓΚΚ εκτιμούσε πως η πίεση από τους φασί- στες θα ήταν συντριπτική και γι’ αυτό η Αριστερά δεν θα έπρεπε να παρουσιάσει δικό της υποψήφιο αλλά να συμμετάσχει σε κοινή διαδικασία με το ΣΚ με σκοπό να εκλεγεί ένας κοινός “αντιφα- σίστας” υποψήφιος της Αριστεράς (στην οποία περιλαμβανόταν ο Ολάντ και οι υπουργοί του). Το Μέτωπο της Αριστεράς διαλύθηκε και τελικά το ΓΚΚ στήριξε χωρίς ιδιαίτερη θέρμη τον Μελανσόν στις προεδρικές εκλογές, και αυτό μόνο επειδή η βάση του κόμματος δεν αποδέ- χθηκε τη γραμμή που ήθελε να περάσει η ηγεσία.
Ο Μελανσόν κουβαλάει όλους τους περιορισμούς της γαλλικής ρεφορμιστικής Αριστεράς, αλλά όπως περιγράφει η Βανίνα Τζιουντισελί που ήταν ομιλήτρια στον Μαρξισμό 2017 στην Αθήνα: “ο κόσμος δεν ψήφισε τον Μελανσόν λόγω του νήματος πατριωτισμού, εθνικι- σμού, ρεπουμπλικανισμού και κοσμικό- τητας που διέτρεχε την προεκλογική του εκστρατεία, αλλά παρόλα αυτά. Ο κόσμος τον ψήφισε γιατί οι προτάσεις του για κοινωνικά μέτρα είχαν δεσμούς με τις δυνάμεις της Αριστεράς και τις λαϊκές τάξεις, μιλούσαν στους ανθρώπους που ζουν σε επισφαλείς συνθήκες, με χαμηλούς μισθούς, που δυσκολεύονται να πληρώσουν το νοίκι. Αυτός ο κόσμος δεν έχει εξαφανιστεί, το αντίθετο. Ο κόσμος δεν έχει σταματήσει να παλεύει, να πολιτικοποιείται και να ριζοσπαστικοποιείται εδώ και χρόνια”. 7
Όλα αυτά δεν σημαίνουν πως η άνοδος των φασιστών που καταγράφηκε στον πρώτο και το δεύτερο γύρο των προεδρικών είναι ασήμαντη υπόθεση. Το αντίθετο, είναι μία από τις πολιτικές προτεραιότητες για το κίνημα και την Αριστερά. Το Εθνικό Μέτωπο, παρόλη τη διαφήμιση που απόλαυσε από τα ΜΜΕ, και το ρεκόρ των 10 εκατομμυρίων ψήφων που συγκέντρωσε η Λεπέν στο δεύτερο γύρο, βγαίνει τραυματισμέ- νο από τις εκλογές. Πρώτον, γιατί παρό- τι είχαν για μια ακόμη φορά άνοδο, δεν έκαναν το άλμα που περίμεναν. Στις βουλευτικές εκλογές έφαγαν κι άλλο μαύρισμα και δεν μπόρεσαν να μετατρέψουν τις ψήφους των προεδρικών σε αρκετές βουλευτικές έδρες. Και πολιτικά βγαίνουν διασπασμένοι, με το ανερχόμενο αστέρι της δεξιάς πτέρυγας του κόμματος Μαριόν-Μαρεσάλ Λεπέν να παραιτείται, και τον “παππού” Λεπέν να κατηγορεί και τις δυο πτέρυγες για προδοσία. Ένα από τα προβλήματα του Εθνικού Μετώπου είναι ότι δεν έχουν καταφέρει να μετατρέψουν ένα μέρος από τα εκατομμύρια ψηφοφόρων σε οργανωμένους φασίστες.
Πάλη ενάντια στην ισλαμοφοβία
Η εξήγηση γι’ αυτό βγάζει μάτια. Η μηχανή της εκλογικής τους ανόδου δεν είναι δική τους αλλά δανεική. Ολόκληρη η γαλλική ελίτ συσπειρώνεται γύρω από την ισλαμοφοβία, την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, το ρατσισμό κατά των μεταναστών. Ο Μακρόν βάφτηκε “αντιφασίστας” για να μαζέψει ψήφους στο δεύτερο γύρο, αλλά η προσπάθεια είχε πολύ μικρότερη επιτυχία από ό,τι ακόμη και ο Σιράκ το 2002 που είχε βρεθεί σε ανάλογη θέση. Η κυβέρνηση που έστησε στέλνει μήνυμα συνέχειας με όλες αυτές τις αντιδραστικές πολιτικές. Υπουργό Οικονομίας έχει πλέον το Λε Μερ που ήταν βασικός εκπρόσωπος του αντιμεταναστευτικού μηνύματος του Φιγιόν: “Ενας πρόεδρος Φιγιόν δεν θα αποδεχόταν άλλους πρόσφυγες στις σημερινές τους διαστάσεις, γιατί η Γαλλία δεν είναι ούτε πολιτικά ούτε οικονομικά σε θέση να το κάνει”. Ο Μακρόν ο ίδιος δεν μπορεί να κρύψει το ρατσισμό του. Η Ευρώπης που οραματίζεται είναι... “ του περιβάλλοντος, της βιομηχανίας και της διαχείρισης της μετανάστευσης” (!) 8 Στην ερώτηση αν θα κηρύξει λήξη στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης λέει: “Είναι ευχή μου, όπως και κάθε δημο- κράτη, να λήξει. Όμως, η ευρωπαϊκή κατάσταση μετά το Λονδίνο, την Πετρούπολη και τη Στοκχόλμη δεν μου φαίνεται ευμενής για άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης”. 9
Η πρώτη του επίσκεψη στο εσωτερικό μετά την ορκωμοσία ήταν στην αστυνομία για να την ευχαριστήσει και στο εξωτερικό στο Μαλί για να στηρίξει το γαλλικό στρατό που επιχειρεί “κατά της τρομοκρατίας”. Και είχε ξεκαθαρίσει ότι η Γαλλία θα παραμείνει στην πλευρά των “σκληρών” του παγκόσμιου ιμπε- ριαλισμού που υποστηρίζουν τις γρήγο- ρες επεμβάσεις από τη Μέση Ανατολή ως την Αφρική:
"Η αποστολή της Γαλλίας στον κόσμο είναι πασίγνωστη. Θα τηρήσουμε όλες μας τις υπευθυνότητες, προσφέροντας κάθε φορά ό,τι είναι απαραίτητο σχετικά με τις μεγάλες σύγχρονες κρίσεις, που έχουν να κάνουν με την μεταναστευτική κρίση, την περιβαλλοντική πρόκληση, τις αυταρχικές παρεκκλίσεις, τις υπερβολές του παγκόσμιου καπιταλισμού και φυσικά της τρομοκρατίας [...] Η Γαλλία θα παραμείνει πάντα στο πλευρό της ελευθερίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά πάντα για την οικοδόμηση της ειρήνης σε μεγάλη διάρκεια ”. 10 Όλες αυτές οι πολιτικές προκλήσεις είναι ταυτόχρονες και συν- δυασμένες και γι’αυτό έχει σημασία η παρουσία μιας αντικαπιταλιστικής Αριστεράς που δεν αφήνει την κόκκινη ση- μαία για να πιάσει την γαλλική, όπως έκανε ο Μελανσόν προεκλογικά. Ο Μακρόν φαίνεται πραγματικά να θέλει να περπατήσει πάνω στο νερό. Θέλει να συνεχίσει όλες τις πολιτικές της λιτότητας, του ρατσισμού και του πολέμου, που απορρύθμισαν τη γαλλική πολιτική τα τελευταία πέντε χρόνια, έχοντας μια εντολή διακυβέρνησης πιο αδύναμη από όλους τους προκατόχους του. Από τις μάχες στους εργατικούς χώρους και τους δρόμους που ήδη έχουν ξεκινήσει θα κριθεί πόσο γρήγορα θα γίνει μούσκεμα ο θαυματοποιός.
1. “Μετά τις εκλογές στη Γαλλία: Αντίσταση με το καλη-
μέρα”, Εργατική Αλληλεγγύη 10 Μάη,
tinyurl.com/ybw77uw8
2. Συνέντευξη στη Journal du Dimanche 9 Απρίλη,
tinyurl.com/ycen32pg
3. tinyurl.com/y94gjehg
4. “France penned in”, tinyurl.com/y8pv3t3s
5. “France opposition likely to come from streets as
Macron takes control”, FT 19 Ιούνη
6. “Electoral victory will make France’s president a potent
force”, Economist 17 Ιούνη, tinyurl.com/ychwuxy3
7. “The meaning of Macron”, International Socialism
Journal 155, καλοκαίρι 2017, tinyurl.com/yamso7v5
8. Journal de Dimanche, ό.π.
9. Στο ίδιο.
10. tinyurl.com/y94gjehg